Tâcülmülk veya tam adıyla Ebü’l-Ganâim Tâcülmülk İbn Dârüst Merzübân b. Hüsrev Fîrûz-ı Şirâzî, (Farsça: ﺗﺎﺝ ﺍﻟﻤﻠﻙ, d. 1046, Fars - ö. Şubat 1093), Büyük Selçuklu İmparatorluğu veziri.
Tâcülmülk ﺗﺎﺝ ﺍﻟﻤﻠﻙ | |
---|---|
Büyük Selçuklu İmparatorluğu Veziri | |
Görev süresi Ekim 1092 - 17 Ocak 1093 | |
Hükümdar | I. Melikşah I. Mahmud |
Yerine geldiği | Nizâmülmülk |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 1046 Fars, Büyük Selçuklu İmparatorluğu |
Ölüm | Şubat 1093 |
Dini | İslam |
İranlı vezir ailesinden gelen Tâcülmülk Büyük Selçuklu İmparatorluğu'nun kumandanlarından Serheng Savtegin'in hizmetinde bulunduktan sonra Selçuklu sarayına girdi ve çeşitli görevlerde bulunduktan sonra Terken Hatun'un vezirliğine yükseldi. Kendisine rakip olarak gördüğü Nizâmülmülk aleyhine çalışmalar yürütüp Sultan I. Melikşah'ı Nizâmülmülk aleyhine kışkırtmaya çalışarak gözden düşürmeye çalıştı. Nizâmülmülk'ün fakih ve sufîlere yaptığı yardımla İstanbul'un dahi fethedilebileceğini söylemesi üzerine Melikşah, Nizâmülmülk'ü azletmeye karar verdi ve bu kararını Nizâmülmülk'e bildirdi ancak Melikşah vezirini azletmeden Bağdat'a yürüdü. Bu seyahat sırasında Nizâmülmülk, Nihavend yakınlarında bir bâtınî fedai tarafından öldürüldü. Bazı kaynaklar katili bu cinayete azmettirenler arasında Tâcülmülk’ün adınıda zikreder.
Nizâmülmülk'ün ölümünün ardından I. Melikşah, Tâcülmülk'ü vezir tayin etti. I. Melikşah'ın kısa bir süre sonra ölümünün ardından Terken Hatun ile anlaşarak çocuk yaştaki Mahmud'u sultan ilan ettiler ve Tâcülmülk vezirliğe getirildi. Berkyaruk ile Terken Hatun'un arasında yapılan savaşta Terken Hatun'un ordusunun başında yer alan Tâcülmülk yenilgiden sonra kaçarken yakalandı. Berkyaruk, kabiliyetli bir vezir olduğu için Tâcülmülk'ü vezir tayin etmek istedi ancak Nizâmülmülk'ün ölümünde parmağı olduğunu düşünen Nizâmülmülk'ün oğlu ve naibi, taraftarlarına Tâcülmülk'ün öldürülmesi gerektiğini söylediler. Sonunda Şubat 1093'te Tâcülmülk öldürülüp cesedi parçalandı.
Tâcülmülk, Bağdat'ta Tâciyye Medresesi'ni yaptırmıştır.
Kaynakça
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Nizâmülmülk | Büyük Selçuklu İmparatorluğu Veziri Ekim 1092 - 17 Ocak 1093 | Sonra gelen: ? |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Taculmulk veya tam adiyla Ebu l Ganaim Taculmulk Ibn Darust Merzuban b Husrev Firuz i Sirazi Farsca ﺗﺎﺝ ﺍﻟﻤﻠﻙ d 1046 Fars o Subat 1093 Buyuk Selcuklu Imparatorlugu veziri Taculmulk ﺗﺎﺝ ﺍﻟﻤﻠﻙBuyuk Selcuklu Imparatorlugu VeziriGorev suresi Ekim 1092 17 Ocak 1093Hukumdar I Meliksah I MahmudYerine geldigi NizamulmulkKisisel bilgilerDogum 1046 Fars Buyuk Selcuklu ImparatorluguOlum Subat 1093Dini Islam Iranli vezir ailesinden gelen Taculmulk Buyuk Selcuklu Imparatorlugu nun kumandanlarindan Serheng Savtegin in hizmetinde bulunduktan sonra Selcuklu sarayina girdi ve cesitli gorevlerde bulunduktan sonra Terken Hatun un vezirligine yukseldi Kendisine rakip olarak gordugu Nizamulmulk aleyhine calismalar yurutup Sultan I Meliksah i Nizamulmulk aleyhine kiskirtmaya calisarak gozden dusurmeye calisti Nizamulmulk un fakih ve sufilere yaptigi yardimla Istanbul un dahi fethedilebilecegini soylemesi uzerine Meliksah Nizamulmulk u azletmeye karar verdi ve bu kararini Nizamulmulk e bildirdi ancak Meliksah vezirini azletmeden Bagdat a yurudu Bu seyahat sirasinda Nizamulmulk Nihavend yakinlarinda bir batini fedai tarafindan olduruldu Bazi kaynaklar katili bu cinayete azmettirenler arasinda Taculmulk un adinida zikreder Nizamulmulk un olumunun ardindan I Meliksah Taculmulk u vezir tayin etti I Meliksah in kisa bir sure sonra olumunun ardindan Terken Hatun ile anlasarak cocuk yastaki Mahmud u sultan ilan ettiler ve Taculmulk vezirlige getirildi Berkyaruk ile Terken Hatun un arasinda yapilan savasta Terken Hatun un ordusunun basinda yer alan Taculmulk yenilgiden sonra kacarken yakalandi Berkyaruk kabiliyetli bir vezir oldugu icin Taculmulk u vezir tayin etmek istedi ancak Nizamulmulk un olumunde parmagi oldugunu dusunen Nizamulmulk un oglu ve naibi taraftarlarina Taculmulk un oldurulmesi gerektigini soylediler Sonunda Subat 1093 te Taculmulk oldurulup cesedi parcalandi Taculmulk Bagdat ta Taciyye Medresesi ni yaptirmistir Kaynakca Ibn Hallikan Vefeyat II 131 Ibnu l Adim Bugyetu t taleb s 87 TDV Islam Ansiklopedisi cilt 39 sayfa 360 Siyasi goreviOnce gelen Nizamulmulk Buyuk Selcuklu Imparatorlugu Veziri Ekim 1092 17 Ocak 1093 Sonra gelen