Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gelenderli Bahşi Hasan oğlu (20 Temmuz 1903, Hankendi, Şuşa Kazası, Yelizavetpol Guberniyası, Rus İmparatorluğu - 14 Eylül 1985, Nahçıvan, Nahçıvan ÖSSC, Azerbaycan SSC, Sovyetler Birliği) - tiyatro yönetmeni, Ermenistan SSC'nin (1939) ve Azerbaycan SSC'nin (1974) Emekdar Sanatçısı.
Bahşi Gelenderli | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 20 Temmuz 1903 Hankendi, Yelizavetpol Guberniyası, Rus İmparatorluğu |
| Ölüm | 14 Eylül 1985 Nahçıvan, Nahçıvan ÖSSC, Azerbaycan SSC, Sovyetler Birliği |
| Defin yeri | İrevan |
| Vatandaşlık | Rus İmparatorluğu Azerbaycan DC Sovyetler Birliği |
| Eğitim | Rusya Devlet Sahne Sanatları Enstitüsü |
| Meslek | Oyuncu, Yönetmen |
| Ödüller |  Onur Rozeti Nişanı |
Hayatı
Bahşi Hasan oğlu Gelenderli 20 Temmuz 1903'te Hankendi şehrinde doğdu. İlkokulu bitirdikten sonra Bakü'ye taşındı ve burada orta öğrenimini tamamladı. Tiyatroya olan tutkusu, 1926 yılında Bakü Tiyatro Teknik Okulu'na kaydolmasına neden oldu ve 1930 yılında eğitimini başarıyla tamamladı. Çok sevdiği sanat alanında yüksek öğrenim görmeyi arzuladığı için eğitimine Leningrad'daki (şimdiki adıyla Saint Petersburg) Sahne Sanatları Enstitüsü'nde devam etti. 1934'te mezun olduktan sonra Erivan'a taşındı.
Erivan'da Cafer Cabbarlı Azerbaycan Dram Tiyatrosu'na baş yönetmen olarak atandı. Burada 1934'ten 1951'e kadar çalıştı ve 1939'da Ermenistan SSC'nin Emekdar Sanatçısı unvanıyla onurlandırıldı.
1964'ten 1982'ye kadar aralıklı olarak Nahçıvan Devlet Müzikal Dram Tiyatrosu'nda sahne yönetmeni, baş yönetmen ve baş yönetici olarak çalıştı. Samed Vurgun, Celil Memmedguluzade, Mirza Fetali Ahundov, Necef Bey Vezirov, Süleyman Sani Ahundov, Aleksandr Şirvanzade, Aleksandr Şirvanzade, Boris Lavrenyov, Vsevolod İvanov, Carlo Goldoni, Konstantin Simonov, Aleksandr Ostrovski, Üzeyir Hacıbeyov, Memmed Said Ordubadi ve Said Rüstemov'un eserlerini sahneye koydu.
Bahşi Gelenderli 14 Eylül 1985'te 82 yaşında hayata veda etti ve Erivan'da defnedildi.
Faaliyeti
1944 yılında Erivan'da William Shakespeare'in 380. yıldönümüne adanan 6. Uluslararası Bilimsel Konferansta ve Shakespeare gösterileri festivalinde "Othello" oyunu birinciliğe layık görüldü. Jüri üyelerinden Profesör Mikhail Morozov, oyunun Azerice metni üzerine şu sözleri yazdı: "Shakespeare festivalinde 'Othello'nun Azerice performansını gerçekten çok beğendim." Nahçıvan Tiyatrosu'nun eski oyuncularından Yusuf Allahverdiyev, Bahşi Gelenderli'nin bu konudaki konuşmasını hatırlıyor:
| “ | "Bahşi, Morozov'un herkese Othello'nun Desdemona'yı boğduğu sahneyi izlemeye dayanamadığını söylediğini anlatırdı. Hatta bunu Shakespeare'in uyguladığı bir zulüm olarak değerlendirmiş. Çünkü seyircinin gözü önünde birini boğup öldürmek doğru değildir. Ama Bahşi çok orijinal bir çözüm bulmuş. Final sahnesinde sahneye baş tarafı kapalı, ayak kısmı seyircinin görebileceği bir perde yerleştirdi. Başka bir deyişle, seyirci yatağında yatan Desdemona'yı göremedi. Othello yatağına yaklaştığında ve Desdemona'yı boğduğunda Desdemona görüş alanının dışındaydı. Othello ayağa kalktıktan sonra, cansız bir kadının eli ekrandan kenara düştü. Bu teknik ilk kez kullanıldığı için, korkunç ölüm sahnesi doğrudan seyircinin gözleri önünde gerçekleşmedi. Bu yüzden tüm jüri performansı ayakta alkışladı." | ” |
1964'ten 1982'ye kadar aralıklı olarak Nahçıvan Devlet Müzikal Dram Tiyatrosu'nda sahne yönetmeni, baş yönetmen ve baş yönetici olarak çalıştı.
1964 yılında Nahçıvan Devlet Müzikal Drama Tiyatrosu'na davet edilen yönetmen, topluluğa hızla adapte olur. "Mösyö Jordan ve Derviş Mestali Şah" (M.F. Ahundzade), "Ateş Gelin" (C. Cabbarlı), "Yaşayan Heykel" ve "Onu Arıyorum" (Süleyman Rüstem), "Ev Sahibesi" (C. Goldoni), "Çeyizsiz Kız" (A. Ostrovsky), "Dördüncü" (K. Simonov), "Mutluluk Şarkısı" (A. Yusuflu), "Hüzünlü Günler" (N. Aliyev) ve diğerleri. Bu performanslar onun yaratıcı hayal gücünü sahne prodüksiyonlarına dönüştürdü. Kemale'nin "Mehseti" şiirini "Mehseti" adıyla oyuna uyarlaması, Mehseti Gencevi'ye adanmış ilk sahne eseri olarak kabul edilir. Ünlü tiyatro eleştirmeni Cafer Caferov, basında şunları yazıyor:
| “ | "Deneyimli bir yönetmen olan Bahşi Gelenderli, tarihi olayları anlatmak için karmaşık detaylardan, süslü kostümlerden ve gösterişli dekorlardan kaçınıyor. Yönetmenin tutarlı ve büyüleyici vizyonunun sadeliği dikkat çekiyor. İki dünya görüşü, varoluşçuluk ve karamsarlık arasındaki mücadele, harabeler ve camiler arasında canlı bir şekilde kendini gösteriyor." | ” |
1978 yılında Süleyman Raşid'in (Aliyev) senaryosuna dayanarak "Yaşayan Heykel" adlı oyun hazırlandı. Oyunun yönetmeni Bahşi Gelenderli idi. Prodüksiyonun ressamı M. Kasimov, müziği ise M. Alekperov tarafından bestelendi. Z. Hemzeyeva (Anna Ivanovna), N. Hemzeyev (Mahir), S. Huseynova (Valide) ve S. Mirzayeva'nın (Valya) başlıca rolleri paylaştığı oyunun prömiyeri 15 Mart'ta yapıldı. C. Vazirov ve A. Hakverdiyev tarafından kaleme alınan ve "Şerk Kapısı" gazetesinde yayınlanan bir eleştiride, oyuncuların "Yaşayan Heykel "deki performansları, ilgi çekici ve etkili canlandırmalarıyla dikkat çekti.
Bahşi Gelenderli'nin Celil Memmedguluzade'nin adını taşıyan Nahçıvan Devlet Müzikal Drama Tiyatrosu'ndaki çalışmaları büyük beğeni topladı. 1974 yılında "Emekdar Sanatçısı" unvanı ile onurlandırıldı.
Ödülleri
- Onur Rozeti Nişanı (iki kere)
- Ermenistan SSC'nin "Emekdar Sanatçısı" (1939)
- Azerbaycan SSC'nin "Emekdar Sanatçısı" (1974)
Kaynakça
- ^ Нахичеванский драматический театр им. Мирзы Фатали Ахундова (1964). "Нахичеванский драматический театр им. Мирзы Фатали Ахундова", 10. Театр. s. 186.
- ^ İlham Rəhimli, Rəhimli (2005). Azərbaycan teatr tarixi (PDF). Baku: Çaşıoğlu. s. 864. 29 Kasım 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 16 Mayıs 2024.
- ^ Ermənistan azərbaycanlılarının tarixi coğrafiyası, Bakı, «Gənclik», 1995. p.440.
- ^ Rəhimli 2005, s. 237.
- ^ Bakhshi Galandarli Hasan oglu/Azerbaycan Sovyet Ensiklopedisi, 1987, p. 134
- ^ (PDF). 29 Aralık 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ Ermənistan azərbaycanlılarının tarixi coğrafiyası 1995, s. 331.
Kaynak
- İlham Rəhimli (2005). Azərbaycan teatr tarixi (PDF). Çaşıoğlu. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2024.
- Нахичеванский драматический театр им. Мирзы Фатали Ахундова. 1964.
- Ermənistan azərbaycanlılarının tarixi coğrafiyası. Bakı: «Gənclik». 1995. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gelenderli Bahsi Hasan oglu 20 Temmuz 1903 Hankendi Susa Kazasi Yelizavetpol Guberniyasi Rus Imparatorlugu 14 Eylul 1985 Nahcivan Nahcivan OSSC Azerbaycan SSC Sovyetler Birligi tiyatro yonetmeni Ermenistan SSC nin 1939 ve Azerbaycan SSC nin 1974 Emekdar Sanatcisi Bahsi GelenderliDogum20 Temmuz 1903 Hankendi Yelizavetpol Guberniyasi Rus ImparatorluguOlum14 Eylul 1985 Nahcivan Nahcivan OSSC Azerbaycan SSC Sovyetler BirligiDefin yeriIrevanVatandaslikRus Imparatorlugu Azerbaycan DC Sovyetler BirligiEgitimRusya Devlet Sahne Sanatlari EnstitusuMeslekOyuncu YonetmenOdullerOnur Rozeti NisaniHayatiBahsi Hasan oglu Gelenderli 20 Temmuz 1903 te Hankendi sehrinde dogdu Ilkokulu bitirdikten sonra Baku ye tasindi ve burada orta ogrenimini tamamladi Tiyatroya olan tutkusu 1926 yilinda Baku Tiyatro Teknik Okulu na kaydolmasina neden oldu ve 1930 yilinda egitimini basariyla tamamladi Cok sevdigi sanat alaninda yuksek ogrenim gormeyi arzuladigi icin egitimine Leningrad daki simdiki adiyla Saint Petersburg Sahne Sanatlari Enstitusu nde devam etti 1934 te mezun olduktan sonra Erivan a tasindi Erivan da Cafer Cabbarli Azerbaycan Dram Tiyatrosu na bas yonetmen olarak atandi Burada 1934 ten 1951 e kadar calisti ve 1939 da Ermenistan SSC nin Emekdar Sanatcisi unvaniyla onurlandirildi 1964 ten 1982 ye kadar aralikli olarak Nahcivan Devlet Muzikal Dram Tiyatrosu nda sahne yonetmeni bas yonetmen ve bas yonetici olarak calisti Samed Vurgun Celil Memmedguluzade Mirza Fetali Ahundov Necef Bey Vezirov Suleyman Sani Ahundov Aleksandr Sirvanzade Aleksandr Sirvanzade Boris Lavrenyov Vsevolod Ivanov Carlo Goldoni Konstantin Simonov Aleksandr Ostrovski Uzeyir Hacibeyov Memmed Said Ordubadi ve Said Rustemov un eserlerini sahneye koydu Bahsi Gelenderli 14 Eylul 1985 te 82 yasinda hayata veda etti ve Erivan da defnedildi Faaliyeti1944 yilinda Erivan da William Shakespeare in 380 yildonumune adanan 6 Uluslararasi Bilimsel Konferansta ve Shakespeare gosterileri festivalinde Othello oyunu birincilige layik goruldu Juri uyelerinden Profesor Mikhail Morozov oyunun Azerice metni uzerine su sozleri yazdi Shakespeare festivalinde Othello nun Azerice performansini gercekten cok begendim Nahcivan Tiyatrosu nun eski oyuncularindan Yusuf Allahverdiyev Bahsi Gelenderli nin bu konudaki konusmasini hatirliyor Bahsi Morozov un herkese Othello nun Desdemona yi bogdugu sahneyi izlemeye dayanamadigini soyledigini anlatirdi Hatta bunu Shakespeare in uyguladigi bir zulum olarak degerlendirmis Cunku seyircinin gozu onunde birini bogup oldurmek dogru degildir Ama Bahsi cok orijinal bir cozum bulmus Final sahnesinde sahneye bas tarafi kapali ayak kismi seyircinin gorebilecegi bir perde yerlestirdi Baska bir deyisle seyirci yataginda yatan Desdemona yi goremedi Othello yatagina yaklastiginda ve Desdemona yi bogdugunda Desdemona gorus alaninin disindaydi Othello ayaga kalktiktan sonra cansiz bir kadinin eli ekrandan kenara dustu Bu teknik ilk kez kullanildigi icin korkunc olum sahnesi dogrudan seyircinin gozleri onunde gerceklesmedi Bu yuzden tum juri performansi ayakta alkisladi 1964 ten 1982 ye kadar aralikli olarak Nahcivan Devlet Muzikal Dram Tiyatrosu nda sahne yonetmeni bas yonetmen ve bas yonetici olarak calisti 1964 yilinda Nahcivan Devlet Muzikal Drama Tiyatrosu na davet edilen yonetmen topluluga hizla adapte olur Mosyo Jordan ve Dervis Mestali Sah M F Ahundzade Ates Gelin C Cabbarli Yasayan Heykel ve Onu Ariyorum Suleyman Rustem Ev Sahibesi C Goldoni Ceyizsiz Kiz A Ostrovsky Dorduncu K Simonov Mutluluk Sarkisi A Yusuflu Huzunlu Gunler N Aliyev ve digerleri Bu performanslar onun yaratici hayal gucunu sahne produksiyonlarina donusturdu Kemale nin Mehseti siirini Mehseti adiyla oyuna uyarlamasi Mehseti Gencevi ye adanmis ilk sahne eseri olarak kabul edilir Unlu tiyatro elestirmeni Cafer Caferov basinda sunlari yaziyor Deneyimli bir yonetmen olan Bahsi Gelenderli tarihi olaylari anlatmak icin karmasik detaylardan suslu kostumlerden ve gosterisli dekorlardan kaciniyor Yonetmenin tutarli ve buyuleyici vizyonunun sadeligi dikkat cekiyor Iki dunya gorusu varolusculuk ve karamsarlik arasindaki mucadele harabeler ve camiler arasinda canli bir sekilde kendini gosteriyor 1978 yilinda Suleyman Rasid in Aliyev senaryosuna dayanarak Yasayan Heykel adli oyun hazirlandi Oyunun yonetmeni Bahsi Gelenderli idi Produksiyonun ressami M Kasimov muzigi ise M Alekperov tarafindan bestelendi Z Hemzeyeva Anna Ivanovna N Hemzeyev Mahir S Huseynova Valide ve S Mirzayeva nin Valya baslica rolleri paylastigi oyunun promiyeri 15 Mart ta yapildi C Vazirov ve A Hakverdiyev tarafindan kaleme alinan ve Serk Kapisi gazetesinde yayinlanan bir elestiride oyuncularin Yasayan Heykel deki performanslari ilgi cekici ve etkili canlandirmalariyla dikkat cekti Bahsi Gelenderli nin Celil Memmedguluzade nin adini tasiyan Nahcivan Devlet Muzikal Drama Tiyatrosu ndaki calismalari buyuk begeni topladi 1974 yilinda Emekdar Sanatcisi unvani ile onurlandirildi OdulleriOnur Rozeti Nisani iki kere Ermenistan SSC nin Emekdar Sanatcisi 1939 Azerbaycan SSC nin Emekdar Sanatcisi 1974 Kaynakca Nahichevanskij dramaticheskij teatr im Mirzy Fatali Ahundova 1964 Nahichevanskij dramaticheskij teatr im Mirzy Fatali Ahundova 10 Teatr s 186 Ilham Rehimli Rehimli 2005 Azerbaycan teatr tarixi PDF Baku Casioglu s 864 29 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 16 Mayis 2024 Ermenistan azerbaycanlilarinin tarixi cografiyasi Baki Genclik 1995 p 440 ISBN 5 8020 0852 0 Rehimli 2005 s 237 Bakhshi Galandarli Hasan oglu Azerbaycan Sovyet Ensiklopedisi 1987 p 134 PDF 29 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Ermenistan azerbaycanlilarinin tarixi cografiyasi 1995 s 331 KaynakIlham Rehimli 2005 Azerbaycan teatr tarixi PDF Casioglu Erisim tarihi 14 Mayis 2024 Nahichevanskij dramaticheskij teatr im Mirzy Fatali Ahundova 1964 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Ermenistan azerbaycanlilarinin tarixi cografiyasi Baki Genclik 1995 ISBN 5 8020 0852 0 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim