Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bernal Díaz del Castillo (1496 – 1584), İspanyol konkistador ve sonraki dönem Guatemala sömürge valisi. Dönemi özellikle sıradan askerin gözünden çok iyi anlatan Historia Verdadera de la Conquista de la Nueva España adlı eserin yazarıdır.
| Bernal Díaz del Castillo | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 1496 Medina del Campo |
| Ölüm | 1584 Guatemala |
| Bağlılığı |  İspanyol İmparatorluğu |
| Hizmet yılları | 1514-1584 |
| Rütbesi | Konkistador |
| Çatışma/savaşları | Hernán Cortés'in Azteklere karşı seferi |
| Sonraki işi | Vali ve yazar |
| İmza | |
 | |
Gençliği
1496 yılında İspanya'daki Medina del Campo'da doğmuştur. Yoksul bir ailenin çocuğuydu ve çok az eğitim görme şansı buldu. Buna rağmen okuması yazması olduğu bilinir. Şansını denemek adına Yeni Dünya'ya giden seferlere katılmaya karar verir. 1514 yılında komutasındaki seferle Tierra Firme bölgesine ulaşır. Burada iki yıl geçirmesine rağmen umduğunu bulamaz. Kolonicilerin çoğu salgın hastalıklara yakalanarak ölürken, sömürge topraklarında siyasi belirsizlik ve huzursuzluk havası da hakimdir.
Yucatan seferi
Bernal daha sonra Küba'ya geçer. Burada kurulan encomienda sistemi uyarınca kendisine belirli bir sayıda yerli köle işçi ve toprak sözü verilir. Ancak verilen sözler yerine getirilmeyince kendisi gibi 110 yerleşimciyle beraber yeni topraklar fethetmek için sefere çıkmaya karar verir. 1517 yılında durumundan memnun olmayan çok sayıda İspanyolla beraber zengin Kübalı toprak sahibi Francisco Hernández de Córdoba öncülüğünde gemilerle 21 günde Yucatán'a geçerler. Bernal'ın anlatımına göre 4 Mart 1517 günü İspanyollar yerlilerle temas ederler. Geniş ahşap kanolarıyla gelen küçük bir grup İspanyolları köylerine davet eder. Gemide inen İspanyollar pusuya düşürülse de geri çekilmeyi başarırlar. Pusu sırasında 15 yerli öldürülürken, 15 İspanyol yaralanır. Bu yaralılardan 2 tanesi çok geçmeden hayatını kaybeder. Bölgeden ayrılan İspanyollar esir ettikleri 2 yerliyi sonraki seferlerde tercüman olarak kullanmak üzere alıkoyarlar. Susuzluktan neredeyse ölecek konuma gelen İspanyollar Florida bölgesine giderler. Su arayışı sırasında yine yerli halkın saldırısına maruz kalırlar. 22 yerli öldürülürken 1 İspanyol Florida yerlilerine esir düşer. Su ihtiyaçlarını karşılayıp geri çekilen İspanyollar Küba'ya çoğu ağır yaralı olarak döner. Başta kaptan Francisco Hernández de Córdoba olmak üzere çoğu kısa süre sonra hayatını kaybeder. Bernal buna rağmen yeni fethedilen topraklara olan ilgisini kaybetmez. 1518 yılı Nisan ayında Yucatán sahillerine kaptan Juan de Grijalva tarafından idare edilen seferle döner. Küba'ya döndüğünde bu kez Hernán Cortés komutasındaki sefere gönüllü yazılır.
Meksika'nın fethi
Bernal bu üçüncü seferinde Meksika'da Azteklere karşı yapılan askerî harekâta dahil oldu. Bu dönemde artık deneyimli bir konkistador sayılmaktaydı. Harekât sırasında asker arkadaşlarıyla sürekli olarak deneyimlerini paylaşan Bernal daha sonra kaleme aldığı Historia verdadera de la conquista de la Nueva España eserinin temelini oluşturmuştur. Eserde katıldığı 119 muharebeyi anlatan Bernal 1521 yılında Azteklerin kesin mağlubiyetine giden süreci detaylı şekilde anlatır. Eserde ayrıca bölgede yaşayan yerli halklar da betimlenmiştir. Kültürleri, dinî törenleri, sanat eserleri ve entelektüel birikimleri ayrıntılı şekilde anlatılır. Bunun yanı sıra Aztek uygarlığının kent ve toplumsal yapısına dair bu ilk elden iletilen aktarımlar Kolomb öncesi Amerika halklarının tanınması için paha biçilmez veriler sunar. Bernal İspanyollar arasındaki siyasi ayrımlara da değinir.
Valilik dönemi ve sonrası
Başarılı seferin ardından hizmetlerinin karşılığı olarak Bernal, Hernan Cortés tarafından 1522 yılında bir encomieda ile ödüllendirilir. Bundan sonra da çeşitli ödüller almıştır. 1541 yılında, önceden İspanya'ya giderek onaylattırdığı valilik görevine başlar. Günümüzde Antigua sınırları içindeki Santiago de los Caballeros de Guatemala bölgesinin sömürge valisi olur.
1568 yılında tamamlanan eseri içinde anlatılan olaylar neredeyse elli yıl sonra yeniden gündeme gelir. Bu dönemde İspanya Kralı ve aynı zamanda Kutsal Roma Cermen İmparatoru V. Karl'a hizmetlerini anlatarak devlet yardımı talebinde bulunur. Bernal'ın yazdığı eser Hernán Cortés mirasçılarınca tutulan yazar Francisco López de Gómara tarafından yazılan 1552 tarihli resmî tarih yazımına karşı çıkar. Eserin adındaki Historia verdadera yaşanan olayların çarpıtıldığını ima etmektedir. Buna göre Cortés'in eserinde adı geçen kişilerin bazıları sefere bile katılmamıştır. Bernal ayrıca 'nın yanınlanmış olan eserine atıfta bulunarak Meksika topraklarının fethini haklı çıkartmaya çalışır. Bernal'in klasik eğitim almamış ve eserde öznel değerlendirmeler olmasına rağmen yaşanan trajik olayları ilk elden anlatması adına özgün bir başyapıttır.
1584 yılında hayatını kaybeden Bernal eserinin yayınlandığını göremez. Eserin geliştirilmiş ve düzeltilmiş Guatemala'daki kopyası İspanya'ya yollanmış ve 1632 yılında basılmıştır. Eserin yayından önce editörlüğünü rahipler Alonso de Remón ve Gabriel Adarzo y Santander yapmıştır.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bernal Diaz del Castillo 1496 1584 Ispanyol konkistador ve sonraki donem Guatemala somurge valisi Donemi ozellikle siradan askerin gozunden cok iyi anlatan Historia Verdadera de la Conquista de la Nueva Espana adli eserin yazaridir Bernal Diaz del CastilloDogum1496 Medina del CampoOlum1584 GuatemalaBagliligiIspanyol ImparatorluguHizmet yillari1514 1584RutbesiKonkistadorCatisma savaslariHernan Cortes in Azteklere karsi seferiSonraki isiVali ve yazarImzaGencligi1496 yilinda Ispanya daki Medina del Campo da dogmustur Yoksul bir ailenin cocuguydu ve cok az egitim gorme sansi buldu Buna ragmen okumasi yazmasi oldugu bilinir Sansini denemek adina Yeni Dunya ya giden seferlere katilmaya karar verir 1514 yilinda komutasindaki seferle Tierra Firme bolgesine ulasir Burada iki yil gecirmesine ragmen umdugunu bulamaz Kolonicilerin cogu salgin hastaliklara yakalanarak olurken somurge topraklarinda siyasi belirsizlik ve huzursuzluk havasi da hakimdir Yucatan seferiBernal daha sonra Kuba ya gecer Burada kurulan encomienda sistemi uyarinca kendisine belirli bir sayida yerli kole isci ve toprak sozu verilir Ancak verilen sozler yerine getirilmeyince kendisi gibi 110 yerlesimciyle beraber yeni topraklar fethetmek icin sefere cikmaya karar verir 1517 yilinda durumundan memnun olmayan cok sayida Ispanyolla beraber zengin Kubali toprak sahibi Francisco Hernandez de Cordoba onculugunde gemilerle 21 gunde Yucatan a gecerler Bernal in anlatimina gore 4 Mart 1517 gunu Ispanyollar yerlilerle temas ederler Genis ahsap kanolariyla gelen kucuk bir grup Ispanyollari koylerine davet eder Gemide inen Ispanyollar pusuya dusurulse de geri cekilmeyi basarirlar Pusu sirasinda 15 yerli oldurulurken 15 Ispanyol yaralanir Bu yaralilardan 2 tanesi cok gecmeden hayatini kaybeder Bolgeden ayrilan Ispanyollar esir ettikleri 2 yerliyi sonraki seferlerde tercuman olarak kullanmak uzere alikoyarlar Susuzluktan neredeyse olecek konuma gelen Ispanyollar Florida bolgesine giderler Su arayisi sirasinda yine yerli halkin saldirisina maruz kalirlar 22 yerli oldurulurken 1 Ispanyol Florida yerlilerine esir duser Su ihtiyaclarini karsilayip geri cekilen Ispanyollar Kuba ya cogu agir yarali olarak doner Basta kaptan Francisco Hernandez de Cordoba olmak uzere cogu kisa sure sonra hayatini kaybeder Bernal buna ragmen yeni fethedilen topraklara olan ilgisini kaybetmez 1518 yili Nisan ayinda Yucatan sahillerine kaptan Juan de Grijalva tarafindan idare edilen seferle doner Kuba ya dondugunde bu kez Hernan Cortes komutasindaki sefere gonullu yazilir Meksika nin fethiBernal bu ucuncu seferinde Meksika da Azteklere karsi yapilan askeri harekata dahil oldu Bu donemde artik deneyimli bir konkistador sayilmaktaydi Harekat sirasinda asker arkadaslariyla surekli olarak deneyimlerini paylasan Bernal daha sonra kaleme aldigi Historia verdadera de la conquista de la Nueva Espana eserinin temelini olusturmustur Eserde katildigi 119 muharebeyi anlatan Bernal 1521 yilinda Azteklerin kesin maglubiyetine giden sureci detayli sekilde anlatir Eserde ayrica bolgede yasayan yerli halklar da betimlenmistir Kulturleri dini torenleri sanat eserleri ve entelektuel birikimleri ayrintili sekilde anlatilir Bunun yani sira Aztek uygarliginin kent ve toplumsal yapisina dair bu ilk elden iletilen aktarimlar Kolomb oncesi Amerika halklarinin taninmasi icin paha bicilmez veriler sunar Bernal Ispanyollar arasindaki siyasi ayrimlara da deginir Valilik donemi ve sonrasiBasarili seferin ardindan hizmetlerinin karsiligi olarak Bernal Hernan Cortes tarafindan 1522 yilinda bir encomieda ile odullendirilir Bundan sonra da cesitli oduller almistir 1541 yilinda onceden Ispanya ya giderek onaylattirdigi valilik gorevine baslar Gunumuzde Antigua sinirlari icindeki Santiago de los Caballeros de Guatemala bolgesinin somurge valisi olur 1568 yilinda tamamlanan eseri icinde anlatilan olaylar neredeyse elli yil sonra yeniden gundeme gelir Bu donemde Ispanya Krali ve ayni zamanda Kutsal Roma Cermen Imparatoru V Karl a hizmetlerini anlatarak devlet yardimi talebinde bulunur Bernal in yazdigi eser Hernan Cortes mirascilarinca tutulan yazar Francisco Lopez de Gomara tarafindan yazilan 1552 tarihli resmi tarih yazimina karsi cikar Eserin adindaki Historia verdadera yasanan olaylarin carpitildigini ima etmektedir Buna gore Cortes in eserinde adi gecen kisilerin bazilari sefere bile katilmamistir Bernal ayrica nin yaninlanmis olan eserine atifta bulunarak Meksika topraklarinin fethini hakli cikartmaya calisir Bernal in klasik egitim almamis ve eserde oznel degerlendirmeler olmasina ragmen yasanan trajik olaylari ilk elden anlatmasi adina ozgun bir basyapittir 1584 yilinda hayatini kaybeden Bernal eserinin yayinlandigini goremez Eserin gelistirilmis ve duzeltilmis Guatemala daki kopyasi Ispanya ya yollanmis ve 1632 yilinda basilmistir Eserin yayindan once editorlugunu rahipler Alonso de Remon ve Gabriel Adarzo y Santander yapmistir Kaynakca Yeni Ispanya nin Fethinin Gercek Tarihi Gunumuzde Panama sinirlari icindeki Konkistadorlarin bu donemde maceralarini kaleme alip karsiliginda devletten yardim etme gelenegi vardir Gercek tarih Lopez de Gomara Bartolome de las Casas ve Gonzalo de Illescas