Benjamin List (d. 11 Ocak 1968, Frankfurt) Alman organik kimyager ve bilim insanı. Köln Üniversitesi'nde profesör olarak ders veren List, İskoç kimyager David MacMillan ile birlikte 2021 Nobel Kimya Ödülünü kazandı. Nobel Komitesi yaptığı açıklamada "asimetrik organokataliz" olarak bilinen, molekülleri oluşturmak için geliştirdikleri yeni yönteme dair çalışmaları nedeniyle ikilinin ödüle layık görüldüklerini açıkladı.
Benjamin List | |
---|---|
Doğum | 11 Ocak 1968 Frankfurt, Batı Almanya |
Milliyet | Alman |
Eğitim | Berlin Özgür Üniversitesi Johann Wolfgang Goethe Üniversitesi |
Ödüller | Gottfried Wilhelm Leibniz Ödülü (2016) Nobel Kimya Ödülü (2021) |
Kariyeri | |
Dalı | Organik kimya |
Çalıştığı kurumlar | Köln Üniversitesi Hokkaido Üniversitesi |
Tez | Synthese eines Vitamin B 12 Semicorrins (1997) |
Doktora danışmanı | |
Diğer akademik danışmanlar | Richard Lerner |
İlk yılları ve eğitimi
Benjamin List 11 Ocak 1968'de Batı Almanya'nın Frankfurt şehrinde üst-orta sınıf bir bilim insanı ve sanatçı ailesinde doğdu. List, 1993 yılında Berlin Özgür Üniversitesi'nden kimya alanında diplom (M.Sc.) derecesini aldı. 1997 yılında Frankfurt'taki Johann Wolfgang Goethe Üniversitesi'nden Synthese eines Vitamin B12 Semicorrins (B 12 vitamini semicorrin sentezi) başlıklı tezi ile danışmanlığında doktorasını tamamladı.
Kariyeri ve çalışmaları
List, Alexander von Humboldt Vakfı bursuyla 1997'den 1998'e kadar Carlos F. Barbas III ve Richard Lerner'ın araştırma gruplarında doktora sonrası araştırmacı olarak ABD'nin La Jolla şehrindeki Scripps Araştırma Enstitüsü Moleküler Biyoloji Bölümü'nde çalıştı. Aynı enstitüde 1999-2003 yılları arasında asistan profesör olarak görev aldı. 2003'te Max Planck Biyofizik Kimya Enstitüsü'nde grup lideri olmak için Almanya'ya döndü ve 2005'te enstitünün Homojen Kataliz Departmanına başkanlık eden direktörlerinden biri oldu. 2012'den 2014'e kadar enstitünün genel müdürü olarak görev yaptı. 2004'ten beri ise Köln Üniversitesi'nin organik kimya dalında fahri profesör olarak yarı zamanlı olarak görev yapmaktadır. List ayrıca 2018'den beri Hokkaido Üniversitesi'nin Kimyasal Reaksiyon Tasarımı ve Keşfi Enstitüsü'nin baş araştırmacılarından birisi olarak yer almaktadır. bilimsel dergisinin baş editörlerinden birisi olan List, 2021 itibarıyla, Google Akademik'e göre 95 ve 'a göre 87 sahiptir.
List, metal olmayan ve enzim olmayan katalizörler kullanan organokatalizin kurucularından birisi olarak kabul edilmektedir. Özellikle, yardımcı doçent iken amino asit prolini verimli bir kiral katalizör olarak kullanma olasılığını keşfetti. Bu, iki farklı molekülden karbon atomlarının birbirine bağlandığı moleküller arası gerçekleşir. Keşif, dayanmaktadır. List, asimetrik katalizi buldu (özellikle , ACDC). Ayrıca çözünür organik katalizörlerin ve tekstillerin bağlandığı yeni tekstil organik kataliz yöntemleri geliştirdi. Bu yöntemler örneğin, tatlı suyun olmadığı yerlerde suyun arıtılmasına yardımcı olabildiği tespit edildi. Asimetrik organokataliz, ilaç üretiminde bileşiklerin kiralitesinin önemli olduğu biyoaktif organik bileşiklerde özellikle önemli bir yöntem olarak kabul edilmektedir.
6 Ekim 2021'de David MacMillan ile birlikte "asimetrik organokatalizin gelişimi üzerine yaptıkları keşif" dolayısıyla Nobel Kimya Ödülü'ne layık görüldü. İkilinin çalışmalarının, dayanıklı malzemeler oluşturulmasına, pillerde enerji depolanmasına, farmasötik kimya alanında yeni gelişmelere, bazı hastalıkların ilerlemesinin önlenmesine ve ilaç üretimi üzerinde büyük etkisi olduğu ve kimyayı daha yeşil hale getireceği ifade edildi.
Özel hayatı
List, 1999 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nin La Jolla şehrinde Dr. Sabine List ile evlendi ve Theo ve Paul adında iki oğlu oldu. Hepsi 2004 Hint Okyanusu depremi ve tsunamisinden kurtuldu. Kardiyolog 'ın büyük torunu ve kimyager 'ın ikinci büyük torunudur. Teyzesi, 1995 Nobel Tıp Ödülü sahibi Christiane Nüsslein-Volhard, annesi mimar Heidi List'in kız kardeşidir.
Kaynakça
- ^ (PDF). Max Planck Biyofizik Kimya Enstitüsü. 6 Ekim 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2021.
- ^ a b . Max Planck Topluluğu. 27 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2021.
- ^ "Prof. Dr. Benjamin List". Köln Üniversitesi. 14 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Kasım 2021.
- ^ . Hokkaido Üniversitesi. 14 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2021.
- ^ Benjamin List (1 Haziran 2017). "Crowd-based peer review can be good and fast". Nature (İngilizce). 546 (9). Bibcode:2017Natur.546....9L. doi:10.1038/546009a. (PMID) 28569830. 5 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2021.
- ^ . Google Akademik. 6 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2021.
- ^ . . 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2021.
- ^ (Almanca). Alman Araştırma Cemiyeti. 6 Ekim 2021. 6 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2021.
- ^ a b Emma Stoye; Davide Castelvecchi (6 Ekim 2021). "'Elegant' catalysts that tell left from right scoop chemistry Nobel". Nature (İngilizce). Springer. doi:10.1038/d41586-021-02704-2. ISSN 0028-0836. (PMID) 34616090. 10 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2021.
- ^ Zoltan G. Hajos; David R. Parrish (15 Haziran 1974). "Asymmetric synthesis of bicyclic intermediates of natural product chemistry". The Journal of Organic Chemistry (İngilizce). 39 (12). Amerikan Kimya Topluluğu. ss. 1615-1621. doi:10.1021/jo00925a003. ISSN 0022-3263. 7 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2021.
- ^ "Benjamin List Facts". Nobel Vakfı. 14 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Kasım 2021.
- ^ Von Pamela Dörhöfer (6 Ekim 2021). "Chemie-Nobelpreis für „geniales Werkzeug"" (Almanca). Frankfurter Rundschau. 10 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Kasım 2021.
- ^ "Nobel Kimya Ödülü, molekül çalışmalarıyla bilinen bilim insanları Benjamin List ve David W.C. MacMillan'a verildi". BBC Türkçe. 6 Ekim 2021. 15 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2021.
- ^ Von Joachim Müller-Jung (6 Ekim 2021). "Respektlos zum Nobelpreis" (Almanca). Frankfurter Allgemeine Zeitung. 3 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Kasım 2021.
- ^ Von Frank Menke (6 Ekim 2021). "Benjamin List: Der Nobelpreisträger, der den Tsunami überlebte" (Almanca). Westdeutscher Rundfunk. 28 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Kasım 2021.
- ^ "Nobelpreisträgerin aus Tübingen ist stolz auf ihren Neffen" (Almanca). SWR. 7 Ekim 2021. 15 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Benjamin List d 11 Ocak 1968 Frankfurt Alman organik kimyager ve bilim insani Koln Universitesi nde profesor olarak ders veren List Iskoc kimyager David MacMillan ile birlikte 2021 Nobel Kimya Odulunu kazandi Nobel Komitesi yaptigi aciklamada asimetrik organokataliz olarak bilinen molekulleri olusturmak icin gelistirdikleri yeni yonteme dair calismalari nedeniyle ikilinin odule layik gorulduklerini acikladi Benjamin ListDogum11 Ocak 1968 56 yasinda Frankfurt Bati AlmanyaMilliyetAlmanEgitimBerlin Ozgur Universitesi Johann Wolfgang Goethe UniversitesiOdullerGottfried Wilhelm Leibniz Odulu 2016 Nobel Kimya Odulu 2021 KariyeriDaliOrganik kimyaCalistigi kurumlarKoln Universitesi Hokkaido UniversitesiTezSynthese eines Vitamin B 12 Semicorrins 1997 Doktora danismaniDiger akademik danismanlarRichard LernerIlk yillari ve egitimiBenjamin List 11 Ocak 1968 de Bati Almanya nin Frankfurt sehrinde ust orta sinif bir bilim insani ve sanatci ailesinde dogdu List 1993 yilinda Berlin Ozgur Universitesi nden kimya alaninda diplom M Sc derecesini aldi 1997 yilinda Frankfurt taki Johann Wolfgang Goethe Universitesi nden Synthese eines Vitamin B12 Semicorrins B 12 vitamini semicorrin sentezi baslikli tezi ile danismanliginda doktorasini tamamladi Kariyeri ve calismalariList Alexander von Humboldt Vakfi bursuyla 1997 den 1998 e kadar Carlos F Barbas III ve Richard Lerner in arastirma gruplarinda doktora sonrasi arastirmaci olarak ABD nin La Jolla sehrindeki Scripps Arastirma Enstitusu Molekuler Biyoloji Bolumu nde calisti Ayni enstitude 1999 2003 yillari arasinda asistan profesor olarak gorev aldi 2003 te Max Planck Biyofizik Kimya Enstitusu nde grup lideri olmak icin Almanya ya dondu ve 2005 te enstitunun Homojen Kataliz Departmanina baskanlik eden direktorlerinden biri oldu 2012 den 2014 e kadar enstitunun genel muduru olarak gorev yapti 2004 ten beri ise Koln Universitesi nin organik kimya dalinda fahri profesor olarak yari zamanli olarak gorev yapmaktadir List ayrica 2018 den beri Hokkaido Universitesi nin Kimyasal Reaksiyon Tasarimi ve Kesfi Enstitusu nin bas arastirmacilarindan birisi olarak yer almaktadir bilimsel dergisinin bas editorlerinden birisi olan List 2021 itibariyla Google Akademik e gore 95 ve a gore 87 sahiptir List metal olmayan ve enzim olmayan katalizorler kullanan organokatalizin kurucularindan birisi olarak kabul edilmektedir Ozellikle yardimci docent iken amino asit prolini verimli bir kiral katalizor olarak kullanma olasiligini kesfetti Bu iki farkli molekulden karbon atomlarinin birbirine baglandigi molekuller arasi gerceklesir Kesif dayanmaktadir List asimetrik katalizi buldu ozellikle ACDC Ayrica cozunur organik katalizorlerin ve tekstillerin baglandigi yeni tekstil organik kataliz yontemleri gelistirdi Bu yontemler ornegin tatli suyun olmadigi yerlerde suyun aritilmasina yardimci olabildigi tespit edildi Asimetrik organokataliz ilac uretiminde bilesiklerin kiralitesinin onemli oldugu biyoaktif organik bilesiklerde ozellikle onemli bir yontem olarak kabul edilmektedir 6 Ekim 2021 de David MacMillan ile birlikte asimetrik organokatalizin gelisimi uzerine yaptiklari kesif dolayisiyla Nobel Kimya Odulu ne layik goruldu Ikilinin calismalarinin dayanikli malzemeler olusturulmasina pillerde enerji depolanmasina farmasotik kimya alaninda yeni gelismelere bazi hastaliklarin ilerlemesinin onlenmesine ve ilac uretimi uzerinde buyuk etkisi oldugu ve kimyayi daha yesil hale getirecegi ifade edildi Ozel hayatiList 1999 yilinda Amerika Birlesik Devletleri nin La Jolla sehrinde Dr Sabine List ile evlendi ve Theo ve Paul adinda iki oglu oldu Hepsi 2004 Hint Okyanusu depremi ve tsunamisinden kurtuldu Kardiyolog in buyuk torunu ve kimyager in ikinci buyuk torunudur Teyzesi 1995 Nobel Tip Odulu sahibi Christiane Nusslein Volhard annesi mimar Heidi List in kiz kardesidir Kaynakca PDF Max Planck Biyofizik Kimya Enstitusu 6 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 14 Kasim 2021 a b Max Planck Toplulugu 27 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Kasim 2021 Prof Dr Benjamin List Koln Universitesi 14 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Kasim 2021 Hokkaido Universitesi 14 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Ekim 2021 Benjamin List 1 Haziran 2017 Crowd based peer review can be good and fast Nature Ingilizce 546 9 Bibcode 2017Natur 546 9L doi 10 1038 546009a PMID 28569830 5 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2021 Google Akademik 6 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Kasim 2021 29 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Kasim 2021 Almanca Alman Arastirma Cemiyeti 6 Ekim 2021 6 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Kasim 2021 a b Emma Stoye Davide Castelvecchi 6 Ekim 2021 Elegant catalysts that tell left from right scoop chemistry Nobel Nature Ingilizce Springer doi 10 1038 d41586 021 02704 2 ISSN 0028 0836 PMID 34616090 10 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2021 Zoltan G Hajos David R Parrish 15 Haziran 1974 Asymmetric synthesis of bicyclic intermediates of natural product chemistry The Journal of Organic Chemistry Ingilizce 39 12 Amerikan Kimya Toplulugu ss 1615 1621 doi 10 1021 jo00925a003 ISSN 0022 3263 7 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2021 Benjamin List Facts Nobel Vakfi 14 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Kasim 2021 Von Pamela Dorhofer 6 Ekim 2021 Chemie Nobelpreis fur geniales Werkzeug Almanca Frankfurter Rundschau 10 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Kasim 2021 Nobel Kimya Odulu molekul calismalariyla bilinen bilim insanlari Benjamin List ve David W C MacMillan a verildi BBC Turkce 6 Ekim 2021 15 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2021 Von Joachim Muller Jung 6 Ekim 2021 Respektlos zum Nobelpreis Almanca Frankfurter Allgemeine Zeitung 3 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Kasim 2021 Von Frank Menke 6 Ekim 2021 Benjamin List Der Nobelpreistrager der den Tsunami uberlebte Almanca Westdeutscher Rundfunk 28 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Kasim 2021 Nobelpreistragerin aus Tubingen ist stolz auf ihren Neffen Almanca SWR 7 Ekim 2021 15 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2021