Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Black and Tans (İrlandaca: Dúchrónaigh) veya Kraliyet İrlanda Yedek Kuvvetleri (Fórsa Chúltaca Constáblachta Ríoga na hÉireann) İrlanda’daki devrimci durumu bastırmak amacıyla 1920-21 yılları arasında bölgeye gönderilen birlik. İrlanda Cumhuriyetçi Ordusuna (IRA) karşı kurulmuş olsa da İrlandalı sivil halka karşı giriştiği katliamlarla kötü şöhret sahibi olmuştur.
Kuruluşu
19. yüzyılın sonu ve 20. yüzyılın başında İrlanda siyaseti İngiltere’den bağımsızlık talepleriyle gündeme gelir. Ada için özerk yönetim (Home Rule) 1912 yılında İngiltere Parlamentosu tarafından yasalaşsa da I. Dünya Savaşının çıkmasından ötürü rafa kaldırılacaktır. İrlandalı cumhuriyetçiler için ise sadece özerk yönetim kabul edilemezdir, cumhuriyet ilan edilmelidir. 1916 yılında silahlı İrlandalı yurtseverler tarafından girişilen başarısız Paskalya Ayaklanmasından sonra isyanın liderlerinin asılarak idam edilmesi sonucu bağımsızlıkçı hareket radikalleşecektir. I. Dünya Savaşı sırasında İngiltere bu yüzden İrlanda’da zorunlu askere alma yapamayacak, devrimci Sinn Fein hareketi güçlenecektir. İrlanda’da 1918 yılında yapılan seçimlerde 105 vekilliğin 73 tanesini kazanacak ve 1919 Ocak ayında İrlanda Cumhuriyeti ilan edilecektir. Aynı ay İrlandalı Gönülllüler veya İrlanda Cumhuriyetçi Ordusu, daha sonraları İrlanda Bağımsızlık savaşı olarak adlandırılacak olan silahlı gerilla mücadelesine başlayacaktır. Saldırılar daha çok işgalci İngiliz ve İngiltere’ye bağlı İrlandalı polis teşkilatına karşı olur. 1920 yılı Ocak ayında İngiliz hükûmeti ilanlarla Royal Irısh Constabulary (RIC) birliğine takviye olmak üzere paralı asker aranır. Bölge hızla İngiliz karşıtı olmakta ve RIC birliğinin işi daha zor hale gelmektedir. Verilen ilana I. Dünya Savaşında savaşmış ve işsiz durumda bulunan bir sürü insan başvuracak ve Kasım 1921’e kadar birliğe 9.500 kişi katılacaktır. Bir anda büyük bir personel artışı olan birliğe RIC üniformaları yetişmediğinden yenilere sadece haki renk pantolon ve koyu yeşil polis kazakları verilecektir, birliğin Black and Tans ismi buradan gelmektedir. Üniformalar geldikten sonra RIC birliklerine verilen bu takma isim kaybolmayacak ve kullanılacaktır. Yeni gelenlerle güçlenen birlikler IRA’nın saldırılarına engel olup direnişini kırmak için mücadeleye başlayacaktır.
İrlanda’da yapılanlar
Black and Tans birliklerine döneme göre oldukça iyi ücret ödenmekteydi, günde 10 şilin, yiyecek ve kalacak yer. Çok az polis eğitimi alan birliklerin esas görevi polis karakollarının nöbetçi, muhafız ve koruyucu görevlerine yardımcı olmak, polis kuvvetlerine destek olmak ve gerillalara karşı toplum polisliğidir. Bu görevlerinden ötürü bu kuvvetler İrlanda’nın bağımsızlığını isteyen cumhuriyetçiler tarafından işgalci kuvvetler olarak değerlendirilmekteydi. Kısa sürede IRC kuvvetleri İrlanda’da kullandığı vahşi yöntemlerle kötü şöhrete kavuşacaktır. IRA karşı saldırılarında ilk ölen IRC üyesi İskoç Alxander Will Temmuz 1920’de polis kışlasına saldırıda hayatını kaybedecektir. Black and Tans İrlanda’da göreve başladığında birlik disiplinsizdir ve IRA saldırılarına karşılık sivil halka saldırırarak alınmaktaydı. 1920 yılında İrlanda’daki birçok küçük kasaba ve köy bunlar tarafından yakılacaktır. Kasım 1920’de Black and Tans öldürülen RIC üyelerinin intikamını almak için Tralee köyünü bir hafta boyunca yiyeceksiz ve susuz bırakarak ablukaya alacak, sonunda köyün Katolik rahibini öldüreceklerdir. Birlik Aralık 1920’de Cork City şehir merkezini yakacaktır. Ocak 1921’de İngiltere İşçi Partisince Parlamentoya verilen araştırma önergesinde hükûmetin Black and Tans birliklerini kurarak İrlanda’nın güvenliğini tehlikeye attığından bahsedilmekte ve sivil halka karşı yapılan saldırılardan söz edilmekteydi. Bunlara rağmen saldırılar durmamıştır. Mart 1920’de Croke Park’da 13 kişiyi öldürecek ve tarihe bir Kanlı Pazar daha eklenecektir. Bunun yanı sıra bölgedeki İngiliz Ordusunun da gerçekleştirdiği katliamlar ve saldırılar bulunmaktaydı. IRA ve İrlanda’nın bağımsızlığından yana olanlar ise kurum ayrımı yapmayarak işgalcilere karşı savaş açmıştı. Black and Tans’in eylemleri ve barbarlıkları İrlanda ve İngiltere’de önemli yarılmalara sebebiyet verecektir. Bazı siyasetçiler (Edward Wood, John Simon) askeri kuvvet kullanılmasına karşı çıkmış ve işçi partileriyle sendikalar tarafından da desteklenmiştir. 1920-22 yılları arasında İrlanda’da aktif görev yapan Black and Tans üyesi yaklşaık 7.000 civarındadır. Bu birliklerdeki üçte bir ölüm yüzdesi oldukça yüksektir. Ayrıca birlikler dağıtıldıktan sonra birlik üyelerine emeklilik hakkı tanınmamıştır. Birlikten ayrılanların sivil hayata uyum sağlayamadığı gözlemlenmiştir. Bilinen en az iki vakada eski Black and Tans üyeleri sivil hayatta işledikleri cinayetten dolayı İngiltere’de asılmış, diğer bir vakada da polisten kaçan katil yakalanacağını anlayınca intihar etmiştir.
Mirası
Black and Tans birliklerinin uyguladıkları vahşet yüzünden İrlanda’da hala bunlara karşı nefret duygusu yüksektedir. Black and Tan veya Tan kelimeleri İrlanda’da hala küfür niyetine kullanılmaktadır. İrlanda Cumhuriyetçi şarkılarının en meşhur olanlarından Dominic Behan’ın şarkısının adı “Come out Ye Black and Tans”dir. (Çıkın Ortaya Black and Tan’ler) Ayrıca İrlanda Bağımsızlık Savaşına bazen Tan Savaşı, Black and Tan Savaşı denilmektedir.
Black and Tans emirlerinden bir örnek
| “ | Eğer bir polis karakolu yanmışsa veya kalmaya uygun değilse, en yakındaki eve zorla el konacaktır, evdekiler ise sokağa atılacaklardır. Bırakın orada ölsünler-ne kadarı ölürse o kadar iyi. Eğer "eller yukarı" emrine anında itaat edilmezse ateş edin ve öldürmek için ateş edin. Eğer bir devriye birliğine yaklaşan bir kişinin elleri ceplerindeyse veya davranışları şüpheliyse onu derhal vurun. Bazı durumlarda masum kişileri de vurabilirsiniz; ancak buna engel olunamaz, bu uygulama sayesinde gerçek suçluları da vuracaksınız. Ne kadar adam vurursanız sizleri o kadar takdir edeceğim ve sizi temin ederim ki hiçbir polis vurduğu kişiler için sorumlu tutulmayacaktır. | „ |
— Yarbay Smyth, Haziran 1920 | ||
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Black and Tans Irlandaca Duchronaigh veya Kraliyet Irlanda Yedek Kuvvetleri Forsa Chultaca Constablachta Rioga na hEireann Irlanda daki devrimci durumu bastirmak amaciyla 1920 21 yillari arasinda bolgeye gonderilen birlik Irlanda Cumhuriyetci Ordusuna IRA karsi kurulmus olsa da Irlandali sivil halka karsi giristigi katliamlarla kotu sohret sahibi olmustur Kurulusu19 yuzyilin sonu ve 20 yuzyilin basinda Irlanda siyaseti Ingiltere den bagimsizlik talepleriyle gundeme gelir Ada icin ozerk yonetim Home Rule 1912 yilinda Ingiltere Parlamentosu tarafindan yasalassa da I Dunya Savasinin cikmasindan oturu rafa kaldirilacaktir Irlandali cumhuriyetciler icin ise sadece ozerk yonetim kabul edilemezdir cumhuriyet ilan edilmelidir 1916 yilinda silahli Irlandali yurtseverler tarafindan girisilen basarisiz Paskalya Ayaklanmasindan sonra isyanin liderlerinin asilarak idam edilmesi sonucu bagimsizlikci hareket radikallesecektir I Dunya Savasi sirasinda Ingiltere bu yuzden Irlanda da zorunlu askere alma yapamayacak devrimci Sinn Fein hareketi guclenecektir Irlanda da 1918 yilinda yapilan secimlerde 105 vekilligin 73 tanesini kazanacak ve 1919 Ocak ayinda Irlanda Cumhuriyeti ilan edilecektir Ayni ay Irlandali Gonullluler veya Irlanda Cumhuriyetci Ordusu daha sonralari Irlanda Bagimsizlik savasi olarak adlandirilacak olan silahli gerilla mucadelesine baslayacaktir Saldirilar daha cok isgalci Ingiliz ve Ingiltere ye bagli Irlandali polis teskilatina karsi olur 1920 yili Ocak ayinda Ingiliz hukumeti ilanlarla Royal Irish Constabulary RIC birligine takviye olmak uzere parali asker aranir Bolge hizla Ingiliz karsiti olmakta ve RIC birliginin isi daha zor hale gelmektedir Verilen ilana I Dunya Savasinda savasmis ve issiz durumda bulunan bir suru insan basvuracak ve Kasim 1921 e kadar birlige 9 500 kisi katilacaktir Bir anda buyuk bir personel artisi olan birlige RIC uniformalari yetismediginden yenilere sadece haki renk pantolon ve koyu yesil polis kazaklari verilecektir birligin Black and Tans ismi buradan gelmektedir Uniformalar geldikten sonra RIC birliklerine verilen bu takma isim kaybolmayacak ve kullanilacaktir Yeni gelenlerle guclenen birlikler IRA nin saldirilarina engel olup direnisini kirmak icin mucadeleye baslayacaktir Irlanda da yapilanlarBlack and Tans birliklerine doneme gore oldukca iyi ucret odenmekteydi gunde 10 silin yiyecek ve kalacak yer Cok az polis egitimi alan birliklerin esas gorevi polis karakollarinin nobetci muhafiz ve koruyucu gorevlerine yardimci olmak polis kuvvetlerine destek olmak ve gerillalara karsi toplum polisligidir Bu gorevlerinden oturu bu kuvvetler Irlanda nin bagimsizligini isteyen cumhuriyetciler tarafindan isgalci kuvvetler olarak degerlendirilmekteydi Kisa surede IRC kuvvetleri Irlanda da kullandigi vahsi yontemlerle kotu sohrete kavusacaktir IRA karsi saldirilarinda ilk olen IRC uyesi Iskoc Alxander Will Temmuz 1920 de polis kislasina saldirida hayatini kaybedecektir Black and Tans Irlanda da goreve basladiginda birlik disiplinsizdir ve IRA saldirilarina karsilik sivil halka saldirirarak alinmaktaydi 1920 yilinda Irlanda daki bircok kucuk kasaba ve koy bunlar tarafindan yakilacaktir Kasim 1920 de Black and Tans oldurulen RIC uyelerinin intikamini almak icin Tralee koyunu bir hafta boyunca yiyeceksiz ve susuz birakarak ablukaya alacak sonunda koyun Katolik rahibini oldureceklerdir Birlik Aralik 1920 de Cork City sehir merkezini yakacaktir Ocak 1921 de Ingiltere Isci Partisince Parlamentoya verilen arastirma onergesinde hukumetin Black and Tans birliklerini kurarak Irlanda nin guvenligini tehlikeye attigindan bahsedilmekte ve sivil halka karsi yapilan saldirilardan soz edilmekteydi Bunlara ragmen saldirilar durmamistir Mart 1920 de Croke Park da 13 kisiyi oldurecek ve tarihe bir Kanli Pazar daha eklenecektir Bunun yani sira bolgedeki Ingiliz Ordusunun da gerceklestirdigi katliamlar ve saldirilar bulunmaktaydi IRA ve Irlanda nin bagimsizligindan yana olanlar ise kurum ayrimi yapmayarak isgalcilere karsi savas acmisti Black and Tans in eylemleri ve barbarliklari Irlanda ve Ingiltere de onemli yarilmalara sebebiyet verecektir Bazi siyasetciler Edward Wood John Simon askeri kuvvet kullanilmasina karsi cikmis ve isci partileriyle sendikalar tarafindan da desteklenmistir 1920 22 yillari arasinda Irlanda da aktif gorev yapan Black and Tans uyesi yaklsaik 7 000 civarindadir Bu birliklerdeki ucte bir olum yuzdesi oldukca yuksektir Ayrica birlikler dagitildiktan sonra birlik uyelerine emeklilik hakki taninmamistir Birlikten ayrilanlarin sivil hayata uyum saglayamadigi gozlemlenmistir Bilinen en az iki vakada eski Black and Tans uyeleri sivil hayatta isledikleri cinayetten dolayi Ingiltere de asilmis diger bir vakada da polisten kacan katil yakalanacagini anlayinca intihar etmistir MirasiBlack and Tans birliklerinin uyguladiklari vahset yuzunden Irlanda da hala bunlara karsi nefret duygusu yuksektedir Black and Tan veya Tan kelimeleri Irlanda da hala kufur niyetine kullanilmaktadir Irlanda Cumhuriyetci sarkilarinin en meshur olanlarindan Dominic Behan in sarkisinin adi Come out Ye Black and Tans dir Cikin Ortaya Black and Tan ler Ayrica Irlanda Bagimsizlik Savasina bazen Tan Savasi Black and Tan Savasi denilmektedir Black and Tans emirlerinden bir ornek Eger bir polis karakolu yanmissa veya kalmaya uygun degilse en yakindaki eve zorla el konacaktir evdekiler ise sokaga atilacaklardir Birakin orada olsunler ne kadari olurse o kadar iyi Eger eller yukari emrine aninda itaat edilmezse ates edin ve oldurmek icin ates edin Eger bir devriye birligine yaklasan bir kisinin elleri ceplerindeyse veya davranislari supheliyse onu derhal vurun Bazi durumlarda masum kisileri de vurabilirsiniz ancak buna engel olunamaz bu uygulama sayesinde gercek suclulari da vuracaksiniz Ne kadar adam vurursaniz sizleri o kadar takdir edecegim ve sizi temin ederim ki hicbir polis vurdugu kisiler icin sorumlu tutulmayacaktir Yarbay Smyth Haziran 1920Ayrica bakinizIrlanda Ic Savasi The Wind That Shakes the Barley film Michael Collins