Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bardız Kalesi veya Bardisi Kalesi (Gürcüce: ბარდისის ციხე), tarihsel Tao bölgesinde Orta Çağ'da Gürcülerden kalma bir kaledir. Bugün Şenkaya ilçesinin Gaziler (Bardız) köyündedir. Bardusi Kalesi ve Gaziler Kalesi olarak da bilinir.
 | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Durum | Sağlam |
| Tür | Kale |
| Konum | Gaziler, Şenkaya |
| Koordinatlar | 40°25′46″K 42°21′00″D / 40.42944°K 42.35000°D |
| Yükseklik | |
| Mimari | Gürcü mimarisi |
Tarihçe
Erken ve geç Orta Çağ'da Gürcü yönetimi altında bulunan kale, 16. yüzyılın ortalarında Osmanlıların eline geçti. 1574 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı mufassal defterinde "Rabat-i Kala-i Bardız" olarak geçer. Kale, bu tarihte Oltu sancağının Bardız nahiyesinin merkeziydi. Gürcü tarihçi ve arkeolog Ekvtime Takaişvili 1907 yılındaki araştırma gezisinde Bardisi Kalesi ile Gürcü hükümdar Mzeçabuki'nin sarayının Demirkışla Çayı’nın Bardisi Çayı’na katıldığı yerde, Bardisi Çayı'nın sağında yüksek kayaların dibinde dar ama hayli uzun bir terasta bulunduğunu yazmıştır. Bu tarihte saray tamamen yıkılmış ve taşları üst üste yığılmıştı. Burada yapılar arasında sarayın kilisesi olan Bardisi Kilisesi görece sağlam kalmıştı. Günümüzde Bardisi Kalesi'nin girişinde duvarda yer alan bir taşta Gürcü alfabesinin Asomtavruli harfleriyle Gürcüce bir yazıt bulunmaktadır. Bardız Kalesi, 1978 yılında korunması gerekli kültür varlığı olarak tescillenmiştir.
Mimari
Bardisi Kalesi’nin surlarının büyük kısmı, özellikle giriş kapısı tarafındakiler ve kalenin kuleleri günümüze sağlam ulaşmıştır. Kalenin duvarlar iki sıra ahşap direklerle desteklenmiştir. Duvarlarda ve köşelerde kullanılmış olan bu ahşap direkler günümüze ulaşmıştır. Ahşap malzeme büyük bir olasılıkla sonradan kaleyi sağlamlaştırmak amacıyla eklenmiştir. Kalenin güneybatı köşesindeki dört köşeli kule oldukça sağlam olup yüksekliği 8 metredir. Bu kulenin köşelerinde siyah, beyaz ve kızıl renkte kesme kaplama taşlar kullanılmıştır. Duvarlar dolgu duvar tekniğiyle inşa edilmiştir. Bu kulenin güney duvarında yer alan bir taşlarda Gürcü motifleri fark edilmektedir. Bu taşların kilisenin kaplama taşları olduğu ve yıkılan kiliseden alındığı anlaşılmaktadır.
Bardisi Kalesi’nin ana girişi batıda yer alır. Buradaki duvar yıkılmış olmakla birlikte girişin güney tarafı ve kapı kemeri günümüze sağlam ulaşmıştır. Kalenin içinde kuzey tarafta yapay bir yükselti bulunmaktadır. Burada eskiden kilise veya başka bir yapının bulunduğu ve yıkılması sonucunda bunun oluştuğu anlaşılmaktadır. Kalenin ortasında da yapı kalıntıları tespit edilmiştir. Kalenin içinin en az beş metre kadar sonradan toprakla dolduğu, suların zemine olan seviyesinden anlaşılmaktadır.
Giriş kapısının sağlam kalmış olan güney duvarında, yaklaşık 3,5 metre yüksekliğinde kızılımsı bir taşta iki satır halinde Gürcü alfabesinin Asomtavruli harferiyle bir yazı bulunmaktadır. Paleografik özellikleri üzerinden bu yazı 10. yüzyıla tarihlenmektedir. Günümüze sağlam ulaşan bu taş da kaleye sonradan konmuş olabilir.
Kaynakça
- ^ Tao (ტაო), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 78. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Ekvtime Takaişvili, 1907 Yılı Kola-Oltisi ve Çangli'de Arkeolojik Araştırmalar Gezisi (არქეოლოგიური ექსპედიცია კოლა-ოლთისში და ჩანგლში 1907 წელს), Paris, 1938, s. 41-42". 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Temmuz 2023.
- ^ 2017 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2017 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2018, s. 27 31 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b c "Aleksandre Boşişcili "Bardusi Fortress - ბარდუსის ციხე" - İstoriani dergisi, Sayı: 6(66), 2016, s. 57-62". 31 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bardiz Kalesi veya Bardisi Kalesi Gurcuce ბარდისის ციხე tarihsel Tao bolgesinde Orta Cag da Gurculerden kalma bir kaledir Bugun Senkaya ilcesinin Gaziler Bardiz koyundedir Bardusi Kalesi ve Gaziler Kalesi olarak da bilinir Bardiz KalesiGenel bilgilerDurumSaglamTurKaleKonumGaziler SenkayaKoordinatlar40 25 46 K 42 21 00 D 40 42944 K 42 35000 D 40 42944 42 35000YukseklikMimariGurcu mimarisiTarihceErken ve gec Orta Cag da Gurcu yonetimi altinda bulunan kale 16 yuzyilin ortalarinda Osmanlilarin eline gecti 1574 tarihli ve Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adli Osmanli mufassal defterinde Rabat i Kala i Bardiz olarak gecer Kale bu tarihte Oltu sancaginin Bardiz nahiyesinin merkeziydi Gurcu tarihci ve arkeolog Ekvtime Takaisvili 1907 yilindaki arastirma gezisinde Bardisi Kalesi ile Gurcu hukumdar Mzecabuki nin sarayinin Demirkisla Cayi nin Bardisi Cayi na katildigi yerde Bardisi Cayi nin saginda yuksek kayalarin dibinde dar ama hayli uzun bir terasta bulundugunu yazmistir Bu tarihte saray tamamen yikilmis ve taslari ust uste yigilmisti Burada yapilar arasinda sarayin kilisesi olan Bardisi Kilisesi gorece saglam kalmisti Gunumuzde Bardisi Kalesi nin girisinde duvarda yer alan bir tasta Gurcu alfabesinin Asomtavruli harfleriyle Gurcuce bir yazit bulunmaktadir Bardiz Kalesi 1978 yilinda korunmasi gerekli kultur varligi olarak tescillenmistir MimariBardisi Kalesi nin surlarinin buyuk kismi ozellikle giris kapisi tarafindakiler ve kalenin kuleleri gunumuze saglam ulasmistir Kalenin duvarlar iki sira ahsap direklerle desteklenmistir Duvarlarda ve koselerde kullanilmis olan bu ahsap direkler gunumuze ulasmistir Ahsap malzeme buyuk bir olasilikla sonradan kaleyi saglamlastirmak amaciyla eklenmistir Kalenin guneybati kosesindeki dort koseli kule oldukca saglam olup yuksekligi 8 metredir Bu kulenin koselerinde siyah beyaz ve kizil renkte kesme kaplama taslar kullanilmistir Duvarlar dolgu duvar teknigiyle insa edilmistir Bu kulenin guney duvarinda yer alan bir taslarda Gurcu motifleri fark edilmektedir Bu taslarin kilisenin kaplama taslari oldugu ve yikilan kiliseden alindigi anlasilmaktadir Bardisi Kalesi nin ana girisi batida yer alir Buradaki duvar yikilmis olmakla birlikte girisin guney tarafi ve kapi kemeri gunumuze saglam ulasmistir Kalenin icinde kuzey tarafta yapay bir yukselti bulunmaktadir Burada eskiden kilise veya baska bir yapinin bulundugu ve yikilmasi sonucunda bunun olustugu anlasilmaktadir Kalenin ortasinda da yapi kalintilari tespit edilmistir Kalenin icinin en az bes metre kadar sonradan toprakla doldugu sularin zemine olan seviyesinden anlasilmaktadir Giris kapisinin saglam kalmis olan guney duvarinda yaklasik 3 5 metre yuksekliginde kizilimsi bir tasta iki satir halinde Gurcu alfabesinin Asomtavruli harferiyle bir yazi bulunmaktadir Paleografik ozellikleri uzerinden bu yazi 10 yuzyila tarihlenmektedir Gunumuze saglam ulasan bu tas da kaleye sonradan konmus olabilir Kaynakca Tao ტაო Mamaia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Merab Halvasi Cimser Chvimiani Cemal Karalidze Batum 2020 s 78 2 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 25 828 2 Ekvtime Takaisvili 1907 Yili Kola Oltisi ve Cangli de Arkeolojik Arastirmalar Gezisi არქეოლოგიური ექსპედიცია კოლა ოლთისში და ჩანგლში 1907 წელს Paris 1938 s 41 42 29 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Temmuz 2023 2017 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2017 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2018 s 27 31 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9470 9 4 a b c Aleksandre Bosiscili Bardusi Fortress ბარდუსის ციხე Istoriani dergisi Sayi 6 66 2016 s 57 62 31 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Agustos 2023