Black Scholes Eşitliği, 1973 yılında Fischer Black ve Myron Scholes tarafından yazılan "the pricing of options and corporate liabilities" adlı makalede ilk defa bahsedilen tekniğidir. O zamana kadar yapılan en iyi modellemedir ve halen kullanılmaktadır.
Black Scholes Modeli, aslında rassal hareketler izleyen sıvı moleküllerini ortaya koyan 'ın hisse fiyatlarına ve finansal hareketlere uyarlanması sonucu ortaya çıkmıştır.
Robert C. Merton'un modelde çözülemeyen bir bölümü çözmesinden sonra, model, Black-Scholes-Merton Modeli olarak anılmaya başlamıştır.
Bu çalışmaları sayesinde, Merton ve Scholes, 1997de Ekonomi alanında Nobel Ödülü almışlardır. Black 1995 yılında öldüğünden dolayı ödülü alamamıştır.
Model
Black–Scholes Modelinin önemli ayrıntıları:
- Söz konusu hissenin fiyatının hareketleri (St) izlemektedir. Sabit bir sapma () ve volatilite () olmak üzere;
- Söz konusu hissede açığa satış (short sell) yapılması mümkündür.
- Arbitraj imkânı yoktur.
- Hisselerde el değiştirme süreklidir.
- veya vergi yoktur.
- Bütün yatırım araçları tam bölünebilmelidir. (Mesela, bir aracın 1/100 nü almak mümkün olmalı.)
- ile borç alınabilmelidir.
- Hisse temettü dağıtmamalıdır. (Bu kural sadece basit BS modeli için geçerlidir.)
Yukarıdaki şartların sağlanması halinde, (European call option) için, opsiyon kullanma fiyatı K ve hissenin şu andaki fiyatı S, (yani opsiyonun verdiği hak ile T zaman sonra, hisseyi K fiyatından alma imkânımız var), sabit faiz r ve sabit volatilite olmak üzere;
Burada;
Bu formülde .
Bir fiyatı (put-call parity) ile hesaplanabilir ve aşağıdaki şekilde düzenlenebilir;
Kaynakça
- İngilizce wikipedia'daki BS Model maddesi 17 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Black Scholes Esitligi 1973 yilinda Fischer Black ve Myron Scholes tarafindan yazilan the pricing of options and corporate liabilities adli makalede ilk defa bahsedilen teknigidir O zamana kadar yapilan en iyi modellemedir ve halen kullanilmaktadir Black Scholes Modeli aslinda rassal hareketler izleyen sivi molekullerini ortaya koyan in hisse fiyatlarina ve finansal hareketlere uyarlanmasi sonucu ortaya cikmistir Robert C Merton un modelde cozulemeyen bir bolumu cozmesinden sonra model Black Scholes Merton Modeli olarak anilmaya baslamistir Bu calismalari sayesinde Merton ve Scholes 1997de Ekonomi alaninda Nobel Odulu almislardir Black 1995 yilinda oldugunden dolayi odulu alamamistir ModelBlack Scholes Modelinin onemli ayrintilari Soz konusu hissenin fiyatinin hareketleri St izlemektedir Sabit bir sapma m displaystyle mu ve volatilite s displaystyle sigma olmak uzere dSt mStdt sStdWt displaystyle dS t mu S t dt sigma S t dW t Soz konusu hissede aciga satis short sell yapilmasi mumkundur Arbitraj imkani yoktur Hisselerde el degistirme sureklidir veya vergi yoktur Butun yatirim araclari tam bolunebilmelidir Mesela bir aracin 1 100 nu almak mumkun olmali ile borc alinabilmelidir Hisse temettu dagitmamalidir Bu kural sadece basit BS modeli icin gecerlidir Yukaridaki sartlarin saglanmasi halinde European call option icin opsiyon kullanma fiyati K ve hissenin su andaki fiyati S yani opsiyonun verdigi hak ile T zaman sonra hisseyi K fiyatindan alma imkanimiz var sabit faiz r ve sabit volatilite s displaystyle sigma olmak uzere C S T SF d1 Ke rTF d2 displaystyle C S T S Phi d 1 Ke rT Phi d 2 Burada d1 ln S K r s2 2 TsT displaystyle d 1 frac ln S K r sigma 2 2 T sigma sqrt T d2 ln S K r s2 2 TsT d1 sT displaystyle d 2 frac ln S K r sigma 2 2 T sigma sqrt T d 1 sigma sqrt T Bu formulde F displaystyle Phi Bir fiyati put call parity ile hesaplanabilir ve asagidaki sekilde duzenlenebilir P S T Ke rTF d2 SF d1 displaystyle P S T Ke rT Phi d 2 S Phi d 1 KaynakcaIngilizce wikipedia daki BS Model maddesi 17 Aralik 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi