Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ekonominin genelde bağlı olduğu alan tarih boyunca, zaman ilerledikçe değişiklik göstermiştir. Yerleşik hayata geçilmesiyle başlayıp gelişen tarım etkinlikleri "Tarım Toplumu"nu doğurmuş; makineleşme, fabrikalaşma gibi gelişmelerle, yani sanayi devrimi ile birlikte de "Sanayi Toplumu" kavramı ortaya çıkmıştır. Son dönemlerde hızla gelişen bilgi ve iletişim teknolojileri ise "Bilgi Toplumu" kavramının varlığına sebebiyet vermiştir.
Bilgi sektörünün ürünü olan mallar arasında bilgisayarlar, elektronik araçlar, elektronik haberleşme, reklam, eğitim, iletişimi geliştirme araştırmaları ve hizmetleri, sigortacılık, danışmanlık araştırma-geliştirme firmaları yer almaktaydı. ABD’nin 1977 yılındaki mali gelirinin yaklaşık yarısı bu sektörden elde ediliyordu. Bu nedenle yeni doğan bu toplumsal yapıya değişik adlar verilmiştir. Örneğin, Masuda ve Porat "Bilgi Toplumu" şeklinde bir adlandırma yapmıştır.
Bilgi toplumunun farklı yaklaşımlara sahiptir. Öncelikle bilgi toplumu; yakın çağa damga vuran bilgi patlaması sonucu temel üretim faktörünün bilgi olduğu, bilginin işlenmesinde ve depolanmasında da bilgisayar ve iletişim teknolojilerini baz alan bir toplum yapısıdır. Ayrıca bir ülkedeki bilgi toplumu değerlendirmesi o ülkedeki Gayri Safi Milli Hasılanın kaçta kaçının bilgi sektörüyle doğrudan ya da dolaylı ilişkisine bakılarak yapılabilir.
Türkiye de dünyadaki bilgi toplumu ile ilgili atılan adımları ve bu yöndeki çabaları takip etmiş böylece T.C Kalkınma Bakanlığı ile bilgi toplumu gerekliliklerini yerine getirme amacıyla “bilgi toplumu stratejisi geliştirmiştir. Böylece çeşitli raporlar ve araştırmalar ortaya çıkmış ayrıca bilgi toplumunun unsurları ile daha verimli çalışmalar gerçekleşmesi sağlanmıştır.
Bilgi toplumunun özellikleri
- Sanayi toplumunda kullanılan insan ve makine gücü bilgi toplumunda yerini düşünce ve akıl gücüne bırakmıştır,
- Haberleşme bilgisayarın yaygın kullanımıyla hızlanmış ve daha kolay hale gelmiştir,
- Tüm dünyada üretilmekte olan bilgiye daha hızlı erişebilmek için bilgi ağları ve veri tabanları oluşturulmuştur,
- Eğitim sürekli hale gelmiş ve bireyselliği sağlanmıştır,
- Bilgi yoğun bir şekilde kullanılıyor ve üretiliyor ve bu bilgilerin aktarımı sağlanıyor,
- Sürekli yeni bilgilerin üretilmesine bağlı olarak nitelikli yayınların üretilmesi.
Bilgi toplumunda eğitim kurumları
"Bilgi toplumunda en önemli görev üstlenen kurumlardan birisi, belki de birincisi üniversitelerdir. Çünkü üniversiteler bilgi ekonomisinin "hammadde"si olan bilginin üretiminden ve dağıtımından sorumlu temel kurumlardır. Bilgi teknolojisi diğer bütün kurumları olduğu gibi üniversiteleri de kökten bir biçimde etkilemektedir."
"Bugün bilgi toplumunun gelişen trendlerine cevap vermenin çok uzağında olan okulun yeni bir yüze ve kimliğe ihtiyacı vardır. Bilgi toplumunun en büyük sermayesi olan eğitimli insana şekil verecek kurum olarak okulun işlevi, içeriği ve amaçları yeniden düşünülmelidir. Ekonominin bilgiye dayandığı bu yeni toplumda okulların performanslarından ve sorumluluklarından da beklentiler farklılaşmaktadır. Bilgi toplumunda yeni kimliğini kazanmaya hazırlanan okulun önemle üzerinde durması gereken bir diğer konu ise ait olduğu toplumun kültürünün özünü koruması ve devamlılığını sağlaması gereğidir. Toplumun değer yargıları eğitim yoluyla yeni nesillere aktarılarak sürdürülmelidir. Her şeyin hızla değiştiği ve herkesin zamanın yetersizliğini vurguladığı bu dönemde, her şey aynı hızla tükenmekte ve en büyük motivasyon unsuru başarma ve üstün olma duygusu yeterince yaşanamamaktadır Gittikçe hızını artırarak ve büyüyerek dönen bilgi çarkının içinde insanlar kaygan zeminlere tutunmaya çalışmaktadır. Bu noktada tutunacak dal toplumsal kültür ve inançlar olsa gerek."
Kütüphanelerin rolü
Bilgi toplumunda demokratik düzenin devamlılığının sağlanılması zorunluluktur.25 Haziran 1998 yılında Gençlik ve Medya Komitesi'nin Avrupa Parlamentosuna sunduğu raporda belirtildiği gibi "kütüphanelere yatırım yapmak, demokrasiye ve eşitliğe yatırım yapmaktır".
Bilgi toplumu, gerçek olan kütüphaneler dışında kalan; birden fazla ağın hizmetlerinden yararlanılarak oluşturulmuş sanal,dijital ve elektronik kütüphaneleri de kapsayan geniş bir bilgi hizmeti alanı sunar.Bilgi toplumunda kütüphanecilerin sorumlulukları gelişen teknolojiyle birlikte değişime uğramıştır.Bilgi toplumunda kütüphaneler bu toplumun bireylerine yeni gelişen teknolojileri tanımlayan ve bunların kullanımına olanak sağlayan yerler haline gelmiştir.
Sanayi toplumundan bilgi toplumuna
Devrim olarak nitelendirilen İngiltere'de dokuma sanayinde başlayan değişme süreci kısa bir sürede geniş bir coğrafya üzerinde etkisini göstermiştir."Sanayi Devrimi, küçük zanaat, tezgâh ve atölye üretiminin yerine, yeni teknik, buluş ve makinelerle donatılmış fabrika üretiminin geçmesidir" (Talas, 1981:29).1765'li yıllarda ilk dokuma atölyeleriyle temellerinin atıldığı varsayılan sanayi devrimi; demir çelik, ulaştırma sanayindeki buluşların ardından 1880'lerde benzin motorlarının hayatımıza girmesiyle olgunlaşmaya başlamıştır.
İçinde bulunduğumuz yıllara gelindiğinde toplumsal yapıları derinden etkileyen teknolojik gelişmeler ve bilginin doğal yapısında ilerlemeler olmuştur.Gerçekleşmekte olan bu değişim sürecini Amitai Etzioni “modern- sonrası çağ”, George Lichtheim “burjuva-sonrası toplum”, Herman Kahn “ekonomi-sonrası toplum”, Murray Bookhichn “kıtlık-sonrası toplum”, Kenneth Boulding “uygarlık-sonrası toplum” ve Daniel Bell`de yalnızca “Sanayi-sonrası Toplum” olarak nitelemektedir. 1960'lı yıllardan itibaren gerçekleşen bilgi devrimi sürecinde en önemli kaynak bilgidir.Bilgi artışının hızlı olması. değişimin ve gelişimin hızlı olması toplumsal yaşamın en önemli özelliklerindendir.
Bilgi ekonomisi
Ekonominin temel anlayış toplum türlerine göre farklılık gösterir. Sanayi toplumunda genel olarak endüstriyelleşme ve sanayiye bağlı üretim temel faktördür. Bilgi toplumunda ise bilgi ekonomi içerisinde bir üretim faktöre ve üründür. Bilgi toplumunun özelliklerinden biri de bu tür toplumların istihdam yapısında bilgiyle ilişkili işlerin daha büyük bir paya sahip olmasıdır.
Bilgi teknolojileri
"Toplumlar tarihsel süreç içerisinde incelendiğinde geçmişten günümüze kadar toplumsal gelişim açısından bilginin ne denli önemli bir kavram olduğu anlaşılmaktadır. Tarım toplumunda insan gücü ne kadar önemli ve bu gücü elinde bulundurabilen toplumlara sağladığı faydalar ne denli büyük ise öylede günümüz toplumları açısından da bilgi ve bilgi teknolojilerine sahip olmak ve bu teknolojiyi etkili bir biçimde kullanabilmek o denli önemlidir. Bilgiyi elde edecek ve onu etkili bir biçimde kullanmak isteyecek toplumlar açısından bilginin elde edilişi kadar önem taşıyan bir başka konuda elde edilen bilgilerin kullanımı ile ilgilidir. Bilgiyi elde edecek olan insan ve dolayısıyla bilgi teknolojisini kullanacak olan yine insandır. Bu bağlamda bilgiyi yönetecek de yine insandır. İşte bu durum bilgi toplumlarını insanın gelişimine ayıracakları kaynağı, bilgiye ulaşma ve bilgiyi yönetme adına sarf edilecekleri enerji ile birlikte değerlendirme zorunluluğuna itmiştir. Bilginin işlenmiş ve depolanabilen bir yapıda olması toplumlar açısından hayati bir durumu özetlemektedir. Bunun yanında bilgi toplumunu meydana getirecek olan bilgi teknolojilerinin kullanımı da uzmanlık isteyen bir diğer konudur. Bu teknolojilerin üretimi ve kullanımı toplumların gelişmişlik düzeylerini belirler ve bu toplumların günümüz düzenindeki konumlarını güçlendirir. Sadece bilgisayar teknolojisindeki gelişmeler dahi takip edilse toplumlar arasındaki mesafelerin ne denli hızla açıldığı ve bu durumun oluşmasında bilgi teknolojilerinin kullanımının ne denli önemli olduğu kolaylıkla anlaşılabilecektir."
Bilgi toplumunun etkileşimde bulunduğu en önemli kavram “bilgi teknolojileri”dir. Teknoloji alanındaki gelişmeler toplumsal yaşamda önemli değişikliklere yol açmıştır. Özellikle iletişim alanındaki gelişmeler ve bilgisayar kullanımının yaygınlaşması ile küreselleşme artmış bilgi insanların sadece yakın çevresiyle değil uluslararası çevrede paylaşılan bir ürün haline gelmiştir. Ayrıca teknolojik gelişmeler ekonomi, sanat, kültür, eğlence gibi alanlarda yeni ilişkilere yol açmakta ve ülkelerin gelişimi için fırsat sunmaktadır.
Kaynakça
- ^ Kocacık, F. (2003). Bilgi toplumu ve Türkiye. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 27 (1), 1-10.
- ^ a b Tonta, Y. (1999). Bilgi toplumu ve bilgi teknolojisi. Türk Kütüphaneciliği, 13 (4), 363-375.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Ocak 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ocak 2013.
- ^ a b Selvi, Ö. (2011). Bilgi toplumu, bilgi yönetimi, ve halkla ilişkiler. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, (3), 191-214.
- ^ Genç, S. Z. ve Eryaman, M. Y. (2007). Değişen değerler ve yeni eğitim paradigması. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (1), 89-102.
- ^ Rukancı, F.ve Anameriç, H. Bilgi Toplumu ve Toplumun Bilgilenmesinde Kütüphanelerin Rolü. 06 Aralık 2013 tarihinde ,http://webcache.googleusercontent.com/u/ankara?lr=&safe=off&domains=ankara.edu.tr&sitesearch=ankara.edu.tr&site=search&start=0&hl=tr&q=cache:XcrEan-p6BYJ:http://acikarsiv.ankara.edu.tr/browse/5/165.htm+bilgi+toplumu+ve+k%C3%BCt%C3%BCphaneler&ct=clnk adresinden erişildi.
- ^ 07 Aralık 2013 tarihinde http://www.sosyolojidernegi.org.tr/kutuphane/icerik/nair_guney.pdf 13 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . adresinden erişildi.
- ^ a b Çakın,İ.(2011).Bilgi ve Belge Yönetimine Giriş.Yayınlanmamış Ders Notları, 5-7
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ekonominin genelde bagli oldugu alan tarih boyunca zaman ilerledikce degisiklik gostermistir Yerlesik hayata gecilmesiyle baslayip gelisen tarim etkinlikleri Tarim Toplumu nu dogurmus makinelesme fabrikalasma gibi gelismelerle yani sanayi devrimi ile birlikte de Sanayi Toplumu kavrami ortaya cikmistir Son donemlerde hizla gelisen bilgi ve iletisim teknolojileri ise Bilgi Toplumu kavraminin varligina sebebiyet vermistir Bilgi sektorunun urunu olan mallar arasinda bilgisayarlar elektronik araclar elektronik haberlesme reklam egitim iletisimi gelistirme arastirmalari ve hizmetleri sigortacilik danismanlik arastirma gelistirme firmalari yer almaktaydi ABD nin 1977 yilindaki mali gelirinin yaklasik yarisi bu sektorden elde ediliyordu Bu nedenle yeni dogan bu toplumsal yapiya degisik adlar verilmistir Ornegin Masuda ve Porat Bilgi Toplumu seklinde bir adlandirma yapmistir Bilgi toplumunun farkli yaklasimlara sahiptir Oncelikle bilgi toplumu yakin caga damga vuran bilgi patlamasi sonucu temel uretim faktorunun bilgi oldugu bilginin islenmesinde ve depolanmasinda da bilgisayar ve iletisim teknolojilerini baz alan bir toplum yapisidir Ayrica bir ulkedeki bilgi toplumu degerlendirmesi o ulkedeki Gayri Safi Milli Hasilanin kacta kacinin bilgi sektoruyle dogrudan ya da dolayli iliskisine bakilarak yapilabilir Turkiye de dunyadaki bilgi toplumu ile ilgili atilan adimlari ve bu yondeki cabalari takip etmis boylece T C Kalkinma Bakanligi ile bilgi toplumu gerekliliklerini yerine getirme amaciyla bilgi toplumu stratejisi gelistirmistir Boylece cesitli raporlar ve arastirmalar ortaya cikmis ayrica bilgi toplumunun unsurlari ile daha verimli calismalar gerceklesmesi saglanmistir Bilgi toplumunun ozellikleriSanayi toplumunda kullanilan insan ve makine gucu bilgi toplumunda yerini dusunce ve akil gucune birakmistir Haberlesme bilgisayarin yaygin kullanimiyla hizlanmis ve daha kolay hale gelmistir Tum dunyada uretilmekte olan bilgiye daha hizli erisebilmek icin bilgi aglari ve veri tabanlari olusturulmustur Egitim surekli hale gelmis ve bireyselligi saglanmistir Bilgi yogun bir sekilde kullaniliyor ve uretiliyor ve bu bilgilerin aktarimi saglaniyor Surekli yeni bilgilerin uretilmesine bagli olarak nitelikli yayinlarin uretilmesi Bilgi toplumunda egitim kurumlari Bilgi toplumunda en onemli gorev ustlenen kurumlardan birisi belki de birincisi universitelerdir Cunku universiteler bilgi ekonomisinin hammadde si olan bilginin uretiminden ve dagitimindan sorumlu temel kurumlardir Bilgi teknolojisi diger butun kurumlari oldugu gibi universiteleri de kokten bir bicimde etkilemektedir Bugun bilgi toplumunun gelisen trendlerine cevap vermenin cok uzaginda olan okulun yeni bir yuze ve kimlige ihtiyaci vardir Bilgi toplumunun en buyuk sermayesi olan egitimli insana sekil verecek kurum olarak okulun islevi icerigi ve amaclari yeniden dusunulmelidir Ekonominin bilgiye dayandigi bu yeni toplumda okullarin performanslarindan ve sorumluluklarindan da beklentiler farklilasmaktadir Bilgi toplumunda yeni kimligini kazanmaya hazirlanan okulun onemle uzerinde durmasi gereken bir diger konu ise ait oldugu toplumun kulturunun ozunu korumasi ve devamliligini saglamasi geregidir Toplumun deger yargilari egitim yoluyla yeni nesillere aktarilarak surdurulmelidir Her seyin hizla degistigi ve herkesin zamanin yetersizligini vurguladigi bu donemde her sey ayni hizla tukenmekte ve en buyuk motivasyon unsuru basarma ve ustun olma duygusu yeterince yasanamamaktadir Gittikce hizini artirarak ve buyuyerek donen bilgi carkinin icinde insanlar kaygan zeminlere tutunmaya calismaktadir Bu noktada tutunacak dal toplumsal kultur ve inanclar olsa gerek Kutuphanelerin roluBilgi toplumunda demokratik duzenin devamliliginin saglanilmasi zorunluluktur 25 Haziran 1998 yilinda Genclik ve Medya Komitesi nin Avrupa Parlamentosuna sundugu raporda belirtildigi gibi kutuphanelere yatirim yapmak demokrasiye ve esitlige yatirim yapmaktir Bilgi toplumu gercek olan kutuphaneler disinda kalan birden fazla agin hizmetlerinden yararlanilarak olusturulmus sanal dijital ve elektronik kutuphaneleri de kapsayan genis bir bilgi hizmeti alani sunar Bilgi toplumunda kutuphanecilerin sorumluluklari gelisen teknolojiyle birlikte degisime ugramistir Bilgi toplumunda kutuphaneler bu toplumun bireylerine yeni gelisen teknolojileri tanimlayan ve bunlarin kullanimina olanak saglayan yerler haline gelmistir Sanayi toplumundan bilgi toplumunaDevrim olarak nitelendirilen Ingiltere de dokuma sanayinde baslayan degisme sureci kisa bir surede genis bir cografya uzerinde etkisini gostermistir Sanayi Devrimi kucuk zanaat tezgah ve atolye uretiminin yerine yeni teknik bulus ve makinelerle donatilmis fabrika uretiminin gecmesidir Talas 1981 29 1765 li yillarda ilk dokuma atolyeleriyle temellerinin atildigi varsayilan sanayi devrimi demir celik ulastirma sanayindeki buluslarin ardindan 1880 lerde benzin motorlarinin hayatimiza girmesiyle olgunlasmaya baslamistir Icinde bulundugumuz yillara gelindiginde toplumsal yapilari derinden etkileyen teknolojik gelismeler ve bilginin dogal yapisinda ilerlemeler olmustur Gerceklesmekte olan bu degisim surecini Amitai Etzioni modern sonrasi cag George Lichtheim burjuva sonrasi toplum Herman Kahn ekonomi sonrasi toplum Murray Bookhichn kitlik sonrasi toplum Kenneth Boulding uygarlik sonrasi toplum ve Daniel Bell de yalnizca Sanayi sonrasi Toplum olarak nitelemektedir 1960 li yillardan itibaren gerceklesen bilgi devrimi surecinde en onemli kaynak bilgidir Bilgi artisinin hizli olmasi degisimin ve gelisimin hizli olmasi toplumsal yasamin en onemli ozelliklerindendir Bilgi ekonomisiEkonominin temel anlayis toplum turlerine gore farklilik gosterir Sanayi toplumunda genel olarak endustriyellesme ve sanayiye bagli uretim temel faktordur Bilgi toplumunda ise bilgi ekonomi icerisinde bir uretim faktore ve urundur Bilgi toplumunun ozelliklerinden biri de bu tur toplumlarin istihdam yapisinda bilgiyle iliskili islerin daha buyuk bir paya sahip olmasidir Bilgi teknolojileri Toplumlar tarihsel surec icerisinde incelendiginde gecmisten gunumuze kadar toplumsal gelisim acisindan bilginin ne denli onemli bir kavram oldugu anlasilmaktadir Tarim toplumunda insan gucu ne kadar onemli ve bu gucu elinde bulundurabilen toplumlara sagladigi faydalar ne denli buyuk ise oylede gunumuz toplumlari acisindan da bilgi ve bilgi teknolojilerine sahip olmak ve bu teknolojiyi etkili bir bicimde kullanabilmek o denli onemlidir Bilgiyi elde edecek ve onu etkili bir bicimde kullanmak isteyecek toplumlar acisindan bilginin elde edilisi kadar onem tasiyan bir baska konuda elde edilen bilgilerin kullanimi ile ilgilidir Bilgiyi elde edecek olan insan ve dolayisiyla bilgi teknolojisini kullanacak olan yine insandir Bu baglamda bilgiyi yonetecek de yine insandir Iste bu durum bilgi toplumlarini insanin gelisimine ayiracaklari kaynagi bilgiye ulasma ve bilgiyi yonetme adina sarf edilecekleri enerji ile birlikte degerlendirme zorunluluguna itmistir Bilginin islenmis ve depolanabilen bir yapida olmasi toplumlar acisindan hayati bir durumu ozetlemektedir Bunun yaninda bilgi toplumunu meydana getirecek olan bilgi teknolojilerinin kullanimi da uzmanlik isteyen bir diger konudur Bu teknolojilerin uretimi ve kullanimi toplumlarin gelismislik duzeylerini belirler ve bu toplumlarin gunumuz duzenindeki konumlarini guclendirir Sadece bilgisayar teknolojisindeki gelismeler dahi takip edilse toplumlar arasindaki mesafelerin ne denli hizla acildigi ve bu durumun olusmasinda bilgi teknolojilerinin kullaniminin ne denli onemli oldugu kolaylikla anlasilabilecektir Bilgi toplumunun etkilesimde bulundugu en onemli kavram bilgi teknolojileri dir Teknoloji alanindaki gelismeler toplumsal yasamda onemli degisikliklere yol acmistir Ozellikle iletisim alanindaki gelismeler ve bilgisayar kullaniminin yayginlasmasi ile kuresellesme artmis bilgi insanlarin sadece yakin cevresiyle degil uluslararasi cevrede paylasilan bir urun haline gelmistir Ayrica teknolojik gelismeler ekonomi sanat kultur eglence gibi alanlarda yeni iliskilere yol acmakta ve ulkelerin gelisimi icin firsat sunmaktadir Kaynakca Kocacik F 2003 Bilgi toplumu ve Turkiye Cumhuriyet Universitesi Sosyal Bilimler Dergisi 27 1 1 10 a b Tonta Y 1999 Bilgi toplumu ve bilgi teknolojisi Turk Kutuphaneciligi 13 4 363 375 Arsivlenmis kopya 10 Ocak 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ocak 2013 a b Selvi O 2011 Bilgi toplumu bilgi yonetimi ve halkla iliskiler Gumushane Universitesi Iletisim Fakultesi Elektronik Dergisi 3 191 214 Genc S Z ve Eryaman M Y 2007 Degisen degerler ve yeni egitim paradigmasi Afyon Kocatepe Universitesi Sosyal Bilimler Dergisi 9 1 89 102 Rukanci F ve Anameric H Bilgi Toplumu ve Toplumun Bilgilenmesinde Kutuphanelerin Rolu 06 Aralik 2013 tarihinde http webcache googleusercontent com u ankara lr amp safe off amp domains ankara edu tr amp sitesearch ankara edu tr amp site search amp start 0 amp hl tr amp q cache XcrEan p6BYJ http acikarsiv ankara edu tr browse 5 165 htm bilgi toplumu ve k C3 BCt C3 BCphaneler amp ct clnk adresinden erisildi 07 Aralik 2013 tarihinde http www sosyolojidernegi org tr kutuphane icerik nair guney pdf 13 Aralik 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde adresinden erisildi a b Cakin I 2011 Bilgi ve Belge Yonetimine Giris Yayinlanmamis Ders Notlari 5 7