Bilişselcilik, etik cümlelerin birer önerme olduğunu, yani doğru veya yanlış (truth-apt) olabildiklerini savunan meta-etik görüştür. Karşıtı olan ahlaki cümlelerin önerme olamayacağını savunur. Bilişsellik ahlaki gerçekçiliği, etik öznelliği ve de kapsayan geniş bir tezdir.
Önermeler anlamlı yargı cümlelerinin (yani soru ve emir cümleleri hariç) ifade ettiği şeydir. Farklı dillerde farklı cümleler aynı önermeyi ifade edebilir: "kar beyazdır" ve "Schnee ist weiß" (Almanca) her ikisi de karın beyaz olduğu önermesini ifade eder.
Bir önerme ifade etmenin ne anlama geldiğiyle ilgili daha iyi bir fikir edinmek için, önerme ifade etmeyen bir cümle incelenebilir. Örneğin, bir hırsız bir mağazadan çubuk şeker alıp kaçıyor olsun. Bunu gören mağaza sorumlusu "Hey!" diye bağırsın. Bu durumda, "Hey!" bir önerme ifade etmez. Ünlemin ifade etmediği şeyler arasında "bu bir hırsız"; "hırsızlık yanlış"; "lütfen o hırsızı durdur"; ya da "o hırsız beni gerçekten sinirlendiriyor" gibi kavramlar vardır. Mağaza sorumlusu doğru ya da yanlış olabilecek herhangi bir şey söylemiyordur. Bu yüzden söylediği bir önerme ifade etmez. Belki de ifade edilen duygusal bir durumdur. Mağaza sorumlusu şaşırır, kızarır ve bu duygularını "Hey!" diyerek dışa vurur.
Etik bilişselciler, etik cümlelerin önermeler olduğunu iddia ederler. Örneğin, Merve'nin iyi bir insan olduğunu ya da çalmanın ve yalan söylemenin her zaman yanlış olduğunu söylemek doğru veya yanlış olabilir. Bilişselciler bu cümlelerin "Hey!" veya "Merve'ye oley!" gibi sadece duygusal ifadeler olmadığını; aslında doğru ya da yanlış olabilecek önermeleri ifade ettiklerine inanırlar. Buradan yola çıkarak, bir bilişselci veya realist, etik cümlelerin kendilerinin doğru veya yanlış olduğunu söyler. Tersine, eğer biri "Merve iyi bir insandır" gibi cümlelerin doğru ya da yanlış olamayacağına inanıyorsa, o .
Kaynakça
- ^ Mark van Roojen (2018). "Moral Cognitivism vs. Non-Cognitivism". Metaphysics Research Lab, Stanford University. 30 Ağustos 2006 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bilisselcilik etik cumlelerin birer onerme oldugunu yani dogru veya yanlis truth apt olabildiklerini savunan meta etik gorustur Karsiti olan ahlaki cumlelerin onerme olamayacagini savunur Bilissellik ahlaki gercekciligi etik oznelligi ve de kapsayan genis bir tezdir Onermeler anlamli yargi cumlelerinin yani soru ve emir cumleleri haric ifade ettigi seydir Farkli dillerde farkli cumleler ayni onermeyi ifade edebilir kar beyazdir ve Schnee ist weiss Almanca her ikisi de karin beyaz oldugu onermesini ifade eder Bir onerme ifade etmenin ne anlama geldigiyle ilgili daha iyi bir fikir edinmek icin onerme ifade etmeyen bir cumle incelenebilir Ornegin bir hirsiz bir magazadan cubuk seker alip kaciyor olsun Bunu goren magaza sorumlusu Hey diye bagirsin Bu durumda Hey bir onerme ifade etmez Unlemin ifade etmedigi seyler arasinda bu bir hirsiz hirsizlik yanlis lutfen o hirsizi durdur ya da o hirsiz beni gercekten sinirlendiriyor gibi kavramlar vardir Magaza sorumlusu dogru ya da yanlis olabilecek herhangi bir sey soylemiyordur Bu yuzden soyledigi bir onerme ifade etmez Belki de ifade edilen duygusal bir durumdur Magaza sorumlusu sasirir kizarir ve bu duygularini Hey diyerek disa vurur Etik bilisselciler etik cumlelerin onermeler oldugunu iddia ederler Ornegin Merve nin iyi bir insan oldugunu ya da calmanin ve yalan soylemenin her zaman yanlis oldugunu soylemek dogru veya yanlis olabilir Bilisselciler bu cumlelerin Hey veya Merve ye oley gibi sadece duygusal ifadeler olmadigini aslinda dogru ya da yanlis olabilecek onermeleri ifade ettiklerine inanirlar Buradan yola cikarak bir bilisselci veya realist etik cumlelerin kendilerinin dogru veya yanlis oldugunu soyler Tersine eger biri Merve iyi bir insandir gibi cumlelerin dogru ya da yanlis olamayacagina inaniyorsa o Kaynakca Mark van Roojen 2018 Moral Cognitivism vs Non Cognitivism Metaphysics Research Lab Stanford University 30 Agustos 2006 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Nisan 2020