Boğa güreşi (İspanyolca: corrida de toros, tauromaquia, toreo), iki boğanın çeşitli amaçlarla güreştirilmesini ya da matador adı verilen bir insanın boğayı gittikçe yorup öldürmesini esas alan eğlence ve yarışma biçimi.
Tarih
Eski Çağ'da Girit halkı, bir takım törenler ile boğalarla güreşirlerdi. Tesalya bölgesinde (Taurocatapsia isminde bir çeşit boğa güreşinde), boğa at ile kovalanır, daha sonra boynuzlarıdan yakalanarak yere yıldırılırdı. 18. yüzyıl'a kadar İspanya ve Portekiz'de boğa ile güreş, daima at sırtında yapılıdı. Bu karşılaşmaların yıldızı, ata binen kişi olurdu (Caballero en plaza veya Rejoneador). Ancak zaman içinde, atın sırtında dövüşmek yerine yerde dövüş ön plana geçti ve , , , yetenekleri ile bu yeni biçimin öncüleri olmuşlardı. 1830 yılında 7. Fernando'nun Sevilla bölgesinde bununla ilgili bir okul açıp, yönetime Pedro Romero'yu atamasıyla, güreşçilerin hareketleri ve gerçekleştirdiği oyunlar, "resmen" denetim altına girdi.
Gösteri
Birçok matadorun güreştiği ve birçok boğanın öldürüldüğü gösteriye "corrida de toros" denmektedir. Bu yarışma, arenada baş bölümde oturan bir görevlinin denetiminde, kurallara tabii yapılır. Her boğa için karşılaşma, tercio isminde üç bölüme ayrılır: birinci tercio mızraklama, ikincisi şişeleme ve üçüncüsü öldürmedir. Tercio'lararası geçiş, görevli başkan tarafından belirlenir. (Geçiş, boru öttürülerek bildirilir.) Boğa da, geçitten "arena"ya çıktığında, matadorun "cuadrilla"sı arenada yerini alır. "Peon"lar ise "muletara"rıyla hayvanı üstlerine çekerek matadorun karşılaşma şartlarını saptaması için öncelikle boğayı düz çizgi boyunca koştururlar. Boğayı mızraklamakla görevli iki "picador", arenada kendilerine özel yerde beklerler. Hayvana önce, deneme amaçlı "muleta"yı sallayarak, matador yaklaşır. Bu deneme hareketlerinden sonra, mızraklamaya sıra gelir.
Türkiye'de boğa güreşi
Artvin'de Kafkasör boğa güreşi
Artvin Kafkasör boğa güreşleri ile nefes kesen görüntülerin sergilendiği bir ildir. Her yılın Haziran ayının üçüncü haftası boyunca geleneksel olarak düzenlenen festivalin ilginç yanı boğa güreşleridir. İlin her yanından getirilen boğalar boyun kalınlığına ve kilolarına göre sınıflandırılıp güreştirilir.
Bu güreşler yapıldığı tarihten itibaren, boğaların zarar görmemesi ve herhangi bir şekilde eziyete uğramamaları için dikkat edilmekte, belirli kurallar uygulanmaktadır. Güreş sırasında güçsüz görülen boğanın çekilmesi halinde yenik kabul edilir ve güreş meydanında ayrılan bölümden ilgililerce boğa alandan uzaklaştırılırlar. İlgililer ellerindeki uzun sopalarla gerektiğinde güç kullanmaktadırlar. Böylece, Kafkasör boğa güreşleri, kendi kuralları içinde güç gösterisi olarak bir spor ve şenlik ortamına dönüşür.[]
Karakucak güreşleri ve folklor gösterilerinin de yapıldığı festivalde, çevre ilçe ve köylerinden gelen halk şairlerinin atışmaları ilgiyle izlenir.[]
İspanyol boğa güreşi
İspanya'da yoğun olarak düzenlenen boğa güreşlerinde matador olarak adlandırılan kişi önceden yorulmuş ve kan kaybetmesine yol açacak şekilde yaralanmış boğayı öldürür.
Katalunya Otonom Bölge Parlamentosunda alınan karara göre 2012 yılından sonra boğa güreşi Katalunya'da yasaklanmıştır.
Fransız boğa güreşi
Güney Fransa'nın Provence bölgesinde bulunan Camargue'da boğa güreşlerinin kansız versiyonu olarak bilinen Course camarguaise düzenlenmektedir. Bu boğa güreşindeki temel amaç, boğalara zarar vermekten ziyade, boğaların arenaya alındığı 15 dakika içerisinde onların boynuzlarına sarılmış olan iplikleri çözmek yahut halkaları alarak kaçmaktır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Garry Marvin Bullfight. — University of Illinois Press, 1994. — 226 p. —
- Wood, Tristan, "How To Watch A Bullfight", 2011, Merlin Unwin Books,
- Fiske-Harrison, Alexander, "Into The Arena: The World of the Spanish Bullfight", 2011, Profile Books,
- Marvin, Garry, "Bullfight", 1988, University of Illinois Press,
Kaynakça
- ^ 28 Temmuz 2010 tarihli 29 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . El País haberi (İspanyolca), 28 Temmuz 2010 tarihinde erişilmiştir
Dış bağlantılar
- Dövüş Gerçeği - HAYTAP 17 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Boga guresi Ispanyolca corrida de toros tauromaquia toreo iki boganin cesitli amaclarla gurestirilmesini ya da matador adi verilen bir insanin bogayi gittikce yorup oldurmesini esas alan eglence ve yarisma bicimi Boga guresiTarihEski Cag da Girit halki bir takim torenler ile bogalarla guresirlerdi Tesalya bolgesinde Taurocatapsia isminde bir cesit boga guresinde boga at ile kovalanir daha sonra boynuzlaridan yakalanarak yere yildirilirdi 18 yuzyil a kadar Ispanya ve Portekiz de boga ile gures daima at sirtinda yapilidi Bu karsilasmalarin yildizi ata binen kisi olurdu Caballero en plaza veya Rejoneador Ancak zaman icinde atin sirtinda dovusmek yerine yerde dovus on plana gecti ve yetenekleri ile bu yeni bicimin onculeri olmuslardi 1830 yilinda 7 Fernando nun Sevilla bolgesinde bununla ilgili bir okul acip yonetime Pedro Romero yu atamasiyla gurescilerin hareketleri ve gerceklestirdigi oyunlar resmen denetim altina girdi GosteriBircok matadorun gurestigi ve bircok boganin olduruldugu gosteriye corrida de toros denmektedir Bu yarisma arenada bas bolumde oturan bir gorevlinin denetiminde kurallara tabii yapilir Her boga icin karsilasma tercio isminde uc bolume ayrilir birinci tercio mizraklama ikincisi siseleme ve ucuncusu oldurmedir Tercio lararasi gecis gorevli baskan tarafindan belirlenir Gecis boru otturulerek bildirilir Boga da gecitten arena ya ciktiginda matadorun cuadrilla si arenada yerini alir Peon lar ise muletara riyla hayvani ustlerine cekerek matadorun karsilasma sartlarini saptamasi icin oncelikle bogayi duz cizgi boyunca kostururlar Bogayi mizraklamakla gorevli iki picador arenada kendilerine ozel yerde beklerler Hayvana once deneme amacli muleta yi sallayarak matador yaklasir Bu deneme hareketlerinden sonra mizraklamaya sira gelir Turkiye de boga guresiArtvin de Kafkasor boga guresi Mitolojide Mithras bir bogayi oldururken Artvin Kafkasor boga guresleri ile nefes kesen goruntulerin sergilendigi bir ildir Her yilin Haziran ayinin ucuncu haftasi boyunca geleneksel olarak duzenlenen festivalin ilginc yani boga guresleridir Ilin her yanindan getirilen bogalar boyun kalinligina ve kilolarina gore siniflandirilip gurestirilir Bu guresler yapildigi tarihten itibaren bogalarin zarar gormemesi ve herhangi bir sekilde eziyete ugramamalari icin dikkat edilmekte belirli kurallar uygulanmaktadir Gures sirasinda gucsuz gorulen boganin cekilmesi halinde yenik kabul edilir ve gures meydaninda ayrilan bolumden ilgililerce boga alandan uzaklastirilirlar Ilgililer ellerindeki uzun sopalarla gerektiginde guc kullanmaktadirlar Boylece Kafkasor boga guresleri kendi kurallari icinde guc gosterisi olarak bir spor ve senlik ortamina donusur kaynak belirtilmeli Karakucak guresleri ve folklor gosterilerinin de yapildigi festivalde cevre ilce ve koylerinden gelen halk sairlerinin atismalari ilgiyle izlenir kaynak belirtilmeli Ispanyol boga guresiMeksika da bir boga guresi Ispanya da yogun olarak duzenlenen boga gureslerinde matador olarak adlandirilan kisi onceden yorulmus ve kan kaybetmesine yol acacak sekilde yaralanmis bogayi oldurur Katalunya Otonom Bolge Parlamentosunda alinan karara gore 2012 yilindan sonra boga guresi Katalunya da yasaklanmistir Fransiz boga guresiGuney Fransa nin Provence bolgesinde bulunan Camargue da boga gureslerinin kansiz versiyonu olarak bilinen Course camarguaise duzenlenmektedir Bu boga guresindeki temel amac bogalara zarar vermekten ziyade bogalarin arenaya alindigi 15 dakika icerisinde onlarin boynuzlarina sarilmis olan iplikleri cozmek yahut halkalari alarak kacmaktir Ayrica bakinizDeve guresi Boga sicramasiKaynakcaGarry Marvin Bullfight University of Illinois Press 1994 226 p ISBN 9780252064371 Wood Tristan How To Watch A Bullfight 2011 Merlin Unwin Books ISBN 9781906122270 Fiske Harrison Alexander Into The Arena The World of the Spanish Bullfight 2011 Profile Books ISBN 1846683351 Marvin Garry Bullfight 1988 University of Illinois Press ISBN 9780252064371Kaynakca 28 Temmuz 2010 tarihli 29 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde El Pais haberi Ispanyolca 28 Temmuz 2010 tarihinde erisilmistirDis baglantilarDovus Gercegi HAYTAP 17 Agustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde