Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Baha Sait Bey (1882, Biga – 16 Ekim 1939, İstanbul), Türk Kurtuluş Savaşı kahramanı.
Baha Sait Bey | |
|---|---|
| Doğum | 1882 Biga, Karesi Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 16 Ekim 1939 (57 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Ölüm sebebi | Kalp krizi |
| Defin yeri | Merkezefendi Mezarlığı, İstanbul |
| Vatandaşlık | Osmanlı İmparatorluğu Türkiye |
| Eğitim | Mekteb-i Erkân-ı Harbiye |
| Meslek | Asker |
| Ödüller | İstiklâl Madalyası |
Türk Kurtuluş Savaşı sırasında İstanbul’dan Anadolu’ya cephane ve millî mücadeleci kaçırılması, millî mücadele aleyhindeki plan ve yazışmaların öğrenilip Ankara’ya bildirilmesini sağlayan Karakol Cemiyeti’nin kurucularındandır. Alevilik üzerine yaptığı araştırmalarla da tanınır.
Yaşamı
Kafkasya’dan Anadolu’ya göç etmiş Dağıstanlı bir Türk (Kumuk) ailenin oğlu olan Baha Sait, kimi kaynaklara göre 1882’de Biga’da dünyaya gelmiş, kimilerine göre ise, Dağıstan’da doğmuş ve Türkiye’ye 16 yaşında gelmiştir.
Yüksek öğrenimini Harp Okulu ve Harp Akademisi’nde yaptı. Resme kabiliyetli bir genç olan Baha Sait, Harp Okulu’nda ressam Üsküdarlı Ali Rıza Bey’in başarılı bir öğrencisi oldu. 1906 yılında Kurmay Yüzbaşı olarak ordu saflarına katıldı ve kısa bir süre sonra da askerlikten emekliye çıkarılarak ayrıldı.
Askerlikten ayrıldıktan sonra babasının öğüdüne uyarak bir süre için İstanbul’dan uzaklaştı. Kahire’deki aile dostlarının yanına giderek Mısır’ın ünlü ressam ve hattatlarından süsleme sanatı üzerine dersler aldı, bazı Kahire camilerinin tezyin işlerinde çalıştı. Meşrutiyet’in ilanı üzerine İstanbul’a döndü, sigortacılık ve ticaretle uğraştı.
Hayatının bu döneminde yaptıklarına dair kesin bilgiler yoktur ancak İttihad ve Terakki Cemiyeti’nin sanat ve bilim alanındaki çalışmalarına ilgi duymakta idi. Kimi kaynaklarda ünlü bir İttihatçı olarak adı geçse de İttihatçıların yönetiminde yurt içinde herhangi bir resmî görevde bulunmadı. Ancak İran, Afganistan, Türkistan ve Kafkaslar’daki Türkler’e ilişkin görevler üstlendi. Alevilik konusunda araştırma yapmakla görevlendirilmiş ve değerli araştırma eserleri ortaya koymuştu. Konya ve Kırşehir’de bulunarak Mevlevilik ve Bektaşilik üzerine araştırmalar yaptığı, Mevlâna ve Hacı Bektaş-ı Velî hakkında neşredilmemiş bir kitap yazdığı, Dağıstan’da hükûmet kurmaya çalıştığına dair bilgiler vardır. Ona göre Bektaşilik, Kızılbaşlık gibi Anadolu'daki tarikat ve mezhep hareketlerinin kesinlikle İran menşeli değildi ve bu cereyanlar eski Türk adetleri ve gelenekleri ile ilişkiliydi.
I. Dünya Savaşı’ndan sonra kurulan Karakol Cemiyeti adlı gizli direniş örgütünün üç kurucusundan birisi oldu. Türk Kurtuluş Savaşı sırasında İstanbul’dan Anadolu’ya silâh, cephane, subay ve mebuslar kaçırarak ve haber alma - haber verme suretiyle büyük hizmetler görmüştür.
Baha Sait Bey, 1920’de Mustafa Kemal Paşa’ya haber vermeden, kendi başına Karakol Cemiyeti adına Bolşeviklerle anlaşma imzalayınca bu anlaşmayı onaylamayan Mustafa Kemal Paşa’nın tepkisini çektiyse de iyi niyetli olduğu anlaşılınca araları tekrar düzelmişti. Polatlı'ya yaklaşan Yunan saldırısına karşı halkın paniğe kapılmasını önlemek ve direnişini sağlamak üzere Mustafa Kemal Paşa tarafından görevlendirilince Anadolu’da dolaşarak halka öğütler verdi ve Millî Mücadele’ye desteğin artmasına yardımcı oldu.
Savaştan sonra İstiklâl Madalyası ile ödüllendirilen Baha Sait Bey, Tayyare Müfettişliği (Türk Hava Kurumu Müfettişi) görevi ile Anadolu’yu dolaştı. Türk kabilelerinin, özellikle Doğu illerindeki dağlık bölgelerde yaşayan ahali ve aşiretlerin soy, dil, mezhep ve geleneklerini incelemeyi kendisine iş edindi, yazılarının bir bölümü Türk Yurdu Dergisi’nde 1926-1927 yıllarında yayımlandı.
Resme olan ilgisi hayatı boyunca devam eden Baha Sait Bey, son yıllarında yağlı boya resimler yapmıştı. Baha Sait Bey, 16 Ekim 1939'da kalp krizi geçirerek İstanbul'da öldü. Naaşı Merkezefendi Mezarlığı’na defnedildi.
Toplanabilen tabloları ölümünden 47 yıl sonra, 1986’da İstanbul’da sergilenmiştir.
Kaynakça
- ^ . 10 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2009.
- ^ http://nek.istanbul.edu.tr:4444/ekos/TEZ/ET002138.pdf []
- ^ "BAHA SAİT (1882-1939)-". www.istanbulantiksanat.com (İngilizce). 18 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Aralık 2023.
- ^ "Türk tarihinde mezhep hareketleri Tahir Harimi Balcıoğlu Kanaat kitabevi Ankara 1940 s. 7
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Baha Sait Bey 1882 Biga 16 Ekim 1939 Istanbul Turk Kurtulus Savasi kahramani Baha Sait BeyDogum1882 Biga Karesi Vilayeti Osmanli ImparatorluguOlum16 Ekim 1939 57 yasinda Istanbul TurkiyeOlum sebebiKalp kriziDefin yeriMerkezefendi Mezarligi IstanbulVatandaslikOsmanli Imparatorlugu TurkiyeEgitimMekteb i Erkan i HarbiyeMeslekAskerOdullerIstiklal Madalyasi Turk Kurtulus Savasi sirasinda Istanbul dan Anadolu ya cephane ve milli mucadeleci kacirilmasi milli mucadele aleyhindeki plan ve yazismalarin ogrenilip Ankara ya bildirilmesini saglayan Karakol Cemiyeti nin kurucularindandir Alevilik uzerine yaptigi arastirmalarla da taninir YasamiKafkasya dan Anadolu ya goc etmis Dagistanli bir Turk Kumuk ailenin oglu olan Baha Sait kimi kaynaklara gore 1882 de Biga da dunyaya gelmis kimilerine gore ise Dagistan da dogmus ve Turkiye ye 16 yasinda gelmistir Yuksek ogrenimini Harp Okulu ve Harp Akademisi nde yapti Resme kabiliyetli bir genc olan Baha Sait Harp Okulu nda ressam Uskudarli Ali Riza Bey in basarili bir ogrencisi oldu 1906 yilinda Kurmay Yuzbasi olarak ordu saflarina katildi ve kisa bir sure sonra da askerlikten emekliye cikarilarak ayrildi Askerlikten ayrildiktan sonra babasinin ogudune uyarak bir sure icin Istanbul dan uzaklasti Kahire deki aile dostlarinin yanina giderek Misir in unlu ressam ve hattatlarindan susleme sanati uzerine dersler aldi bazi Kahire camilerinin tezyin islerinde calisti Mesrutiyet in ilani uzerine Istanbul a dondu sigortacilik ve ticaretle ugrasti Hayatinin bu doneminde yaptiklarina dair kesin bilgiler yoktur ancak Ittihad ve Terakki Cemiyeti nin sanat ve bilim alanindaki calismalarina ilgi duymakta idi Kimi kaynaklarda unlu bir Ittihatci olarak adi gecse de Ittihatcilarin yonetiminde yurt icinde herhangi bir resmi gorevde bulunmadi Ancak Iran Afganistan Turkistan ve Kafkaslar daki Turkler e iliskin gorevler ustlendi Alevilik konusunda arastirma yapmakla gorevlendirilmis ve degerli arastirma eserleri ortaya koymustu Konya ve Kirsehir de bulunarak Mevlevilik ve Bektasilik uzerine arastirmalar yaptigi Mevlana ve Haci Bektas i Veli hakkinda nesredilmemis bir kitap yazdigi Dagistan da hukumet kurmaya calistigina dair bilgiler vardir Ona gore Bektasilik Kizilbaslik gibi Anadolu daki tarikat ve mezhep hareketlerinin kesinlikle Iran menseli degildi ve bu cereyanlar eski Turk adetleri ve gelenekleri ile iliskiliydi I Dunya Savasi ndan sonra kurulan Karakol Cemiyeti adli gizli direnis orgutunun uc kurucusundan birisi oldu Turk Kurtulus Savasi sirasinda Istanbul dan Anadolu ya silah cephane subay ve mebuslar kacirarak ve haber alma haber verme suretiyle buyuk hizmetler gormustur Baha Sait Bey 1920 de Mustafa Kemal Pasa ya haber vermeden kendi basina Karakol Cemiyeti adina Bolseviklerle anlasma imzalayinca bu anlasmayi onaylamayan Mustafa Kemal Pasa nin tepkisini cektiyse de iyi niyetli oldugu anlasilinca aralari tekrar duzelmisti Polatli ya yaklasan Yunan saldirisina karsi halkin panige kapilmasini onlemek ve direnisini saglamak uzere Mustafa Kemal Pasa tarafindan gorevlendirilince Anadolu da dolasarak halka ogutler verdi ve Milli Mucadele ye destegin artmasina yardimci oldu Savastan sonra Istiklal Madalyasi ile odullendirilen Baha Sait Bey Tayyare Mufettisligi Turk Hava Kurumu Mufettisi gorevi ile Anadolu yu dolasti Turk kabilelerinin ozellikle Dogu illerindeki daglik bolgelerde yasayan ahali ve asiretlerin soy dil mezhep ve geleneklerini incelemeyi kendisine is edindi yazilarinin bir bolumu Turk Yurdu Dergisi nde 1926 1927 yillarinda yayimlandi Resme olan ilgisi hayati boyunca devam eden Baha Sait Bey son yillarinda yagli boya resimler yapmisti Baha Sait Bey 16 Ekim 1939 da kalp krizi gecirerek Istanbul da oldu Naasi Merkezefendi Mezarligi na defnedildi Toplanabilen tablolari olumunden 47 yil sonra 1986 da Istanbul da sergilenmistir Kaynakca 10 Aralik 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Mart 2009 http nek istanbul edu tr 4444 ekos TEZ ET002138 pdf yalin URL BAHA SAIT 1882 1939 www istanbulantiksanat com Ingilizce 18 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Aralik 2023 Turk tarihinde mezhep hareketleriTahir Harimi Balcioglu Kanaat kitabevi Ankara 1940 s 7