Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bilgi sınıflama aslında sınıflamayı tanım olarak hepimiz bilmesekte gündelik yaşamımızda dahil bu kavramla iç içeyiz. Çünkü hepimiz işlerimizi, yaşantımızı daha kolay ve düzenli bir hale getirmek için çevremizde olan eşyalardan tutun da bilgisayarımızda olan dosyalara kadar her türlü nesneyi, maddeyi, bilgiyi sınıflandırıyoruz ve bu sınıflandırmayı çoğumuz kendimize göre yapıyoruz. Ama bilgiyi sınıflarken daha bilimsel yollarla sınıflandırma yapıyoruz.
Sınıflamanın tanımı
Sınıflama terimi TDK’da “bölümlemek" olarak geçer. Eş anlamlıları ise; sınıf, sınıflama, tasnif, kategori, kategorize etme, kategorizasyondur.
Amaç
Sınıflandırmanın esas amacı, yeryüzünde bulunan canlıları, akrabalık ilişkilerine göre gruplandırmak ve bu sayede de düzenli bir sistem içinde çalışılmasını kolaylaştırmaktır. Bu amaca hizmet veren bilim dalı ise “Sistematik” veya “Taksonomik” olarak bilinir. Günümüzdeki sınıflandırmanın mantığında asıl dayanak, akrabalık dereceleridir. Ancak buna ek olarak vücut simetrisi, vücut boşluklarının tipi, embriyo evresinde görülen segmentasyon tipi, embriyonik gelişim evreleri, ortak kökenden gelen üyeler (kol, bacak, kanat gibi), iskelet tipi ve şekli, sindirim sisteminin tipi, larva durumları ve eşeysel özellikler gibi başka karakterlerden de yararlanılır.
Tarihçe
Sınıflandırmanın ilk ortaya çıkışı Aristoteles’e kadar uzanır (M.Ö.384-322). Aristoteles sınıflandırmayı canlılar üzerinde yapmıştır. Canlıları iki gruba ayırmıştır: Bitkiler ve Hayvanlar.
Taksonomi
Sınıflandırma ve bu sınıflandırmada kullanılan kurallar bütünü.Bu terimi ilk kullanan kişi Fransız doğa bilimci A.P.Candolle'dir. Başlangıçta biyoloji alanında sınıflandırmayla ilgili yaygın olarak kullanılmış olmasa da diğer alanlara yayılmıştır.
Sınıflama sistemi türleri
Kütüphaneler insanların bilgi gereksinimini karşılamak amacıyla kurulmuş bilgi merkezleridir. Bu kaynaklar kütüphanede farklı bir düzende ve farklı yerlerde bulunmaktadır. İnsanların kaynaklara kolayca erişilebilmesi için kütüphaneler sınıflama sistemlerini kullanırlar. Bu sistemler hem Türkiye'de hem de farklı ülkelerde yaygın olarak kullanılmaktadır.
ABD’li kütüphaneci ve çağdaş kütüphaneciliğin kurucularından olan Melvil Dewey tarafından 1876'da başlatılan ve ondalık sisteme dayanan bir sınıflama sistemidir. Melvil Dewey modern kütüphaneciliğin babası olarak bilinmektedir. Dewey Onlu Sınıflama Sistemi oldukça pratik bir sistem olduğundan dolayı 120 yılı aşkın bir süredir halen dünyada kullanılan en yaygın sınıflama sistemidir. Melvil Dewey’in onlu sınıflamasının ilk baskısı 1876 yılında 1000 kopyasıyla birlikte toplam 42 sayfa olarak basıldı. İlk baskı yazar adı olmadan “A classification and subject index for cataloging and arranging the books and pamphlets of a library” başlığı altında yayınlanmıştır. O günün şartlarında, kütüphanecilikte sabit yerleştirme (fixed location) kullanılıyordu. Bunun anlamı ise kitapların kütüphanede sabit bir fiziksel yerde muhafaza edilmesidir ve bulunduğu odaya, sıraya, rafa göre sınıflandırılmasıdır. Dewey’in bulduğu bağıntılı yerleştirmeye (relative location) göre kitaplar entelektüel içeriğe göre numaralanmış, bugün bildiğimiz kütüphane sınıflamasının temelini oluşturmuştur. Dewey Onlu Sınıflama Sisteminde on ana sınıfın listelerinin 000’dan 999’a kadar numaralanmış toplam 1000 kategorinin ondalıklı olarak alt bölümlenmesini ve bir alfabetik konu dizinini içerir.
tarafından geliştirilen bir kütüphane sınıflandırma sistemidir. Sistem Kongre Sınıflandırma Kütüphanesi üst kategorileri için temel olmuştur. Genişler Sınıflandırma, her biri farklı boyutlardaki kütüphaneler tarafından kullanılmak üzere tasarlanmış yedi ayrı program kullanır. İlkinden sonra, her program bir öncekinin bir genişlemesiydi. Cutter, bir kitaplığın büyüdükçe bir genişletmeden diğerine nasıl değişebileceğine dair talimatlar sağladı.
'un geliştirdiği teoriler ve sınıflandırma uygulamalarıdır. James Duff Brown, 19.yüzyılın sonlarında ve 20.yüzyılın başlarında Büyük Britanya'da oldukça etkili ve enerjik bir kütüphaneciydi. Sayers'e (1967, s. 166) göre, Brown’ın kütüphane sınıflandırmasına olan ilgisi, sistematik olarak sınıflandırılmış olduğunu fark etmesinden kaynaklanmış olabilir. Düzenleme, Brown'un kayıtsız şartsız mücadele ettiği, kullanıcıların kütüphane materyallerine açık erişim başarısını artıracaktır. Brown’ın ilk baskısı kütüphane sınıflandırması, J. Henry Quinn ile ortaklaşa meydana geldi. Clerkenwell'de asistanıdır. Birlikte Quinn-Brown şemasını yazdılar (1894), ancak bu çabanın yetersiz olduğu ortaya çıktı. Brown tarafından düzenlendi. Quinn-Brown, Ayarlanabilir Sınıflandırma olarak düzenledi (1898), ancak Sayers'a göre (1898), "başlık, ne yazık ki, yanlış bir isimdir" (1967, s. 137) çünkü Ayarlanabilir Sınıflandırma sınıflandırması aslında ayarlanabilir değildi. Konu Sınıflama Sistemi'nin ilk baskısı, 1906, ikinci baskı 1914'te Brown'un ölümünden önce yayınlandı ve üçüncüsü, Brown’ın yeğeni J. D. Stewart tarafından 1939’da yayınlandı.
UDC / Universal Decimal Classification
Brüksel’de bulunan Uluslararası Bibliyografya Enstitüsü’nün bir projesi olarak Belçikalı Paul Outlet ve Henri La Fontaine tarafından DOS’tan (Dewey Onlu Sınıflama Sistemi) uyarlanarak hazırlanmıştır. UDC, Bilgi alanlarının ilişkili ve birbiriyle bağlantılı olduğu tutarlı bir sistem olarak düzenlenmiş insan bilgisinin tüm dallarının sistematik düzenlemesini temsil eden bir bibliyografik ve kütüphane sınıflandırmasıdır.
LCC / Library of Congress Classification
Kongre Kütüphanesi Sınıflama Sistemi (LCC / Library of Congress Classification) isminden de anlaşılacağı üzere Kongre Kütüphanesi dermesinin sınıflandırılması, yerleştirme düzeninin oluşturulması, belirlenmesi amacıyla tasarlanmış, uygulanmış ve geliştirilmiştir. Günümüzde ABD başta olmak üzere pek çok kütüphane tarafından yaygın olarak kullanılmaktadır. 29 ciltlik şemadan kurulmuştur. Yaklaşık 10.000 sayfadır. LCSH, dünyanın en yaygın kullanılan konu sözlüğüdür. Kongre Kütüphanesi Konu Başlıkları (LCSH), bibliyografik kayıtlarda kullanılmak üzere Birleşik Devletler Kongre Kütüphanesi tarafından muhafaza edilen konu başlıklarının eş anlamlılar sözlüğünü (bilgi bilimi anlamında, kontrollü bir kelime hazinesi) içerir. LC Konu Başlıkları, kütüphanelerin belgeleri topladığı, düzenlediği ve yaydığı işlev olan bibliyografik kontrolün ayrılmaz bir parçasıdır. İlk olarak 1898'de, Kongre Kütüphanesi Sınıflandırması'nın (1897) yayınlanmasından bir yıl sonra ortaya çıktı.
Bibliyografik-Kaynakçasal Sınıflama Yöntemi
H. E. Bliss'ce hazırlanan, ana bölümler dışında yardımcı dizgesel tablolara da yer veren, bilimsel ve ayrıntılı bir sınıflama yöntemi.
İki nokta sınıflama sistemi
İki nokta sınıflama sistemi S. R. Ranganathan tarafından geliştirilen bir kütüphane sınıflandırma sistemidir. Bu sistem genellikle Hindistan'da kullanılmaktadır. İki nokta sınıflandırması adı, sınıf numaralarında yönleri ayırmak için iki nokta üst üste kullanılmasından gelir. İlk baskısı 1933'te yayınlanan sistemin bu zamana kadar altı baskısı daha yayınlanmıştır. Bu sistemde yönler, kişiliği, (en spesifik konu), maddeyi, enerjiyi, mekanı ve zamanı (PMEST) tanımlar. Bu yönler genellikle bir kitaplıktaki her öğe ile ilişkilendirilir ve bu nedenle makul derecede evrensel bir sıralama sistemi oluşturur.
Kaynakça
- ^ . 29 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2020.
- ^ Bilgi Sınıflama,Bilgi Düzenleme ve Bilgi Erişim (PDF). Tonta. 2012. s. 156. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 17 Aralık 2020.
- ^ (PDF). 16 Ocak 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2021.
- ^ . 28 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020.
- ^ . 29 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2020.
- ^ Sistematik ve Alfabetik Sınıflama Düzenlerinin Bilgiye, Belgeye Konusal Erişim Açısından Karşılaştırılması. Lulu.com. s. 33. 9 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ocak 2021.
- ^ "American library classification:with special reference to the Library of Congress". Erişim tarihi: 13 Ocak 2021.
- ^ "Charles Ammi Cutter: Library Systematizer. Francis L. Miksa". Erişim tarihi: 13 Ocak 2021.
- ^ Expansive Classification. 1891-93. ss. 21-23. Erişim tarihi: 13 Ocak 2021.
- ^ Clare Beghtol (2004). "Exploring New Approaches to the Organization of Knowledge:The Subject Classification of James Duff Brown" (PDF). Journal of documentation. 29 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 13 Ocak 2021.
- ^ Sedat Aksoy (Haziran 2015). Sistematik ve Alfabetik Sınıflama Düzenlerinin Bilgiye, Belgeye Konusal Erişim Açısından Karşılaştırılması (PDF). s. 63. 8 Ocak 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 6 Ocak 2021.
- ^ "Amerikan Kongre Kütüphanesi Sınıflandırma Sistemi (LC Classification)". Türk Kütüphaneciliği Dergisi. 10 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ocak 2021.
- ^ . 10 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2021.
- ^ . 9 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2021.
- ^ Birger Hjørland ve Claudio Gnoli. . 21 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bilgi siniflama aslinda siniflamayi tanim olarak hepimiz bilmesekte gundelik yasamimizda dahil bu kavramla ic iceyiz Cunku hepimiz islerimizi yasantimizi daha kolay ve duzenli bir hale getirmek icin cevremizde olan esyalardan tutun da bilgisayarimizda olan dosyalara kadar her turlu nesneyi maddeyi bilgiyi siniflandiriyoruz ve bu siniflandirmayi cogumuz kendimize gore yapiyoruz Ama bilgiyi siniflarken daha bilimsel yollarla siniflandirma yapiyoruz Siniflamanin tanimiSiniflama terimi TDK da bolumlemek olarak gecer Es anlamlilari ise sinif siniflama tasnif kategori kategorize etme kategorizasyondur Amac Siniflandirmanin esas amaci yeryuzunde bulunan canlilari akrabalik iliskilerine gore gruplandirmak ve bu sayede de duzenli bir sistem icinde calisilmasini kolaylastirmaktir Bu amaca hizmet veren bilim dali ise Sistematik veya Taksonomik olarak bilinir Gunumuzdeki siniflandirmanin mantiginda asil dayanak akrabalik dereceleridir Ancak buna ek olarak vucut simetrisi vucut bosluklarinin tipi embriyo evresinde gorulen segmentasyon tipi embriyonik gelisim evreleri ortak kokenden gelen uyeler kol bacak kanat gibi iskelet tipi ve sekli sindirim sisteminin tipi larva durumlari ve eseysel ozellikler gibi baska karakterlerden de yararlanilir Tarihce Siniflandirmanin ilk ortaya cikisi Aristoteles e kadar uzanir M O 384 322 Aristoteles siniflandirmayi canlilar uzerinde yapmistir Canlilari iki gruba ayirmistir Bitkiler ve Hayvanlar Taksonomi Siniflandirma ve bu siniflandirmada kullanilan kurallar butunu Bu terimi ilk kullanan kisi Fransiz doga bilimci A P Candolle dir Baslangicta biyoloji alaninda siniflandirmayla ilgili yaygin olarak kullanilmis olmasa da diger alanlara yayilmistir Siniflama sistemi turleriKutuphaneler insanlarin bilgi gereksinimini karsilamak amaciyla kurulmus bilgi merkezleridir Bu kaynaklar kutuphanede farkli bir duzende ve farkli yerlerde bulunmaktadir Insanlarin kaynaklara kolayca erisilebilmesi icin kutuphaneler siniflama sistemlerini kullanirlar Bu sistemler hem Turkiye de hem de farkli ulkelerde yaygin olarak kullanilmaktadir Dewey onlu siniflama sistemi ABD li kutuphaneci ve cagdas kutuphaneciligin kurucularindan olan Melvil Dewey tarafindan 1876 da baslatilan ve ondalik sisteme dayanan bir siniflama sistemidir Melvil Dewey modern kutuphaneciligin babasi olarak bilinmektedir Dewey Onlu Siniflama Sistemi oldukca pratik bir sistem oldugundan dolayi 120 yili askin bir suredir halen dunyada kullanilan en yaygin siniflama sistemidir Melvil Dewey in onlu siniflamasinin ilk baskisi 1876 yilinda 1000 kopyasiyla birlikte toplam 42 sayfa olarak basildi Ilk baski yazar adi olmadan A classification and subject index for cataloging and arranging the books and pamphlets of a library basligi altinda yayinlanmistir O gunun sartlarinda kutuphanecilikte sabit yerlestirme fixed location kullaniliyordu Bunun anlami ise kitaplarin kutuphanede sabit bir fiziksel yerde muhafaza edilmesidir ve bulundugu odaya siraya rafa gore siniflandirilmasidir Dewey in buldugu bagintili yerlestirmeye relative location gore kitaplar entelektuel icerige gore numaralanmis bugun bildigimiz kutuphane siniflamasinin temelini olusturmustur Dewey Onlu Siniflama Sisteminde on ana sinifin listelerinin 000 dan 999 a kadar numaralanmis toplam 1000 kategorinin ondalikli olarak alt bolumlenmesini ve bir alfabetik konu dizinini icerir tarafindan gelistirilen bir kutuphane siniflandirma sistemidir Sistem Kongre Siniflandirma Kutuphanesi ust kategorileri icin temel olmustur Genisler Siniflandirma her biri farkli boyutlardaki kutuphaneler tarafindan kullanilmak uzere tasarlanmis yedi ayri program kullanir Ilkinden sonra her program bir oncekinin bir genislemesiydi Cutter bir kitapligin buyudukce bir genisletmeden digerine nasil degisebilecegine dair talimatlar sagladi un gelistirdigi teoriler ve siniflandirma uygulamalaridir James Duff Brown 19 yuzyilin sonlarinda ve 20 yuzyilin baslarinda Buyuk Britanya da oldukca etkili ve enerjik bir kutuphaneciydi Sayers e 1967 s 166 gore Brown in kutuphane siniflandirmasina olan ilgisi sistematik olarak siniflandirilmis oldugunu fark etmesinden kaynaklanmis olabilir Duzenleme Brown un kayitsiz sartsiz mucadele ettigi kullanicilarin kutuphane materyallerine acik erisim basarisini artiracaktir Brown in ilk baskisi kutuphane siniflandirmasi J Henry Quinn ile ortaklasa meydana geldi Clerkenwell de asistanidir Birlikte Quinn Brown semasini yazdilar 1894 ancak bu cabanin yetersiz oldugu ortaya cikti Brown tarafindan duzenlendi Quinn Brown Ayarlanabilir Siniflandirma olarak duzenledi 1898 ancak Sayers a gore 1898 baslik ne yazik ki yanlis bir isimdir 1967 s 137 cunku Ayarlanabilir Siniflandirma siniflandirmasi aslinda ayarlanabilir degildi Konu Siniflama Sistemi nin ilk baskisi 1906 ikinci baski 1914 te Brown un olumunden once yayinlandi ve ucuncusu Brown in yegeni J D Stewart tarafindan 1939 da yayinlandi UDC Universal Decimal Classification Bruksel de bulunan Uluslararasi Bibliyografya Enstitusu nun bir projesi olarak Belcikali Paul Outlet ve Henri La Fontaine tarafindan DOS tan Dewey Onlu Siniflama Sistemi uyarlanarak hazirlanmistir UDC Bilgi alanlarinin iliskili ve birbiriyle baglantili oldugu tutarli bir sistem olarak duzenlenmis insan bilgisinin tum dallarinin sistematik duzenlemesini temsil eden bir bibliyografik ve kutuphane siniflandirmasidir LCC Library of Congress Classification Kongre Kutuphanesi Siniflama Sistemi LCC Library of Congress Classification isminden de anlasilacagi uzere Kongre Kutuphanesi dermesinin siniflandirilmasi yerlestirme duzeninin olusturulmasi belirlenmesi amaciyla tasarlanmis uygulanmis ve gelistirilmistir Gunumuzde ABD basta olmak uzere pek cok kutuphane tarafindan yaygin olarak kullanilmaktadir 29 ciltlik semadan kurulmustur Yaklasik 10 000 sayfadir LCSH dunyanin en yaygin kullanilan konu sozlugudur Kongre Kutuphanesi Konu Basliklari LCSH bibliyografik kayitlarda kullanilmak uzere Birlesik Devletler Kongre Kutuphanesi tarafindan muhafaza edilen konu basliklarinin es anlamlilar sozlugunu bilgi bilimi anlaminda kontrollu bir kelime hazinesi icerir LC Konu Basliklari kutuphanelerin belgeleri topladigi duzenledigi ve yaydigi islev olan bibliyografik kontrolun ayrilmaz bir parcasidir Ilk olarak 1898 de Kongre Kutuphanesi Siniflandirmasi nin 1897 yayinlanmasindan bir yil sonra ortaya cikti Bibliyografik Kaynakcasal Siniflama Yontemi H E Bliss ce hazirlanan ana bolumler disinda yardimci dizgesel tablolara da yer veren bilimsel ve ayrintili bir siniflama yontemi Iki nokta siniflama sistemi Iki nokta siniflama sistemi S R Ranganathan tarafindan gelistirilen bir kutuphane siniflandirma sistemidir Bu sistem genellikle Hindistan da kullanilmaktadir Iki nokta siniflandirmasi adi sinif numaralarinda yonleri ayirmak icin iki nokta ust uste kullanilmasindan gelir Ilk baskisi 1933 te yayinlanan sistemin bu zamana kadar alti baskisi daha yayinlanmistir Bu sistemde yonler kisiligi en spesifik konu maddeyi enerjiyi mekani ve zamani PMEST tanimlar Bu yonler genellikle bir kitapliktaki her oge ile iliskilendirilir ve bu nedenle makul derecede evrensel bir siralama sistemi olusturur Kaynakca 29 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Aralik 2020 Bilgi Siniflama Bilgi Duzenleme ve Bilgi Erisim PDF Tonta 2012 s 156 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 17 Aralik 2020 PDF 16 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 13 Ocak 2021 28 Agustos 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Aralik 2020 29 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Aralik 2020 Sistematik ve Alfabetik Siniflama Duzenlerinin Bilgiye Belgeye Konusal Erisim Acisindan Karsilastirilmasi Lulu com s 33 9 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ocak 2021 American library classification with special reference to the Library of Congress Erisim tarihi 13 Ocak 2021 Charles Ammi Cutter Library Systematizer Francis L Miksa Erisim tarihi 13 Ocak 2021 Expansive Classification 1891 93 ss 21 23 Erisim tarihi 13 Ocak 2021 Clare Beghtol 2004 Exploring New Approaches to the Organization of Knowledge The Subject Classification of James Duff Brown PDF Journal of documentation 29 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 13 Ocak 2021 Sedat Aksoy Haziran 2015 Sistematik ve Alfabetik Siniflama Duzenlerinin Bilgiye Belgeye Konusal Erisim Acisindan Karsilastirilmasi PDF s 63 8 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 6 Ocak 2021 Amerikan Kongre Kutuphanesi Siniflandirma Sistemi LC Classification Turk Kutuphaneciligi Dergisi 10 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Ocak 2021 10 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Ocak 2021 9 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Ocak 2021 Birger Hjorland ve Claudio Gnoli 21 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Ocak 2021