Bessiler, Rodop Dağları çevresine özgü bir halktır. Osmanlı döneminde İslam'a geçmiş Bektaşi kökenli Balkan halklarındandır. Kırcalılar, Osmanlı döneminde bölgede büyük ve etkili bir kavimdi. Bölgenin şu anki adının Kırcaali olması bu halk ile ilişkilidir. "Kırcalı" adı Bulgarlar tarafından yöre halkına verilmiştir ve dağ köylerinde yaşayan, yağmacı ve savaşçı özellikler gösteren kabileleri tanımlamaktadır. Türk kökenli olmayan Kırcalılar'ın asimilasyonu sonucu bu isim de Türkçeye Kırcaali olarak geçmiştir. Antik çağlarda bölgede yaşamış ve yine "Dağlı" olarak adlandırılmış önemli Trak kabileleri mevcuttu. Bes'ler bu bölgede yaşamış Trak kabilelerinin genel adıdır ve Romalılar da bu kabileyi yağmacı dağ haydutları olarak tanımlamıştır. Eldeki genetik, tarihsel ve kültürel veriler halkın Trak kökenli asimile olmuş bir topluluk olduğunu göstermektedir. Halkın geçmişte konuştuğu dil ile ilgili kesin bilgi yoktur.
18.yy sonlarına doğru değişik çeteler kurarak devleti uzun süre uğraştırmış olan Kırcalılar/Dağlılar, Osmanlı tarafından yağmacı ve asi bir kabile olarak tanımlanmıştır. Uzun süren anarşi dönemi sonunda siyasi ve ekonomik nedenlerle başlamış olan Kırcalı/Dağlı ayaklanmaları Osmanlı tarafından kanlı bir şekilde bastırılmıştır. Kırcalı/Dağlı İsyanları'nın gerçek sebeplerinden biri, bu topluluğun Osmanlı Devleti'nin merkezileşme amacıyla kurmak istediği Nizam-ı Cedit adlı yeni orduya karşı çıkmasıdır. Bu yeni ordunun amacı yeniçerileri ortadan kaldırmaktı. Osmanlı döneminde Kırcalı Sekbanları ve Arnavud Sekbanları bölgede önemli bir askerî güçtü. Sekbanlar yeniçeri birliğinin önemli bir bölümünü oluşturur ve devşirme kökenli askerlerdir. Bölgedeki yerel yöneticiler ve Kırcalı reisleri kurulacak yeni ordu ile Osmanlı'nın artık kendilerine ihtiyaç duymayacağını düşünmüştür. Kısaca, Rumeli'de barış paralı askerlikle sağlanıyordu. Osmanlı'nın bu yapıyı bozma teşebbüsü doğal olarak devşirme kökenli paralı askerleri isyana sevk etmiştir. Ve çete liderleri ilerleyen zamanlarda yöre halkını Türklerden kurtarmaya çalışan kahramanlar olarak Bulgaristan tarihine geçmiştir. Tarıma elverişsiz Rodoplar'da yaşayan Trak bağlantılı gruplar veya daha batıdaki Arnavudlar için paralı askerlik eski tarihlerden beri geçim kaynağı olarak görülmüştür. Yöre halkı Roma döneminde de paralı askerlik yapmıştır.
Kaynakça
- ^ a b Trakyanın Kültür ve Tarihi-Dr Arif Müfid Mansel
- ^ Rodoplar'da Türk Kalmak-İsmet Topaloğlu
- ^ İstanbul Ansiklopedisi-Reşad Ekrem Koçu-Sayfa 597
- ^ a b c "Rumelide Kırcalı Faaliyetleri ve Puşkin in Kırcalı Adlı Öyküsü-Dr Zeynep Zafer" (PDF). 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 3 Mart 2021.
- ^ "Bes Kabilesi Traklar". 3 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2021.
- ^ FTDNA Trak Projesi
- ^ "FTDNA Balkan Projesi". 23 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Şubat 2021.
- ^ "Trak Dili-Ivan Duridanov". 17 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2021.
- ^ DOĞU TRAKYA AĞIZLARINDA UZUN ÜNLÜLER-Levent Doğan
- ^ KIRKLARELİ PINARHİSAR MERKEZ İLÇESİ VE KÖYLERİ AĞIZ İNCELEMESİ-Gizem Demiray
- ^ KIRKLARELİ İLİ AĞIZLARI SÖZ VARLIĞI-Hakkı Özkaya
- ^ "Rumeli Dağlı İsyanları". 15 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2021.
- ^ "Nizam-ı Cedit". 10 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2021.
- ^ "MERKEZİ OTORİTE KARŞISINDA BİR DAĞLI EŞKIYASI: DELİ KADRİ". 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2021.
- ^ Doç Dr Yücel Özkaya-Osmanlı İmp Dağlı İsyanları 1791-1808
- ^ Doğu Trakya'da Traklar-Prof Dr Engin Beksaç
Dış bağlantılar
- Traklar ve Dağlılar/Bessi 15 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bessiler Rodop Daglari cevresine ozgu bir halktir Osmanli doneminde Islam a gecmis Bektasi kokenli Balkan halklarindandir Kircalilar Osmanli doneminde bolgede buyuk ve etkili bir kavimdi Bolgenin su anki adinin Kircaali olmasi bu halk ile iliskilidir Kircali adi Bulgarlar tarafindan yore halkina verilmistir ve dag koylerinde yasayan yagmaci ve savasci ozellikler gosteren kabileleri tanimlamaktadir Turk kokenli olmayan Kircalilar in asimilasyonu sonucu bu isim de Turkceye Kircaali olarak gecmistir Antik caglarda bolgede yasamis ve yine Dagli olarak adlandirilmis onemli Trak kabileleri mevcuttu Bes ler bu bolgede yasamis Trak kabilelerinin genel adidir ve Romalilar da bu kabileyi yagmaci dag haydutlari olarak tanimlamistir Eldeki genetik tarihsel ve kulturel veriler halkin Trak kokenli asimile olmus bir topluluk oldugunu gostermektedir Halkin gecmiste konustugu dil ile ilgili kesin bilgi yoktur 18 yy sonlarina dogru degisik ceteler kurarak devleti uzun sure ugrastirmis olan Kircalilar Daglilar Osmanli tarafindan yagmaci ve asi bir kabile olarak tanimlanmistir Uzun suren anarsi donemi sonunda siyasi ve ekonomik nedenlerle baslamis olan Kircali Dagli ayaklanmalari Osmanli tarafindan kanli bir sekilde bastirilmistir Kircali Dagli Isyanlari nin gercek sebeplerinden biri bu toplulugun Osmanli Devleti nin merkezilesme amaciyla kurmak istedigi Nizam i Cedit adli yeni orduya karsi cikmasidir Bu yeni ordunun amaci yenicerileri ortadan kaldirmakti Osmanli doneminde Kircali Sekbanlari ve Arnavud Sekbanlari bolgede onemli bir askeri guctu Sekbanlar yeniceri birliginin onemli bir bolumunu olusturur ve devsirme kokenli askerlerdir Bolgedeki yerel yoneticiler ve Kircali reisleri kurulacak yeni ordu ile Osmanli nin artik kendilerine ihtiyac duymayacagini dusunmustur Kisaca Rumeli de baris parali askerlikle saglaniyordu Osmanli nin bu yapiyi bozma tesebbusu dogal olarak devsirme kokenli parali askerleri isyana sevk etmistir Ve cete liderleri ilerleyen zamanlarda yore halkini Turklerden kurtarmaya calisan kahramanlar olarak Bulgaristan tarihine gecmistir Tarima elverissiz Rodoplar da yasayan Trak baglantili gruplar veya daha batidaki Arnavudlar icin parali askerlik eski tarihlerden beri gecim kaynagi olarak gorulmustur Yore halki Roma doneminde de parali askerlik yapmistir Kaynakca a b Trakyanin Kultur ve Tarihi Dr Arif Mufid Mansel Rodoplar da Turk Kalmak Ismet Topaloglu Istanbul Ansiklopedisi Resad Ekrem Kocu Sayfa 597 a b c Rumelide Kircali Faaliyetleri ve Puskin in Kircali Adli Oykusu Dr Zeynep Zafer PDF 26 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 3 Mart 2021 Bes Kabilesi Traklar 3 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Mart 2021 FTDNA Trak Projesi FTDNA Balkan Projesi 23 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Subat 2021 Trak Dili Ivan Duridanov 17 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2021 DOGU TRAKYA AGIZLARINDA UZUN UNLULER Levent Dogan KIRKLARELI PINARHISAR MERKEZ ILCESI VE KOYLERI AGIZ INCELEMESI Gizem Demiray KIRKLARELI ILI AGIZLARI SOZ VARLIGI Hakki Ozkaya Rumeli Dagli Isyanlari 15 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Mart 2021 Nizam i Cedit 10 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Mart 2021 MERKEZI OTORITE KARSISINDA BIR DAGLI ESKIYASI DELI KADRI 30 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2021 Doc Dr Yucel Ozkaya Osmanli Imp Dagli Isyanlari 1791 1808 Dogu Trakya da Traklar Prof Dr Engin BeksacDis baglantilarTraklar ve Daglilar Bessi 15 Aralik 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde