Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Baraleti (Gürcüce: ბარალეთი; okunuşu: "baraleti"), Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Ahalkalaki Belediyesi'nde bir köydür. Ahalkalaki Ovası'nda, Baraleti Çayı kıyısında, deniz seviyesinden 1.680 metre yükseklikte yer alır. Ahalkalaki kasabasına 16 km uzaklıktadır.
Baraleti, , , ve köyüyle birlikte Barateli temini oluşturmaktadır ve köy bu teminin merkezidir.
Tarihçe
Baraleti'de 11. yüzyıldan kalma bir kilisenin varlığı, buranın çok eski bir yerleşme olduğunu göstermektedir. Bu kilisesinin Gürcü Krallığı döneminde inşa edildiği anlaşılmaktadır. Daha sonra birleşik Gürcü Krallığı ve Gürcü atabeglerin yönettiği Samtshe-Saatabago sınırları içinde kalan Baraleti, 16. yüzyılın son çeyreğinde Osmanlıların eline geçti. Osmanlı idaresinin Baralis (برالص) olarak kaydettiği köy, Ahısha livasının Meşe-Cavahet nahiyesine bağlıydı. Köyün Baralisi (ბარალისი) diye ikinci bir adı olduğu bu kayıttan da anlaşılmaktadır. Baraleti'de ispenç vergisi veren 21 hane yaşıyordu. Hane resileri Datuna, Elalmaz, Zuraba, Papuna, İoseb, Sargis, Lazare, Gogiça, Mamuka, Mirza gibi adlar taşıyordu. Bu kayıtlardan Baraleti'nin nüfusunun tamamının bu tarihte Hristiyanlardan oluştuğu anlaşılmaktadır. Köyde buğday, arpa, çavdar, keten tarımı yapılıyor, koyun ve domuz besleniyordu.
Yaklaşık 250 yıl Osmanlı egemenliğinde kalan Baraleti, 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından Çarlık Rusyası'nın eline geçti. Bu dönemde Gürcistan bu imparatorluğunu bir parçasıydı ve köy bu şekilde yeniden Gürcistan'a katılmış oldu. Bu savaşın ardından Baraleti köyüne Rus idaresi tarafından Erzurum vilayetinden göç eden Ermeniler yerleştirildi. Gürcü tarihçi Zakaria Çiçinadze 1890'larda Baraleti'de 80 hanenin yaşadığını yazmış, yerleşmeyi Gürcücenin konuşulduğu köyler arasında saymıştır. Nitekim Gürcü tarihçi Aleksandre Proneli de 20. yüzyılın başında bu köyde yaşayan Ermenilerin Türkçenin yanı sıra Gürcüce de bildiğini yazmıştır.
Baraleti köyü, Rus idaresinin 1886 yılında yaptığı nüfus tespiti sırasında, Ahalkalaki sancağının (uyezd) Baraleti kazasına bağlı Baraleti nahiyesinin 23 köyünden biri ve idari merkezdi. Köydeki 109 hanede, 485'i erkek ve 447'si kadın olmak üzere 932 kişi yaşıyordu. Beş hane dışında köyün nüfusu Ermenilerden oluşuyordu. İki hanede 15 Kürt, 3 hanede de 19 Gürcü yaşıyordu. Baraleti nahiyesi, Baraleti kazsını oluşturan beş nahiyeden biriydi ve 23 köyü kapsıyordu. Gürcü tarihçi Aleksandre Proneli, 1914 yılında, Baraleti köyündeki Ermenilerin Gürcüler kadar iyi Gürcüce konuştuğunu yazmıştır. Köydeki Gürcülerin Ortodoks olduğunu belirmiş, Ermenilerin ise Erzurum vilayetinden göç etmiş Gregoryenler olduğunu ifade etmiştir.
Köyün merkezinde yer alan ve bir bazilika olan Baraleti Meryem Ana Kilisesi, 11. yüzyılda inşa edilmiş, 13. yüzyılda elden geçirilmiştir. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir. Üç nefli bir yapı olan kilisenin doğu cephesinde Gürcü alfabesinin Asomtavruli denilen yazı biçimiyle yazılmış bir taş yazıt bulunmaktadır. Kilisenin etrafında bulunan mezar taşlarından biri, Osmanlı idaresinin son döneminde Hristiyanlığı koruma mücadelesi vermiş olan rahip Petre Hmaladze'ye (1775–1856) aittir. Baraleti'de 19. yüzyılda inşa edilmiş bir Ermeni kilisesi de bulunmaktadır.
Nüfus
2014 yılı verilerine göre köyde 770 kişi yaşıyordu. Nüfusu Ermenilerden (% 79) ve Gürcülerden (% 21) oluşuyordu.
| Yılı | Nüfus |
|---|---|
| 2002 | 969 |
| 2014 | 770 |
Galeri
-
![image]()
Baraleti Bazilikası. Genel görünüm. -
![image]()
Baraleti Bazilikası. -
![image]()
Baraleti Bazilikası. -
![image]()
Baraleti Bazilikası. Çan kulesi. -
![image]()
Baraleti Bazilikası. 11. yüzyıl
Kaynakça
- ^ Samshe-Cavaheti (Gürcüce), Yazarlar (Dali Nikolaişvili, Davit Sartania, Avtandil Ucmacuridze, Lamzira Lağidze, Vaja Trapaidze, Tinatin Nanobaşvili), Tiflis, 2016, s. 52 26 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; I. cilt (1947) s. 198, II. cilt (1941) s. 196, III. cilt s. 273". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Şubat 2021.
- ^ "Zakaria Çiçinadze, Müslüman Gürcüler ve Gürcistan'daki Köyleri (მუსულმან ქართველობა და მათი სოფლები საქართველოში), Tiflis, 1913, s. 218". 15 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Şubat 2024.
- ^ "Aleksandre Proneli, Görkemli Mesheti (დიდებული მესხეთი), Gori, 1914, s. 170" (PDF). 25 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 27 Mayıs 2021.
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893; "Ahalkalak uyezdi" - Sıra no: 177-199". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Şubat 2024.
- ^ "Aleksandre Proneli, Görkemli Mesheti (დიდებული მესხეთი), Gori, 1914, s. 145, 170" (PDF). 25 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 27 Mayıs 2021.
- ^ "List of Immovable Cultural Monuments" (PDF) (Gürcüce). National Agency for Cultural Heritage Preservation of Georgia. 12 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 3 Temmuz 2019.
- ^ Samshe-Cavaheti (სამცხე-ჯავახეთი), Yazarlar (Dali Nikolaişvili, Davit Sartania, Avtandil Ucmacuridze, Lamzira Lağidze, Vaja Trapaidze, Tinatin Nanobaşvili), Tiflis, 2016, s. 51 26 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Baraleti Gurcuce ბარალეთი okunusu baraleti Gurcistan in Samtshe Cavaheti bolgesinde Ahalkalaki Belediyesi nde bir koydur Ahalkalaki Ovasi nda Baraleti Cayi kiyisinda deniz seviyesinden 1 680 metre yukseklikte yer alir Ahalkalaki kasabasina 16 km uzakliktadir 11 yuzyilda insa edilmis olan Baraleti Bazilikasi Baraleti ve koyuyle birlikte Barateli temini olusturmaktadir ve koy bu teminin merkezidir TarihceBaraleti de 11 yuzyildan kalma bir kilisenin varligi buranin cok eski bir yerlesme oldugunu gostermektedir Bu kilisesinin Gurcu Kralligi doneminde insa edildigi anlasilmaktadir Daha sonra birlesik Gurcu Kralligi ve Gurcu atabeglerin yonettigi Samtshe Saatabago sinirlari icinde kalan Baraleti 16 yuzyilin son ceyreginde Osmanlilarin eline gecti Osmanli idaresinin Baralis برالص olarak kaydettigi koy Ahisha livasinin Mese Cavahet nahiyesine bagliydi Koyun Baralisi ბარალისი diye ikinci bir adi oldugu bu kayittan da anlasilmaktadir Baraleti de ispenc vergisi veren 21 hane yasiyordu Hane resileri Datuna Elalmaz Zuraba Papuna Ioseb Sargis Lazare Gogica Mamuka Mirza gibi adlar tasiyordu Bu kayitlardan Baraleti nin nufusunun tamaminin bu tarihte Hristiyanlardan olustugu anlasilmaktadir Koyde bugday arpa cavdar keten tarimi yapiliyor koyun ve domuz besleniyordu Yaklasik 250 yil Osmanli egemenliginde kalan Baraleti 1828 1829 Osmanli Rus Savasi nin ardindan Carlik Rusyasi nin eline gecti Bu donemde Gurcistan bu imparatorlugunu bir parcasiydi ve koy bu sekilde yeniden Gurcistan a katilmis oldu Bu savasin ardindan Baraleti koyune Rus idaresi tarafindan Erzurum vilayetinden goc eden Ermeniler yerlestirildi Gurcu tarihci Zakaria Cicinadze 1890 larda Baraleti de 80 hanenin yasadigini yazmis yerlesmeyi Gurcucenin konusuldugu koyler arasinda saymistir Nitekim Gurcu tarihci Aleksandre Proneli de 20 yuzyilin basinda bu koyde yasayan Ermenilerin Turkcenin yani sira Gurcuce de bildigini yazmistir Baraleti koyu Rus idaresinin 1886 yilinda yaptigi nufus tespiti sirasinda Ahalkalaki sancaginin uyezd Baraleti kazasina bagli Baraleti nahiyesinin 23 koyunden biri ve idari merkezdi Koydeki 109 hanede 485 i erkek ve 447 si kadin olmak uzere 932 kisi yasiyordu Bes hane disinda koyun nufusu Ermenilerden olusuyordu Iki hanede 15 Kurt 3 hanede de 19 Gurcu yasiyordu Baraleti nahiyesi Baraleti kazsini olusturan bes nahiyeden biriydi ve 23 koyu kapsiyordu Gurcu tarihci Aleksandre Proneli 1914 yilinda Baraleti koyundeki Ermenilerin Gurculer kadar iyi Gurcuce konustugunu yazmistir Koydeki Gurculerin Ortodoks oldugunu belirmis Ermenilerin ise Erzurum vilayetinden goc etmis Gregoryenler oldugunu ifade etmistir Koyun merkezinde yer alan ve bir bazilika olan Baraleti Meryem Ana Kilisesi 11 yuzyilda insa edilmis 13 yuzyilda elden gecirilmistir Kilise Gurcistan in Ulusal Oneme Sahip Tasinmaz Kultur Anitlari listesine eklenmistir Uc nefli bir yapi olan kilisenin dogu cephesinde Gurcu alfabesinin Asomtavruli denilen yazi bicimiyle yazilmis bir tas yazit bulunmaktadir Kilisenin etrafinda bulunan mezar taslarindan biri Osmanli idaresinin son doneminde Hristiyanligi koruma mucadelesi vermis olan rahip Petre Hmaladze ye 1775 1856 aittir Baraleti de 19 yuzyilda insa edilmis bir Ermeni kilisesi de bulunmaktadir Nufus2014 yili verilerine gore koyde 770 kisi yasiyordu Nufusu Ermenilerden 79 ve Gurculerden 21 olusuyordu Yili Nufus2002 9692014 770GaleriBaraleti Bazilikasi Genel gorunum Baraleti Bazilikasi Baraleti Bazilikasi Baraleti Bazilikasi Can kulesi Baraleti Bazilikasi 11 yuzyilKaynakca Samshe Cavaheti Gurcuce Yazarlar Dali Nikolaisvili Davit Sartania Avtandil Ucmacuridze Lamzira Lagidze Vaja Trapaidze Tinatin Nanobasvili Tiflis 2016 s 52 26 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8626 7 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt I cilt 1947 s 198 II cilt 1941 s 196 III cilt s 273 22 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Subat 2021 Zakaria Cicinadze Musluman Gurculer ve Gurcistan daki Koyleri მუსულმან ქართველობა და მათი სოფლები საქართველოში Tiflis 1913 s 218 15 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Subat 2024 Aleksandre Proneli Gorkemli Mesheti დიდებული მესხეთი Gori 1914 s 170 PDF 25 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 27 Mayis 2021 Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Ahalkalak uyezdi Sira no 177 199 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Subat 2024 Aleksandre Proneli Gorkemli Mesheti დიდებული მესხეთი Gori 1914 s 145 170 PDF 25 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 27 Mayis 2021 List of Immovable Cultural Monuments PDF Gurcuce National Agency for Cultural Heritage Preservation of Georgia 12 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 3 Temmuz 2019 Samshe Cavaheti სამცხე ჯავახეთი Yazarlar Dali Nikolaisvili Davit Sartania Avtandil Ucmacuridze Lamzira Lagidze Vaja Trapaidze Tinatin Nanobasvili Tiflis 2016 s 51 26 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8626 7