Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Big Mac endeksi, farklı para birimlerinin satın alma gücünü farklı ülkelerdeki bir Big Mac'in fiyatlarıyla karşılaştıran bir göstergedir. 1986 yılında haftalık İngiliz dergisi The Economist tarafından satın alma gücü paritelerine dayalı anlaşılması kolay bir para birimi karşılaştırılmasını sağlamak ile bireysel para birimlerinin aşırı ve düşük değerini göstermek için icat edilmiştir.
O zamandan beri düzenli olarak araştırılmış, bilimsel çalışmalarda ve ders kitaplarında alıntılanmıştır.
1986 yılında oluşturulan endeks, adını McDonald's restoranlarında satılan bir hamburger olan Big Mac'ten almıştır. Para biriminin mevcut ABD doları döviz kuruna dönüştürülmesiyle, para birimlerinin satın alma gücü basit bir şekilde karşılaştırılır.
Big Mac burada bir para biriminin satın alma gücünün basit bir göstergesi olarak kullanılır, çünkü dünyanın birçok ülkesinde standart bir boyut, bileşim ve kalitede mevcuttur. Parasal karşılaştırmanın arkasında, aynı emtia fiyatlarının uzun vadede tüm ülkelerde aynı olduğu varsayımı vardır.
Tarihçe ve temel bilgiler
Endeks 1986 yılında o dönemde The Economist'te muhabir olan ekonomist Pam Woodall tarafından geliştirilmiştir. Woodall, 1993'te dergide ekonomi editörü oldu ve 2006'da Asya ekonomisini devraldı.
Para birimlerinin satın alma gücünün birbiriyle karşılaştırılmasının temeli, uluslararası makroekonominin en eski düşüncelerinden birine sahiptir. Satın alma gücü paritesi (SAGP) fikrinin modern halini 1916'da geliştirmiştir.
Tek fiyat kanunu ve alım gücü paritesi yasası
Tek fiyat kanunu, satın alma gücü paritesi teorisinin temelini oluşturmuştur. Mükemmel bir pazar olduğu sürece, homojen bir malın iki ülkede fiyat farklılıklarına sahip olmadığı söylenmektedir. Bunun yanı sıra ülkeler arasında tam bir serbest ticaret olduğunu ve işlem maliyetlerinin olmadığı (örneğin nakliye ve sigorta maliyetleri şeklinde) varsayılmıştır.
Tek bir para biriminde döviz kuru kullanılarak dönüştürüldükten sonra 1. ülke ve 2. ülkede fiyat farklılıkları gösteren homojen bir mal için, ülkeler arasındaki fiyat farklılıklarından (arbitraj) yararlanmak, homojen mallar için fiyat tekdüzelik yasasının uygulanmasına neden olmaktadır.
Bu, malların bir ülkede daha ucuza satın alındığı ve başka bir ülkede kârları en üst düzeye çıkardığı anlamına gelmektedir. Bu arbitrajın bir sonucu olarak mallar, bu malların fiyatı ihracatçı ülkenin gerçek fiyat seviyesine düşene kadar ithalatçı ülkeye maksimum kar elde etmek için satılmaktadır.
Daha fazla mala uygulandığında, farklı mal fiyatları endeksi kullanılarak ölçülen iki para biriminin satın alma gücü aynı olduğunda satın alma gücü paritesinden söz edilmektedir.
İki ülke arasındaki Big Mac SAGP döviz kuru, bir ülkedeki bir Big Mac'in fiyatını (para birimi cinsinden) başka bir ülkedeki bir Big Mac'in fiyatına (para birimi cinsinden) bölerek elde edilir. Bu değer daha sonra gerçek döviz kuru ile karşılaştırılır; eğer daha düşükse, o zaman birinci para birimi ikinciye kıyasla düşük değerlidir (SAGP teorisine göre) ve tersine, eğer daha yüksekse, o zaman birinci para birimi fazla değerlidir.
Örneğin, Temmuz 2008'deki rakamları kullanarak:
- Amerika Birleşik Devletleri'nde bir Big Mac'in fiyatı 3,57 dolardı (mağazaya göre değişmektedir)
- Birleşik Krallık'ta bir Big Mac'in fiyatı 2,29 £ idi (bölgeye göre değişmektedir)
- ima edilen satın alma gücü paritesi 1,56 $ ile 1 £ arasındaydı, yani 3,57 $ / 2,29 £ = 1,56
- bu, o zamanki 2 $ ile 1 £ arasındaki gerçek döviz kuru ile karşılaştırılır
- (2,00–1,56) / 1,56 = %28
- bu nedenle pound dolar karşısında %28 oranında fazla değerlenmiştir.
Euro fiyatları AB alanında yaygın farklılık olarak, karıştırılır. Nisan 2009 itibarıyla, Big Mac Almanya'da 2,99 € 'dan işlem görüyordu, bu da 3,96 ABD Dolarına karşılık geliyor, bu da Euro'nun SAGP'nin üzerinde işlem gördüğünü ve farkın %10,9 olduğunu göstermektedir.
Kaynakça
- ^ . 25 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Grundzüge der Volkswirtschaftslehre. Zweite, aktualisierte Auflage. İkincisi, güncellenmiş baskı, München 2007, S. 544". 24 Eylül 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 5 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2018.
- ^ a b U. Baßeler, J. Heinrich, B. Utecht: Volkswirtschaft. 18. Auflage. Schäffer-Poeschel Verlag, Stuttgart 2006, S. 579
- ^ Gabler Ekonomik Ansiklopedisi. 16. baskı. Business Management Verlag Dr. Th. Gabler, Wiesbaden 2005, S. 1663. 16 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mayıs 2021.
- ^ . 24 Temmuz 2008. 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2021.
Dış bağlantılar
- The Big Mac Index index page29 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
 | Ekonomi veya finans ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Big Mac endeksi farkli para birimlerinin satin alma gucunu farkli ulkelerdeki bir Big Mac in fiyatlariyla karsilastiran bir gostergedir 1986 yilinda haftalik Ingiliz dergisi The Economist tarafindan satin alma gucu paritelerine dayali anlasilmasi kolay bir para birimi karsilastirilmasini saglamak ile bireysel para birimlerinin asiri ve dusuk degerini gostermek icin icat edilmistir Big Mac50 dolar ile ne kadar hamburger alinabilecegini gosteren grafik Ocak 2012 O zamandan beri duzenli olarak arastirilmis bilimsel calismalarda ve ders kitaplarinda alintilanmistir 1986 yilinda olusturulan endeks adini McDonald s restoranlarinda satilan bir hamburger olan Big Mac ten almistir Para biriminin mevcut ABD dolari doviz kuruna donusturulmesiyle para birimlerinin satin alma gucu basit bir sekilde karsilastirilir Big Mac burada bir para biriminin satin alma gucunun basit bir gostergesi olarak kullanilir cunku dunyanin bircok ulkesinde standart bir boyut bilesim ve kalitede mevcuttur Parasal karsilastirmanin arkasinda ayni emtia fiyatlarinin uzun vadede tum ulkelerde ayni oldugu varsayimi vardir Tarihce ve temel bilgilerEndeks 1986 yilinda o donemde The Economist te muhabir olan ekonomist Pam Woodall tarafindan gelistirilmistir Woodall 1993 te dergide ekonomi editoru oldu ve 2006 da Asya ekonomisini devraldi Para birimlerinin satin alma gucunun birbiriyle karsilastirilmasinin temeli uluslararasi makroekonominin en eski dusuncelerinden birine sahiptir Satin alma gucu paritesi SAGP fikrinin modern halini 1916 da gelistirmistir Tek fiyat kanunu ve alim gucu paritesi yasasiTek fiyat kanunu satin alma gucu paritesi teorisinin temelini olusturmustur Mukemmel bir pazar oldugu surece homojen bir malin iki ulkede fiyat farkliliklarina sahip olmadigi soylenmektedir Bunun yani sira ulkeler arasinda tam bir serbest ticaret oldugunu ve islem maliyetlerinin olmadigi ornegin nakliye ve sigorta maliyetleri seklinde varsayilmistir Tek bir para biriminde doviz kuru kullanilarak donusturuldukten sonra 1 ulke ve 2 ulkede fiyat farkliliklari gosteren homojen bir mal icin ulkeler arasindaki fiyat farkliliklarindan arbitraj yararlanmak homojen mallar icin fiyat tekduzelik yasasinin uygulanmasina neden olmaktadir Bu mallarin bir ulkede daha ucuza satin alindigi ve baska bir ulkede karlari en ust duzeye cikardigi anlamina gelmektedir Bu arbitrajin bir sonucu olarak mallar bu mallarin fiyati ihracatci ulkenin gercek fiyat seviyesine dusene kadar ithalatci ulkeye maksimum kar elde etmek icin satilmaktadir Daha fazla mala uygulandiginda farkli mal fiyatlari endeksi kullanilarak olculen iki para biriminin satin alma gucu ayni oldugunda satin alma gucu paritesinden soz edilmektedir Iki ulke arasindaki Big Mac SAGP doviz kuru bir ulkedeki bir Big Mac in fiyatini para birimi cinsinden baska bir ulkedeki bir Big Mac in fiyatina para birimi cinsinden bolerek elde edilir Bu deger daha sonra gercek doviz kuru ile karsilastirilir eger daha dusukse o zaman birinci para birimi ikinciye kiyasla dusuk degerlidir SAGP teorisine gore ve tersine eger daha yuksekse o zaman birinci para birimi fazla degerlidir Ornegin Temmuz 2008 deki rakamlari kullanarak Amerika Birlesik Devletleri nde bir Big Mac in fiyati 3 57 dolardi magazaya gore degismektedir Birlesik Krallik ta bir Big Mac in fiyati 2 29 idi bolgeye gore degismektedir ima edilen satin alma gucu paritesi 1 56 ile 1 arasindaydi yani 3 57 2 29 1 56 bu o zamanki 2 ile 1 arasindaki gercek doviz kuru ile karsilastirilir 2 00 1 56 1 56 28 bu nedenle pound dolar karsisinda 28 oraninda fazla degerlenmistir Euro fiyatlari AB alaninda yaygin farklilik olarak karistirilir Nisan 2009 itibariyla Big Mac Almanya da 2 99 dan islem goruyordu bu da 3 96 ABD Dolarina karsilik geliyor bu da Euro nun SAGP nin uzerinde islem gordugunu ve farkin 10 9 oldugunu gostermektedir Kaynakca 25 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Grundzuge der Volkswirtschaftslehre Zweite aktualisierte Auflage Ikincisi guncellenmis baski Munchen 2007 S 544 24 Eylul 2004 tarihinde kaynagindan arsivlendi 5 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Temmuz 2018 a b U Basseler J Heinrich B Utecht Volkswirtschaft 18 Auflage Schaffer Poeschel Verlag Stuttgart 2006 S 579 Gabler Ekonomik Ansiklopedisi 16 baski Business Management Verlag Dr Th Gabler Wiesbaden 2005 S 1663 16 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mayis 2021 24 Temmuz 2008 8 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mayis 2021 Dis baglantilarThe Big Mac Index index page29 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ekonomi veya finans ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz