Bir devletin yönetimi, devleti kontrol eden idari bürokrasi içinde yer alan yasamacılar, idareciler ve hakimlere karşılık gelir. Yönetim terimi ayrıca bu kişilerin örgütlenme biçimi için kullanılan bir terimdir. Devlet politikası, yönetim aracılığıyla uygulanır ve yönetim tarafından belirlenir.
Türkçede "bir ülkenin yönetim kuruluşları" anlamına gelen hükûmet sözcüğü, ayrıca sadece Bakanlar Kurulu (kabine), yani yönetimin yürütme organı için de kullanılır.
Birbirini izleyen farklı yönetimler devlete hizmet eder. Her bir yeni yönetim, siyasi karar mekanizması üzerine etki eden kişilerden oluşur. Bu kişilerin fonksiyonu yasaları uygulamak, yeni yasaları yürürlüğü koymak ve anlaşmazlıkları çözmektir. Bazı toplumlarda bu grup kendi varlığını devam ettiren veya kalıtsal bir sınıftır. Başka toplumlarda, örneğin demokrasilerde, politik roller sabit kalır ama bu mevkileri dolduran kişiler sık sık değişir.
Çoğu Batı toplumunda yönetim ile devlet arasındaki fark belirgindir. Belli bir yönetime karşı duyulan hoşnutsuzluk (iktidarın seçimlerde yeniden seçilmemesi ile sonuçlanabilir), devlete (yani yönetim biçimine) karşı bir hoşnutsuzluk anlamına gelmez. Buna karşın, totaliter rejimlerde, yönetim ile devlet arasındaki ayrım belirgin olmayabilir. Hatta, bu tür rejimlerde liderler iki kavram arasındaki sınırı bulandırabilirler, millî çıkarlar ile kendi çıkarlarını birleştirmek için.
Yönetim sistemleri
- Anarşizm: Devletin gereksiz ve zararlı sayan, sınıfsız bir toplumu savunan bir siyaset felsefesidir.
- : Otoriter yönetimler devletin otoritesi ile karakterizedir. Seçimle başa gelmemiş yöneticiler tarafından kontrol edilen bir politik sistemdir, liderler bir miktar bireysel özgürlüğe izin verirler.
- Anayasal monarşi: Başında bir hükümdar bulunan bir yönetimdir, ama bu hükümdarın gücü kanunlar veya bir anayasa ile sınırlanmışır (Birleşik Krallık gibi).
- Anayasal cumhuriyet: Kanunlar veya bir anayasa ile gücü sınırlanmış ve halkının hiç olmazsa belli bir alt grubu içinden seçilen bir yönetimdir. (Eski Isparta bir cumhuriyetti ama halkının büyük bir bölümü oy verme hakkından mahrumdu. ABD ilk yıllarında bir cumhuriyet olmasına rağmen zenciler ve kadınlar oy veremezdi.) Halkının belli bir kısmını seçimlere katılmaktan men eden cumhuriyetler tipik olarak tüm vatandaşları temsil ettiklerini ifade ederler (oy veremeyenleri vatandaş saymayarak).
- Demokrasi: Halkın çoğunun oy verme hakkının olması sonucu seçilen bir yönetimdir, genelde anayasal monarşi veya anayasal cumhuriyette görülür. Diğer anayasal yönetimlerden en belirgin fark, oy verme hakkının servete ırk veya toplumsal sınıf olmamasıdır (genelde oy verme için başlıca şart belli bir yaştan büyük olmaktır). Demokratik bir yönetim, dolayısıyla, halkın çoğunluğu tarafından desteklenen (en azından seçimlerin yapıldığı tarihte) bir yönetimdir. "Çoğunluk" farklı biçilerde tanımlanabilir. Bazı ülkelerde kişiler kendilerini ırk, din veya etnik kimlikleriyle tanımladığı için, "kuvvet paylaşımı" veya dolaylı temsilci seçimi gibi, seçimlerin bir oy-bir temsilci esasına yapılmadığı pek çok sistem vardır.
- Diktatörlük: Ülke üzerinde mutlak güce sahip tek bir kişi tarafından yönetimdir. Diktatör iktidara kuvvet yoluyla gelip iktidarını kuvvet yoluyla koruyabilir veya diktatör iktidara mevcut kurallara uygun olarak gelip sonra anayasayı değiştirerek tüm gücü kendi elinde toplayabilir. Ayrıca bakınız: Otokrasi ve Stratokrasi.
- Monarşi: Kalıtsal olarak iktidarı elde etmiş ve varisine bırakmayı planlayan bir kişi tarafından yönetimdir.
- Oligarşi: Ortak çıkar veya aile bağları paylaşan küçük bir grup tarafından yönetimdir.
- Plütokrasi: Zengin sınıftan oluşan bir yönetimdir. Bu listede belirtilen yönetimlerden herhangi biri plutokrasi olabilir. Örneğin, bir cumhuriyetin seçimle iş başına gelen temsilcilerinin hepsi zenginse bu hem bir cumhuriyet hem de bir plutokrasidir.
- Teokrasi: Dinî bir elit tabaka tarafında yönetimdir.
- Totalitarizm: Kamusal ve özel hayatın her ayrıntısının denetlendiği bir yönetim tarzıdır.
Ayrıca bakınız
Vikisözlük'te government ile ilgili tanım bulabilirsiniz. |
Kaynakça
- ^ "government". Oxford English Dictionary (Online bas.). Oxford University Press. Kasım 2010.
- ^ Bealey, Frank, (Ed.) (1999). "government". The Blackwell dictionary of political science: a user's guide to its terms. Wiley-Blackwell. s. 147. ISBN . 11 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ağustos 2011.
- ^ TDK sözlüğü[]
- ^ Flint, Colin & Taylor, Peter (2007). Political Geography: World Economy, Nation-State, and Locality (5. bas.). Pearson/Prentice Hall. s. 137. ISBN . 11 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ağustos 2011.
- ^ Barclay, Harold (1990). People Without Government: An Anthropology of Anarchy. Left Bank Books. s. 31. ISBN .
- ^ Holsti, Kalevi Jaako (1996). The state, war, and the state of war. Cambridge University Press. ss. 84-85. ISBN . 11 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ağustos 2011.
- ^ , The Multidimensional Crisis and . (Athens: Gordios, 2005).([1]).[]
- ^ "Victorian Electronic Democracy : Glossary". 28 Temmuz 2005. 13 Aralık 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ağustos 2011.
- ^ American 503
- ^ American 1793
Daha çok okuma için
- Kjaer, Anne Mette (2004). Governance. Wiley-Blackwell. ISBN . 11 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ağustos 2011.
- Newton, Kenneth & Van Deth, Jan W. (2005). Foundations of Comparative Politics. Cambridge University Press. ISBN . 11 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ağustos 2011.
- Sharma, Urmila & Sharma, S.K. (2000). "Forms of Government". Principles and Theory of Political Science. Atlantic Publishers & Distributors. ISBN . 11 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ağustos 2011.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bir devletin yonetimi devleti kontrol eden idari burokrasi icinde yer alan yasamacilar idareciler ve hakimlere karsilik gelir Yonetim terimi ayrica bu kisilerin orgutlenme bicimi icin kullanilan bir terimdir Devlet politikasi yonetim araciligiyla uygulanir ve yonetim tarafindan belirlenir Turkcede bir ulkenin yonetim kuruluslari anlamina gelen hukumet sozcugu ayrica sadece Bakanlar Kurulu kabine yani yonetimin yurutme organi icin de kullanilir Birbirini izleyen farkli yonetimler devlete hizmet eder Her bir yeni yonetim siyasi karar mekanizmasi uzerine etki eden kisilerden olusur Bu kisilerin fonksiyonu yasalari uygulamak yeni yasalari yururlugu koymak ve anlasmazliklari cozmektir Bazi toplumlarda bu grup kendi varligini devam ettiren veya kalitsal bir siniftir Baska toplumlarda ornegin demokrasilerde politik roller sabit kalir ama bu mevkileri dolduran kisiler sik sik degisir Cogu Bati toplumunda yonetim ile devlet arasindaki fark belirgindir Belli bir yonetime karsi duyulan hosnutsuzluk iktidarin secimlerde yeniden secilmemesi ile sonuclanabilir devlete yani yonetim bicimine karsi bir hosnutsuzluk anlamina gelmez Buna karsin totaliter rejimlerde yonetim ile devlet arasindaki ayrim belirgin olmayabilir Hatta bu tur rejimlerde liderler iki kavram arasindaki siniri bulandirabilirler milli cikarlar ile kendi cikarlarini birlestirmek icin Yonetim sistemleri20 Agustos 2016 itibariyla yonetim sistemlerine gore ulkeler Baskanlik sistemli cumhuriyetler tam parlamenter sistemler Baskanlik sistemli cumhuriyetler yonetici bir baskani denetleyen parlamento Baskanlik sistemli cumhuriyetler yari baskanlik sistemi Parlamenter cumhuriyetler Monarkin yonettigi Parlamenter anayasal monarsi Monarkin kendi basina genelde zayif bir parlamento ile birlikte hukmettigi anayasal monarsiler Mutlak monarsiler Anayasanin tek bir partiye yonetme hakki verdigi devletler Yonetimle ilgili anayasal hukumlerin feshedildigi devletler Anarsizm Devletin gereksiz ve zararli sayan sinifsiz bir toplumu savunan bir siyaset felsefesidir Otoriter yonetimler devletin otoritesi ile karakterizedir Secimle basa gelmemis yoneticiler tarafindan kontrol edilen bir politik sistemdir liderler bir miktar bireysel ozgurluge izin verirler Anayasal monarsi Basinda bir hukumdar bulunan bir yonetimdir ama bu hukumdarin gucu kanunlar veya bir anayasa ile sinirlanmisir Birlesik Krallik gibi Anayasal cumhuriyet Kanunlar veya bir anayasa ile gucu sinirlanmis ve halkinin hic olmazsa belli bir alt grubu icinden secilen bir yonetimdir Eski Isparta bir cumhuriyetti ama halkinin buyuk bir bolumu oy verme hakkindan mahrumdu ABD ilk yillarinda bir cumhuriyet olmasina ragmen zenciler ve kadinlar oy veremezdi Halkinin belli bir kismini secimlere katilmaktan men eden cumhuriyetler tipik olarak tum vatandaslari temsil ettiklerini ifade ederler oy veremeyenleri vatandas saymayarak Demokrasi Halkin cogunun oy verme hakkinin olmasi sonucu secilen bir yonetimdir genelde anayasal monarsi veya anayasal cumhuriyette gorulur Diger anayasal yonetimlerden en belirgin fark oy verme hakkinin servete irk veya toplumsal sinif olmamasidir genelde oy verme icin baslica sart belli bir yastan buyuk olmaktir Demokratik bir yonetim dolayisiyla halkin cogunlugu tarafindan desteklenen en azindan secimlerin yapildigi tarihte bir yonetimdir Cogunluk farkli bicilerde tanimlanabilir Bazi ulkelerde kisiler kendilerini irk din veya etnik kimlikleriyle tanimladigi icin kuvvet paylasimi veya dolayli temsilci secimi gibi secimlerin bir oy bir temsilci esasina yapilmadigi pek cok sistem vardir Diktatorluk Ulke uzerinde mutlak guce sahip tek bir kisi tarafindan yonetimdir Diktator iktidara kuvvet yoluyla gelip iktidarini kuvvet yoluyla koruyabilir veya diktator iktidara mevcut kurallara uygun olarak gelip sonra anayasayi degistirerek tum gucu kendi elinde toplayabilir Ayrica bakiniz Otokrasi ve Stratokrasi Monarsi Kalitsal olarak iktidari elde etmis ve varisine birakmayi planlayan bir kisi tarafindan yonetimdir Oligarsi Ortak cikar veya aile baglari paylasan kucuk bir grup tarafindan yonetimdir Plutokrasi Zengin siniftan olusan bir yonetimdir Bu listede belirtilen yonetimlerden herhangi biri plutokrasi olabilir Ornegin bir cumhuriyetin secimle is basina gelen temsilcilerinin hepsi zenginse bu hem bir cumhuriyet hem de bir plutokrasidir Teokrasi Dini bir elit tabaka tarafinda yonetimdir Totalitarizm Kamusal ve ozel hayatin her ayrintisinin denetlendigi bir yonetim tarzidir Ayrica bakinizVikisozluk te government ile ilgili tanim bulabilirsiniz Yonetim bicimlerinin listesi Idarecilik Politika Egemen devletKaynakca government Oxford English Dictionary Online bas Oxford University Press Kasim 2010 Bealey Frank Ed 1999 government The Blackwell dictionary of political science a user s guide to its terms Wiley Blackwell s 147 ISBN 9780631206958 11 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Agustos 2011 TDK sozlugu olu kirik baglanti Flint Colin amp Taylor Peter 2007 Political Geography World Economy Nation State and Locality 5 bas Pearson Prentice Hall s 137 ISBN 978 0 13 196012 1 11 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Agustos 2011 Barclay Harold 1990 People Without Government An Anthropology of Anarchy Left Bank Books s 31 ISBN 1871082161 Holsti Kalevi Jaako 1996 The state war and the state of war Cambridge University Press ss 84 85 ISBN 9780521577908 11 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Agustos 2011 The Multidimensional Crisis and Athens Gordios 2005 1 olu kirik baglanti Victorian Electronic Democracy Glossary 28 Temmuz 2005 13 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Agustos 2011 American 503 American 1793Daha cok okuma icinKjaer Anne Mette 2004 Governance Wiley Blackwell ISBN 9780745629797 11 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Agustos 2011 Newton Kenneth amp Van Deth Jan W 2005 Foundations of Comparative Politics Cambridge University Press ISBN 0521536200 11 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Agustos 2011 Sharma Urmila amp Sharma S K 2000 Forms of Government Principles and Theory of Political Science Atlantic Publishers amp Distributors ISBN 9788171569380 11 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Agustos 2011 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link