Bu maddede yer alan bilgiler belli bir bölgenin bakış açısından ele alınmıştır ve içeriğinin fazla yerel olduğu düşünülmektedir. Maddenin evrenselleştirilmesi ve uygun hâle getirilmesi için lütfen katılınız. |
Balık yetiştiriciliği, binlerce yıldan beri bilinen, bir tarım koludur. Dünyada en çok sazan ve alabalık yetiştiriciliği yapılmaktadır. Türkiye'de son 10 yılda Balık yetiştiriciliği 2 kat artmıştır.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgxTHpVNUwweHZZMmhmUVdsdWIzSjBYMlpwYzJoZlptRnliVjh0WDJkbGIyZHlZWEJvTG05eVp5NTFhMTh0WHpFNE1EQXpNamN1YW5Cbkx6SXdPSEI0TFV4dlkyaGZRV2x1YjNKMFgyWnBjMmhmWm1GeWJWOHRYMmRsYjJkeVlYQm9MbTl5Wnk1MWExOHRYekU0TURBek1qY3VhbkJuLmpwZw==.jpg)
Tarihçesi
Dünyada balık yetiştiriciliğinin ilk defa M.Ö. 2000 yılında Çin'de başladığı düşünülmektedir.Türkiye'de ise ilk balık yetiştirme tesisi 1960’lı yılların sonunda Bilecik (Bozöyük)’te kurulan alabalık işletmesi, Papila Alabalık Üretim Tesisi'dir. 2020 yılında dünyada iç ve dış sularda toplam 54 milyon 279 bin ton balık üretimi yapılmıştır.
Rakamlarla dünyada su ürünleri yetiştiriciliği
Dünya genelinde yapılan balık yetiştiriciliği üretimini büyük kısmı iç sularda gerçekleştirilmektedir. Dünyanın en çok balık yetiştiren ve ihraç eden ülkesi yıllık 14,1 milyar USD ihracat hacmi ile Çin Halk Cumhuriyeti'dir. Dünyadaki en önemli balık yetiştiricisi ülkelerden biri olarak gösterilen Çin; toplam su ürünleri üretimin % 36’lık kısmını ve kültür balıkçılığı üretiminin % 71’lik kısmını tek başına sağlamaktadır. 2017 yılı itibarı ile su ürünlerinin toplam üretim değerinin neredeyse % 40 kadarı kültür balıkçılığı yöntemi ile yapılan yetiştiricilikten elde edilmektedir. Dünyada su ürünleri alanında yapılan üretimin % 61’ Pasifik ülkelerinden, % 28.3’ü Atlantik ülkelerinden, % 6’lık kısmı Hint Okyanusu ülkelerinden ve % 2.5'luk bölümü ise Karadeniz ve Akdeniz’den elde edilmektedir
Yıl | Deniz | İç su | Toplam |
---|---|---|---|
2011 | 23.2 | 38.6 | 61.8 |
2012 | 24.4 | 42.0 | 66.4 |
2013 | 25.4 | 44.8 | 70.2 |
2014 | 26.8 | 46.9 | 73.7 |
2015 | 27.5 | 48.6 | 76.1 |
2016 | 28.7 | 51.4 | 80.0 |
2017 | 30.6 | 49.5 | 80.1 |
Üretim rakamlarına su bitkileri ve deniz memelileri dahil değildir.
Ülke | Yetiştirilen miktar (bin ton) |
---|---|
Çin | 41.108 |
Hindistan | 4.209 |
Endonezya | 3.068 |
Vietnam | 3.085 |
ABD | 420 |
Japonya | 633 |
Peru | 72 |
Rusya | 145 |
Burma | 885 |
Norveç | 1321 |
Şili | 1071 |
Filipinler | 791 |
Tayland | 1234 |
Bangladeş | 1726 |
Kore | 484 |
Malezya | 284 |
Meksika | 144 |
Mısır | 1018 |
Brezilya | 707 |
İspanya | 264 |
Tayvan | 310 |
Fas | 1,5 |
Kanada | 161 |
İzlanda | 7,5 |
Arjantin | 3 |
İngiltere | 203 |
İran | 297 |
Türkiye | 212 |
Fransa | 204 |
İtalya | 163 |
Portekiz | 3 |
Yunanistan | 137 |
Tüketim
2018 yılı verilerine göre dünyadaki su ürünleri üretimin 179 milyon ton civarında olduğu düşünülmektedir. Bahse konu üretimin 156 milyon ton kadarı insanların gıda ihtiyacı için kullanılmıştır. Arda kalan 23 milyon tonluk üretim ise olarak (balık yağı, balık unu v.b.) nitelendirilebilecek ürünlerin üretimini gerçekleştirmek amacı ile değerlendirilmiştir. 2017 yılında dünyadaki hayvansal protein gereksiniminin %17 kadarının su ürünlerinden karşılandığı tahmin edilmektedir. Kişi başına düşen balık tüketimi oranı her geçen yıl artmaktadır. 1961 senesinde 9,0 kg olan kişi başı balık tüketimi, 2018 yılında 20,5 kg düzeyine ulaşmıştır. Ülkelerin çeşitli nedenlerden ileri gelen tüketim alışkanlıkları sebebi ile kişi başına balık tüketimi oranında değişiklik görülse de, tüketim miktarı sürekli artış göstermiştir. Yine 2017 yılı verileri incelediğinde gelişmiş ülke statüsündeki ülkelerin kişi başına balık tüketimi 24,4 kg seviyesindedir. Bu tüketim miktarı gelişmekte olan ülkelerde 19,4 kg'dır. Kıtlık ve yoksulluk ile mücadele eden düşük gelir gurubundaki ülkelerde ise bu oran 9,3 kg'dır.
Dış ticaret
Su ürünleri dış ticarete konu olan gıda ürünlerinden biridir. 2018 yılı verilerine göre dünyada üretilen su ürünlerinin yaklaşık %38'lik kısmı dış ticaret yolu ile alıcısına ulaştırılmıştır. Çin, uzun yıllardır su ürünleri üretimi konusunda dünyanın en önemli ülkesi konumundadır. 2002 yılından beri en çok su ürünleri ihracatı yapan ülke konumunda olan Çin; en çok su ürünleri ithalatı yapan ülke sıralamasında da 2011 senesinden bu yana ilk üç sıradadır.
İhracat
OECD verilerine göre OECD üyesi ülkelerin 2008-2018 yılları arasındaki yıllık su ürünleri ihracat hacimlerini aşağıdaki tablodan inceleyebilirsiniz.
Ülke | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Avustralya | 941.248.568 | 823.138.172 | 951.222.000 | 1.115.962.855 | 1.008.738.231 | 1.010.430.898 | 1.113.558.175 | 1.078.161.214 | 1.049.641.895 | 1.082.378.888 | 1.091.776.058 |
Avusturya | 24.040.136 | 26.919.314 | 27.332.069 | 39.767.929 | 43.427.846 | 49.273.750 | 46.227.871 | 42.471.099 | 68.432.932 | 65.896.310 | 80.409.909 |
Belçika | 1.289.564.520 | 1.087.948.424 | 1.135.448.080 | 1.294.003.170 | 1.065.493.673 | 1.177.928.393 | 1.184.877.080 | 1.034.064.939 | 1.142.712.319 | 1.238.552.380 | 1.134.800.748 |
Kanada | 3.649.171.718 | 3.183.609.405 | 3.775.342.008 | 4.119.734.854 | 4.249.449.939 | 4.359.728.424 | 4.439.588.454 | 4.670.562.145 | 4.944.525.115 | 5.089.038.317 | 5.116.475.696 |
Şili | 4.079.098.811 | 3.746.829.262 | 3.513.774.992 | 4.626.069.348 | 4.476.054.660 | 5.182.147.557 | 6.042.972.828 | 4.983.876.058 | 5.299.322.934 | 5.941.331.021 | 6.737.276.397 |
Kolombiya | 240.425.413 | 208.989.097 | 179.729.577 | 188.332.054 | 200.801.441 | 191.664.010 | 219.078.495 | 167.151.220 | 161.478.377 | 118.025.187 | 149.429.218 |
Çek Cumhuriyeti | 88.999.416 | 87.344.236 | 91.139.277 | 124.759.991 | 127.464.377 | 149.626.987 | 169.252.024 | 150.298.012 | 186.736.615 | 208.547.304 | 211.721.638 |
Danimarka | 3.685.902.894 | 3.100.092.212 | 3.218.154.060 | 3.639.342.242 | 3.409.247.093 | 3.836.185.819 | 3.920.591.252 | 3.575.924.165 | 3.858.877.289 | 3.986.074.103 | 4.030.572.522 |
Estonya | 153.551.405 | 144.553.081 | 196.750.242 | 227.511.569 | 252.046.373 | 265.587.980 | 248.913.904 | 199.703.360 | 155.456.824 | 163.534.056 | 176.952.337 |
Finlandiya | 49.603.403 | 50.307 317 | 46.579.827 | 51.988.129 | 58.569.807 | 60.209.807 | 54.923.813 | 40.623.000 | 63.038.864 | 166.432.305 | 212.985.723 |
Fransa | 2.028.270.080 | 1.590.845 236 | 1.606.790.369 | 1.794.564.433 | 1.762.537.268 | 1.847.452.175 | 1.746.144.473 | 1.619.506.777 | 1.705.647.264 | 1.708.644.325 | 1.812.834.034 |
Almanya | 2.630.500.719 | 2.256.097.000 | 2.518.663.588 | 2.947.271.622 | 2.754.997.976 | 2.968.791.949 | 3.171.229.261 | 2.719.799.360 | 2.858.510.750 | 2.698.671.171 | 2.791.542.241 |
Yunanistan | 722.185.631 | 711.290.559 | 746.966.476 | 881.195.242 | 780.476.418 | 742.962.454 | 743.991.475 | 657.756.554 | 735.275.708 | 752.244.684 | 804.731.151 |
Macaristan | 4.769.000 | 5.914.000 | 8.613.000 | 12.578.000 | 15.661.904 | 16.953.725 | 25.895.972 | 21.361.849 | 22.956.756 | 28.623.840 | 30.407.890 |
İzlanda | 2.007.250.310 | 1.738.761.860 | 1.849.676.569 | 2.217.166.093 | 2.207.814.332 | 2.304.432.730 | 2.157.185.532 | 2.070.618.036 | 2.033.262.907 | 2.003.303.976 | 2.357.273.319 |
İrlanda | 502.293.350 | 461.141.764 | 504.471.430 | 599.003.602 | 712.643.908 | 696.127.736 | 755.338.351 | 682.026.905 | 668.395.030 | 687.837.545 | 692.775.877 |
İsrail | 24.701.000 | 25.992.000 | 31.100.000 | 31.636.000 | 28.736.000 | 37.074.000 | 37.216.000 | 29.116.000 | 25.895.000 | 19.484.000 | 25.175.000 |
İtalya | 798.261.321 | 705.067.513 | 700.593.753 | 790.578.342 | 666.198.020 | 740.364.801 | 790.118.531 | 722.504.389 | 742.800.636 | 754.600.894 | 786.853.183 |
Japonya | 1.683.030.970 | 1.632.483.860 | 2.014.914.668 | 1.941.881.504 | 1.897.576.614 | 2.057.046.045 | 1.950.357.476 | 1.986.419.331 | 2.113.854.423 | 2.025.242.850 | 2.293.225.660 |
Kore | 1.394.410.864 | 1.440.881.160 | 1.710.984.988 | 2.173.131.995 | 2.190.065.546 | 1.949.531.720 | 1.846.068.959 | 1.681.149.913 | 1.869.293.032 | 1.614.395.401 | 1.599.473.101 |
Letonya | 214.681.117 | 170.888.306 | 174.028.711 | 208.213.982 | 244.753.931 | 283.849.097 | 239.283.037 | 188.088.099 | 206.972.426 | 229.989.823 | 247.104.046 |
Litvanya | 287.014.024 | 330.485.587 | 376.435.960 | 418.530.209 | 390.711.308 | 463.069.150 | 555.832.012 | 531.808.543 | 583.143.087 | 648.525.553 | 676.439.379 |
Lüksemburg | 19.055.220 | 18.650.929 | 19.505.099 | 16.637.037 | 13.905.210 | 17.041.405 | 18.433.777 | 14.027.901 | 14.404.650 | 15.326.701 | 18.022.749 |
Meksika | 833.537.140 | 807.345.346 | 777.355.138 | 1.113.932.389 | 866.780.076 | 1.095.653.898 | 1.133.647.687 | 1.058.893.877 | 1.028.752.800 | 1.354.006.035 | 1.468.072.743 |
Hollanda | 2.951.934.342 | 2.710.961.245 | 2.828.794.460 | 3.610.480.279 | 3.430.616.617 | 3.528.639.048 | 3.900.773.330 | 3.404.215.339 | 3.853.601.532 | 4.068.196.973 | 4.330.042.141 |
Yeni Zelanda | 971.300.797 | 897.706.954 | 1.070.956.841 | 1.528.194.739 | 1.249.675.720 | 1.214.186.220 | 1.252.789.956 | 1.118.810.689 | 1.209.213.351 | 1.051.548.254 | 1.067.716.240 |
Norveç | 6.953.185.775 | 7.089.841.156 | 8.873.369.700 | 9.477.353.375 | 8.925.848.922 | 10.383.195.074 | 10.823.545.753 | 9.206.645.269 | 10.798.033.753 | 11.245.966.830 | 11.926.335.262 |
Polonya | 1.167.681.266 | 1.093.969.376 | 1.329.717.361 | 1.493.347.761 | 1.447.238.084 | 1.828.240.554 | 1.905.427.550 | 1.695.348.548 | 1.891.631.212 | 2.095.188.158 | 2.540.073.171 |
Portekiz | 898.747.139 | 725.880.572 | 911.013.357 | 1.109.304.733 | 1.007.116.623 | 1.085.458.177 | 1.192.778.218 | 996.611.550 | 1.062.620.463 | 1.069.755.600 | 1.232.024.017 |
Slovakya | 9.669.113 | 8.195.546 | 10.034.895 | 20.982.808 | 9.730.402 | 19.951.549 | 28.296.203 | 11.825.728 | 10.264.835 | 11.768.680 | 18.852.422 |
Slovenya | 22.425.184 | 23.462.658 | 20.299.315 | 23.938.147 | 22.618.494 | 25.944.519 | 33.503.781 | 27.083.162 | 31.599.357 | 31.743.674 | 37.662.951 |
İspanya | 3.544.099.198 | 3.159.191.099 | 3.308.040.874 | 3.987.610.166 | 3.852.024.461 | 3.905.036.339 | 4.018.583.990 | 3.724.516.648 | 4.067.859.441 | 4.225.618.304 | 4.560.898.105 |
İsveç | 1.902.020.244 | 2.042.038.355 | 2.660.125.827 | 2.865.043.277 | 2.875.147.652 | 3.594.804.599 | 3.888.195.958 | 3.678.127.770 | 4.438.299.218 | 4.145.136.014 | 4.834.397.534 |
İsviçre | 24.169.199 | 21.630.283 | 21.389.631 | 25.211.261 | 23.515.274 | 26.740.582 | 23.109.280 | 20.826.858 | 19.488.824 | 19.969.746 | 21.343.019 |
Türkiye | 439.702.140 | 346.243.100 | 361.149.945 | 437.195.622 | 448.107.383 | 574.303.640 | 696.134.080 | 699.629.942 | 806.756.207 | 844.969.341 | 950.153.325 |
İngiltere | 1.953.714 152 | 1.711.926.894 | 2.124.245.832 | 2.470.084.296 | 2.161.808.067 | 2.383.457.691 | 2.709.556.514 | 2.180.322.752 | 2.354.835.533 | 2.386.623.287 | 2.300.180.627 |
Amerika Birleşik Devletleri | 4.247.786.335 | 3.961.806.821 | 4.518.371.457 | 5.590.495.488 | 5.489.590.992 | 5.688.432.133 | 5.850.685.097 | 5.675.829.185 | 5.589.671.438 | 5.649.980.179 | 5.505.457.366 |
İthalat
Ülke | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Avustralya | 1.189.591.993 | 1.144.575.831 | 1.333.782.484 | 1.448.623.306 | 1.593.435.140 | 1.668.307.510 | 1.769.486.473 | 1.463.013.367 | 1.505.565.707 | 1.551.367.911 | 1.587.361.535 |
Avusturya | 449.485.004 | 430.624.667 | 431.992.674 | 503.243.232 | 485.044.887 | 563.707.202 | 579.034.103 | 504.090.920 | 561.032.122 | 574.564.847 | 613.643.593 |
Belçika | 2.275.643.729 | 1.973.655.835 | 2.005.806.715 | 2.321.579.267 | 2.059.790.651 | 2.307.331.965 | 2.393.182.060 | 1.942.147.139 | 2.138.585.552 | 2.236.036.719 | 2.194.759.210 |
Kanada | 2.064.507.065 | 2.025.166.107 | 2.275.599.709 | 2.666.911.964 | 2.712.341.187 | 2.833.715.331 | 3.000.420.919 | 2.722.456.257 | 2.818.129.506 | 2.791.919.038 | 2.860.923.491 |
Şili | 291.727.027 | 136.948.419 | 278.684.929 | 395.677.711 | 402.474.885 | 438.725.993 | 461.687.782 | 454.454.813 | 347.846.853 | 397.208.607 | 430.577.603 |
Kolombiya | 242.099.744 | 229.801.962 | 258.535.264 | 312.388.235 | 368.881.980 | 465.697.936 | 518.093.554 | 438.374.141 | 424.793.882 | 399.984.350 | 474.557.612 |
Çek Cumhuriyeti | 225.874.420 | 205.429.017 | 206.611.482 | 258.710.362 | 254.798.946 | 286.671.965 | 312.511.246 | 283.486.448 | 321.512.769 | 360.964.292 | 379.095.047 |
Danimarka | 2.423.941.757 | 1.987.727.769 | 2.224.511.545 | 2.539.507.307 | 2.495.612.975 | 2.734.941.959 | 2.926.428.532 | 2.627.446.572 | 2.901.930.385 | 2.899.091.047 | 2.974.301.774 |
Estonya | 143.332.753 | 99.453.543 | 119.212.574 | 153.651.154 | 171.963.885 | 216.865.543 | 202.944.179 | 165.773.874 | 129.808.532 | 142.475.799 | 148.693.405 |
Finlandiya | 341.908.244 | 342.566.727 | 392.681.434 | 459.589.736 | 442.987.675 | 527.491.226 | 515.903.691 | 407.656.588 | 433.433.869 | 570.428.801 | 611.553.718 |
Fransa | 5.865.084.414 | 5.564.942.004 | 5.937.584.606 | 6.689.337.200 | 6.092.819.874 | 6.590.686.584 | 6.592.606.633 | 5.815.905.831 | 6.241.988.849 | 6.403.757.907 | 6.719.325.578 |
Almanya | 4.970.175.068 | 4.618.563.000 | 5.014.167.904 | 5.688.142.156 | 5.409.274.633 | 5.800.435.061 | 6.265.466.212 | 5.379.433.662 | 5.714.285.429 | 5.862.428.978 | 6.067.313.054 |
Yunanistan | 850.960.414 | 750.634.200 | 682.417.962 | 740.783.400 | 635.668.169 | 628.526.734 | 657.011.034 | 552.096.756 | 618.850.850 | 645.804.051 | 728.517.550 |
Macaristan | 81.496.000 | 72.662.000 | 76.106.000 | 85.082.000 | 79.910.104 | 88.787.755 | 102.735.397 | 97.975.832 | 99.731.833 | 117.832.826 | 133.089.798 |
İzlanda | 130.480.262 | 78.264.428 | 111.420.001 | 137.037.256 | 113.760.509 | 120.722.137 | 134.334.206 | 198.328.997 | 133.798.631 | 119.942.140 | 146.915.187 |
İrlanda | 258.928.563 | 223.559.242 | 233.878.621 | 268.907.602 | 279.426.542 | 295.040.157 | 333.533.507 | 313.291.702 | 314.574.780 | 335.087.938 | 356.284.651 |
İsrail | 247.948.000 | 227.982.000 | 306.696.000 | 387.701.000 | 385.798.000 | 453.577.000 | 484.950.000 | 446.584.000 | 508.595.000 | 625.996.000 | 663.055.000 |
İtalya | 5.580.245.354 | 5.103.633.250 | 5.390.505.038 | 6.259.630.899 | 5.501.459.746 | 5.741.116.079 | 6.099.423.139 | 5.552.412.905 | 6.168.781.400 | 6.129.350.674 | 6.487.928.290 |
Japonya | 14.706.781.392 | 13.529.697.932 | 15.219.005.608 | 17.750.902.604 | 18.363.515.278 | 15.640.243.638 | 15.202.607.240 | 13.742.343.937 | 14.214.338.467 | 14.532.241.024 | 14.898.648.301 |
Kore | 2.950.746.305 | 2.712.305.973 | 3.226.845.925 | 3.959.643.002 | 3.759.910.193 | 3.674.716.481 | 4.309.988.390 | 4.383.881.943 | 4.634.992.361 | 4.391.324.942 | 5.019.651.883 |
Letonya | 144.225.985 | 118.505.282 | 134.667.870 | 168.540.395 | 191.048.235 | 228.103.164 | 191.258.552 | 153.103.167 | 182.570.871 | 183.780.458 | 190.418.013 |
Litvanya | 289.011.165 | 298.065.589 | 349.601.039 | 357.755.808 | 365.840.329 | 441.444.354 | 507.576.029 | 448.545.737 | 538.424.073 | 572.499.555 | 632.586.525 |
Lüksemburg | 100.429.486 | 98.406.381 | 100.360.661 | 110.331.474 | 108.364.034 | 118.329.404 | 127.301.938 | 109.442.043 | 117.823.533 | 111.108.562 | 126.151.927 |
Meksika | 598.645.232 | 393.247.428 | 539.850.896 | 641.672.666 | 458.366.226 | 803.269.149 | 955.640.254 | 807.097.936 | 837.860.926 | 939.381.301 | 926.988.357 |
Hollanda | 2.393.720.482 | 2.309.827.854 | 2.434.619.507 | 3.223.774.109 | 2.973.740.248 | 2.984.759.168 | 3.240.737.343 | 2.563.321.172 | 2.875.249.842 | 3.092.237.206 | 3.204.201.314 |
Yeni Zelanda | 128.606.454 | 108.153.354 | 127.405.231 | 197.086.301 | 159.130.120 | 153.081.070 | 186.059.402 | 176.323.166 | 166.994.401 | 172.343.680 | 195.570.428 |
Norveç | 1.228.568.762 | 1.192.300.226 | 1.124.195.204 | 1.363.938.891 | 1.384.052.585 | 1.303.034.419 | 1.385.113.243 | 1.259.656.881 | 1.270.841.128 | 1.210.676.225 | 1.297.606.356 |
Polonya | 1.275.742.424 | 1.207.510.746 | 1.503.361.365 | 1.601.944.403 | 1.536.033.389 | 1.993.861.115 | 2.082.455.109 | 1.820.823.563 | 2.133.875.418 | 2.183.540.037 | 2.567.172.978 |
Portekiz | 2.040.905.859 | 1.759.736.308 | 1.831.998.845 | 2.087.882.804 | 1.867.437.856 | 1.908.852.915 | 2.075.932.597 | 1.941.390.634 | 2.125.598.349 | 2.183.328.217 | 2.464.612.275 |
Slovakya | 78.592.371 | 72.647.028 | 79.598.318 | 92.567.979 | 89.416.477 | 108.870.068 | 122.014.611 | 105.098.756 | 104.247.723 | 110.299.256 | 122.944.913 |
Slovenya | 85.611.587 | 80.131.490 | 74.589.817 | 90.915.681 | 82.839.107 | 88.562.282 | 94.292.197 | 86.452.302 | 103.607.117 | 105.029.452 | 114.557.514 |
İspanya | 7.311.483.335 | 5.994.914.951 | 6.545.464.406 | 7.268.342.546 | 6.327.210.505 | 6.435.447.757 | 6.971.278.517 | 6.475.567.696 | 7.163.505.685 | 7.324.217.749 | 7.746.724.693 |
İsveç | 2.743.903.936 | 2.616.123.103 | 3.273.176.419 | 3.630.888.023 | 3.608.840.887 | 4.479.826.577 | 4.771.240.449 | 4.412.366.490 | 5.193.906.682 | 4.905.144.749 | 5.585.603.655 |
İsviçre | 654.070.004 | 629.924.176 | 669.694.760 | 772.122.016 | 736.087.612 | 829.695.620 | 860.646.520 | 775.021.268 | 816.668.556 | 824.590.509 | 855.890.154 |
Türkiye | 205.007.448 | 191.637.716 | 248.470.744 | 279.704.795 | 321.420.800 | 380.630.646 | 384.949.789 | 438.522.836 | 399.695.353 | 453.772.537 | 458.729.100 |
İngiltere | 4.418.489.708 | 2.689.392.227 | 3.809.317.278 | 4.484.716.245 | 4.219.838.446 | 4.510.925.070 | 4.724.448.907 | 4.290.268.463 | 4.377.560.117 | 4.257.696.730 | 4.409.301.436 |
Amerika Birleşik Devletleri | 4.247.786.335 | 3.961.806.821 | 4.518.371.457 | 5.590.495.488 | 5.489.590.992 | 5.688.432.133 | 5.850.685.097 | 5.675.829.185 | 5.589.671.438 | 5.649.980.179 | 5.505.457.366 |
Dünyada su ürünleri fiyatları
Dünya üzerinde su ürünleri piyasası ülkeden ülkeye değişiklik gösteren yapıya sahiptir. Su ürünlerinin ithal edilip edilmemiş olması, yetiştirilme yapılan coğrafya, yetiştirilme yöntemi gibi etkenler fiyata doğrudan etki etmektedir.
Dünyada yetiştirilen balık türleri
FAO (Gıda ve Tarım Örgütü) tarafından 2013 yılında açıklanan bir çalışmanın sonucuna göre dünya üzerinde en çok yetiştirilen 15 kültür balığı türü aşağıdaki tabloda sıralanmıştır.
Tür | Yetiştirme ortamı | Üretim miktarı (milyon ton) | Ticari Değeri (milyar ABD Doları) |
---|---|---|---|
Sazangiller * | Tatlı su | 21,31 | 30,91 |
Nil tilapyası | Tatlı su | 3,26 | 5,39 |
Havuz balığı | Tatlı su | 2,45 | 2,67 |
Atlantik sombalığı (Atlantik somonu) | Deniz | 2,07 | 10.10 |
Süt balığı | Deniz | 0,94 | 1,71 |
Gökkuşağı alabalığı | Tatlı su, acı su, deniz | 0,88 | 3,80 |
Tatlı su | 0,71 | 1,16 | |
Kuzey yılanbaşı | Tatlı su | 0,48 | 0,59 |
Amur yayın balığı | Tatlı su | 0,41 | 0,55 |
*Sazangiller: Çim sazanı (ot sazanı), , sazan (ortak sazan), , ,, rohu balığı türlerinin toplam üretim miktarı ve ticari değerini ifade eder.
Türkiye'de su ürünleri yetiştiriciliği
Tarım ve Orman Bakanlığı verilerine göre Türkiye'de 2036 adet izinli su ürünleri yetiştirme tesisi bulunmaktadır. Türkiye'de 2019 tarihi itibarı ile 373 bin ton balık üretimi gerçekleştirilmiştir. Üretilen balıkların 138 bin tonu levrek, 100 bin tonu çipura ve geri kalan kısmı ise alabalık türevleri olarak üretilmiştir.
Yıl | Deniz | İç su | Toplam |
---|---|---|---|
2000 | 35.646 | 43.385 | 79.031 |
2001 | 29.730 | 37.514 | 67.244 |
2002 | 26.868 | 34.297 | 61.165 |
2003 | 39.726 | 40.217 | 79.943 |
2004 | 49.895 | 44.115 | 94.010 |
2005 | 69.673 | 48.604 | 118.277 |
2006 | 72.249 | 56.694 | 128.943 |
2007 | 80.840 | 59.033 | 139.873 |
2008 | 85.629 | 66.557 | 152.186 |
2009 | 82.481 | 76.248 | 158.729 |
2010 | 88.573 | 78.568 | 167.141 |
2011 | 88.344 | 100.446 | 188.790 |
2012 | 100.853 | 111.557 | 212.410 |
2013 | 110.375 | 123.019 | 233.394 |
2014 | 126.894 | 108.239 | 235.133 |
2015 | 138.879 | 101.455 | 240.334 |
2016 | 151.794 | 101.601 | 253.395 |
2017 | 172.492 | 104.010 | 276.502 |
2018 | 209.370 | 105.167 | 314.537 |
Türkiye’de ağ kafeste ve karasal alanda balık yetiştiriciliği ile ilgili karşılaşılan sorunlar
Türkiye'de su ürünleri yetiştiriciliği yapmak isteyen müteşebbis ve hayvancılar günümüzde aşağıdaki sorunları yaşamaya devam etmektedir.
Bürokratik sorunlar
Su ürünleri yetiştiriciliği için işletme kuruluşu başvurusu yapmak ve ruhsat almak oldukça zordur. Bu sebeple girişimciler su ürünleri yetiştiriciliğine yeteri kadar ilgi göstermemektedir.
Su kirası sorunu
Su ürünleri yetiştiriciliği yapmak için kafeslerin yerleştirildiği iç sulardaki alanların kiraya verilmesi il özel idaresi'nin sorumluluğu ve inisiyatifi altındadır. Kiraya verme talebinde ise Orman ve Tarım Bakanlığı’ndan yalnızca üretim kapasitesi ve yeterliliği konusunda görüş alınmaktadır. Yapılacak olan üretimin ya da kapasitenin önemi olmaksızın kiralama işlemlerinde birim alan fiyatlarında bölgeden bölgeye değişen önemli fiyat dalgalanmaları gözlemlenmektedir. Girişimcinin kiralama taleplerinde yapılacak üretimin kar/zarar dengesi ve bölgesel gereklilik kriterleri unsurlarından ziyade, ilgili alanın rayiç bedelleri hesaplanmaktadır. Bu sebeple girişimci tarafından kârlılığı imkansız olan kiralama bedelleri talep edilmektedir.
Yem fiyatları
Ülkedeki yem üretiminin yetersiz olması ve su ürünleri üreticilerinin yem tedarik etmede ithalata bağımlı olması, küçük yatırımcıyı ve aile işletmelerini zora sokmaktadır.
Örgütsel yetersizlik
Su ürünleri yetiştiricileri her ilde tam anlamı ile mesleki sivil topluk örgütleri ve meslek odaları kuramadıkları için yetkili organlar tarafından çıkarılan kanun ve yönetmeliklerde sektörün ihtiyaçlarını dile getirememektedir.
ÇED raporu
Su ürünleri üretim tesisi içi alınması zorunlu olan ÇED raporu düzenlenmesi için ayrılması gereken bütçenin ve beklenilen sürenin; küçük ölçekli girişimciler tarafından hayata geçirilmesi oldukça zordur.
Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği kaynaklı sorunlar
Türkiye'de yaşanılan kuraklık sorunlarından dolayı içilebilir su kaynaklarının büyük bir kısmı içme suyu rezervlerine ayrılmaktadır. Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği uyarınca, içme suyu için tahsis edilen kaynaklarda su ürünleri yetiştiriciliği yapılamamaktadır.
Kullanım alanları
Yetiştiricilik yöntemi ile üretilen balıkların büyük bir kısmı gıda olarak tüketilmektedir. Ayrıca kozmetik ve için de alternatif iç su ürünleri türleri alanında üretim gerçekleştirilmektedir.
Kaynakça
- ^ . Anadolu Ajansı. 27 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2021.
- ^ Tarimci; Tarimci. . www.tarimkutuphanesi.com (İngilizce). 28 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2021.
- ^ (PDF). SÜMAE YUNUS Araştırma Bülteni. aquast.org. 2004. 31 Mart 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ ""Türkiye'de Su Ürünleri Yetiştiriciliği ve Pazarlanması" başlıklı makale (indirilebilir PDF dosyası)". Tarım İstanbul TKB İstanbul İl Müdürlüğü Yayın Organı. 2003.
- ^ Özacar, İlyas Umut (2020). "Dünyada ve Türkiye'de balık yetiştiriciliği artıyor". trthaber.com.
- ^ "En Çok Deniz Ürünleri İhracatı Yapan 10 Ülke". tr.halal-seafood.com. 2017. 21 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Şubat 2021.
- ^ . dergipark.org.tr. 2017. 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ (PDF). 2018. foa.org. 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "Tarım Ürünleri Piyasaları (Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü)" (PDF). tarimorman.gov.tr. 21 Mart 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2021.
- ^ (PDF). isub.org.tr. 31 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "Su Ürünleri Ürün Raporu 2020" (PDF). tarimorman.gov.tr. 2020. 21 Mart 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ . fao.org. 2020. 31 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b . oecd.org. 2019. 20 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "World aquaculture production of fish" (PDF). fao.org. 2014. 21 Mart 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ (PDF). T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı. tarimorman.gov.tr. 2021. 22 Ekim 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ Özacar, İlyas Umut (2020). "Dünyada ve Türkiye'de balık yetiştiriciliği artıyor". trthaber.com.
- ^ "Su Ürünleri Sektör Politika Belgesi 2019-2023" (PDF). tarimorman.gov.tr. 2019. 21 Mart 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2021.
- ^ a b c d e f g . Süleyman Demirel Üniversitesi, Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Dergisi. dergipark.org.tr. 2008. 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği". mevzuat.gov.tr. 21 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Şubat 2021.
- ^ "Alternatif İç Su Ürünleri Yetiştiriciliği Çalıştayı Raporu" (PDF). tarimorman.gov.tr. 2016. 21 Mart 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2021.
![]() | Tarım ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede yer alan bilgiler belli bir bolgenin bakis acisindan ele alinmistir ve iceriginin fazla yerel oldugu dusunulmektedir Maddenin evrensellestirilmesi ve uygun hale getirilmesi icin lutfen tartismaya katiliniz Balik yetistiriciligi binlerce yildan beri bilinen bir tarim koludur Dunyada en cok sazan ve alabalik yetistiriciligi yapilmaktadir Turkiye de son 10 yilda Balik yetistiriciligi 2 kat artmistir TarihcesiDunyada balik yetistiriciliginin ilk defa M O 2000 yilinda Cin de basladigi dusunulmektedir Turkiye de ise ilk balik yetistirme tesisi 1960 li yillarin sonunda Bilecik Bozoyuk te kurulan alabalik isletmesi Papila Alabalik Uretim Tesisi dir 2020 yilinda dunyada ic ve dis sularda toplam 54 milyon 279 bin ton balik uretimi yapilmistir Rakamlarla dunyada su urunleri yetistiriciligiDunya genelinde yapilan balik yetistiriciligi uretimini buyuk kismi ic sularda gerceklestirilmektedir Dunyanin en cok balik yetistiren ve ihrac eden ulkesi yillik 14 1 milyar USD ihracat hacmi ile Cin Halk Cumhuriyeti dir Dunyadaki en onemli balik yetistiricisi ulkelerden biri olarak gosterilen Cin toplam su urunleri uretimin 36 lik kismini ve kultur balikciligi uretiminin 71 lik kismini tek basina saglamaktadir 2017 yili itibari ile su urunlerinin toplam uretim degerinin neredeyse 40 kadari kultur balikciligi yontemi ile yapilan yetistiricilikten elde edilmektedir Dunyada su urunleri alaninda yapilan uretimin 61 Pasifik ulkelerinden 28 3 u Atlantik ulkelerinden 6 lik kismi Hint Okyanusu ulkelerinden ve 2 5 luk bolumu ise Karadeniz ve Akdeniz den elde edilmektedir Dunya su urunleri yetistiriciligi milyon ton Yil Deniz Ic su Toplam2011 23 2 38 6 61 82012 24 4 42 0 66 42013 25 4 44 8 70 22014 26 8 46 9 73 72015 27 5 48 6 76 12016 28 7 51 4 80 02017 30 6 49 5 80 1 Uretim rakamlarina su bitkileri ve deniz memelileri dahil degildir Ulkelere gore su urunleri yetistiriciligi Ulke Yetistirilen miktar bin ton Cin 41 108Hindistan 4 209Endonezya 3 068Vietnam 3 085ABD 420Japonya 633Peru 72Rusya 145Burma 885Norvec 1321Sili 1071Filipinler 791Tayland 1234Banglades 1726Kore 484Malezya 284Meksika 144Misir 1018Brezilya 707Ispanya 264Tayvan 310Fas 1 5Kanada 161Izlanda 7 5Arjantin 3Ingiltere 203Iran 297Turkiye 212Fransa 204Italya 163Portekiz 3Yunanistan 137Tuketim 2018 yili verilerine gore dunyadaki su urunleri uretimin 179 milyon ton civarinda oldugu dusunulmektedir Bahse konu uretimin 156 milyon ton kadari insanlarin gida ihtiyaci icin kullanilmistir Arda kalan 23 milyon tonluk uretim ise olarak balik yagi balik unu v b nitelendirilebilecek urunlerin uretimini gerceklestirmek amaci ile degerlendirilmistir 2017 yilinda dunyadaki hayvansal protein gereksiniminin 17 kadarinin su urunlerinden karsilandigi tahmin edilmektedir Kisi basina dusen balik tuketimi orani her gecen yil artmaktadir 1961 senesinde 9 0 kg olan kisi basi balik tuketimi 2018 yilinda 20 5 kg duzeyine ulasmistir Ulkelerin cesitli nedenlerden ileri gelen tuketim aliskanliklari sebebi ile kisi basina balik tuketimi oraninda degisiklik gorulse de tuketim miktari surekli artis gostermistir Yine 2017 yili verileri incelediginde gelismis ulke statusundeki ulkelerin kisi basina balik tuketimi 24 4 kg seviyesindedir Bu tuketim miktari gelismekte olan ulkelerde 19 4 kg dir Kitlik ve yoksulluk ile mucadele eden dusuk gelir gurubundaki ulkelerde ise bu oran 9 3 kg dir Dis ticaret Su urunleri dis ticarete konu olan gida urunlerinden biridir 2018 yili verilerine gore dunyada uretilen su urunlerinin yaklasik 38 lik kismi dis ticaret yolu ile alicisina ulastirilmistir Cin uzun yillardir su urunleri uretimi konusunda dunyanin en onemli ulkesi konumundadir 2002 yilindan beri en cok su urunleri ihracati yapan ulke konumunda olan Cin en cok su urunleri ithalati yapan ulke siralamasinda da 2011 senesinden bu yana ilk uc siradadir Ihracat OECD verilerine gore OECD uyesi ulkelerin 2008 2018 yillari arasindaki yillik su urunleri ihracat hacimlerini asagidaki tablodan inceleyebilirsiniz Ulkelere gore su urunleri ihracat tablosu kg Ulke 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018Avustralya 941 248 568 823 138 172 951 222 000 1 115 962 855 1 008 738 231 1 010 430 898 1 113 558 175 1 078 161 214 1 049 641 895 1 082 378 888 1 091 776 058Avusturya 24 040 136 26 919 314 27 332 069 39 767 929 43 427 846 49 273 750 46 227 871 42 471 099 68 432 932 65 896 310 80 409 909Belcika 1 289 564 520 1 087 948 424 1 135 448 080 1 294 003 170 1 065 493 673 1 177 928 393 1 184 877 080 1 034 064 939 1 142 712 319 1 238 552 380 1 134 800 748Kanada 3 649 171 718 3 183 609 405 3 775 342 008 4 119 734 854 4 249 449 939 4 359 728 424 4 439 588 454 4 670 562 145 4 944 525 115 5 089 038 317 5 116 475 696Sili 4 079 098 811 3 746 829 262 3 513 774 992 4 626 069 348 4 476 054 660 5 182 147 557 6 042 972 828 4 983 876 058 5 299 322 934 5 941 331 021 6 737 276 397Kolombiya 240 425 413 208 989 097 179 729 577 188 332 054 200 801 441 191 664 010 219 078 495 167 151 220 161 478 377 118 025 187 149 429 218Cek Cumhuriyeti 88 999 416 87 344 236 91 139 277 124 759 991 127 464 377 149 626 987 169 252 024 150 298 012 186 736 615 208 547 304 211 721 638Danimarka 3 685 902 894 3 100 092 212 3 218 154 060 3 639 342 242 3 409 247 093 3 836 185 819 3 920 591 252 3 575 924 165 3 858 877 289 3 986 074 103 4 030 572 522Estonya 153 551 405 144 553 081 196 750 242 227 511 569 252 046 373 265 587 980 248 913 904 199 703 360 155 456 824 163 534 056 176 952 337Finlandiya 49 603 403 50 307 317 46 579 827 51 988 129 58 569 807 60 209 807 54 923 813 40 623 000 63 038 864 166 432 305 212 985 723Fransa 2 028 270 080 1 590 845 236 1 606 790 369 1 794 564 433 1 762 537 268 1 847 452 175 1 746 144 473 1 619 506 777 1 705 647 264 1 708 644 325 1 812 834 034Almanya 2 630 500 719 2 256 097 000 2 518 663 588 2 947 271 622 2 754 997 976 2 968 791 949 3 171 229 261 2 719 799 360 2 858 510 750 2 698 671 171 2 791 542 241Yunanistan 722 185 631 711 290 559 746 966 476 881 195 242 780 476 418 742 962 454 743 991 475 657 756 554 735 275 708 752 244 684 804 731 151Macaristan 4 769 000 5 914 000 8 613 000 12 578 000 15 661 904 16 953 725 25 895 972 21 361 849 22 956 756 28 623 840 30 407 890Izlanda 2 007 250 310 1 738 761 860 1 849 676 569 2 217 166 093 2 207 814 332 2 304 432 730 2 157 185 532 2 070 618 036 2 033 262 907 2 003 303 976 2 357 273 319Irlanda 502 293 350 461 141 764 504 471 430 599 003 602 712 643 908 696 127 736 755 338 351 682 026 905 668 395 030 687 837 545 692 775 877Israil 24 701 000 25 992 000 31 100 000 31 636 000 28 736 000 37 074 000 37 216 000 29 116 000 25 895 000 19 484 000 25 175 000Italya 798 261 321 705 067 513 700 593 753 790 578 342 666 198 020 740 364 801 790 118 531 722 504 389 742 800 636 754 600 894 786 853 183Japonya 1 683 030 970 1 632 483 860 2 014 914 668 1 941 881 504 1 897 576 614 2 057 046 045 1 950 357 476 1 986 419 331 2 113 854 423 2 025 242 850 2 293 225 660Kore 1 394 410 864 1 440 881 160 1 710 984 988 2 173 131 995 2 190 065 546 1 949 531 720 1 846 068 959 1 681 149 913 1 869 293 032 1 614 395 401 1 599 473 101Letonya 214 681 117 170 888 306 174 028 711 208 213 982 244 753 931 283 849 097 239 283 037 188 088 099 206 972 426 229 989 823 247 104 046Litvanya 287 014 024 330 485 587 376 435 960 418 530 209 390 711 308 463 069 150 555 832 012 531 808 543 583 143 087 648 525 553 676 439 379Luksemburg 19 055 220 18 650 929 19 505 099 16 637 037 13 905 210 17 041 405 18 433 777 14 027 901 14 404 650 15 326 701 18 022 749Meksika 833 537 140 807 345 346 777 355 138 1 113 932 389 866 780 076 1 095 653 898 1 133 647 687 1 058 893 877 1 028 752 800 1 354 006 035 1 468 072 743Hollanda 2 951 934 342 2 710 961 245 2 828 794 460 3 610 480 279 3 430 616 617 3 528 639 048 3 900 773 330 3 404 215 339 3 853 601 532 4 068 196 973 4 330 042 141Yeni Zelanda 971 300 797 897 706 954 1 070 956 841 1 528 194 739 1 249 675 720 1 214 186 220 1 252 789 956 1 118 810 689 1 209 213 351 1 051 548 254 1 067 716 240Norvec 6 953 185 775 7 089 841 156 8 873 369 700 9 477 353 375 8 925 848 922 10 383 195 074 10 823 545 753 9 206 645 269 10 798 033 753 11 245 966 830 11 926 335 262Polonya 1 167 681 266 1 093 969 376 1 329 717 361 1 493 347 761 1 447 238 084 1 828 240 554 1 905 427 550 1 695 348 548 1 891 631 212 2 095 188 158 2 540 073 171Portekiz 898 747 139 725 880 572 911 013 357 1 109 304 733 1 007 116 623 1 085 458 177 1 192 778 218 996 611 550 1 062 620 463 1 069 755 600 1 232 024 017Slovakya 9 669 113 8 195 546 10 034 895 20 982 808 9 730 402 19 951 549 28 296 203 11 825 728 10 264 835 11 768 680 18 852 422Slovenya 22 425 184 23 462 658 20 299 315 23 938 147 22 618 494 25 944 519 33 503 781 27 083 162 31 599 357 31 743 674 37 662 951Ispanya 3 544 099 198 3 159 191 099 3 308 040 874 3 987 610 166 3 852 024 461 3 905 036 339 4 018 583 990 3 724 516 648 4 067 859 441 4 225 618 304 4 560 898 105Isvec 1 902 020 244 2 042 038 355 2 660 125 827 2 865 043 277 2 875 147 652 3 594 804 599 3 888 195 958 3 678 127 770 4 438 299 218 4 145 136 014 4 834 397 534Isvicre 24 169 199 21 630 283 21 389 631 25 211 261 23 515 274 26 740 582 23 109 280 20 826 858 19 488 824 19 969 746 21 343 019Turkiye 439 702 140 346 243 100 361 149 945 437 195 622 448 107 383 574 303 640 696 134 080 699 629 942 806 756 207 844 969 341 950 153 325Ingiltere 1 953 714 152 1 711 926 894 2 124 245 832 2 470 084 296 2 161 808 067 2 383 457 691 2 709 556 514 2 180 322 752 2 354 835 533 2 386 623 287 2 300 180 627Amerika Birlesik Devletleri 4 247 786 335 3 961 806 821 4 518 371 457 5 590 495 488 5 489 590 992 5 688 432 133 5 850 685 097 5 675 829 185 5 589 671 438 5 649 980 179 5 505 457 366Ithalat Ulkelere gore su urunleri ithalat tablosu kg Ulke 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018Avustralya 1 189 591 993 1 144 575 831 1 333 782 484 1 448 623 306 1 593 435 140 1 668 307 510 1 769 486 473 1 463 013 367 1 505 565 707 1 551 367 911 1 587 361 535Avusturya 449 485 004 430 624 667 431 992 674 503 243 232 485 044 887 563 707 202 579 034 103 504 090 920 561 032 122 574 564 847 613 643 593Belcika 2 275 643 729 1 973 655 835 2 005 806 715 2 321 579 267 2 059 790 651 2 307 331 965 2 393 182 060 1 942 147 139 2 138 585 552 2 236 036 719 2 194 759 210Kanada 2 064 507 065 2 025 166 107 2 275 599 709 2 666 911 964 2 712 341 187 2 833 715 331 3 000 420 919 2 722 456 257 2 818 129 506 2 791 919 038 2 860 923 491Sili 291 727 027 136 948 419 278 684 929 395 677 711 402 474 885 438 725 993 461 687 782 454 454 813 347 846 853 397 208 607 430 577 603Kolombiya 242 099 744 229 801 962 258 535 264 312 388 235 368 881 980 465 697 936 518 093 554 438 374 141 424 793 882 399 984 350 474 557 612Cek Cumhuriyeti 225 874 420 205 429 017 206 611 482 258 710 362 254 798 946 286 671 965 312 511 246 283 486 448 321 512 769 360 964 292 379 095 047Danimarka 2 423 941 757 1 987 727 769 2 224 511 545 2 539 507 307 2 495 612 975 2 734 941 959 2 926 428 532 2 627 446 572 2 901 930 385 2 899 091 047 2 974 301 774Estonya 143 332 753 99 453 543 119 212 574 153 651 154 171 963 885 216 865 543 202 944 179 165 773 874 129 808 532 142 475 799 148 693 405Finlandiya 341 908 244 342 566 727 392 681 434 459 589 736 442 987 675 527 491 226 515 903 691 407 656 588 433 433 869 570 428 801 611 553 718Fransa 5 865 084 414 5 564 942 004 5 937 584 606 6 689 337 200 6 092 819 874 6 590 686 584 6 592 606 633 5 815 905 831 6 241 988 849 6 403 757 907 6 719 325 578Almanya 4 970 175 068 4 618 563 000 5 014 167 904 5 688 142 156 5 409 274 633 5 800 435 061 6 265 466 212 5 379 433 662 5 714 285 429 5 862 428 978 6 067 313 054Yunanistan 850 960 414 750 634 200 682 417 962 740 783 400 635 668 169 628 526 734 657 011 034 552 096 756 618 850 850 645 804 051 728 517 550Macaristan 81 496 000 72 662 000 76 106 000 85 082 000 79 910 104 88 787 755 102 735 397 97 975 832 99 731 833 117 832 826 133 089 798Izlanda 130 480 262 78 264 428 111 420 001 137 037 256 113 760 509 120 722 137 134 334 206 198 328 997 133 798 631 119 942 140 146 915 187Irlanda 258 928 563 223 559 242 233 878 621 268 907 602 279 426 542 295 040 157 333 533 507 313 291 702 314 574 780 335 087 938 356 284 651Israil 247 948 000 227 982 000 306 696 000 387 701 000 385 798 000 453 577 000 484 950 000 446 584 000 508 595 000 625 996 000 663 055 000Italya 5 580 245 354 5 103 633 250 5 390 505 038 6 259 630 899 5 501 459 746 5 741 116 079 6 099 423 139 5 552 412 905 6 168 781 400 6 129 350 674 6 487 928 290Japonya 14 706 781 392 13 529 697 932 15 219 005 608 17 750 902 604 18 363 515 278 15 640 243 638 15 202 607 240 13 742 343 937 14 214 338 467 14 532 241 024 14 898 648 301Kore 2 950 746 305 2 712 305 973 3 226 845 925 3 959 643 002 3 759 910 193 3 674 716 481 4 309 988 390 4 383 881 943 4 634 992 361 4 391 324 942 5 019 651 883Letonya 144 225 985 118 505 282 134 667 870 168 540 395 191 048 235 228 103 164 191 258 552 153 103 167 182 570 871 183 780 458 190 418 013Litvanya 289 011 165 298 065 589 349 601 039 357 755 808 365 840 329 441 444 354 507 576 029 448 545 737 538 424 073 572 499 555 632 586 525Luksemburg 100 429 486 98 406 381 100 360 661 110 331 474 108 364 034 118 329 404 127 301 938 109 442 043 117 823 533 111 108 562 126 151 927Meksika 598 645 232 393 247 428 539 850 896 641 672 666 458 366 226 803 269 149 955 640 254 807 097 936 837 860 926 939 381 301 926 988 357Hollanda 2 393 720 482 2 309 827 854 2 434 619 507 3 223 774 109 2 973 740 248 2 984 759 168 3 240 737 343 2 563 321 172 2 875 249 842 3 092 237 206 3 204 201 314Yeni Zelanda 128 606 454 108 153 354 127 405 231 197 086 301 159 130 120 153 081 070 186 059 402 176 323 166 166 994 401 172 343 680 195 570 428Norvec 1 228 568 762 1 192 300 226 1 124 195 204 1 363 938 891 1 384 052 585 1 303 034 419 1 385 113 243 1 259 656 881 1 270 841 128 1 210 676 225 1 297 606 356Polonya 1 275 742 424 1 207 510 746 1 503 361 365 1 601 944 403 1 536 033 389 1 993 861 115 2 082 455 109 1 820 823 563 2 133 875 418 2 183 540 037 2 567 172 978Portekiz 2 040 905 859 1 759 736 308 1 831 998 845 2 087 882 804 1 867 437 856 1 908 852 915 2 075 932 597 1 941 390 634 2 125 598 349 2 183 328 217 2 464 612 275Slovakya 78 592 371 72 647 028 79 598 318 92 567 979 89 416 477 108 870 068 122 014 611 105 098 756 104 247 723 110 299 256 122 944 913Slovenya 85 611 587 80 131 490 74 589 817 90 915 681 82 839 107 88 562 282 94 292 197 86 452 302 103 607 117 105 029 452 114 557 514Ispanya 7 311 483 335 5 994 914 951 6 545 464 406 7 268 342 546 6 327 210 505 6 435 447 757 6 971 278 517 6 475 567 696 7 163 505 685 7 324 217 749 7 746 724 693Isvec 2 743 903 936 2 616 123 103 3 273 176 419 3 630 888 023 3 608 840 887 4 479 826 577 4 771 240 449 4 412 366 490 5 193 906 682 4 905 144 749 5 585 603 655Isvicre 654 070 004 629 924 176 669 694 760 772 122 016 736 087 612 829 695 620 860 646 520 775 021 268 816 668 556 824 590 509 855 890 154Turkiye 205 007 448 191 637 716 248 470 744 279 704 795 321 420 800 380 630 646 384 949 789 438 522 836 399 695 353 453 772 537 458 729 100Ingiltere 4 418 489 708 2 689 392 227 3 809 317 278 4 484 716 245 4 219 838 446 4 510 925 070 4 724 448 907 4 290 268 463 4 377 560 117 4 257 696 730 4 409 301 436Amerika Birlesik Devletleri 4 247 786 335 3 961 806 821 4 518 371 457 5 590 495 488 5 489 590 992 5 688 432 133 5 850 685 097 5 675 829 185 5 589 671 438 5 649 980 179 5 505 457 366Dunyada su urunleri fiyatlari Dunya uzerinde su urunleri piyasasi ulkeden ulkeye degisiklik gosteren yapiya sahiptir Su urunlerinin ithal edilip edilmemis olmasi yetistirilme yapilan cografya yetistirilme yontemi gibi etkenler fiyata dogrudan etki etmektedir Dunyada yetistirilen balik turleriFAO Gida ve Tarim Orgutu tarafindan 2013 yilinda aciklanan bir calismanin sonucuna gore dunya uzerinde en cok yetistirilen 15 kultur baligi turu asagidaki tabloda siralanmistir Tur Yetistirme ortami Uretim miktari milyon ton Ticari Degeri milyar ABD Dolari Sazangiller Tatli su 21 31 30 91Nil tilapyasi Tatli su 3 26 5 39Havuz baligi Tatli su 2 45 2 67Atlantik sombaligi Atlantik somonu Deniz 2 07 10 10Sut baligi Deniz 0 94 1 71Gokkusagi alabaligi Tatli su aci su deniz 0 88 3 80Tatli su 0 71 1 16Kuzey yilanbasi Tatli su 0 48 0 59Amur yayin baligi Tatli su 0 41 0 55 Sazangiller Cim sazani ot sazani sazan ortak sazan rohu baligi turlerinin toplam uretim miktari ve ticari degerini ifade eder Turkiye de su urunleri yetistiriciligiTarim ve Orman Bakanligi verilerine gore Turkiye de 2036 adet izinli su urunleri yetistirme tesisi bulunmaktadir Turkiye de 2019 tarihi itibari ile 373 bin ton balik uretimi gerceklestirilmistir Uretilen baliklarin 138 bin tonu levrek 100 bin tonu cipura ve geri kalan kismi ise alabalik turevleri olarak uretilmistir Turkiye su urunleri uretimi ton Yil Deniz Ic su Toplam2000 35 646 43 385 79 0312001 29 730 37 514 67 2442002 26 868 34 297 61 1652003 39 726 40 217 79 9432004 49 895 44 115 94 0102005 69 673 48 604 118 2772006 72 249 56 694 128 9432007 80 840 59 033 139 8732008 85 629 66 557 152 1862009 82 481 76 248 158 7292010 88 573 78 568 167 1412011 88 344 100 446 188 7902012 100 853 111 557 212 4102013 110 375 123 019 233 3942014 126 894 108 239 235 1332015 138 879 101 455 240 3342016 151 794 101 601 253 3952017 172 492 104 010 276 5022018 209 370 105 167 314 537Turkiye de ag kafeste ve karasal alanda balik yetistiriciligi ile ilgili karsilasilan sorunlar Turkiye de su urunleri yetistiriciligi yapmak isteyen mutesebbis ve hayvancilar gunumuzde asagidaki sorunlari yasamaya devam etmektedir Burokratik sorunlar Su urunleri yetistiriciligi icin isletme kurulusu basvurusu yapmak ve ruhsat almak oldukca zordur Bu sebeple girisimciler su urunleri yetistiriciligine yeteri kadar ilgi gostermemektedir Su kirasi sorunu Su urunleri yetistiriciligi yapmak icin kafeslerin yerlestirildigi ic sulardaki alanlarin kiraya verilmesi il ozel idaresi nin sorumlulugu ve inisiyatifi altindadir Kiraya verme talebinde ise Orman ve Tarim Bakanligi ndan yalnizca uretim kapasitesi ve yeterliligi konusunda gorus alinmaktadir Yapilacak olan uretimin ya da kapasitenin onemi olmaksizin kiralama islemlerinde birim alan fiyatlarinda bolgeden bolgeye degisen onemli fiyat dalgalanmalari gozlemlenmektedir Girisimcinin kiralama taleplerinde yapilacak uretimin kar zarar dengesi ve bolgesel gereklilik kriterleri unsurlarindan ziyade ilgili alanin rayic bedelleri hesaplanmaktadir Bu sebeple girisimci tarafindan karliligi imkansiz olan kiralama bedelleri talep edilmektedir Yem fiyatlari Ulkedeki yem uretiminin yetersiz olmasi ve su urunleri ureticilerinin yem tedarik etmede ithalata bagimli olmasi kucuk yatirimciyi ve aile isletmelerini zora sokmaktadir Orgutsel yetersizlik Su urunleri yetistiricileri her ilde tam anlami ile mesleki sivil topluk orgutleri ve meslek odalari kuramadiklari icin yetkili organlar tarafindan cikarilan kanun ve yonetmeliklerde sektorun ihtiyaclarini dile getirememektedir CED raporu Su urunleri uretim tesisi ici alinmasi zorunlu olan CED raporu duzenlenmesi icin ayrilmasi gereken butcenin ve beklenilen surenin kucuk olcekli girisimciler tarafindan hayata gecirilmesi oldukca zordur Su Kirliligi Kontrolu Yonetmeligi kaynakli sorunlar Turkiye de yasanilan kuraklik sorunlarindan dolayi icilebilir su kaynaklarinin buyuk bir kismi icme suyu rezervlerine ayrilmaktadir Su Kirliligi Kontrolu Yonetmeligi uyarinca icme suyu icin tahsis edilen kaynaklarda su urunleri yetistiriciligi yapilamamaktadir Kullanim alanlariYetistiricilik yontemi ile uretilen baliklarin buyuk bir kismi gida olarak tuketilmektedir Ayrica kozmetik ve icin de alternatif ic su urunleri turleri alaninda uretim gerceklestirilmektedir Kaynakca Anadolu Ajansi 27 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2021 Tarimci Tarimci www tarimkutuphanesi com Ingilizce 28 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2021 PDF SUMAE YUNUS Arastirma Bulteni aquast org 2004 31 Mart 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Turkiye de Su Urunleri Yetistiriciligi ve Pazarlanmasi baslikli makale indirilebilir PDF dosyasi Tarim Istanbul TKB Istanbul Il Mudurlugu Yayin Organi 2003 Ozacar Ilyas Umut 2020 Dunyada ve Turkiye de balik yetistiriciligi artiyor trthaber com En Cok Deniz Urunleri Ihracati Yapan 10 Ulke tr halal seafood com 2017 21 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Subat 2021 dergipark org tr 2017 26 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF 2018 foa org 9 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Tarim Urunleri Piyasalari Tarimsal Ekonomi ve Politika Gelistirme Enstitusu PDF tarimorman gov tr 21 Mart 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Subat 2021 PDF isub org tr 31 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Su Urunleri Urun Raporu 2020 PDF tarimorman gov tr 2020 21 Mart 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Subat 2021 fao org 2020 31 Agustos 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b oecd org 2019 20 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi World aquaculture production of fish PDF fao org 2014 21 Mart 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Subat 2021 PDF T C Tarim ve Orman Bakanligi tarimorman gov tr 2021 22 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Ozacar Ilyas Umut 2020 Dunyada ve Turkiye de balik yetistiriciligi artiyor trthaber com Su Urunleri Sektor Politika Belgesi 2019 2023 PDF tarimorman gov tr 2019 21 Mart 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Subat 2021 a b c d e f g Suleyman Demirel Universitesi Egirdir Su Urunleri Fakultesi Dergisi dergipark org tr 2008 24 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Su Kirliligi Kontrolu Yonetmeligi mevzuat gov tr 21 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Subat 2021 Alternatif Ic Su Urunleri Yetistiriciligi Calistayi Raporu PDF tarimorman gov tr 2016 21 Mart 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Subat 2021 Tarim ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz