Bu maddede birçok sorun bulunmaktadır. Lütfen sayfayı geliştirin veya bu sorunlar konusunda bir yorum yapın.
|
Begüm Halide Ziya (Bengalce: খালেদা জিয়া; d. 15 Ağustos 1945, Khaleda Kanam Putul) Bangladeş'in Mart 1991-Mart 1996 ve Haziran 2001-Ekim 2006 tarihleri arasında görev yapan ilk kadın . Ayrıca Benazir Butto'dan sonra islam dünyasındaki ikinci kadın başbakandı. Bangladeş'in eski cumhurbaşkanı Ziaur Rahman'ın dul eşidir. 1978'de merhum kocası tarafından kurulan 1984'ten beri başkanı ve lideridir.
Begüm Halide Ziya | |
---|---|
9. | |
Görev süresi 10 Ekim 2001 - 29 Ekim 2006 | |
Başkan Yardımcısı | |
Yerine geldiği | Latifur Rahman |
Yerine gelen | İyazeddin Ahmed |
Görev süresi 20 Mart 1991 - 30 Mart 1996 | |
Başkan Yardımcısı | |
Yerine geldiği | |
Yerine gelen | |
3. Genel Başkanı | |
Görevde | |
Makama geliş 10 Mayıs 1984 | |
Genel Sekreter | |
Yerine geldiği | |
4. | |
Görev süresi 29 Aralık 2008 - 9 Ocak 2014 | |
Başbakan | Şeyh Hasina |
Yerine geldiği | Şeyh Hasina |
Yerine gelen | |
2. | |
Görev süresi 21 Nisan 1977 - 30 Mayıs 1981 | |
Başkan Yardımcısı | Ziyaur Rahman |
Yerine geldiği | |
Yerine gelen | |
7. | |
Görev süresi 10 Ekim 2001 - 29 Ekim 2006 | |
Yerine geldiği | Şeyh Hasina Vecid |
Yerine gelen | Şeyh Hasina Vecid |
Görev süresi 20 Mart 1991 - 30 Mart 1996 | |
Yerine geldiği | |
Yerine gelen | Şeyh Hasina |
Milletvekili | |
Görev süresi 29 Aralık 2008 - 9 Ocak 2014 | |
Yerine geldiği | |
Yerine gelen | |
Görev süresi 1 Ekim 2001 - 29 Ekim 2006 | |
Yerine geldiği | |
Yerine gelen | |
Görev süresi 20 Mart 1991 - 15 Temmuz 2001 | |
Yerine geldiği | |
Yerine gelen | |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 15 Ağustos 1945 Dinajpur, Hindistan |
Partisi | |
Diğer siyasi bağlantıları | 18 Party Alliance (2011-2022) (2018-2022) | (2001-2011)
Evlilik(ler) | Ziyaur Rahman (1960-1981) |
Akraba(lar) | (kız kardeş) (yeğeni) (yeğeni) | (erkek kardeş)
Çocuk(lar) | |
Ebeveyn(ler) | Iskandar Majumder (babası) (erkek kardeş) |
1982'de Genelkurmay Başkanı General Bangladeş Avami Birliği iktidara geldi. Daha sonra partisi 2001 yılında tekrar iktidara geldi. 1991, 1996 ve 2001 beş ayrı parlamento seçim bölgesine seçildi. 1980'lerden beri Halide Ziya'nın en büyük rakibi Avami Birliği lideri Şeyh Hasina oldu. 1991'den beri Bangladeş Başbakanı olarak görev yapan tek iki kişi oldular.
liderliğindeki bir askeri darbeden sonra Ziya, 1990'da Erşad'ın düşüşüne kadar demokrasi hareketine liderlik etti. BNP partisinin kazanmasının ardından başbakan oldu. Ayrıca, diğer partilerin boykot ettiği 1996'daki kısa ömürlü hükümette kısa bir süre görev yaptı.Hükümetinin görev süresinin 2006'da sona ermesinin ardından, planlanan Ocak 2007 seçimleri siyasi ve şiddetli iç çatışmalar nedeniyle ertelendi. Bu da geçici hükümetin savaşsız yönetimi ele almasıyla sonuçlandı. Geçici yönetim, Ziya ve iki oğlunu yolsuzlukla suçladı. Bu olaylar üzerine Halide Ziya'nın oğlu Yolsuzluk Algısı Endeksi'ne göre dünyanın en yozlaşmış ülkesiydi.
tutuklandı. Bangladeş hükümeti, 2001-2005 yılları arasındaki görev süresi boyuncaHalide Ziya, 2018'de Zia Yetimhane Vakfı yolsuzluk davası ve Zia Charitable Trust yolsuzluk davası nedeniyle toplam 17 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Yerel bir mahkeme, yeni kurulan Zia Yetimhane Vakfı lehine bir fon dağıtırken başbakan olarak yetkiyi kötüye kullanma kararını verdi. ABD Dışişleri Bakanlığı, 2020 İnsan Hakları Uygulamaları Ülke Raporlarında uluslararası ve yerel hukuk uzmanlarına atıfta bulunarak, "mahkumiyeti destekleyecek kanıt eksikliğinin" davanın onu seçim sürecinden çıkarmak için siyasi bir hile olduğunu öne sürdüğünü belirtti. Uluslararası Af Örgütü, "adil yargılanma haklarına saygı gösterilmediği" yönündeki endişelerini dile getirdi. Şu an itibariyle Zia, Zia Yetimhane Vakfı yolsuzluk Davası ve Zia Charitable Trust yolsuzluk davası da dahil olmak üzere kendisine karşı toplam 36 davayla karşı karşıya.
Zia, Nisan 2019'da tıbbi tedavi için bir hastaneye nakledildi. Mart 2020'de, Dakka'nın Gulshan kentindeki evinde kalması ve yurtdışına seyahat etmemesi şartıyla insani gerekçelerle altı ay süreyle serbest bırakıldı. Ayrıca, yeniden hapse atılmasına neden olacağı için siyasi hamleler yapması gayri resmi olarak yasaklanmıştır. Eylül 2022'de, cezasının 6 aylık erteleme süresi art arda altıncı kez verildi. Forbes dergisi, Dünyanın En Güçlü 100 Kadını listesinde Zia'yı 2004'te 14. sırada, 2005'te 29 ve 2006'da 33. sırada yer aldı.
Yaşamı
Begüm Halide Ziya, 5 Ağustos 1944 tarihinde Hindistan'da doğdu. Küçük yaşta Bangladeş'in Dinajpur bölgesine göç etti. Dinajpur devlet kız lisesinde okudu. 1960 tarihinde Bangladeş'in sonradan Cumhurbaşkanı olacak olan Ziyaur Rahman ile evlendi.
Başbakan
Eşi sonradan Genelkurmay Başkanı oldu ve 1975 darbesinden sonra BNP'yi kurarak demokratik seçimlerde Cumhurbaşkanı seçildi. öylece Begüm Halide Ziya da politik hayata eşi yoluyla adım atmış oldu.
Politik Yaşamı
Eşi Ziya-ür-Rahman'ın 30 Mayıs 1981 tarihindeki darbeyle devrilmesine kadar Begüm Halide Ziya politik hayatla çok az ilgilendi ve utangaç tutumuyla zamanının çoğunu iki çocuğunun bakımıyla geçirdi. Eşi öldürüldükten sonra Cumhurbaşkanı Yardımcısı Abdussattar hem Cumhurbaşkanlığını hem de BNP(Bangladeş Ulusal Partisi) başkanlığını üstlendi. Ancak 24 Mart 1982'de yapılan bir darbeyle Genelkurmay Başkanı Hüseyin Muhammed Erşad Cumhurbaşkanı oldu. Mart 1983'te Abdussattar, Begüm Halide Ziya'yı BNP başkan yardımcısı olarak atadı. Şubat 1984'te Abdussattar'ın politikadan çekilmesiyle birlikte Begüm Halide Ziya partinin başkanı oldu. Bayan Ziya'nın önderliğinde ittifak yapan 7 parti otokratik rejim karşısında yıllarca mücadele verdi. Ve bu dönemde otokratik hükûmetle hiçbir uzlaşma yapmadı. Bu dönemde yönetim Bayan Ziya'nın hareket alanını kısıtlayan yasalar bile çıkarıldı. Ancak Ziya, kendisine demokrat görünüm vermek isteyen hükûmetin düzenlediği hiçbir seçime katılmadı. Bu mücadele sonunda General Erşad, 6 Aralık 1990 tarihinde yerini geçici bir hükûmete bırakarak istifa etti ve 27 Şubat 1991 tarihinde yapılan seçimlerde BNP ezici çoğunlukla iktidarı devraldı.
Başbakanlık Dönemleri
Bu dönemde Ziya hükûmeti eğitim alanında bir dizi reformlara gitti. Bütçede eğitime geniş bir pay verdi ve zorunlu-ücretsiz ilköğretimi devreye soktu. Tarım alanında ulusal hareket başlattı. Jamuna Barajı'nın inşaatını başlattı. Bürokrasiye giriş yaşını 27'den 30'a çıkarttı.
15 Şubat 1996 tarihinde yapılan ve muhalefet partilerinin boykot ettiği seçimde iktidar olan Begüm Halide Ziya, muhalefetin baskısına dayanamayıp geçici hükûmet başkanlığında yeniden seçimlere gidilmesi kararı aldı. Bu seçimler sonunda ülke tarihinin en büyük sandalye çoğunluğuna sahip muhalefet partisi sıfatıyla ana muhalefet sıralarında yerini aldı.
1999 yılında 4 partili bir ittifak oluşturan Begüm Halide Ziya, Bangladeş'in bağımsızlığına karşı çıkan ve Batı Pakistan'da 3 milyon kişinin öldürülmesinden sorumlu olan İslami Cemaat Partisi ile ittifakı dolayısıyla eleştirilere maruz kaldı. 1 Ekim 2001 tarihinde yapılan seçimlerde oyların %46'sını alan Begüm Halide Ziya 3. kez Bangladeş Başbakanı olarak yemin etti. Üçüncü devrinde yolsuzluk ve azınlıklara baskıyla suçlanan Ziya 27 Ekim 2006 tarihinde görev süresi dolunca yerini küçük bir krizden sonra Cumhurbaşkanına bırakarak ayrıldı.
Kaynakça
- ^ "'বেগম খালেদা জিয়া: হার লাইফ, হার স্টোরি'র মোড়ক উন্মোচন" (Bengali). banglanews24.com. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2024.
- ^ Sumon Mahmood (8 Şubat 2018). "এই প্রথম দণ্ড নিয়ে বন্দি খালেদা" (Bengali). bdnews24.com. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2024.
- ^ Islam, Sirajul; Asiatic Society of Bangladesh, (Ed.) (2003). Banglapedia: national encyclopedia of Bangladesh (İngilizce). Dakka: ISBN . Erişim tarihi: 1 Temmuz 2024. .
- ^ Skard, Torild; Skard, Torild (2014). Women of power: half a century of female presidents and prime ministers worldwide. Bristol: Policy Press. ISBN .
- ^ "Bangladesh ex-PM son detained" (İngilizce). Al Jazeera. 16 Nisan 2007. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2024.
- ^ (İngilizce). International Herald Tribune. The Associated Press. 2 Eylül 2007. 12 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Anis Ahmed (3 Eylül 2007). "Bangladesh ex-PM Khaleda Zia arrested on graft charge" (İngilizce). Reuters. Erişim tarihi: 4 Şubat 2014.
- ^ "Eski Başbakan'ın oğlu tutuklandı". Sabah (gazete). 9 Mart 2007. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2024.
- ^ "Bangladesh billed as most corrupt country for 5th time, 1st lead" (İngilizce). bdnews24.com. 17 Ekim 2005. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2024.
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen | 1991–1996 | Sonra gelen Şeyh Hasina Vecid |
Önce gelen | 2001–2006 | Sonra gelen |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede bircok sorun bulunmaktadir Lutfen sayfayi gelistirin veya bu sorunlar konusunda tartisma sayfasinda bir yorum yapin Bu maddenin daha dogru ve guvenilir bilgi sunmasi icin guncellenmesi gerekmektedir Daha fazla bilgi icin tartisma sayfasina bakiniz Begum Halide Ziya Bengalce খ ল দ জ য d 15 Agustos 1945 Khaleda Kanam Putul Banglades in Mart 1991 Mart 1996 ve Haziran 2001 Ekim 2006 tarihleri arasinda gorev yapan ilk kadin en Ayrica Benazir Butto dan sonra islam dunyasindaki ikinci kadin basbakandi Banglades in eski cumhurbaskani Ziaur Rahman in dul esidir 1978 de merhum kocasi tarafindan kurulan en 1984 ten beri baskani ve lideridir Begum Halide Ziya9 en Gorev suresi 10 Ekim 2001 29 Ekim 2006Baskan Yardimcisi en en en Yerine geldigi Latifur RahmanYerine gelen Iyazeddin AhmedGorev suresi 20 Mart 1991 30 Mart 1996Baskan Yardimcisi en en Yerine geldigi en Yerine gelen en en 3 Genel BaskaniGorevdeMakama gelis 10 Mayis 1984Genel Sekreter en en en en en en Yerine geldigi en 4 en Gorev suresi 29 Aralik 2008 9 Ocak 2014Basbakan Seyh HasinaYerine geldigi Seyh HasinaYerine gelen en 2 en Gorev suresi 21 Nisan 1977 30 Mayis 1981Baskan Yardimcisi Ziyaur RahmanYerine geldigi en Yerine gelen en 7 en Gorev suresi 10 Ekim 2001 29 Ekim 2006Yerine geldigi Seyh Hasina VecidYerine gelen Seyh Hasina VecidGorev suresi 20 Mart 1991 30 Mart 1996Yerine geldigi en Yerine gelen Seyh HasinaMilletvekiliGorev suresi 29 Aralik 2008 9 Ocak 2014Yerine geldigi en Yerine gelen en Gorev suresi 1 Ekim 2001 29 Ekim 2006Yerine geldigi en Yerine gelen en Gorev suresi 20 Mart 1991 15 Temmuz 2001Yerine geldigi en Yerine gelen en Kisisel bilgilerDogum 15 Agustos 1945 78 yasinda Dinajpur HindistanPartisiDiger siyasi baglantilari en 2001 2011 18 Party Alliance 2011 2022 en 2018 2022 Evlilik ler Ziyaur Rahman 1960 1981 Akraba lar en erkek kardes en kiz kardes en yegeni en yegeni Cocuk lar en en Ebeveyn ler Iskandar Majumder babasi en erkek kardes en 1982 de Genelkurmay Baskani General en liderligindeki bir askeri darbeden sonra Ziya 1990 da Ersad in dususune kadar demokrasi hareketine liderlik etti en BNP partisinin kazanmasinin ardindan basbakan oldu Ayrica diger partilerin en boykot ettigi 1996 daki kisa omurlu hukumette kisa bir sure gorev yapti en Banglades Avami Birligi iktidara geldi Daha sonra partisi 2001 yilinda tekrar iktidara geldi 1991 1996 ve 2001 en bes ayri parlamento secim bolgesine secildi 1980 lerden beri Halide Ziya nin en buyuk rakibi Avami Birligi lideri Seyh Hasina oldu 1991 den beri Banglades Basbakani olarak gorev yapan tek iki kisi oldular Hukumetinin gorev suresinin 2006 da sona ermesinin ardindan planlanan Ocak 2007 secimleri siyasi ve siddetli ic catismalar nedeniyle ertelendi Bu da gecici hukumetin savassiz yonetimi ele almasiyla sonuclandi Gecici yonetim Ziya ve iki oglunu yolsuzlukla sucladi Bu olaylar uzerine Halide Ziya nin oglu en tutuklandi Banglades hukumeti 2001 2005 yillari arasindaki gorev suresi boyunca Yolsuzluk Algisi Endeksi ne gore dunyanin en yozlasmis ulkesiydi Halide Ziya 2018 de Zia Yetimhane Vakfi yolsuzluk davasi ve Zia Charitable Trust yolsuzluk davasi nedeniyle toplam 17 yil hapis cezasina carptirildi Yerel bir mahkeme yeni kurulan Zia Yetimhane Vakfi lehine bir fon dagitirken basbakan olarak yetkiyi kotuye kullanma kararini verdi ABD Disisleri Bakanligi 2020 Insan Haklari Uygulamalari Ulke Raporlarinda uluslararasi ve yerel hukuk uzmanlarina atifta bulunarak mahkumiyeti destekleyecek kanit eksikliginin davanin onu secim surecinden cikarmak icin siyasi bir hile oldugunu one surdugunu belirtti Uluslararasi Af Orgutu adil yargilanma haklarina saygi gosterilmedigi yonundeki endiselerini dile getirdi Su an itibariyle Zia Zia Yetimhane Vakfi yolsuzluk Davasi ve Zia Charitable Trust yolsuzluk davasi da dahil olmak uzere kendisine karsi toplam 36 davayla karsi karsiya Zia Nisan 2019 da tibbi tedavi icin bir hastaneye nakledildi Mart 2020 de Dakka nin Gulshan kentindeki evinde kalmasi ve yurtdisina seyahat etmemesi sartiyla insani gerekcelerle alti ay sureyle serbest birakildi Ayrica yeniden hapse atilmasina neden olacagi icin siyasi hamleler yapmasi gayri resmi olarak yasaklanmistir Eylul 2022 de cezasinin 6 aylik erteleme suresi art arda altinci kez verildi Forbes dergisi Dunyanin En Guclu 100 Kadini listesinde Zia yi 2004 te 14 sirada 2005 te 29 ve 2006 da 33 sirada yer aldi YasamiBegum Halide Ziya 5 Agustos 1944 tarihinde Hindistan da dogdu Kucuk yasta Banglades in Dinajpur bolgesine goc etti Dinajpur devlet kiz lisesinde okudu 1960 tarihinde Banglades in sonradan Cumhurbaskani olacak olan Ziyaur Rahman ile evlendi BasbakanEsi sonradan Genelkurmay Baskani oldu ve 1975 darbesinden sonra BNP yi kurarak demokratik secimlerde Cumhurbaskani secildi oylece Begum Halide Ziya da politik hayata esi yoluyla adim atmis oldu Politik YasamiEsi Ziya ur Rahman in 30 Mayis 1981 tarihindeki darbeyle devrilmesine kadar Begum Halide Ziya politik hayatla cok az ilgilendi ve utangac tutumuyla zamaninin cogunu iki cocugunun bakimiyla gecirdi Esi olduruldukten sonra Cumhurbaskani Yardimcisi Abdussattar hem Cumhurbaskanligini hem de BNP Banglades Ulusal Partisi baskanligini ustlendi Ancak 24 Mart 1982 de yapilan bir darbeyle Genelkurmay Baskani Huseyin Muhammed Ersad Cumhurbaskani oldu Mart 1983 te Abdussattar Begum Halide Ziya yi BNP baskan yardimcisi olarak atadi Subat 1984 te Abdussattar in politikadan cekilmesiyle birlikte Begum Halide Ziya partinin baskani oldu Bayan Ziya nin onderliginde ittifak yapan 7 parti otokratik rejim karsisinda yillarca mucadele verdi Ve bu donemde otokratik hukumetle hicbir uzlasma yapmadi Bu