Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddede birçok sorun bulunmaktadır. Lütfen sayfayı geliştirin veya bu sorunlar konusunda bir yorum yapın.
|
Bilgi yönetimi geçmişten günümüze gelişen teknoloji ile birlikte kişisel hayatımızda başlayıp da sosyal hayatımıza kadar birçok alanda artan bilgi miktarı her alanda rekabeti ortaya çıkarmıştır. Bu yüzden örgütler teknoloji ile birlikte ortaya çıkan bilgi yığınlarını denetim altına alarak var olabilirler ve varlıklarını devam ettirebilirler. Bilgi yönetimi bu kadar etkin olmasına rağmen 20. Yüzyılın sonlarına doğru kavram olarak ortaya çıkmıştır. Bilgi yönetiminin bir kavram olarak ortaya çıkmasının nedeni “ürünlerin ve hizmetlerin bilgi içeriğinin artması, e-ticarette, eğitimde, vb. olduğu gibi teknolojinin üretim ve hizmetlerin niteliğini ve yapılış tarzını tümden değiştirmesi onu kendi yapısı içerisinde yapılandırması, bilimsel çalışmaların önemli ölçüde rekabet unsuru haline gelmesi, çalışanların niteliklerinin değişmesi, bilişim ve telekomünikasyon teknolojilerinin enformasyon ve yönetimindeki etkinliğin artması. ” olarak tanımlanmıştır. Bunlarla birlikte yönetim kavramı ortaya çıkmış ve günümüzde hala gelişim göstermektedir
Bilgi yönetimi, eğitim, öğretim ve çeşitli şartlarla edindiğiniz deneyimlerinizin gündelik hayatınız ya da iş hayatınızda kayıtlı ya da kayıtsız her türlü bilgi kaynağının belirlenmesi, tanımlanması, yönetilmesi ve çeşitli çevrelerle paylaşılması işlemlerinin tamamını kapsayan belirli organizasyon yapısına göre uygulayan yönetim bilimidir.
Diğer bir tanıma göre; bilgi yönetimi, herhangi bir işletmenin, amaçları doğrultusunda değerini artırmak, rakipleri ile olan gelişim farkını kapamak veya rekabete uyum sağlamak için dışarıdan ya da içeriden her türlü bilgi kaynağını kurumun faaliyetleri ile bütünleştirerek toplaması, düzenlemesi, çalışanların her birine ulaştırması, dolayısıyla kişisel ve kurumsal verimliliğe katkı sağlamasıdır. Bilgi yönetiminin en önemli yapı taşları enformasyon ve bilgidir. Bilgi yönetiminin en önemli amacı, örgütte var olan kayıtlı ya da potansiyel bilgi kaynaklarını ortaya çıkarmak ve iş süreçlerine dahil etmektir. Bilgi yönetiminin diğer bir amacı ise, çalışanların var olan enformasyona erişimini mümkün kılarak enformasyon kaynaklarından yeni bilgilerin üretilmesini sağlamaktır.Burada yazılan tanımları özetlersek; “Bilgi yönetimi ( information management ) her türlü örgütün etkin olarak işletilmesi ile ilgili bilginin sağlanmasını, düzenlenmesi, denetimi, yayımı ve kullanımına yönetim ilkelerinin uygulanmasıdır. Bilgi terimi burada örgüt içinde ya da dışında yaratılmış değerli bilgileri ( üretim verileri, personel kayıtları, ya da dosyaları, pazar araştırması dosyaları, Pazar araştırma verileri, çeşitli kaynaklardan toplanan rekabetçi bilgi ) kapsamaktadır.”
Başka bir açıdan bilgi yönetimi şu şekilde tanımlanmıştır; Bilgi yönetiminin; mikro ve makro perspektiften rekabetçiliğin artmasına katkıda bulunmak, karar verme mekanizmasını etkinleştirmek ve zaman israfını önlemek, müşterilere yönelik sorumluluğu artırmak, çalışanları bilgi paylaşımı yönünde teşvik etmek, bilginin ve bilgi paylaşmanın değerini artırmak suretiyle örgüt üyeleri arasındaki informal bağlan güçlendirmek, çalışanların ve yürütülen faaliyetlerin verimli olmasını sağlamak ve ürün ve hizmetlerin kalitesini yükseltmek, örgüt dahilinde yaratıcılık ve yenilikçiliği teşvik etmeyi sağlayan örgütsel bir yaklaşım olduğu yönünde fikir belirtmektir.
"Bilgi ve belge yönetimi açısından bilgi, insanların çeşitli yollarla edindikleri ve içselleştirdikleri deneyimlerinin, düşüncelerinin, görüşlerinin ya da birikimlerinin yazılı, basılı ya da elektronik ortamda somutlaşması ile ortaya çıkan üründür." Bilgi ve belge yönetimi bağlamında bilgiden kasıt 'nesne olarak bilgi'dir. Yönetim bir amacı gerçekleştirmek amacıyla zaman, işgücü, hammadde, deneyim, beceri ve maddi kaynakların en doğru ve verimli şekilde kullanıldığı süreçtir. Bilgi yönetiminde yönetilen olgu belgedir. Belge bilginin kayıt altına alınmış, çeşitli ortamlarda varlık bulmuş halidir. "Bilgi ve belge yönetimi; yazılı, basılı ya da elektronik bilgi taşıyıcılarında varlık bulan bilginin seçilmesi, sağlanması, çözümlenmesi, değerlendirilmesi, düzenlenmesi, depolanması, erişilmesi ve kullanılmasını mümkün kılmak için sahip olunması gereken bilgi, beceri ve tekniklere ilişkin bazen bir çalışma ya da hizmet alanı, bazen de bir bilim dalı olarak algılanmakta ve tanımlanmaktadır. Başka bir açıklamada bilgi yönetimi tanımı "Bilgi yönetimi; eğitim, öğrenim ve deneyimlerin kurumsal faaliyetlere yansıması sonrasında oluşan bireysel ve kurumsal, kayıtlı ve kayıtlı olmayan her türlü bilgi kaynağının belirlenmesi, tanımlanması, yönetilmesi ve paylaşılması işlemlerini organizasyonun yapısına göre uyarlayan ve uygulayan yönetim biliminin adıdır." şeklinde yapılır. "Bilgi Yönetimi" organizasyonun elindeki 'görünmeyen varlıkların' yani temelinde entelektüel sermaye veya bilgi birikimi olan varlıklar ile değer yaratma sürecidir. Bu süreç şirketin 'pazar değeri'nin belirlenmesinde büyük öneme sahiptir. "Başarılı bir bilgi yönetiminin temel bileşenlerinden biri, bilgi yönetiminde yetkinlik (mükemmeliyet) sağlamaktır. Bilgi yönetiminde yetkinlik, önemli bilgiyi saptamak, kaydetmek ve düzenlemek için karmaşık bir sistemin geliştirilmesi ve kurulmasına ve bu sistemi destekleyecek alt yapıya dayanır."
Bilgi yönetimi, kurumsal yapılandırmanın mimarisi ile bir tabloda açıklanmıştır.
Bilgi yönetiminin amaçları
Gülten Eren Gümüştekin'in 2004 yılında yayımlanan 'Bilgi Yönetiminin Stratejik Önemi' makalesine göre bilgi yönetiminin temel amaçları;
- Öğrenme eğrisini hızlandırmak,
- Daha hızlı bir iyileştirme sağlamak,
- Örgüt içerisinde yeni bilgi üretmek,
- Örgütsel kararlarda ulaşılabilir bilginin kullanımını sağlamak,
- Doğru bilginin, doğru insanlara, doğru zamanda ulaşmasını sağlamak,
- Hızlandırılmış transformasyona imkân sağlamak,
- Dış kaynaklardaki değerli bilgiyi örgüte kazandırmak,
- Toplumsal kültür ve özendiricileri ile bilginin büyümesini kolaylaştırmak,
- Bilgiyi dokümanlar, veri tabanları ve yazılımcılar(mevcut örgütsel bilgi varlıkları) aracılığı ile sunmak,
- Örgütün birikimleri içerisinde oluşan bilginin veya başka örgütlerdeki benzer birimlerin, birimler arası transferini gerçekleştirmek,
- Örgütsel bilginin kıymetlendirilerek entelektüel sermayeye dönüştürmek ve bilgi yönetimi sayesinde ölçülmesini sağlamak.
Bilgi Yönetiminin Özellikleri
- Kurum içindeki her türlü açık ve örtük bilgi, bilgi yönetiminin konusunu oluşturur.
- Organizasyon, finans, psikoloji, sosyoloji, iletişim, bilgi bilimi vb. alanlar bilgi yönetiminde kullanılan alanlardır.
- Bilgi yönetimi sürekli ve değişen bir olgudur.
- Bilgi yönetimi süreci sürekli sonsuz bir döngüde devam edebilmelidir.
- Örtük bilginin açığa çıkarılmasını sağlayarak kurum için önemli ve kritik olan bilginin açığa çıkmasını sağlar.
- Açık bilgi: Mevzuatlar, belgeler, veri tabanları, Web sayfaları ve E-postalardır.
- Örtük Bilgi: Kişiden kişiye değişen, tecrübe ve deneyime dayalı elde edilen, insanının zihninde geliştirdiği ve açığa çıkarmadığı özel bilgilerdir.
Bilgi Yönetiminin Uygulaması
'Bilgi yönetiminin uygulaması bilginin nasıl yönetileceği ve günlük işlerde daha etkili olarak nasıl kullanılacağına yönelik birbirini izleyen altı adımda ele alınmıştır.
- Bilgi yönetimini işletme amaçlarıyla ilişkilendirmek (Bilgi yönetimi çerçevesi)
- Çekirdek bilgi yönetimi takımını oluşturmak.
- Kritik bilgi varlıklarını tanımlamak (Bilgi yönetimi denetimi).
- Bilgi yönetiminin paylaşılan değerlerini, vizyonunu, amaçlarını geliştirmek.
- Yeni bilgi yönetimi yapısını, sistemlerini, süreçlerini, teknolojilerini, rollerini, sorumluluklarını ve ödüllerini yaratmak.
- Bilgi yönetimine uygun organizasyonel kültürü oluşturmak ve sürdürmek.'
Bilgi yönetiminin ilkeleri
Bir örgüt, bilgi yönetimi ile ilgili olarak temel ilkeleri kararlaştırıldıktan sonra ayrıntılı yaklaşımları ve planları bu ilkelere göre oluşturabilir. Bu ilkeler aşağıdaki gibidir.
- Bilgi yönetimi sürekli devam eden bir süreçtir.
- Bilgi yönetimi pahalıdır.
- Etkili bilgi yönetimi, insan ve teknolojinin ortak çözümlerini gerektirir.
- Bilgi yönetiminin başarısı için güven ve inanç gerekir.
- Bilgi yönetimi, bilgi takımları, çalışanları ve yöneticileri gerektirir.
- Bilgi yönetimi, bilgi iş süreçlerinin iyileştirilmesi anlamına gelir.
- Bilgiyi paylaşmak ve kullanmak genellikle doğal olmayan eylemlerdir.
- Bilgi yönetimi, modellerden ve hiyerarşik yapıdan çok, bilgi haritalarından
ve bilgi piyasalarından yararlanır.
- Bilgi yönetimi uzun bir süreçtir. Sadece bilginin farkında olmak ve bilgiye
ulaşmak yeterli değildir.
Bilgi yönetimi süreci
Bilgi yönetimi;gerekli bilginin belirlenmesi, erişilebilir bilginin tespit edilmesi, bilgi uçurumunun belirlenmesi, bilgi geliştirme, bilgi edinimi, bilgi kanalı oluşturma, bilgi paylaşımının sağlanması, bilgiden yararlanma ve yararlanılan bilgiyi değerlendirme süreçlerinden oluşur.
Başka bir kaynakta bilgiyi etkin bir şekilde yönetiminde dört süreç vardır.
- Elde etmek : Daha hızlı ögrenme ve deneyim kazanma yoluyla yeni bilgiler edinmek.
- Geliştirmek : Bilgiyi kişisel, takım ve organizasyonel düzeyde geliştirmek.
- Elde tutmak : Bilginin organizasyonu içinde kalmasını olabildiğince iyi bir şekilde sağlamak.
- Paylaşmak : Bu bilgiyi bilgi organizasyonu içinde ve dışında müşterilerle ve diğer paydaşlarla karlı bir şekilde paylaşmak.
Bilgi Yönetimi Yararları
- Etkinlik alanı sağlar.
- Yeterlik saptanması sağlar.
- Devamlılık sağlar.
- Para kazandırır.
- Verimlilik verir.
- Karar verme sürecine katkı sağlar.
- İlgili pazarda öne çıkarır.
Bilgi profesyoneli
, bilgi yönetiminin olduğu çeşitli ortamlarda görev yaparlar. Geniş anlamda bilgi profesyoneli, sorumlu olduğu işle bağlantılı bilgileri en doğru ve en uygun biçimde kullanabilen profesyonellerdir. Örneğin;bilim adamları, araştırmacılar, yöneticiler, hekimler, öğretmenler vb. Dar anlamda bilgi profesyoneli ise kayıt altına alınmış her türlü bilginin sağlanması, düzenlenmesi, erişimi, yeniden biçimlendirilmesi, iletilmesi ve korunması hususunda gerekli hizmetleri oluşturma, yürütme, yönlendirme ve geliştirme bilgi, beceri ve tekniğine sahip bireylerdir.
Dünya'da Durum
Gelişen bilgi teknolojileri ülkeleri bu alanda araştırma ve yatırım yapmaya itmiştir. Bu tür teknolojilerin o ülkeyi hem finans hem ekonomik açıdan önde olmasını sağlaması üzerine şimdilik Danimarka ve ABD bu çalışmalarda başta gitmektedir. Daha sonra ise Avrupa ülkeleri baş göstermektedir.
Türkiye'de Durum
Türkiye'de gerçekleşen Ar-Ge çalışmaları incelenerek ve bu alana yönelik yatırımlar dikkate alındığında, bilgi toplumu olma yolunda uzun bir sürece gereksinim duyulacağı anlaşılmaktadır. Türkiye'de 17 milyon civarında internet kullanıcısı, 1,5 milyon kayıtlı bilgisayar, 132.344 Türkçe alan adı, 500 bini Türkiye dışından alan adı bulunmaktadır. Yurt dışında Türklere ait günlük ve kişilik web sayfalarının 10 milyona yaklaştığı düşünülmektedir.'
Türkiye'deki üniversitelerde bilgi yönetimi
Çok eski bir sistem olmamakla birlikte üniversitelerin kütüphanecilik bölümleri yeniden yapılandırıldı. Ders programları gözden geçirilerek 1990’ların başında kütüphanecilik bölümü adıyla üç ayrı ana bilim dalı (kütüphanecilik, arşivcilik ve dokümantasyon-enformasyon) olarak örgütlenen bölümler, 2002 yılından itibaren “Bilgi ve Belge Yönetimi” adıyla yeniden ortak bir çatı altında toplandı ve ana bilim dalları kaldırıldı. Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi de örnekler arasındadır.
Dipnotlar
- ^ Mustafa Sağsan, 2010, Bilgi Yönetimi Disiplini ve Uygulamaları,s.62
- ^ a b Yaşar Tonta,2004,Bilgi Yönetiminin Kavramsal Tanımları ve Uygulama Alanları, s.3
- ^ Jarar,2002; aktaran: Akgün, A., Keskin, H. ve Günsel, A., 2009, Bilgi Yönetimi ve Öğrenen Örgütler.
- ^ a b c (İrfan Çakın,2011,Bilgi ve Belge Yönetimine Giriş,s.10)
- ^ (Hüseyin Odabaş,2006,Bilgi Yönetimi,s.3)
- ^ (Gülin Ülker,I. Bölüm,Bilgi Yönetimine Giriş)
- ^ (Bengü Çapar,Bilgi Yönetimi Sistemi:Kavramsal Bir Çerçeve)
- ^ (Gülten Eren Gümüştekin,2004,s.204,205)
- ^ Çapar,2003,ss.421-432
- ^ a b İsmet Barutçugil, 2002, Bilgi Yönetimi, s.108
- ^ (Nezahat Güçlü,Kseanela Sotirofski,2006,Bilgi Yönetimi,s.356)
- ^ (İrfan Çakın,2011,Bilgi ve Belge Yönetimine Giriş,s.13)
- ^ Atılgan D. (2009). Bilgi Yönetimi Kavramı ve Gelişimi. Türk Kütüphaneciliği, 23 (1), 201-212.
- ^ (Yaşar Tonta,2004,Bilgi Yönetiminin Kavramsal Tanımları ve Uygulama Alanları,s.5)
Kaynakça
- Çakın, İ. (2011).Bilgi ve Belge Yönetimine Giriş.Yayınlanmamış text,10-13.
- Çapar, B. Bilgi Yönetimi Sistemi: Kavramsal Bir Çerçeve. [2][]
- Güçlü,N. ve Sotirofski,K.(2006).Bilgi Yönetimi.Türk Eğitim Bilimleri Dergisi,4(4),356.
- Gümüştekin Eren, G. (2004). Bilgi Yönetiminin Stratejik Önemi.İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi,18(3-4),204-205.
- Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü İnternet Sitesi
- Odabaş, H. (2006). "Bilgi Yönetimi".Bilgi çağı bilgi yönetimi ve bilgi sistemleri içinde (101-107). [6][]
- Yaşar, T. (2004). Bilgi Yönetiminin Kavramsal Tanımı ve Uygulama Alanları,3-5.[7] 11 Aralık 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Ülker Gülin,I. Bölüm,Bilgi Yönetimine Giriş.[8] 22 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- Barutçugil, İ. (2002). Bilgi Yönetimi. İstanbul: Kariyer Yayıncılık.
- Sağsan, M. (2010). Bilgi yönetimi Disiplini ve Uygulamaları. Yayın yeri: Siyasal Kitabevi.
- Akgün, A., Keskin, H. ve Günsel, A. (2009). Bilgi Yönetimi ve Öğrenen Örgütler.Yayın yeri: Eflatun Yayınevi.
- Çapar, B. (2003). Bilgi yönetimi: nasıl bir insan gücü? Tahir Büyükakın ve Figen Büyükakın (Yay. Haz.). II. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi Bildiriler Kitabı içinde (ss. 421-432). İstanbul: Beta Basım Yayım.
- Atılgan D. (2009). Bilgi Yönetimi Kavramı ve Gelişimi. Türk Kütüphaneciliği, 23 (1), 201-212.
- Güçlü,N. ve Sotirofski,K. (2006). Bilgi Yönetimi.Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4 (4), 351-371.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede bircok sorun bulunmaktadir Lutfen sayfayi gelistirin veya bu sorunlar konusunda tartisma sayfasinda bir yorum yapin Bu maddenin listelenen kaynaklarindan bazilari guvenilir olmayabilir Lutfen daha iyi daha guvenilir kaynaklar arayarak bu maddeye yardimci olun Guvenilir olmayan kaynaklar sorgulanabilir veya silinebilir Ocak 2021 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Subat 2016 Bu maddenin veya bolumun ozgun arastirma dogrulanamaz veya yoruma dayali ifadeler icerdigi dusunulmektedir Lutfen iddialari kontrol ederek ve yeni kaynaklar ekleyerek gelistirin Ozgun arastirmadan olusmus ifadeler kaldirilabilir Ayrintilar maddenin tartisma sayfasinda bulunabilir Bilgi yonetimi gecmisten gunumuze gelisen teknoloji ile birlikte kisisel hayatimizda baslayip da sosyal hayatimiza kadar bircok alanda artan bilgi miktari her alanda rekabeti ortaya cikarmistir Bu yuzden orgutler teknoloji ile birlikte ortaya cikan bilgi yiginlarini denetim altina alarak var olabilirler ve varliklarini devam ettirebilirler Bilgi yonetimi bu kadar etkin olmasina ragmen 20 Yuzyilin sonlarina dogru kavram olarak ortaya cikmistir Bilgi yonetiminin bir kavram olarak ortaya cikmasinin nedeni urunlerin ve hizmetlerin bilgi iceriginin artmasi e ticarette egitimde vb oldugu gibi teknolojinin uretim ve hizmetlerin niteligini ve yapilis tarzini tumden degistirmesi onu kendi yapisi icerisinde yapilandirmasi bilimsel calismalarin onemli olcude rekabet unsuru haline gelmesi calisanlarin niteliklerinin degismesi bilisim ve telekomunikasyon teknolojilerinin enformasyon ve yonetimindeki etkinligin artmasi olarak tanimlanmistir Bunlarla birlikte yonetim kavrami ortaya cikmis ve gunumuzde hala gelisim gostermektedir Bilgi yonetimi egitim ogretim ve cesitli sartlarla edindiginiz deneyimlerinizin gundelik hayatiniz ya da is hayatinizda kayitli ya da kayitsiz her turlu bilgi kaynaginin belirlenmesi tanimlanmasi yonetilmesi ve cesitli cevrelerle paylasilmasi islemlerinin tamamini kapsayan belirli organizasyon yapisina gore uygulayan yonetim bilimidir Diger bir tanima gore bilgi yonetimi herhangi bir isletmenin amaclari dogrultusunda degerini artirmak rakipleri ile olan gelisim farkini kapamak veya rekabete uyum saglamak icin disaridan ya da iceriden her turlu bilgi kaynagini kurumun faaliyetleri ile butunlestirerek toplamasi duzenlemesi calisanlarin her birine ulastirmasi dolayisiyla kisisel ve kurumsal verimlilige katki saglamasidir Bilgi yonetiminin en onemli yapi taslari enformasyon ve bilgidir Bilgi yonetiminin en onemli amaci orgutte var olan kayitli ya da potansiyel bilgi kaynaklarini ortaya cikarmak ve is sureclerine dahil etmektir Bilgi yonetiminin diger bir amaci ise calisanlarin var olan enformasyona erisimini mumkun kilarak enformasyon kaynaklarindan yeni bilgilerin uretilmesini saglamaktir Burada yazilan tanimlari ozetlersek Bilgi yonetimi information management her turlu orgutun etkin olarak isletilmesi ile ilgili bilginin saglanmasini duzenlenmesi denetimi yayimi ve kullanimina yonetim ilkelerinin uygulanmasidir Bilgi terimi burada orgut icinde ya da disinda yaratilmis degerli bilgileri uretim verileri personel kayitlari ya da dosyalari pazar arastirmasi dosyalari Pazar arastirma verileri cesitli kaynaklardan toplanan rekabetci bilgi kapsamaktadir Baska bir acidan bilgi yonetimi su sekilde tanimlanmistir Bilgi yonetiminin mikro ve makro perspektiften rekabetciligin artmasina katkida bulunmak karar verme mekanizmasini etkinlestirmek ve zaman israfini onlemek musterilere yonelik sorumlulugu artirmak calisanlari bilgi paylasimi yonunde tesvik etmek bilginin ve bilgi paylasmanin degerini artirmak suretiyle orgut uyeleri arasindaki informal baglan guclendirmek calisanlarin ve yurutulen faaliyetlerin verimli olmasini saglamak ve urun ve hizmetlerin kalitesini yukseltmek orgut dahilinde yaraticilik ve yenilikciligi tesvik etmeyi saglayan orgutsel bir yaklasim oldugu yonunde fikir belirtmektir Bilgi ve belge yonetimi acisindan bilgi insanlarin cesitli yollarla edindikleri ve icsellestirdikleri deneyimlerinin dusuncelerinin goruslerinin ya da birikimlerinin yazili basili ya da elektronik ortamda somutlasmasi ile ortaya cikan urundur Bilgi ve belge yonetimi baglaminda bilgiden kasit nesne olarak bilgi dir Yonetim bir amaci gerceklestirmek amaciyla zaman isgucu hammadde deneyim beceri ve maddi kaynaklarin en dogru ve verimli sekilde kullanildigi surectir Bilgi yonetiminde yonetilen olgu belgedir Belge bilginin kayit altina alinmis cesitli ortamlarda varlik bulmus halidir Bilgi ve belge yonetimi yazili basili ya da elektronik bilgi tasiyicilarinda varlik bulan bilginin secilmesi saglanmasi cozumlenmesi degerlendirilmesi duzenlenmesi depolanmasi erisilmesi ve kullanilmasini mumkun kilmak icin sahip olunmasi gereken bilgi beceri ve tekniklere iliskin bazen bir calisma ya da hizmet alani bazen de bir bilim dali olarak algilanmakta ve tanimlanmaktadir Baska bir aciklamada bilgi yonetimi tanimi Bilgi yonetimi egitim ogrenim ve deneyimlerin kurumsal faaliyetlere yansimasi sonrasinda olusan bireysel ve kurumsal kayitli ve kayitli olmayan her turlu bilgi kaynaginin belirlenmesi tanimlanmasi yonetilmesi ve paylasilmasi islemlerini organizasyonun yapisina gore uyarlayan ve uygulayan yonetim biliminin adidir seklinde yapilir Bilgi Yonetimi organizasyonun elindeki gorunmeyen varliklarin yani temelinde entelektuel sermaye veya bilgi birikimi olan varliklar ile deger yaratma surecidir Bu surec sirketin pazar degeri nin belirlenmesinde buyuk oneme sahiptir Basarili bir bilgi yonetiminin temel bilesenlerinden biri bilgi yonetiminde yetkinlik mukemmeliyet saglamaktir Bilgi yonetiminde yetkinlik onemli bilgiyi saptamak kaydetmek ve duzenlemek icin karmasik bir sistemin gelistirilmesi ve kurulmasina ve bu sistemi destekleyecek alt yapiya dayanir Bilgi yonetimi kurumsal yapilandirmanin mimarisi ile bir tabloda aciklanmistir Bilgi yonetiminin amaclariGulten Eren Gumustekin in 2004 yilinda yayimlanan Bilgi Yonetiminin Stratejik Onemi makalesine gore bilgi yonetiminin temel amaclari Ogrenme egrisini hizlandirmak Daha hizli bir iyilestirme saglamak Orgut icerisinde yeni bilgi uretmek Orgutsel kararlarda ulasilabilir bilginin kullanimini saglamak Dogru bilginin dogru insanlara dogru zamanda ulasmasini saglamak Hizlandirilmis transformasyona imkan saglamak Dis kaynaklardaki degerli bilgiyi orgute kazandirmak Toplumsal kultur ve ozendiricileri ile bilginin buyumesini kolaylastirmak Bilgiyi dokumanlar veri tabanlari ve yazilimcilar mevcut orgutsel bilgi varliklari araciligi ile sunmak Orgutun birikimleri icerisinde olusan bilginin veya baska orgutlerdeki benzer birimlerin birimler arasi transferini gerceklestirmek Orgutsel bilginin kiymetlendirilerek entelektuel sermayeye donusturmek ve bilgi yonetimi sayesinde olculmesini saglamak Bilgi Yonetiminin OzellikleriKurum icindeki her turlu acik ve ortuk bilgi bilgi yonetiminin konusunu olusturur Organizasyon finans psikoloji sosyoloji iletisim bilgi bilimi vb alanlar bilgi yonetiminde kullanilan alanlardir Bilgi yonetimi surekli ve degisen bir olgudur Bilgi yonetimi sureci surekli sonsuz bir dongude devam edebilmelidir Ortuk bilginin aciga cikarilmasini saglayarak kurum icin onemli ve kritik olan bilginin aciga cikmasini saglar Acik bilgi Mevzuatlar belgeler veri tabanlari Web sayfalari ve E postalardir Ortuk Bilgi Kisiden kisiye degisen tecrube ve deneyime dayali elde edilen insaninin zihninde gelistirdigi ve aciga cikarmadigi ozel bilgilerdir Bilgi Yonetiminin Uygulamasi Bilgi yonetiminin uygulamasi bilginin nasil yonetilecegi ve gunluk islerde daha etkili olarak nasil kullanilacagina yonelik birbirini izleyen alti adimda ele alinmistir Bilgi yonetimini isletme amaclariyla iliskilendirmek Bilgi yonetimi cercevesi Cekirdek bilgi yonetimi takimini olusturmak Kritik bilgi varliklarini tanimlamak Bilgi yonetimi denetimi Bilgi yonetiminin paylasilan degerlerini vizyonunu amaclarini gelistirmek Yeni bilgi yonetimi yapisini sistemlerini sureclerini teknolojilerini rollerini sorumluluklarini ve odullerini yaratmak Bilgi yonetimine uygun organizasyonel kulturu olusturmak ve surdurmek Bilgi yonetiminin ilkeleriBir orgut bilgi yonetimi ile ilgili olarak temel ilkeleri kararlastirildiktan sonra ayrintili yaklasimlari ve planlari bu ilkelere gore olusturabilir Bu ilkeler asagidaki gibidir Bilgi yonetimi surekli devam eden bir surectir Bilgi yonetimi pahalidir Etkili bilgi yonetimi insan ve teknolojinin ortak cozumlerini gerektirir Bilgi yonetiminin basarisi icin guven ve inanc gerekir Bilgi yonetimi bilgi takimlari calisanlari ve yoneticileri gerektirir Bilgi yonetimi bilgi is sureclerinin iyilestirilmesi anlamina gelir Bilgiyi paylasmak ve kullanmak genellikle dogal olmayan eylemlerdir Bilgi yonetimi modellerden ve hiyerarsik yapidan cok bilgi haritalarindan ve bilgi piyasalarindan yararlanir Bilgi yonetimi uzun bir surectir Sadece bilginin farkinda olmak ve bilgiye ulasmak yeterli degildir Bilgi yonetimi sureciBilgi yonetimi gerekli bilginin belirlenmesi erisilebilir bilginin tespit edilmesi bilgi ucurumunun belirlenmesi bilgi gelistirme bilgi edinimi bilgi kanali olusturma bilgi paylasiminin saglanmasi bilgiden yararlanma ve yararlanilan bilgiyi degerlendirme sureclerinden olusur Baska bir kaynakta bilgiyi etkin bir sekilde yonetiminde dort surec vardir Elde etmek Daha hizli ogrenme ve deneyim kazanma yoluyla yeni bilgiler edinmek Gelistirmek Bilgiyi kisisel takim ve organizasyonel duzeyde gelistirmek Elde tutmak Bilginin organizasyonu icinde kalmasini olabildigince iyi bir sekilde saglamak Paylasmak Bu bilgiyi bilgi organizasyonu icinde ve disinda musterilerle ve diger paydaslarla karli bir sekilde paylasmak Bilgi Yonetimi YararlariEtkinlik alani saglar Yeterlik saptanmasi saglar Devamlilik saglar Para kazandirir Verimlilik verir Karar verme surecine katki saglar Ilgili pazarda one cikarir Bilgi profesyoneli bilgi yonetiminin oldugu cesitli ortamlarda gorev yaparlar Genis anlamda bilgi profesyoneli sorumlu oldugu isle baglantili bilgileri en dogru ve en uygun bicimde kullanabilen profesyonellerdir Ornegin bilim adamlari arastirmacilar yoneticiler hekimler ogretmenler vb Dar anlamda bilgi profesyoneli ise kayit altina alinmis her turlu bilginin saglanmasi duzenlenmesi erisimi yeniden bicimlendirilmesi iletilmesi ve korunmasi hususunda gerekli hizmetleri olusturma yurutme yonlendirme ve gelistirme bilgi beceri ve teknigine sahip bireylerdir Dunya da DurumGelisen bilgi teknolojileri ulkeleri bu alanda arastirma ve yatirim yapmaya itmistir Bu tur teknolojilerin o ulkeyi hem finans hem ekonomik acidan onde olmasini saglamasi uzerine simdilik Danimarka ve ABD bu calismalarda basta gitmektedir Daha sonra ise Avrupa ulkeleri bas gostermektedir Turkiye de DurumTurkiye de gerceklesen Ar Ge calismalari incelenerek ve bu alana yonelik yatirimlar dikkate alindiginda bilgi toplumu olma yolunda uzun bir surece gereksinim duyulacagi anlasilmaktadir Turkiye de 17 milyon civarinda internet kullanicisi 1 5 milyon kayitli bilgisayar 132 344 Turkce alan adi 500 bini Turkiye disindan alan adi bulunmaktadir Yurt disinda Turklere ait gunluk ve kisilik web sayfalarinin 10 milyona yaklastigi dusunulmektedir Turkiye deki universitelerde bilgi yonetimiCok eski bir sistem olmamakla birlikte universitelerin kutuphanecilik bolumleri yeniden yapilandirildi Ders programlari gozden gecirilerek 1990 larin basinda kutuphanecilik bolumu adiyla uc ayri ana bilim dali kutuphanecilik arsivcilik ve dokumantasyon enformasyon olarak orgutlenen bolumler 2002 yilindan itibaren Bilgi ve Belge Yonetimi adiyla yeniden ortak bir cati altinda toplandi ve ana bilim dallari kaldirildi Hacettepe Universitesi Bilgi ve Belge Yonetimi de ornekler arasindadir Dipnotlar Mustafa Sagsan 2010 Bilgi Yonetimi Disiplini ve Uygulamalari s 62 a b Yasar Tonta 2004 Bilgi Yonetiminin Kavramsal Tanimlari ve Uygulama Alanlari s 3 Jarar 2002 aktaran Akgun A Keskin H ve Gunsel A 2009 Bilgi Yonetimi ve Ogrenen Orgutler a b c Irfan Cakin 2011 Bilgi ve Belge Yonetimine Giris s 10 Huseyin Odabas 2006 Bilgi Yonetimi s 3 Gulin Ulker I Bolum Bilgi Yonetimine Giris Bengu Capar Bilgi Yonetimi Sistemi Kavramsal Bir Cerceve Gulten Eren Gumustekin 2004 s 204 205 Capar 2003 ss 421 432 a b Ismet Barutcugil 2002 Bilgi Yonetimi s 108 Nezahat Guclu Kseanela Sotirofski 2006 Bilgi Yonetimi s 356 Irfan Cakin 2011 Bilgi ve Belge Yonetimine Giris s 13 Atilgan D 2009 Bilgi Yonetimi Kavrami ve Gelisimi Turk Kutuphaneciligi 23 1 201 212 Yasar Tonta 2004 Bilgi Yonetiminin Kavramsal Tanimlari ve Uygulama Alanlari s 5 KaynakcaCakin I 2011 Bilgi ve Belge Yonetimine Giris Yayinlanmamis text 10 13 Capar B Bilgi Yonetimi Sistemi Kavramsal Bir Cerceve 2 olu kirik baglanti Guclu N ve Sotirofski K 2006 Bilgi Yonetimi Turk Egitim Bilimleri Dergisi 4 4 356 Gumustekin Eren G 2004 Bilgi Yonetiminin Stratejik Onemi Iktisadi ve Idari Bilimler Dergisi 18 3 4 204 205 Hacettepe Universitesi Bilgi ve Belge Yonetimi Bolumu Internet Sitesi Odabas H 2006 Bilgi Yonetimi Bilgi cagi bilgi yonetimi ve bilgi sistemleri icinde 101 107 6 olu kirik baglanti Yasar T 2004 Bilgi Yonetiminin Kavramsal Tanimi ve Uygulama Alanlari 3 5 7 11 Aralik 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ulker Gulin I Bolum Bilgi Yonetimine Giris 8 22 Aralik 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Barutcugil I 2002 Bilgi Yonetimi Istanbul Kariyer Yayincilik Sagsan M 2010 Bilgi yonetimi Disiplini ve Uygulamalari Yayin yeri Siyasal Kitabevi Akgun A Keskin H ve Gunsel A 2009 Bilgi Yonetimi ve Ogrenen Orgutler Yayin yeri Eflatun Yayinevi Capar B 2003 Bilgi yonetimi nasil bir insan gucu Tahir Buyukakin ve Figen Buyukakin Yay Haz II Ulusal Bilgi Ekonomi ve Yonetim Kongresi Bildiriler Kitabi icinde ss 421 432 Istanbul Beta Basim Yayim Atilgan D 2009 Bilgi Yonetimi Kavrami ve Gelisimi Turk Kutuphaneciligi 23 1 201 212 Guclu N ve Sotirofski K 2006 Bilgi Yonetimi Turk Egitim Bilimleri Dergisi 4 4 351 371