Bedesten, Farsça kökenli bir kelime olup, değerli malların satılması için inşa edilmiş, kubbelerle örtülü ve genellikle dikdörtgen planlı büyük yapılara verilen addır.
Aslında ilk yerleşimler çoğunlukla kervansaraylar şeklinde olmuştur. Zamanla kervansaraylardan bazıları camii, pazar, eczane vb. eklenerek kervansaray külliyelerine dönmüş, bu külliyelerin etrafında da iskan oluşmuştur. Bir yanlışlık olarak çoğunlukla bu kervansaraylar daha sonra bedesten olarak adlandırılmışlardır. Çoğunlukla aynı tür esnafın bulunduğu ve düzenli, sıralı olarak yerleşmiş dükkanlar (Farsça Arasta: sıralı düzenli) Arasta, birden fazla meslek grubunu barındıran alış veriş yerleri de çarşı, bedesten olarak tanımlanmaktadır
Osmanlıda, kumaş, mücevher ve çeşitli kıymetli eşyaların alım satımının yapıldığı, eşit büyüklükte kubbelerle örtülü, bir çeşit kapalı çarşı olup bu yapıların ilk örneklerine 13. yüzyıl başlarında Anadolu’da rastlanmıştır. Anadolu'da bilinen ve bugün hala kullanımda olan en eski Bedesten Kahramanmaraş'tadır.[]
Bedestenler zamanlarında önemli birer iktisadi kuruluştu. O devirde, günümüzdeki banka ve borsaların görevini de görürdü.
Türkiye'de bulunan bazı bedestenler
- Adana Bedesteni (16. yüzyıl)
- (1478)
- Amasya Bedesteni
- Ankara Mahmut Paşa Bedesteni (15. yüzyıl)
- Bayburt Bedesteni
- Bergama Bedesteni (16-17. yüzyıl)
- Bursa Bedesteni (14. yüzyıl)
- Bulgaristan Bedesteni
- Edirne Bedesteni (1418)
- Gelibolu Bedesteni (15-16. yüzyıl)
- İstanbul Bedesteni(15. yüzyıl)
- İzmir Kızlarağası Bedesteni
- Kahramanmaraş Bedesteni (12. yüzyıl)
- Kastamonu Cem Sultan Bedesteni
- Kırkkaşık Bedesteni (16. yüzyıl)
- Kırklareli Hızır Bey Bedesteni (14. yüzyıl)
- Manisa Bedesteni (14. yüzyıl)
- Niğde Bedesteni (15. yüzyıl)
- Rüstem Paşa Bedesteni (16. yüzyıl)
- Tekirdağ Rüstem Paşa Bedesteni (16. yüzyıl)
- Samsun Bedesteni
- Trabzon Bedesteni
- Tire Bedesteni (15. yüzyıl)
- Tokat Bedesteni (16. yüzyıl)
- Uşak Bedesteni (19. yüzyıl)
- Isparta Bedesteni
- Merzifon Bedesteni (17. yüzyıl)
- Kırkkaşık Bedesteni (1579 Tarsus)
- Sivas Bedesteni
Diğer ülkelerde bulunan bazı bedestenler
-
-
- Serez, Yunanistan - Archaeological Museum of Serres.
- Bezistan - kale, Larisa, Yunanistan.
- Bezistan - kale Larisa, Yunanistan (detay).
- Entrance of Gazi-Husrev Beg's Bezistan of Saraybosna, Bosna-Hersek.
- Interior of the Gazi-Husrev Beg's Bezistan in Saraybosna, Bosna-Hersek.
- Brusa Bezistan of Saraybosna, Bosna-Hersek.
-
Kaynakça
- Özel
- ^ "Bedesten – Bedestan". Kubbealtı Lugatı. 30 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2018.
- ^ Kuban, Doğan (Şubat 1978). 100 Soruda Türkiye Sanatı Tarihi (3. bas.). İstanbul: Gerçek yayınevi. s. 260. OCLC 949431991.
- Genel
- Özhan Öztürk. Karadeniz: Ansiklopedik Sözlük. 2. Cilt. Heyamola Yayıncılık. İstanbul. 2005. .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bedesten Farsca kokenli bir kelime olup degerli mallarin satilmasi icin insa edilmis kubbelerle ortulu ve genellikle dikdortgen planli buyuk yapilara verilen addir Tekirdag Rustem Pasa Bedesteni Aslinda ilk yerlesimler cogunlukla kervansaraylar seklinde olmustur Zamanla kervansaraylardan bazilari camii pazar eczane vb eklenerek kervansaray kulliyelerine donmus bu kulliyelerin etrafinda da iskan olusmustur Bir yanlislik olarak cogunlukla bu kervansaraylar daha sonra bedesten olarak adlandirilmislardir Cogunlukla ayni tur esnafin bulundugu ve duzenli sirali olarak yerlesmis dukkanlar Farsca Arasta sirali duzenli Arasta birden fazla meslek grubunu barindiran alis veris yerleri de carsi bedesten olarak tanimlanmaktadir Osmanlida kumas mucevher ve cesitli kiymetli esyalarin alim satiminin yapildigi esit buyuklukte kubbelerle ortulu bir cesit kapali carsi olup bu yapilarin ilk orneklerine 13 yuzyil baslarinda Anadolu da rastlanmistir Anadolu da bilinen ve bugun hala kullanimda olan en eski Bedesten Kahramanmaras tadir kaynak belirtilmeli Bedestenler zamanlarinda onemli birer iktisadi kurulustu O devirde gunumuzdeki banka ve borsalarin gorevini de gorurdu Yanbolu Bulgaristan da bir besistenTurkiye de bulunan bazi bedestenlerAdana Bedesteni 16 yuzyil 1478 Amasya Bedesteni Ankara Mahmut Pasa Bedesteni 15 yuzyil Bayburt Bedesteni Bergama Bedesteni 16 17 yuzyil Bursa Bedesteni 14 yuzyil Bulgaristan Bedesteni Edirne Bedesteni 1418 Gelibolu Bedesteni 15 16 yuzyil Istanbul Bedesteni 15 yuzyil Izmir Kizlaragasi Bedesteni Kahramanmaras Bedesteni 12 yuzyil Kastamonu Cem Sultan Bedesteni Kirkkasik Bedesteni 16 yuzyil Kirklareli Hizir Bey Bedesteni 14 yuzyil Manisa Bedesteni 14 yuzyil Nigde Bedesteni 15 yuzyil Rustem Pasa Bedesteni 16 yuzyil Tekirdag Rustem Pasa Bedesteni 16 yuzyil Samsun Bedesteni Trabzon Bedesteni Tire Bedesteni 15 yuzyil Tokat Bedesteni 16 yuzyil Usak Bedesteni 19 yuzyil Isparta Bedesteni Merzifon Bedesteni 17 yuzyil Kirkkasik Bedesteni 1579 Tarsus Sivas BedesteniTekirdag Rustem Pasa Bedesteni Nigde Bedesteni Tarsus Mersin Diger ulkelerde bulunan bazi bedestenlerLefkosa BedesteniSelanik Yunanistan Serez Yunanistan Serez Arkeoloji Muzesi Serez Yunanistan Archaeological Museum of Serres Bezistan kale Larisa Yunanistan Bezistan kale Larisa Yunanistan detay Entrance of Gazi Husrev Beg s Bezistan of Saraybosna Bosna Hersek Interior of the Gazi Husrev Beg s Bezistan in Saraybosna Bosna Hersek Brusa Bezistan of Saraybosna Bosna Hersek Yanbolu Bulgaristan KaynakcaOzel Bedesten Bedestan Kubbealti Lugati 30 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Ocak 2018 Kuban Dogan Subat 1978 100 Soruda Turkiye Sanati Tarihi 3 bas Istanbul Gercek yayinevi s 260 OCLC 949431991 GenelOzhan Ozturk Karadeniz Ansiklopedik Sozluk 2 Cilt Heyamola Yayincilik Istanbul 2005 ISBN 975 6121 00 9