Badajoz Kuşatması (16 Mart - 6 Nisan 1812) Wellington Dükü komutasındaki Britanya ve Ordularının İspanya’da Fransız denetimindeki Badajoz kentini kuşatması ve teslim olmaya zorlamasını anlatır.
Badajoz Kuşatması | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Yarımada Savaşı | |||||||
tarafından yapılan temsili resim | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Birleşik Krallık Portekiz | Fransa | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Wellington Dükü | |||||||
Güçler | |||||||
27.000 | 5.000 | ||||||
Kayıplar | |||||||
yaklaşık 5.000 ölü ve yaralı | yaklaşık 1.500 ölü ve yaralı 3.500 esir |
Napolyon Savaşlarının en kanlı kuşatmalarından biri olan Badajoz Kuşatması Britanya Ordusu için çok maliyetli olmuş, çok iyi savunulan kalenin alınması sırasında birkaç saat gibi kısa bir sürede 3 binden fazla askerini kaybetmiştir. Ayrıca şehrin düşmesinden sonra kentteki yaklaşık İspanyol nüfusa karşı katliam ve tecavüz yapılmış, çoğunluğu kadın ve çocuk olmak üzere 4 binden çok İspanyol öldürülmüştür.
Kuşatma
Önceki kuşatmalarda Almeida ve kentlerini ele geçiren Britanya ve Portekiz Orduları Badajoz’u da ele geçirmek ve harekâtın merkezi olan Lizbon ile kesintisiz bir hat kurmaya çalışıyordu. Badajoz’da Fransız General komutasında 5 bin asker iyi korunan şehri savunmaktaydı. Önceden de iki kuşatmayı başarılı şekilde püskürtmüş olan kent saldırıya hazırdı ve surlar güçlendirilmiş, kimi bölgelerde patlayıcılarla desteklenmişti.
27 bin kişilik müttefik ordusu şehri tamamen kuşatmış olmasına rağmen mevsimsel yağışlar nedeniyle muhasara için istihkâm faaliyetleri zorlukla yürütülebilmekteydi. Kaleye karşı açılan tünel vb istihkâm girişimleri zaman zaman saldıran Fransızların müdahalesi nedeniyle kesintiye uğruyordu.
İki büyük topun gelmesiyle birlikte dövülmeye başlayan sur kompleksinde bir bölgede ele geçirilen mevzi sayesinde istihkâmcılar ana surların altını kazarak ilerleme şansı elde etmişlerdi.
Şehrin düşmesi
Surlarda açılan gediklerin de etkisiyle Wellington 6 Nisan 1812 günü gece saat 22 sularında şehre saldırı emri verir. Surlara ilk saldıran ve Forlorn hope olarak adlandırılan grup ilerleme kaydetse de yoğun direnişle karşılaşarak geri atılır. Yoğun ateşe altında ağır kayıplar veren Britanya askerlerinin cesetleri artık ilerleyen askerleri engellemekte her ilerleyen hat aynı şekilde biçilmekteydi. Birkaç saatlik kısa bir zaman diliminde binlerce Britanya askeri hayatını kaybedecektir. Saldırdığı her mevzide aynı direnişle karşılaşan Wellington, geri çekilme emri vermek üzereyken şehre girildiği haberini alacaktır. Açılan gedik ve şehre giriş tutulduktan sonra Britanya ve Portekiz Ordularını artık durdurmak olanaksızdır. Kale komutanı General Philippon kaçmaya çalışsa da yakalanmaktan kurtulamayacaktır.
Sonuçları
Yaşanan yoğun kayıpların ardından gelen zaferi izleyen 72 saat boyunca Britanya askerleri kontrolsüz ve disiplinsiz bir şekilde şehri yağmalar ve sayısız uygunsuz davranışta bulunur. Tarihçiler Badajoz’un yağmalanmasını Britanya Ordusu tarafından yapılan önemli savaş suçlarından olarak tanımlar. Badajoz’da evlere zorla girilmiş, taşınır ve taşınmaz mallar yağmalanmış, çalınmış, her yaştan binlerce İspanyol öldürülmüş, tecavüz edilmiş, askerlerine hakim olmak isteyen Britanya subayları bile öldürülmüştür.
Buna rağmen bazı tarihçiler Britanya askerlerinin davranışını muharebenin aşırı zorlu ve kanlı geçmesine bağlar. Ancak bu açıklamanın zayıf kaldığı yan şehirde yaşayanların İspanyol olması ve Britanya Ordusunun Fransızlara karşı İspanyollarla ittifak halinde olduğu gerçeğidir. Olayların dinmesinin ardından çok sayıda asker uygunsuz davranışından ötürü kırbaç cezasına çarptırılacak, darağaçlarının kurulmasına rağmen kimse asılarak idam edilmeyecektir.
Muharebenin getirdiği kayıplara rağmen Britanya Ordusu Portekiz – İspanya sınırını güvence altına alarak İspanya içlerine doğru ilerlemeye uygun bir konuma geçmiştir.
Popüler kültüre etkisi
Bernard Cornwell’in Sharpe's Company adıyla televizyon filmi olarak uyarlanan eserinde Badajoz’da olan olaylar detaylı olarak anlatılır. Surlara yapılan sayısız girişimin başarısız olmasından sonra ve keskin nişancıları direnişi kırarak şehre girmeyi başarırlar.
Kaynakça
- ^ Weller, s.204
- ^ "Siege of Badajoz (1812) | Description, Napoleonic Wars, & Casualties | Britannica". www.britannica.com (İngilizce). 26 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024.
- ^ Myatt, s.79
- ^ Paget, s.149
- ^ Myatt, s.104
- ^ Paget, s.151
- ^ Fletcher, s.47
- ^ Myatt, s.106
- ^ Filmin tanıtım sitesinden 15 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) 11 Kasım 2010 tarihinde erişilmiştir
Konuyla ilgili yazılan eserler
- Ian Fletcher, In Hell before Daylight: The Siege and Storming of the Castle of Badajoz, March-April 1812, Spellmount Ltd
- Frederick Myatt, British Sieges of the Peninsular War, Staplehurst 1995
- Julian Paget, Wellington's Peninsular War - Battles and Battlefields, Londra 1996
- Jac Weller, Wellington in the Peninsula 1808-1814, Londra 1962
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Badajoz Kusatmasi 16 Mart 6 Nisan 1812 Wellington Duku komutasindaki Britanya ve Ordularinin Ispanya da Fransiz denetimindeki Badajoz kentini kusatmasi ve teslim olmaya zorlamasini anlatir Badajoz KusatmasiYarimada Savasitarafindan yapilan temsili resimTarih16 Mart 6 Nisan 1812BolgeBadajoz IspanyaSonucBritanya Portekiz zaferiTaraflarBirlesik Krallik PortekizFransaKomutanlar ve liderlerWellington DukuGucler27 0005 000Kayiplaryaklasik 5 000 olu ve yaraliyaklasik 1 500 olu ve yarali 3 500 esir Napolyon Savaslarinin en kanli kusatmalarindan biri olan Badajoz Kusatmasi Britanya Ordusu icin cok maliyetli olmus cok iyi savunulan kalenin alinmasi sirasinda birkac saat gibi kisa bir surede 3 binden fazla askerini kaybetmistir Ayrica sehrin dusmesinden sonra kentteki yaklasik Ispanyol nufusa karsi katliam ve tecavuz yapilmis cogunlugu kadin ve cocuk olmak uzere 4 binden cok Ispanyol oldurulmustur KusatmaBadajoz Kalesi kusatma plani Onceki kusatmalarda Almeida ve kentlerini ele geciren Britanya ve Portekiz Ordulari Badajoz u da ele gecirmek ve harekatin merkezi olan Lizbon ile kesintisiz bir hat kurmaya calisiyordu Badajoz da Fransiz General komutasinda 5 bin asker iyi korunan sehri savunmaktaydi Onceden de iki kusatmayi basarili sekilde puskurtmus olan kent saldiriya hazirdi ve surlar guclendirilmis kimi bolgelerde patlayicilarla desteklenmisti 27 bin kisilik muttefik ordusu sehri tamamen kusatmis olmasina ragmen mevsimsel yagislar nedeniyle muhasara icin istihkam faaliyetleri zorlukla yurutulebilmekteydi Kaleye karsi acilan tunel vb istihkam girisimleri zaman zaman saldiran Fransizlarin mudahalesi nedeniyle kesintiye ugruyordu Iki buyuk topun gelmesiyle birlikte dovulmeye baslayan sur kompleksinde bir bolgede ele gecirilen mevzi sayesinde istihkamcilar ana surlarin altini kazarak ilerleme sansi elde etmislerdi Sehrin dusmesiSurlarda acilan gediklerin de etkisiyle Wellington 6 Nisan 1812 gunu gece saat 22 sularinda sehre saldiri emri verir Surlara ilk saldiran ve Forlorn hope olarak adlandirilan grup ilerleme kaydetse de yogun direnisle karsilasarak geri atilir Yogun atese altinda agir kayiplar veren Britanya askerlerinin cesetleri artik ilerleyen askerleri engellemekte her ilerleyen hat ayni sekilde bicilmekteydi Birkac saatlik kisa bir zaman diliminde binlerce Britanya askeri hayatini kaybedecektir Saldirdigi her mevzide ayni direnisle karsilasan Wellington geri cekilme emri vermek uzereyken sehre girildigi haberini alacaktir Acilan gedik ve sehre giris tutulduktan sonra Britanya ve Portekiz Ordularini artik durdurmak olanaksizdir Kale komutani General Philippon kacmaya calissa da yakalanmaktan kurtulamayacaktir SonuclariYasanan yogun kayiplarin ardindan gelen zaferi izleyen 72 saat boyunca Britanya askerleri kontrolsuz ve disiplinsiz bir sekilde sehri yagmalar ve sayisiz uygunsuz davranista bulunur Tarihciler Badajoz un yagmalanmasini Britanya Ordusu tarafindan yapilan onemli savas suclarindan olarak tanimlar Badajoz da evlere zorla girilmis tasinir ve tasinmaz mallar yagmalanmis calinmis her yastan binlerce Ispanyol oldurulmus tecavuz edilmis askerlerine hakim olmak isteyen Britanya subaylari bile oldurulmustur Buna ragmen bazi tarihciler Britanya askerlerinin davranisini muharebenin asiri zorlu ve kanli gecmesine baglar Ancak bu aciklamanin zayif kaldigi yan sehirde yasayanlarin Ispanyol olmasi ve Britanya Ordusunun Fransizlara karsi Ispanyollarla ittifak halinde oldugu gercegidir Olaylarin dinmesinin ardindan cok sayida asker uygunsuz davranisindan oturu kirbac cezasina carptirilacak daragaclarinin kurulmasina ragmen kimse asilarak idam edilmeyecektir Muharebenin getirdigi kayiplara ragmen Britanya Ordusu Portekiz Ispanya sinirini guvence altina alarak Ispanya iclerine dogru ilerlemeye uygun bir konuma gecmistir Populer kulture etkisiBernard Cornwell in Sharpe s Company adiyla televizyon filmi olarak uyarlanan eserinde Badajoz da olan olaylar detayli olarak anlatilir Surlara yapilan sayisiz girisimin basarisiz olmasindan sonra ve keskin nisancilari direnisi kirarak sehre girmeyi basarirlar Kaynakca Weller s 204 Siege of Badajoz 1812 Description Napoleonic Wars amp Casualties Britannica www britannica com Ingilizce 26 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mayis 2024 Myatt s 79 Paget s 149 Myatt s 104 Paget s 151 Fletcher s 47 Myatt s 106 Filmin tanitim sitesinden 15 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 11 Kasim 2010 tarihinde erisilmistirKonuyla ilgili yazilan eserlerIan Fletcher In Hell before Daylight The Siege and Storming of the Castle of Badajoz March April 1812 Spellmount Ltd ISBN 1873376 26X Frederick Myatt British Sieges of the Peninsular War Staplehurst 1995 ISBN 0 946771 59 6 Julian Paget Wellington s Peninsular War Battles and Battlefields Londra 1996 ISBN 0 85052 603 5 Jac Weller Wellington in the Peninsula 1808 1814 Londra 1962 ISBN 0 7182 0730 0