donemde yonetim Bayan Ziya nin hareket alanini kisitlayan yasalar bile cikarildi Ancak Ziya kendisine demokrat gorunum vermek isteyen hukumetin duzenledigi hicbir secime katilmadi Bu mucadele sonunda General Ersad 6 Aralik 1990 tarihinde yerini gecici bir hukumete birakarak istifa etti ve 27 Subat 1991 tarihinde yapilan secimlerde BNP ezici cogunlukla iktidari devraldi Basbakanlik DonemleriBu donemde Ziya hukumeti egitim alaninda bir dizi reformlara gitti Butcede egitime genis bir pay verdi ve zorunlu ucretsiz ilkogretimi devreye soktu Tarim alaninda ulusal hareket baslatti Jamuna Baraji nin insaatini baslatti Burokrasiye giris yasini 27 den 30 a cikartti 15 Subat 1996 tarihinde yapilan ve muhalefet partilerinin boykot ettigi secimde iktidar olan Begum Halide Ziya muhalefetin baskisina dayanamayip gecici hukumet baskanliginda yeniden secimlere gidilmesi karari aldi Bu secimler sonunda ulke tarihinin en buyuk sandalye cogunluguna sahip muhalefet partisi sifatiyla ana muhalefet siralarinda yerini aldi 1999 yilinda 4 partili bir ittifak olusturan Begum Halide Ziya Banglades in bagimsizligina karsi cikan ve Bati Pakistan da 3 milyon kisinin oldurulmesinden sorumlu olan Islami Cemaat Partisi ile ittifaki dolayisiyla elestirilere maruz kaldi 1 Ekim 2001 tarihinde yapilan secimlerde oylarin 46 sini alan Begum Halide Ziya 3 kez Banglades Basbakani olarak yemin etti Ucuncu devrinde yolsuzluk ve azinliklara baskiyla suclanan Ziya 27 Ekim 2006 tarihinde gorev suresi dolunca yerini kucuk bir krizden sonra Cumhurbaskanina birakarak ayrildi Kaynakca ব গম খ ল দ জ য হ র ল ইফ হ র স ট র র ম ড ক উন ম চন Bengali banglanews24 com Erisim tarihi 1 Temmuz 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Sumon Mahmood 8 Subat 2018 এই প রথম দণ ড ন য বন দ খ ল দ Bengali bdnews24 com Erisim tarihi 1 Temmuz 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Islam Sirajul Asiatic Society of Bangladesh Ed 2003 Banglapedia national encyclopedia of Bangladesh Ingilizce Dakka en ISBN 978 984 32 0576 6 Erisim tarihi 1 Temmuz 2024 Skard Torild Skard Torild 2014 Women of power half a century of female presidents and prime ministers worldwide Bristol Policy Press ISBN 978 1 4473 1578 0 Bangladesh ex PM son detained Ingilizce Al Jazeera 16 Nisan 2007 Erisim tarihi 1 Temmuz 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Ingilizce International Herald Tribune The Associated Press 2 Eylul 2007 12 Subat 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Anis Ahmed 3 Eylul 2007 Bangladesh ex PM Khaleda Zia arrested on graft charge Ingilizce Reuters Erisim tarihi 4 Subat 2014 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Eski Basbakan in oglu tutuklandi Sabah gazete 9 Mart 2007 Erisim tarihi 1 Temmuz 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Bangladesh billed as most corrupt country for 5th time 1st lead Ingilizce bdnews24 com 17 Ekim 2005 Erisim tarihi 1 Temmuz 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Siyasi goreviOnce gelen 1991 1996 Sonra gelen Seyh Hasina VecidOnce gelen 2001 2006 Sonra gelen