Bazitli mantarlar veya topuzlu mantarlar (Latince: Basidiomycota), mantar âleminin büyük bir bölümüdür. Topuz şekilli adlı yapılar üzerinde spor oluşturan türlerden meydana gelir. Asklı mantarların kardeş grubu sayılır, tanımlanmış mantarların %37'sini oluşturan yaklaşık 22.300 farklı tür içerir. Bazidyumlu mantarlar geleneksel olarak (gerçek mantarlar) ve ( ve ) olarak ikiye ayrılmıştır. Günümüzde ise bazitli mantarların üç kladdan oluştukları düşünülür, bunlar (Hymenomycetes; mantarlar), (Ustilaginomycetes; rastık mantarları) ve (Urediniomycetes; pas mantarları).
Basidiomycota | |||||
---|---|---|---|---|---|
Ernst Haeckel'in 1904 yılı Kunstformen der Natur (Doğanın Sanatsal Biçimleri) eserinden bazidyumlu mantar örnekleri. | |||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||
|
Bazitli mantarların hem tek hücreli hem de çok hücreli tipleri, eşeyli ve eşeysiz türleri vardır. Hem kara ortamında, hem de deniz dahil olmak üzere suda bulunurlar. Bazit üzerinde eşeysel sporlar taşımaları, uzun ömürlü çift çekirdekli hücrelere () sahip olmaları ve genelde kıskaç bağlantıları oluşturma özellikleri ile tanımlanırlar.
Yaşam döngüsü
Bazitli mantarların anormal bir cinselliği vardır. Genelde farklı cinsiyete sahip bireylerden oluşurlar (), iki kutuplu (tek faktörlü) veya dört kutuplu (iki faktörlü) bir çiftleşme sistemi ile çok eşeyli gibi davranırlar. Genelde (hifogami) olur, yani farklı eşey tiplerine sahip iki monokaryotik miselyum hücresinin (hifin) birleşmesinden çift çekirdekli (dikaryotik) bir miselyum hücresi oluşur. Bu hücrenin içindeki iki çekirdek vejetatif büyüme boyunca birleşmez. Bu tip miselyuma dikaryotik, onu oluşturan miselyumlara dikaryon denir.
Çoğu bazitli mantar hayatının büyük bölümünde iki çekirdekli (dikaryotik) miselyum halinde yaşar, uygun çevresel şartlar oluşursa bir bazidyum meydana gelir, içinde çekirdek kaynaşması (karyogami) ardından mayoz gerçekleşir ve dört tane tek çekirdekli hücre meydana gelir.
Diploid hayat döngüsü örnekleri de vardır. cinsi spor şeklinde diploid klonlar oluşturur. Yaygın bir orman patojeni olan , diploid miselyuma sahiptir, bunda hücre kaynaşmasını () çekirdek kaynaşması () izler.
Bazitli mantar türlerinde, eşeysiz sporlara () da sıkça rastlanır.
Wikimedia Commons'ta Bazitli mantarlar ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Dış bağlantılar
- Topuzlu mantarlarda kıskaç bağlantı oluşumu14 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Basidiomycota27 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Hayat Ağacı Projesi'nden (Tree of Life Web Project) (İngilizce)
- Wikimedia Commons'ta Bazitli mantarlar ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
- Vikitür'de Bazitli mantarlar ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
Kaynakça
- ^ Moore, R. T. (1980). "Taxonomic proposals for the classification of marine yeasts and other yeast-like fungi including the smuts". . 23: 371.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bazitli mantarlar veya topuzlu mantarlar Latince Basidiomycota mantar aleminin buyuk bir bolumudur Topuz sekilli adli yapilar uzerinde spor olusturan turlerden meydana gelir Askli mantarlarin kardes grubu sayilir tanimlanmis mantarlarin 37 sini olusturan yaklasik 22 300 farkli tur icerir Bazidyumlu mantarlar geleneksel olarak gercek mantarlar ve ve olarak ikiye ayrilmistir Gunumuzde ise bazitli mantarlarin uc kladdan olustuklari dusunulur bunlar Hymenomycetes mantarlar Ustilaginomycetes rastik mantarlari ve Urediniomycetes pas mantarlari BasidiomycotaErnst Haeckel in 1904 yili Kunstformen der Natur Doganin Sanatsal Bicimleri eserinden bazidyumlu mantar ornekleri Biyolojik siniflandirmaAlem FungiSube Basidiomycota 1980 Bazitli mantarlarin hem tek hucreli hem de cok hucreli tipleri eseyli ve eseysiz turleri vardir Hem kara ortaminda hem de deniz dahil olmak uzere suda bulunurlar Bazit uzerinde eseysel sporlar tasimalari uzun omurlu cift cekirdekli hucrelere sahip olmalari ve genelde kiskac baglantilari olusturma ozellikleri ile tanimlanirlar Yasam dongusuBazitli mantarlarin anormal bir cinselligi vardir Genelde farkli cinsiyete sahip bireylerden olusurlar iki kutuplu tek faktorlu veya dort kutuplu iki faktorlu bir ciftlesme sistemi ile cok eseyli gibi davranirlar Genelde hifogami olur yani farkli esey tiplerine sahip iki monokaryotik miselyum hucresinin hifin birlesmesinden cift cekirdekli dikaryotik bir miselyum hucresi olusur Bu hucrenin icindeki iki cekirdek vejetatif buyume boyunca birlesmez Bu tip miselyuma dikaryotik onu olusturan miselyumlara dikaryon denir Cogu bazitli mantar hayatinin buyuk bolumunde iki cekirdekli dikaryotik miselyum halinde yasar uygun cevresel sartlar olusursa bir bazidyum meydana gelir icinde cekirdek kaynasmasi karyogami ardindan mayoz gerceklesir ve dort tane tek cekirdekli hucre meydana gelir Diploid hayat dongusu ornekleri de vardir cinsi spor seklinde diploid klonlar olusturur Yaygin bir orman patojeni olan diploid miselyuma sahiptir bunda hucre kaynasmasini cekirdek kaynasmasi izler Bazitli mantar turlerinde eseysiz sporlara da sikca rastlanir BazidyumlarWikimedia Commons ta Bazitli mantarlar ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Dis baglantilarTopuzlu mantarlarda kiskac baglanti olusumu14 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Basidiomycota27 Eylul 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Hayat Agaci Projesi nden Tree of Life Web Project Ingilizce Wikimedia Commons ta Bazitli mantarlar ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Vikitur de Bazitli mantarlar ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Kaynakca Moore R T 1980 Taxonomic proposals for the classification of marine yeasts and other yeast like fungi including the smuts 23 371