Birinci ulusal mimarlık akımı, neoklasik Türk üslûbu veya millî mimarî rönesansı; ağırlıklı olarak 1908 ile 1930 yılları arasında yaygın olan mimarî üslûptur. Her ne kadar Osmanlı İmparatorluğu döneminde başlamış bir üslûp olsa da esas etkisini cumhuriyet döneminde göstermiştir.
Mimar Kemaleddin ile Vedat Tek'in öncülüğünü yaptığı ve önceleri "neoklasik Türk üslûbu" ya da "millî mimarî rönesansı" olarak adlandırılan, ama sonraları "birinci ulusal mimarlık akımı" adı verilen bu mimarî üslûp, mimarîde yerel, Türk bir tarz oluşturmayı hedeflemiştir. Bunu yaparken klasik Osmanlı yapılarında yer alan mimarî öğeler ve süslemeler sıklıkla kullanılmıştır. Bu akımın etkisi büyük ölçüde kamu binaları ile sınırlı kalmıştır. Bu akıma "Osmanlı canlandırmacılığı" veya "yeni Osmanlıcılık" isimleri de verilmiştir.
Birinci ulusal mimarlık akımının en önemli temsilcileri başta Mimar Kemaleddin ve Vedat Tek olmak üzere Arif Hikmet Koyunoğlu ile İtalyan asıllı bir mimar olan Giulio Mongeri'dir. Bu akıma aît en önemli mimarî örnekler arasında Mimar Kemaleddin’in İstanbul’da inşâ edilen Kemer Hatun Camisi, Lâleli'de Tayyare Apartmanları (bugünkü Merit Antik Oteli) ve Ankara’daki Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Genel Müdürlük Binâsı anılabilir. Mimar Kemaleddin Bey tarafından tasarlanan ve 1926 ile 1927 yıllarından inşa edilen II. Vakıf Apartmanı, birinci ulusal mimarlık döneminin önemli eserlerindendir. Yapı hâlen Devlet Tiyatroları’na hizmet vermektedir. Vedat Tek'in en önemli eserleri arasında ise İstanbul Sirkeci'de yer alan Büyük Postane ve Haydarpaşa Vapur İskelesi yer alır. Arif Hikmet Koyunoğlu’nun önemli tasarımları arasında Ankara’da inşa edilmiş Devlet Resim ve Heykel Müzesi (1927-1930) ve Ankara Etnografya Müzesi (1925-1928) yer almaktadır. Giulio Mongeri’nin birinci ulusal mimarlık akımı örnekleri arasında sayılan Ankara Ulus’ta yer alan Ziraat Bankası Genel Müdürlüğü Binası (1926) ile Osmanlı Bankası (1926) ve Türkiye İş Bankası (1928) binaları yer almaktadır. Ayrıca Beşiktaş İskelesi ve Kuzguncuk İskelesi’nin mimarı olan Ali Talat Bey de dönemin önemli temsilcilerindendir.
Bu akıma yönelik en yaygın eleştirilerin başında teknolojiye ayak uyduramaması; seçmeci ve biçimsel bir akım olması gösterilir.
Resim galerisi
- Vedat Tek tarafından tasarlanan Büyük Postane (1905-1909)
- Giulio Mongeri tarafından tasarlanan ilk Ziraat Bankası Genel Müdürlük Binası (1925-1929) Birinci Ulusal Mimarlık Akımı’nın ilk örneklerindendir.
- Arif Hikmet Koyunoğlu tarafından tasarlanmış olan Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi (1927-1930)
- Ali Talat Bey tarafından tasarlanan Beşiktaş İskelesi (1913) günümüzde halen kullanılmaktadır.
- Arif Hikmet Koyunoğlu tarafından tasarlanan Ankara Etnografya Müzesi (1925-1928)
- Kemalettin Bey tarafından tasarlanan II. Vakıf Apartmanı (1928-1930) Birinci Ulusal Mimarlık Akımı’nın Ankara’da uygulanmış önemli örneklerindendir.
- Kemalettin Bey tarafından tasarlanan Tayyare Apartmanları (1918-1922)
- Hasan Hadi tarafından tasarlanan Hasan Fehmi Ataç Apartmanı (1922-1925)
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b . MimarlikMuzesi.org. 2 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2011.
- ^ "Modernizm ve Ulusun İnşası, Sibel Bozdoğan, 2003". Arkitera.com. 7 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Kasım 2010.
- ^ "Mimarlık ve Kimlik Temrinleri- I: Türkiye'de Modern Yapı Kültürünün Bir Profili, Doç. Dr. Aydan Balamir, ODTÜ Mimarlık Bölümü". Mimarlık Dergisi, Mimarlar Odası Genel Merkezi. 19 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mart 2011.
- ^ . Radikal Gazetesi, Kitap Eki. 24 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2015.
- ^ "Cumhuriyet döneminin en güzel 10 binası, 24 Ekim 2008". Hürriyet Gazetesi. 22 Aralık 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mart 2011.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Birinci Ulusal Mimarlık Akımı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Birinci ulusal mimarlik akimi neoklasik Turk uslubu veya milli mimari ronesansi agirlikli olarak 1908 ile 1930 yillari arasinda yaygin olan mimari usluptur Her ne kadar Osmanli Imparatorlugu doneminde baslamis bir uslup olsa da esas etkisini cumhuriyet doneminde gostermistir Vedat Tek in kendisi icin tasarladigi evi Valikonagi Caddesi Nisantasi Istanbul Mimar Kemaleddin ile Vedat Tek in onculugunu yaptigi ve onceleri neoklasik Turk uslubu ya da milli mimari ronesansi olarak adlandirilan ama sonralari birinci ulusal mimarlik akimi adi verilen bu mimari uslup mimaride yerel Turk bir tarz olusturmayi hedeflemistir Bunu yaparken klasik Osmanli yapilarinda yer alan mimari ogeler ve suslemeler siklikla kullanilmistir Bu akimin etkisi buyuk olcude kamu binalari ile sinirli kalmistir Bu akima Osmanli canlandirmaciligi veya yeni Osmanlicilik isimleri de verilmistir Birinci ulusal mimarlik akiminin en onemli temsilcileri basta Mimar Kemaleddin ve Vedat Tek olmak uzere Arif Hikmet Koyunoglu ile Italyan asilli bir mimar olan Giulio Mongeri dir Bu akima ait en onemli mimari ornekler arasinda Mimar Kemaleddin in Istanbul da insa edilen Kemer Hatun Camisi Laleli de Tayyare Apartmanlari bugunku Merit Antik Oteli ve Ankara daki Turkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryollari Genel Mudurluk Binasi anilabilir Mimar Kemaleddin Bey tarafindan tasarlanan ve 1926 ile 1927 yillarindan insa edilen II Vakif Apartmani birinci ulusal mimarlik doneminin onemli eserlerindendir Yapi halen Devlet Tiyatrolari na hizmet vermektedir Vedat Tek in en onemli eserleri arasinda ise Istanbul Sirkeci de yer alan Buyuk Postane ve Haydarpasa Vapur Iskelesi yer alir Arif Hikmet Koyunoglu nun onemli tasarimlari arasinda Ankara da insa edilmis Devlet Resim ve Heykel Muzesi 1927 1930 ve Ankara Etnografya Muzesi 1925 1928 yer almaktadir Giulio Mongeri nin birinci ulusal mimarlik akimi ornekleri arasinda sayilan Ankara Ulus ta yer alan Ziraat Bankasi Genel Mudurlugu Binasi 1926 ile Osmanli Bankasi 1926 ve Turkiye Is Bankasi 1928 binalari yer almaktadir Ayrica Besiktas Iskelesi ve Kuzguncuk Iskelesi nin mimari olan Ali Talat Bey de donemin onemli temsilcilerindendir Bu akima yonelik en yaygin elestirilerin basinda teknolojiye ayak uyduramamasi secmeci ve bicimsel bir akim olmasi gosterilir Resim galerisiVedat Tek tarafindan tasarlanan Buyuk Postane 1905 1909 Giulio Mongeri tarafindan tasarlanan ilk Ziraat Bankasi Genel Mudurluk Binasi 1925 1929 Birinci Ulusal Mimarlik Akimi nin ilk orneklerindendir Arif Hikmet Koyunoglu tarafindan tasarlanmis olan Ankara Devlet Resim ve Heykel Muzesi 1927 1930 Ali Talat Bey tarafindan tasarlanan Besiktas Iskelesi 1913 gunumuzde halen kullanilmaktadir Arif Hikmet Koyunoglu tarafindan tasarlanan Ankara Etnografya Muzesi 1925 1928 Kemalettin Bey tarafindan tasarlanan II Vakif Apartmani 1928 1930 Birinci Ulusal Mimarlik Akimi nin Ankara da uygulanmis onemli orneklerindendir Kemalettin Bey tarafindan tasarlanan Tayyare Apartmanlari 1918 1922 Hasan Hadi tarafindan tasarlanan Hasan Fehmi Atac Apartmani 1922 1925 Ayrica bakinizIkinci Ulusal Mimarlik AkimiKaynakca a b MimarlikMuzesi org 2 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mart 2011 Modernizm ve Ulusun Insasi Sibel Bozdogan 2003 Arkitera com 7 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Kasim 2010 Mimarlik ve Kimlik Temrinleri I Turkiye de Modern Yapi Kulturunun Bir Profili Doc Dr Aydan Balamir ODTU Mimarlik Bolumu Mimarlik Dergisi Mimarlar Odasi Genel Merkezi 19 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mart 2011 Radikal Gazetesi Kitap Eki 24 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Ocak 2015 Cumhuriyet doneminin en guzel 10 binasi 24 Ekim 2008 Hurriyet Gazetesi 22 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mart 2011 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Birinci Ulusal Mimarlik Akimi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir