Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bozkurt-Lotus davası, 2 Ağustos 1926 tarihinde Türk vapuru Bozkurt ile Lotus adındaki Fransız vapurunun Ege denizindeki Midilli açıklarında çarpışarak batması ve 8 Türk vatandaşının hayatını kaybetmesi sonucu Bozkurt'un kaptanı ile beraber Fransız gemisinin nöbetçi kaptanı Demons'un İstanbul'da Türkiye Devleti tarafından tutuklanması neticesinde başlayan uluslararası bir davadır.
Dava öncesi
Fransa, tutuklama kararına itiraz ederek Fransız kaptanını Türkiye'nin tutuklama yetkisi olmadığını iddia etmiştir. Bunun üzerine Lahey'deki Uluslararası Adalet Divanı'na başvurulmuş, 1934 yılındaki Soyadı Kanunu ile Bozkurt soyadını alacak olan Mahmut Esat'ın Türkiye'yi savunduğu bu dava Türk tezinin kazanması ile sonuçlanmıştır.
Mahmut Esat dava öncesi süreci şu şekilde anlatmıştır:
Bir gün Atatürk ve İnönü beni nezdlerine çağırdılar. Meseleyi bir daha izah etmemi emrettiler. Anlattım ve sözlerimi şöyle tamamladım: "Paşam, Lahey Adalet Divanına gidelim, kimin haklı olduğu meydana çıksın. Ben hakkımızdan eminim. Müsaade ederseniz davamızı ben müdafaa edeyim. Kaybedersem memlekete bir daha dönmem. Fakat kazanacağız. Hem Adalet Divanı önüne gitmeden Fransızların dediğini yapacak olursak Fransız Devletinin tehditleri karşısında boyun eğmiş olacağız, bu da onlara diğer meselelerde aynı tehditleri öne sürdürmek cesaretini verecektir. Halbuki Lahey Divanına gidersek davayı kaybetsek dahi şeref ve haysiyetimiz zedelenmez. Zira milletlerarası bir mahkemenin hükmüne uymak şerefsizlik değil, bilakis büyük şereftir." Bu sözler üzerine Atatürk bana şu şekilde cevap verdi: "Güle güle git kazanacaksın, kazanmasan da memleket seni bağrına basacaktır".
Lotus prensibi
Fransa, Türkiye'nin yaptığı tutuklamanın uluslararası hukuka aykırı olduğunu öne sürerek açık denizlerde işlenen suçlarda, yalnız geminin bağlı olduğu devletin kovuşturma hakkı bulunduğunu savundu. Adalet Divanı bunun zorunlu ve kesin bir kural olmadığına kanaat getirip suçun etkisinin Türk gemisinde görülmesi sebebiyle Türkiye Devleti'nin olayla ilgilenme hakkı bulunduğunu belirtti ve Fransız kaptanı hakkında kovuşturma yapmakla Türkiye'nin uluslararası hukuka aykırı davranmadığını kabul etti. Bu karar, literatüre Lotus prensibi ya da Lotus yaklaşımı olarak geçti ve "açık denizlerin serbestliği ilkesi" adı altında 1958 tarihli "Cenevre Açık Deniz Sözleşmesi"nde sözleşmeye taraf tüm ülkeler için kural hâline getirildi.
İlgili maddeler
- Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi (United Nations Convention on the Law of the Sea)
İlgili kitaplar
- Gülseren Akalın. “Bozkurt-Lotus Davası ve Atatürk”, Atatürk Araştırma Merkezi, V. Uluslararası Atatürk Kongresi 8 – 12 Aralık 2003, Ankara; Beşinci Uluslararası Atatürk Kongresi (Bildiriler), C. II, s. 1555-1565, Ankara, 2005
- Mustafa Balcıoğlu, Enver Bozkurt, M. Akif Kütükçü, Yasin Poyraz. Bozkurt Lotus Davası, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 2003.
Kaynakça
- ^ Alper Ersaydı, "Bozkurt-Lotus Davası ve Genç Türkiye'nin Hukuksal Yetkinliği", Tarih Okulu, Ocak-Nisan 2010, sf. 33-43
- ^ Tarık Ziya Işıtman, Mahmut Esat Bozkurt Hayati-Şahsiyeti-Eserleri, Güneş Basım ve Yayınevi, İzmir, 1944, sf. 19-20
- ^ "Convention of the High Seas (1958)". 22 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Nisan 2017.
Dış bağlantılar
- Full Text of the Judgment.
- Bozkurt-Lotus Davasının Uluslararası Hukuktaki Önemi ve Yeri - Durmuş Tezcan, 1995
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bozkurt Lotus davasi 2 Agustos 1926 tarihinde Turk vapuru Bozkurt ile Lotus adindaki Fransiz vapurunun Ege denizindeki Midilli aciklarinda carpisarak batmasi ve 8 Turk vatandasinin hayatini kaybetmesi sonucu Bozkurt un kaptani ile beraber Fransiz gemisinin nobetci kaptani Demons un Istanbul da Turkiye Devleti tarafindan tutuklanmasi neticesinde baslayan uluslararasi bir davadir Dava oncesiFransa tutuklama kararina itiraz ederek Fransiz kaptanini Turkiye nin tutuklama yetkisi olmadigini iddia etmistir Bunun uzerine Lahey deki Uluslararasi Adalet Divani na basvurulmus 1934 yilindaki Soyadi Kanunu ile Bozkurt soyadini alacak olan Mahmut Esat in Turkiye yi savundugu bu dava Turk tezinin kazanmasi ile sonuclanmistir Mahmut Esat dava oncesi sureci su sekilde anlatmistir Bir gun Ataturk ve Inonu beni nezdlerine cagirdilar Meseleyi bir daha izah etmemi emrettiler Anlattim ve sozlerimi soyle tamamladim Pasam Lahey Adalet Divanina gidelim kimin hakli oldugu meydana ciksin Ben hakkimizdan eminim Musaade ederseniz davamizi ben mudafaa edeyim Kaybedersem memlekete bir daha donmem Fakat kazanacagiz Hem Adalet Divani onune gitmeden Fransizlarin dedigini yapacak olursak Fransiz Devletinin tehditleri karsisinda boyun egmis olacagiz bu da onlara diger meselelerde ayni tehditleri one surdurmek cesaretini verecektir Halbuki Lahey Divanina gidersek davayi kaybetsek dahi seref ve haysiyetimiz zedelenmez Zira milletlerarasi bir mahkemenin hukmune uymak serefsizlik degil bilakis buyuk sereftir Bu sozler uzerine Ataturk bana su sekilde cevap verdi Gule gule git kazanacaksin kazanmasan da memleket seni bagrina basacaktir Lotus prensibiFransa Turkiye nin yaptigi tutuklamanin uluslararasi hukuka aykiri oldugunu one surerek acik denizlerde islenen suclarda yalniz geminin bagli oldugu devletin kovusturma hakki bulundugunu savundu Adalet Divani bunun zorunlu ve kesin bir kural olmadigina kanaat getirip sucun etkisinin Turk gemisinde gorulmesi sebebiyle Turkiye Devleti nin olayla ilgilenme hakki bulundugunu belirtti ve Fransiz kaptani hakkinda kovusturma yapmakla Turkiye nin uluslararasi hukuka aykiri davranmadigini kabul etti Bu karar literature Lotus prensibi ya da Lotus yaklasimi olarak gecti ve acik denizlerin serbestligi ilkesi adi altinda 1958 tarihli Cenevre Acik Deniz Sozlesmesi nde sozlesmeye taraf tum ulkeler icin kural haline getirildi Ilgili maddelerBirlesmis Milletler Deniz Hukuku Sozlesmesi United Nations Convention on the Law of the Sea Ilgili kitaplarGulseren Akalin Bozkurt Lotus Davasi ve Ataturk Ataturk Arastirma Merkezi V Uluslararasi Ataturk Kongresi 8 12 Aralik 2003 Ankara Besinci Uluslararasi Ataturk Kongresi Bildiriler C II s 1555 1565 Ankara 2005 Mustafa Balcioglu Enver Bozkurt M Akif Kutukcu Yasin Poyraz Bozkurt Lotus Davasi Nobel Yayin Dagitim Ankara 2003 ISBN 975 591 477 3Kaynakca Alper Ersaydi Bozkurt Lotus Davasi ve Genc Turkiye nin Hukuksal Yetkinligi Tarih Okulu Ocak Nisan 2010 sf 33 43 Tarik Ziya Isitman Mahmut Esat Bozkurt Hayati Sahsiyeti Eserleri Gunes Basim ve Yayinevi Izmir 1944 sf 19 20 Convention of the High Seas 1958 22 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Nisan 2017 Dis baglantilarFull Text of the Judgment Bozkurt Lotus Davasinin Uluslararasi Hukuktaki Onemi ve Yeri Durmus Tezcan 1995