Bayuda Çölü Sudan'da modern Hartum şehrinin kuzeyinde; 'in batısında; Nübye Çölü'nun güneyinde bulunmaktadır. Sahra Çölü'nün bir parçasıdır ve bu çölün doğu kısmını oluşturmaktadır. Çöl Nil Nehrinin 4. ve 6. Kataraktları (cataract) arasında yaptığı gayet büyük kavisin içinde bulunmaktadır.
Bayuda Çölü | |
---|---|
Coğrafya | |
Ülke(ler) | Sudan |
Konum | Kuzey Afrika |
Koordinatlar | 18°K 33°D / 18°K 33°D |
Özellikler | |
Biyom | Yarı kurak çöl |
Biyocoğrafik bölge | |
Yüzölçümü | 100.000 km2 (39.000 sq mi) |
Bayuda Çölü Bayuda Çölü | |
Volkanik faaliyet
Bayuda Çölü içinde bulunan Cebel Ebu Nahl'in jeolojik fotoğraflarının incelenmesi bu arazinin eski volkanların püskürttüğü siyah bazalt kayalardan Kambriyen dönem öncesi jeolojik dönemde oluştuğu sonucunu ortaya çıkartmıştır. Bu volkanik arazide 5 isimlendirilmiş volkanik krater, 90'dan daha fazla sayıda püskürme deliği ve 15 tane kül konisi bulunmaktadır. Sudan da en büyük volkanik faaliyete sahne olmuş olan bu arazilere "Bayuda Volkanik Sahaları" adının verilmesine neden olmuştur.
Tarihçe
Elimize geçen antik Mısır belgelerine göre Nil Nehri'nin 2. Katarktının güneyinde MÖ 2500 - MÖ 1500 döneminde gittikçe gelişen "Karima" mevkii merkezli bir zengin devlet bulunmakta idi. Bu devletin güney sınırları hakkında ne belge ne de bilgi bulunmakta idi. Son yıllarda yapılan arkeolojik araştırmalara göre bu güney sınırın Cebel Barkal veya olasılıkla (sonraki devirlerde Firavun Tutmosis'in güney sınırı olacak) Kurgus olabileceği anlaşılmıştır. Bu devletin içinden geçen ve üzerinde önemli miktar ve değerlerde ticaret malları taşınan yolun Afrika içlerine gittiği bilinmektedir. Bu yolun Arapça "Darb el-Erbain (40 Günlük Yol)" adını taşıdığı bildirilmektedir.
Gebel Barkal dağında bulunan tanrı Amon tapınağında bulunan bir kitabede Meroitik Kral Nastaseen'in (saltanat dönemi MO. 320- MO. 310) Karima yakındaki krallık merkezi "Sendi Bagraviya" şehrinden bu tapınağa taç giymek için gelmiş olduğu belirtilmektedir. Onun kullandığı yolun bu Afrika transit yolu olması gayet muhtemeldir. Bu yol Kızıl Deniz kıyısı limanını Sudan'ın içlerine bağlamakta olan en eski yoldur. Afrika içlerinde deniz sahilindeki limanlara ticaret malları taşımak için tarih öncesinden beri kullanıldığı sanılmaktadır. Bu yol eski Firavunların kullandıkları yol olmakla beraber daha sonra gelen Meroitik ve Hristiyanlık dönemlerinde gayet iyi bilinmekteydi.
Günümüzde durum
Günümüzde de Bayuda Çölü ıssız bucaksız olma niteliğini korumaktadır. Bu çölde bir muhtemel gezintide hayvanlar olarak birkaç ve göçebe "Bişerin" aşiretinin sahip olduğu deve ve eşek sürüleri görülebilmek olasıdır.
2003 yılında Sudan hükûmeti, Çin'in finansman ve teknik yardımı ile, Nil Nehri üzerindeki 4. Katrakt üzerinde "Merowe Barajı" adlı büyük bir baraj inşa etmeye başlamıştır. Bu barajın gölünün barajdan güneye Bayuda Çölü'ne doğru su toplamaya başlaması planlanmıştı. Ayrıca Nil Nehri kenarında tarım yapmakta olan 70,000 köylünün evleri ve arazilerinin su altında kalması dolayısıyla günümüzde Bayuda Çölü'nün parçaları olup baraj gölü sahilinde bulunacak yeni arazilere yerleştirmeleri ön görülmekte idi. Fakat bu yerleştirilecek halk büyük protestolar yapmışlardır. Bu protestolarda barajın yapılması ve yeni yerleşimlerin kurulması ile yetkili olan devlet memurları ve politikacıların köylülerin arazilerini dış ülkelerde yaşayan Arap yatırımcılara sattıklarını gündeme getirmişlerdir.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Mart 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mart 2014.
Dış bağlantılar
Afrika coğrafyası ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bayuda Colu Sudan da modern Hartum sehrinin kuzeyinde in batisinda Nubye Colu nun guneyinde bulunmaktadir Sahra Colu nun bir parcasidir ve bu colun dogu kismini olusturmaktadir Col Nil Nehrinin 4 ve 6 Kataraktlari cataract arasinda yaptigi gayet buyuk kavisin icinde bulunmaktadir Bayuda ColuCografyaUlke ler SudanKonumKuzey AfrikaKoordinatlar18 K 33 D 18 K 33 D 18 33OzelliklerBiyomYari kurak colBiyocografik bolgeYuzolcumu100 000 km2 39 000 sq mi Bayuda ColuSudan haritasinda gosterBayuda ColuAfrika haritasinda goster Vikiveri de duzenle Volkanik faaliyetBayuda Colu icinde bulunan Cebel Ebu Nahl in jeolojik fotograflarinin incelenmesi bu arazinin eski volkanlarin puskurttugu siyah bazalt kayalardan Kambriyen donem oncesi jeolojik donemde olustugu sonucunu ortaya cikartmistir Bu volkanik arazide 5 isimlendirilmis volkanik krater 90 dan daha fazla sayida puskurme deligi ve 15 tane kul konisi bulunmaktadir Sudan da en buyuk volkanik faaliyete sahne olmus olan bu arazilere Bayuda Volkanik Sahalari adinin verilmesine neden olmustur TarihceElimize gecen antik Misir belgelerine gore Nil Nehri nin 2 Katarktinin guneyinde MO 2500 MO 1500 doneminde gittikce gelisen Karima mevkii merkezli bir zengin devlet bulunmakta idi Bu devletin guney sinirlari hakkinda ne belge ne de bilgi bulunmakta idi Son yillarda yapilan arkeolojik arastirmalara gore bu guney sinirin Cebel Barkal veya olasilikla sonraki devirlerde Firavun Tutmosis in guney siniri olacak Kurgus olabilecegi anlasilmistir Bu devletin icinden gecen ve uzerinde onemli miktar ve degerlerde ticaret mallari tasinan yolun Afrika iclerine gittigi bilinmektedir Bu yolun Arapca Darb el Erbain 40 Gunluk Yol adini tasidigi bildirilmektedir Gebel Barkal daginda bulunan tanri Amon tapinaginda bulunan bir kitabede Meroitik Kral Nastaseen in saltanat donemi MO 320 MO 310 Karima yakindaki krallik merkezi Sendi Bagraviya sehrinden bu tapinaga tac giymek icin gelmis oldugu belirtilmektedir Onun kullandigi yolun bu Afrika transit yolu olmasi gayet muhtemeldir Bu yol Kizil Deniz kiyisi limanini Sudan in iclerine baglamakta olan en eski yoldur Afrika iclerinde deniz sahilindeki limanlara ticaret mallari tasimak icin tarih oncesinden beri kullanildigi sanilmaktadir Bu yol eski Firavunlarin kullandiklari yol olmakla beraber daha sonra gelen Meroitik ve Hristiyanlik donemlerinde gayet iyi bilinmekteydi Gunumuzde durumGunumuzde de Bayuda Colu issiz bucaksiz olma niteligini korumaktadir Bu colde bir muhtemel gezintide hayvanlar olarak birkac ve gocebe Biserin asiretinin sahip oldugu deve ve esek suruleri gorulebilmek olasidir 2003 yilinda Sudan hukumeti Cin in finansman ve teknik yardimi ile Nil Nehri uzerindeki 4 Katrakt uzerinde Merowe Baraji adli buyuk bir baraj insa etmeye baslamistir Bu barajin golunun barajdan guneye Bayuda Colu ne dogru su toplamaya baslamasi planlanmisti Ayrica Nil Nehri kenarinda tarim yapmakta olan 70 000 koylunun evleri ve arazilerinin su altinda kalmasi dolayisiyla gunumuzde Bayuda Colu nun parcalari olup baraj golu sahilinde bulunacak yeni arazilere yerlestirmeleri on gorulmekte idi Fakat bu yerlestirilecek halk buyuk protestolar yapmislardir Bu protestolarda barajin yapilmasi ve yeni yerlesimlerin kurulmasi ile yetkili olan devlet memurlari ve politikacilarin koylulerin arazilerini dis ulkelerde yasayan Arap yatirimcilara sattiklarini gundeme getirmislerdir Kaynakca Arsivlenmis kopya 26 Mart 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mart 2014 Dis baglantilarAfrika cografyasi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz