British Leyland Motor Corporation (BLMC), Leyland Motor Corporation ve British Motor Holdings firmalarının birleşmesiyle 1968 yılında kurulmuş Britanyalı otomotiv şirketidir.
Endüstri | Otomotiv endüstrisi |
---|---|
Akıbeti | 1975 - Kamulaştırma 1986 bölünme |
Öncül | British Motor Holdings (BMH) Leyland Motors (LMC) Rover |
Ardıl | Jaguar Cars |
Kuruluş | 1968 |
Feshedilme | 1986 |
Genel merkezi | Birleşik Krallık |
Önemli kişiler | Graham Day |
Ürün | Otomobiller |
Tarihi
Birleşme öncesi
BMC II. Dünya Savaşı sonrası dönemde oluşan satıcı pazarında edindiği yüksek karları rasyonel yatırımlara dönüştürmeyi başaramamış finansal güçlükler içine girmişti. Leyland ise, rakibi olan Daimler Benz firmasının kamyonlarından daha kaliteli kamyon üretme iddiasında olan başarılı bir kamyon üreticisi durumundaydı. Bu dönemde Birleşik Krallık'ın iki prestijli oto firması olan Standart ve Rover firmalarını bünyesine katmış durumdaydı. Triumph yüksek kaliteli sedanlar ve yüksek performanslı spor arabalar üretmekte idi. Rover, savaştaki Amerikan yeniliği olan Jeep tipi arabaları çift diferansiyelli, dört çeker 4WD arabalara dönüştürerek sivil kullanıma sunmuştu. Rover ayrıca konfor ve hız bakımından gelişmiş kaliteli sedan arabalar da üretmekte idi.
Birleşmesi
1966 başlarında otomotiv sektöründe sadece üç büyük firma bulunmakta idi. Bunlar Rootes (kısa sürede Chrysler'in kontrolüne geçti), BMC (1968'de Jaguar ile birleşerek British Motor Holdings - BMH oldu) ve 1960'larda otobüs ve kamyon ihracatındaki performansı göz kamaştıran Leyland'tı. 5 Mart 1966'da Birleşik Krallık hükûmeti Industrial Reorganisation Corporation (IRC) kuruluşunu oluşturdu ve otomotiv sektöründeki rasyonalizasyon bu kuruluşun sorumluluğuna verildi. IRC sektörün güçlenmesi için bir "Şampiyon Kuruluş" un varlığını gerekli görüyordu ve bunu sağlamak için BMH ile Leyland'ın birleşmesini teşvik ettiler ve bir anlamda zorladılar. IRC tarafından BMH uluslararası pazarlarda rekabet edebilecek bir ölçekte ve güçte görülmedi. Buna karşılık Leyland güçlü, dengeli ve kârlı bir performans vermekte idi. Başkanları Donald Stokes Birleşik Krallık sanayi kesiminde en yeteneklilerden biri olarak biliniyordu. IRC yöneticileri bu aktiflerin bir araya gelmesi ile güçlü ve karalı bir "Şampiyon Şirket" in doğacağını ve sorunların aşılacağını düşünüyorlardı. Ayrıca 1967'lerde karamsar ve kötümser olmak için ufukta ciddi bir neden de görülmüyordu. BMH'ın direnişlerine ve görüşmelerde yaşanan olumsuzluklara karşılık hükûmetin ağırlığını koyması ile iki firma %50'şerlik hisselere sahip olarak British Leyland Motor Corporation (BLMC) olarak birleştiler.
Birleşme sonrası
Dev birer işveren olan Leyland ve BMC'nin birleşmesi, İngiliz İşçi Hükûmetine ve özellikle Teknoloji Bakanı Tony Benn'e cesaret verdi. Benn ve İşçi hükûmeti, gelecekti parlak başarıları öngörerek finansal destek sözü verdiler. Bu birleşmenin anlamı, 48 fabrikanın 200.000 çalışanı ve Austin, Morris, Rover, Jaguar, , MG, Austin Healey gibi kendi alanlarında prestij taşıyan markaların sahipliği idi. Bu aktiflerle BLMC İngiliz pazarının %40 payına hükmediyor ve dünyanın önde gelen bir otomotiv kuruluşu oluyordu. Bundan sonraki gelişmeler ise bir şampiyonun doğuşunu değil, aşırı sayıdaki fabrika, model, çalışan ve bayiden oluşan, hantal ve koordinasyonu güç bir imparatorluğun doğuşunu sergilemekte idi.
Yeni BLMC firmasının genel müdürü enerjik bir mühendis, dinamik bir satıcı olan ve daha önce Leyland'ı yöneten Donald Stokes oldu. Kendisine yakın bir şekilde destek veren iki yönetici John Barber ve George Turnbull olarak seçilmişti. Barber, Ford firmasından gelmekte idi ve orada başarılı Cortina modelini geliştiren ekiple çalışmıştı. BLMC'nin daha üst pazarlara geçmesini arzu eden bir finans müdürü idi. Turnbull, kendisini ve yeteneklerini Triumph'da kanıtlamış yaratıcı ve lider kişilikli bir yönetici idi. BLMC'nin bölümünün başına geçti.
, BLMC'nin en büyük ve en zayıf bölümü idi. Bir yatırım eksikliği ve kar yetersizliği spiralinin baskısı ile bunalmakta idi. Bu spiral yabancı arabaları rekabeti ile daha da hızlanmakta idi. Turnbull deneyimli bir finansçı olarak bölümün sorunlarını derhal kavradı. Ayrıca, Austin-Morris bölümünün efsanevi teknik direktörü Alec Issigonis'in sıra dışı karakteri ile uyum sağlamanın güçlüklerini de yaşadı.
Issigonis ve müdürleri, yeni bir araba tasarımlanırken bunun maliyetlerinin nasıl hesaplanacağı konusunda hiçbir fikir sahibi değillerdi. Bunun en belirgin örneği Mini Morris arabaların yaratılması idi. Yeryüzündeki en mükemmel performansı veren ufak arabası ve otomotiv tarihinin en devrimci tasarımlarından biri, üretilen her araba başına $45 dolar para kaybediyordu. Longbridge gibi BLMC fabrikaları teorik olarak yönetim tarafından pratikte ise sendika temsilcileri tarafından kontrol edilmekte idi. Triumph'ta sendika temsilcisi işçileri işe almakta, işten çıkartmakta ve üretim düzeylerini belirlemekte idi. İşçiler parça başına çalışmakta ve kotalarını doldurdukları zaman işi bırakıp evlerine veya publarına gitmekte idiler. Yapılan işin kalitesi hızla yozlaştı ve birçok fabrika öğleden sonra 2:00 civarlarında yarı terk edilmiş bir görünüm kazandı. Araba motorları fabrika kapısından araba bagajlarına konarak kaçırılıyordu. Sendikanın kabul ettirdiği şartlardan biri olan "Arama yasağı" bu süreci kolaylaştırmakta idi.
Turnbull sorunlarla boğuşabilmek için öncelikle kendine yakın genç ve enerjik bir yönetici kadrosu oluşturdu. Bu kadro ile endüstri ilişkilerini düzeltmeye ve üretim ve tasarımdaki kalite düşüklüklerini geliştirmeye çalıştı. Yönetim ve çalışanlar arasındaki haberleşmenin etkinliğini arttırmada başarılı oldu. Fakat önünde gidilmesi gereken oldukça uzun ve yokuş yukarı bir yol bulunmakta idi.
Bu arada Güney Kore Ulsan da Chung Ju Yung, Hyundai Motors firmasını kurarak Birleşik Krallık'tan kit hâlinde gelen Ford Cortina modeli arabaları monte etmeye başladı.
1971 yılında Turnbull ve BLMC'deki ekibi, yeni firmanın ilk yeni arabası Morris Marina'yı pazara sürdüler. Bu araba Ford'un Cortina modeli ile rekabet etmek için üretilmişti. Fabrikalardaki seri üretime hakim olan koşullar düşünüldüğünde bu arabanın üretim hattından çıkmasına bile mucize gözü ile bakmak gerekiyordu. 1970 yılında Austin-Morris bir endüstriyel eylem yaşamadan sadece iki hafta geçirebilmişti. Sendikaların esas aldığı parça başına üretim sistemi, parçalarda veya üretim hattı tekniğinde en ufak bir değişimin haftalar süren bir toplu sözleşme pazarlığına neden olmasıydı. Sigara yakacağının soldan sağa geçirilmesi bile, sendikaların bütün arabanın montaj hadlerini yeniden pazarlığa sürmesine neden olmaktaydı. Japon rakiplerinin "Yalın Üretim" ve "Tam zamanında Tedarik (JIT)" tekniklerine geçmelerinden yirmi yıl sonra bile, BLMC yönetimi sürekli grev tehdidi altında yaşamak ve radyatör, egzoz gibi parçalarda bile en az iki tedarikçiden sağlanan stoklarla çalışmak durumunda kalıyorlardı.
Turnbull giderek moral yitirmeye başladı. Karısı Marion, basında BLMC nin kâr ettiğine dair haberleri görmekten bile korkar hale gelmişti. Bu haberlerin sonrasında sendikalar hemen pazarlık masasına oturma eğilimine giriyorlar ve talepleri hemen karşılanmadığında grevle sistemi felç ediyorlardı.
1973'te, Turnbull ve BLMC deki teknik direktörü Austin Allegro'yu ürettiler. Bu Issigonis tasarımlı 1100 ve 1300 modellerinden vazgeçmek amacını taşıyordu. Model beklentileri karşılayamadı ve BLMC’nin yıldızı saha da zorlaşan ekonomik ve politik ortamda giderek solmaya başladı.
Donald Strokes emekli olma aşamasına gelmişti. Yerini kimin alacağı konusunda bir iktidar kavgası başladı. Strokes'in hemen altında yer alan iki yönetici bu kavganın liderliğini oluşturarak firmanın sorunlarının daha da derinleşmesine neden oldular. Turnbull firmanın üretim hacimlerini optimum belirleyebilme sorununu çözmesi gerektiğine ve bunun mümkün olduğuna inanmaktaydı. Bunun en iyi yöntemi firmayı desantralize etmek ve otonom bölümlere yetki devretmek olacaktı. John Barber ise firmanın daha üst pazarlara geçmesi gerektiğine inanıyordu ve bunun yolu da firmanın Ford veya GM modelinde yeniden merkezileşmesi idi.
Kamulaştırılması
Kazanan Barber ve merkezciler oldu veya onlar kazandıklarını sandılar. 1973 mayısında Barber, Strokes'in yardımcısı ve görevi devralacak yönetici olarak atandı. Altı ay sonra Turnbull, Austin-Morris'in yönetici müdürlüğünden istifa etti. Turnbull'un istifası, sektörde ileri gelen birçok kişiyi şok etti. Her zaman ideallerinin arkasında durmuştu ve onları terk etmek gibi bir niyeti yoktu. Bu eyleminin etkisini yumuşatacak herhangi bir başka işe de talip olmadı.
Turnbull 1974'te bir Güney Kore Chaebol (Holding) firmasında bir otomobil üretim sistemini geliştirirken, İngiliz hükûmeti BLMC firmasını kamulaştırma zorunda kaldı. Bunun sonucu ise bir ticari ve politik facia oldu ve bu facia şok bir şekilde yükselen petrol fiyatlarının da tüketici harcama eğilimlerini bozması ile katlanarak büyüdü. Kuzey Denizi petrol gelirleri İngiliz Paund'unun diğer para birimleri karşısında değerini yükselterek BLMC arabalarının rekabetçi avantajlarını kaybetmelerine yol açtı. Yeryüzündeki beşinci en büyük araba firması BLMC, İngiliz hükûmetinin sırtında ciddi bir yük oluşturmaya başladı. İngiliz başbakanı Harold Wilson bu sorunun çözümünü, danışmanı olan Sir Don Ryder'e devretti. Ryder oluşturduğu bir ekiple sektörün sorunlarını yakından inceleyerek hükûmete öneriler götürdü.
Ryder ve ekibinin planı, devlet mülkiyetindeki İngiliz oto endüstrisinin genişletilmesi için hazır bir reçete gibi ortaya çıktı. Arabaların özelliğine, pazar segmentine, rekabetçi üstünlüklerine hiç dikkat edilmeden, bir markayı diğerinde ayırmadan basmakalıp bir yaklaşımı sergiliyordu. Kendine özgü gelenekleri ve sorunları olan bir sektöre, işletmecilik kitaplarının en sıradan kuralları ve pazarlamacılığın moda formülleri ile yaklaşılmakta idi. Ryder, BLMC müdürlerine danışma gereğini duymadı. Buna karşılık en militan üyelerinin kontrolünü kaybetmek durumunda kalan sendikaların gönlünü alacak yaklaşımlarda bulundu. Böylece bu militan elemanların geçmişte tadını çıkarttığı işletmecilik ortamının, yeni dönemde de sürmesine olanak sağladı. Sektörün sorunlarından sorumlu tuttukları tepe yönetim ile görüşmekten özellikle kaçınmaları, olaylara ara yöneticilerin vizyonu ile bakmalarına ve kararları etkileyen stratejik öncelikleri gözden kaçırmalarına neden oldu.
Bu olayda politikanın ekonomi ve işletmecilik sorunlarına autistik bakışının belirgin bir örneği görülmektedir. Ekonomi ve işletmecilik sorunlarının çözümü politik olarak güçlükler taşısa bile bunların nasıl çözülebileceği bilimsel olarak bellidir. Birleşik Krallık'ın herhangi sıradan işletme fakültesi, otomotiv sektörünün sorunları ve bunların nasıl çözümlenebileceği konusunda çok değerli önerilerde bulunabilirdi. Fakat sorunlara objektif ve rasyonel yaklaşmak yerine politik önceliklere göre davranmanın autistik çıkmazı, sektörde sorunların derinleşerek felakete dönüşmesine yol açtı.
Devlet mülkiyeti ve Ryder planı altında çalışan BLMC giderek milli bir mizah konusu olmaya başladı. BLMC logosu artık kötü kalite, sonu gelmeyen grevler, azalan verimlilik, tırmanarak artan ücret talepleri anlamına gelmeye başladı. Hükûmet, Kuzey Denizi petrollerinin gelirini ve vergi ödeyenlerin parasını şirkete akıttığı halde durum kötüleşmeye devam etti. Austin, Morris, Jaguar ve MG gibi gurulu markalar yerlere serildiler. Bağımsız bölümler, Amerika, Japonya ve Avrupa karşısında rekabet güçlerini sağlayacak olan mükemmelcilik imajlarını yitirdiler.
1977'de BLMC'nin yeni patronu Michael Edwardes oldu. Edwardes kuruluşu, yılda adam başına dört araba üretimi gibi düşük bir verimlilik düzeyinde devraldı. İşçi hükûmeti başbakanı James Callaghan tarafından politik önceliklere göre atanmış bir yönetici idi. Yeni başkan yardımcısı İskoç-Amerikan kökenli gözüpek bir yönetici olan Ian Mcgregor oldu. Edwardes ve Mcgregor sonraki iki yılda sendikalarla sürdürülen çatışmalarda sıkı pazarlıkçılar olduklarını kanıtladılar. Bu arada BLMC devletin büyük ölçekteki paralarını yutmaya devam ediyordu.
1979'da BLMC yönetim kurulu muhalefet lideri Margaret Thatcher'i bir öğle yemekli toplantıya davet etti. Bayan Thatcher iktidara hazırlık dönemindeydi. Sandalyesine yerleştiği anda bakışının ne olduğunu gösteren sert bir yaklaşım yaptı. " Evet Mr. Edwardes. Söyleyin bakalım, neden bizler British Leylanda daha fazla para dökmek zorundayız."
Margaret Thatcher ve Muhafazakâr Parti o yıl seçimleri kazandı. Tatcher hükûmetinin temel ilkelerinden biri, Birleşik Krallık'ın ekonomik sorunlarını Monetarist kuramlara uygun yöntemlerel çözmek idi. Gündemlerinde yoğun bir özelleştirme programı vardı ve bundan taviz vermeyi düşünmüyorlardı. BLMC, bu programın en çok sözü edilen uygulamalarından biridir.
Feshedilmesi
1980 yılında İngiliz Sanayi Bakanı Keith Joseph firmayı $700 milyon dolara alıcılara devretti. Hükûmet bunun alternatifi olan tasfiyenin, kendilerine işsizlik sorunları çıkartacağını ve daha pahalıya mal olacağını hesaplamıştı. Hükûmet buna rağmen BLMC'a ilave $1,5 Milyar dolar destek sağlamak durumunda kaldı. Hükûmet buraya harcanan her peniye esef ettiğini belli etti. 1982'de Edwardes BLMC işletmelerinden 19'unu satarak elden çıkardı. İşgücü 196.000'den 104.000'e indirgendi. Triumph ve GM işletmeleri kapatıldı. Rover işletmesinin Honda ile işbirliği yapabilmesi için olanaklar sağladı. Bu arada Metro, Maestro ve Montego gibi yeni modellerin yaratılmasına öncülük etti.
1986'da Sir Graham Day, BLMC'de başkanlık görevini Edwardes'ten devraldı. Day firmanı ismini Rover'e çevirdi ve hisselerini pazara sürdü. İngiliz hükûmeti Rover'i GM'ye satma niyeti olduğunu deklare etti. Avam kamarasındaki şiddetli tartışma ve muhalefet, muhafazakârla arasında da özelleştirmenin bu ölçüsünden hoşnutsuz olanlar olduğunu sergiledi. Otuz muhafazakâr milletvekili, işçi partililer ile birlikte satışın aleyhine oy kullandılar. Rover, British Aerospace kuruluşunun bir parçası olarak özelleştirildi.
BLMC şirketleri ve markaları
Wikimedia Commons'ta British Leyland ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
British Leyland Motor Corporation BLMC Leyland Motor Corporation ve British Motor Holdings firmalarinin birlesmesiyle 1968 yilinda kurulmus Britanyali otomotiv sirketidir British LeylandEndustriOtomotiv endustrisiAkibeti1975 Kamulastirma 1986 bolunmeOnculBritish Motor Holdings BMH Leyland Motors LMC RoverArdilJaguar CarsKurulus1968Feshedilme1986Genel merkeziBirlesik KrallikOnemli kisilerGraham DayUrunOtomobillerTarihiBirlesme oncesi BMC II Dunya Savasi sonrasi donemde olusan satici pazarinda edindigi yuksek karlari rasyonel yatirimlara donusturmeyi basaramamis finansal guclukler icine girmisti Leyland ise rakibi olan Daimler Benz firmasinin kamyonlarindan daha kaliteli kamyon uretme iddiasinda olan basarili bir kamyon ureticisi durumundaydi Bu donemde Birlesik Krallik in iki prestijli oto firmasi olan Standart ve Rover firmalarini bunyesine katmis durumdaydi Triumph yuksek kaliteli sedanlar ve yuksek performansli spor arabalar uretmekte idi Rover savastaki Amerikan yeniligi olan Jeep tipi arabalari cift diferansiyelli dort ceker 4WD arabalara donusturerek sivil kullanima sunmustu Rover ayrica konfor ve hiz bakimindan gelismis kaliteli sedan arabalar da uretmekte idi Birlesmesi 1966 baslarinda otomotiv sektorunde sadece uc buyuk firma bulunmakta idi Bunlar Rootes kisa surede Chrysler in kontrolune gecti BMC 1968 de Jaguar ile birleserek British Motor Holdings BMH oldu ve 1960 larda otobus ve kamyon ihracatindaki performansi goz kamastiran Leyland ti 5 Mart 1966 da Birlesik Krallik hukumeti Industrial Reorganisation Corporation IRC kurulusunu olusturdu ve otomotiv sektorundeki rasyonalizasyon bu kurulusun sorumluluguna verildi IRC sektorun guclenmesi icin bir Sampiyon Kurulus un varligini gerekli goruyordu ve bunu saglamak icin BMH ile Leyland in birlesmesini tesvik ettiler ve bir anlamda zorladilar IRC tarafindan BMH uluslararasi pazarlarda rekabet edebilecek bir olcekte ve gucte gorulmedi Buna karsilik Leyland guclu dengeli ve karli bir performans vermekte idi Baskanlari Donald Stokes Birlesik Krallik sanayi kesiminde en yeteneklilerden biri olarak biliniyordu IRC yoneticileri bu aktiflerin bir araya gelmesi ile guclu ve karali bir Sampiyon Sirket in dogacagini ve sorunlarin asilacagini dusunuyorlardi Ayrica 1967 lerde karamsar ve kotumser olmak icin ufukta ciddi bir neden de gorulmuyordu BMH in direnislerine ve gorusmelerde yasanan olumsuzluklara karsilik hukumetin agirligini koymasi ile iki firma 50 serlik hisselere sahip olarak British Leyland Motor Corporation BLMC olarak birlestiler Birlesme sonrasi Dev birer isveren olan Leyland ve BMC nin birlesmesi Ingiliz Isci Hukumetine ve ozellikle Teknoloji Bakani Tony Benn e cesaret verdi Benn ve Isci hukumeti gelecekti parlak basarilari ongorerek finansal destek sozu verdiler Bu birlesmenin anlami 48 fabrikanin 200 000 calisani ve Austin Morris Rover Jaguar MG Austin Healey gibi kendi alanlarinda prestij tasiyan markalarin sahipligi idi Bu aktiflerle BLMC Ingiliz pazarinin 40 payina hukmediyor ve dunyanin onde gelen bir otomotiv kurulusu oluyordu Bundan sonraki gelismeler ise bir sampiyonun dogusunu degil asiri sayidaki fabrika model calisan ve bayiden olusan hantal ve koordinasyonu guc bir imparatorlugun dogusunu sergilemekte idi Yeni BLMC firmasinin genel muduru enerjik bir muhendis dinamik bir satici olan ve daha once Leyland i yoneten Donald Stokes oldu Kendisine yakin bir sekilde destek veren iki yonetici John Barber ve George Turnbull olarak secilmisti Barber Ford firmasindan gelmekte idi ve orada basarili Cortina modelini gelistiren ekiple calismisti BLMC nin daha ust pazarlara gecmesini arzu eden bir finans muduru idi Turnbull kendisini ve yeteneklerini Triumph da kanitlamis yaratici ve lider kisilikli bir yonetici idi BLMC nin bolumunun basina gecti BLMC nin en buyuk ve en zayif bolumu idi Bir yatirim eksikligi ve kar yetersizligi spiralinin baskisi ile bunalmakta idi Bu spiral yabanci arabalari rekabeti ile daha da hizlanmakta idi Turnbull deneyimli bir finansci olarak bolumun sorunlarini derhal kavradi Ayrica Austin Morris bolumunun efsanevi teknik direktoru Alec Issigonis in sira disi karakteri ile uyum saglamanin gucluklerini de yasadi Issigonis ve mudurleri yeni bir araba tasarimlanirken bunun maliyetlerinin nasil hesaplanacagi konusunda hicbir fikir sahibi degillerdi Bunun en belirgin ornegi Mini Morris arabalarin yaratilmasi idi Yeryuzundeki en mukemmel performansi veren ufak arabasi ve otomotiv tarihinin en devrimci tasarimlarindan biri uretilen her araba basina 45 dolar para kaybediyordu Longbridge gibi BLMC fabrikalari teorik olarak yonetim tarafindan pratikte ise sendika temsilcileri tarafindan kontrol edilmekte idi Triumph ta sendika temsilcisi iscileri ise almakta isten cikartmakta ve uretim duzeylerini belirlemekte idi Isciler parca basina calismakta ve kotalarini doldurduklari zaman isi birakip evlerine veya publarina gitmekte idiler Yapilan isin kalitesi hizla yozlasti ve bircok fabrika ogleden sonra 2 00 civarlarinda yari terk edilmis bir gorunum kazandi Araba motorlari fabrika kapisindan araba bagajlarina konarak kaciriliyordu Sendikanin kabul ettirdigi sartlardan biri olan Arama yasagi bu sureci kolaylastirmakta idi Turnbull sorunlarla bogusabilmek icin oncelikle kendine yakin genc ve enerjik bir yonetici kadrosu olusturdu Bu kadro ile endustri iliskilerini duzeltmeye ve uretim ve tasarimdaki kalite dusukluklerini gelistirmeye calisti Yonetim ve calisanlar arasindaki haberlesmenin etkinligini arttirmada basarili oldu Fakat onunde gidilmesi gereken oldukca uzun ve yokus yukari bir yol bulunmakta idi Bu arada Guney Kore Ulsan da Chung Ju Yung Hyundai Motors firmasini kurarak Birlesik Krallik tan kit halinde gelen Ford Cortina modeli arabalari monte etmeye basladi 1971 yilinda Turnbull ve BLMC deki ekibi yeni firmanin ilk yeni arabasi Morris Marina yi pazara surduler Bu araba Ford un Cortina modeli ile rekabet etmek icin uretilmisti Fabrikalardaki seri uretime hakim olan kosullar dusunuldugunde bu arabanin uretim hattindan cikmasina bile mucize gozu ile bakmak gerekiyordu 1970 yilinda Austin Morris bir endustriyel eylem yasamadan sadece iki hafta gecirebilmisti Sendikalarin esas aldigi parca basina uretim sistemi parcalarda veya uretim hatti tekniginde en ufak bir degisimin haftalar suren bir toplu sozlesme pazarligina neden olmasiydi Sigara yakacaginin soldan saga gecirilmesi bile sendikalarin butun arabanin montaj hadlerini yeniden pazarliga surmesine neden olmaktaydi Japon rakiplerinin Yalin Uretim ve Tam zamaninda Tedarik JIT tekniklerine gecmelerinden yirmi yil sonra bile BLMC yonetimi surekli grev tehdidi altinda yasamak ve radyator egzoz gibi parcalarda bile en az iki tedarikciden saglanan stoklarla calismak durumunda kaliyorlardi Turnbull giderek moral yitirmeye basladi Karisi Marion basinda BLMC nin kar ettigine dair haberleri gormekten bile korkar hale gelmisti Bu haberlerin sonrasinda sendikalar hemen pazarlik masasina oturma egilimine giriyorlar ve talepleri hemen karsilanmadiginda grevle sistemi felc ediyorlardi 1973 te Turnbull ve BLMC deki teknik direktoru Austin Allegro yu urettiler Bu Issigonis tasarimli 1100 ve 1300 modellerinden vazgecmek amacini tasiyordu Model beklentileri karsilayamadi ve BLMC nin yildizi saha da zorlasan ekonomik ve politik ortamda giderek solmaya basladi Donald Strokes emekli olma asamasina gelmisti Yerini kimin alacagi konusunda bir iktidar kavgasi basladi Strokes in hemen altinda yer alan iki yonetici bu kavganin liderligini olusturarak firmanin sorunlarinin daha da derinlesmesine neden oldular Turnbull firmanin uretim hacimlerini optimum belirleyebilme sorununu cozmesi gerektigine ve bunun mumkun olduguna inanmaktaydi Bunun en iyi yontemi firmayi desantralize etmek ve otonom bolumlere yetki devretmek olacakti John Barber ise firmanin daha ust pazarlara gecmesi gerektigine inaniyordu ve bunun yolu da firmanin Ford veya GM modelinde yeniden merkezilesmesi idi Kamulastirilmasi Kazanan Barber ve merkezciler oldu veya onlar kazandiklarini sandilar 1973 mayisinda Barber Strokes in yardimcisi ve gorevi devralacak yonetici olarak atandi Alti ay sonra Turnbull Austin Morris in yonetici mudurlugunden istifa etti Turnbull un istifasi sektorde ileri gelen bircok kisiyi sok etti Her zaman ideallerinin arkasinda durmustu ve onlari terk etmek gibi bir niyeti yoktu Bu eyleminin etkisini yumusatacak herhangi bir baska ise de talip olmadi Turnbull 1974 te bir Guney Kore Chaebol Holding firmasinda bir otomobil uretim sistemini gelistirirken Ingiliz hukumeti BLMC firmasini kamulastirma zorunda kaldi Bunun sonucu ise bir ticari ve politik facia oldu ve bu facia sok bir sekilde yukselen petrol fiyatlarinin da tuketici harcama egilimlerini bozmasi ile katlanarak buyudu Kuzey Denizi petrol gelirleri Ingiliz Paund unun diger para birimleri karsisinda degerini yukselterek BLMC arabalarinin rekabetci avantajlarini kaybetmelerine yol acti Yeryuzundeki besinci en buyuk araba firmasi BLMC Ingiliz hukumetinin sirtinda ciddi bir yuk olusturmaya basladi Ingiliz basbakani Harold Wilson bu sorunun cozumunu danismani olan Sir Don Ryder e devretti Ryder olusturdugu bir ekiple sektorun sorunlarini yakindan inceleyerek hukumete oneriler goturdu Ryder ve ekibinin plani devlet mulkiyetindeki Ingiliz oto endustrisinin genisletilmesi icin hazir bir recete gibi ortaya cikti Arabalarin ozelligine pazar segmentine rekabetci ustunluklerine hic dikkat edilmeden bir markayi digerinde ayirmadan basmakalip bir yaklasimi sergiliyordu Kendine ozgu gelenekleri ve sorunlari olan bir sektore isletmecilik kitaplarinin en siradan kurallari ve pazarlamaciligin moda formulleri ile yaklasilmakta idi Ryder BLMC mudurlerine danisma geregini duymadi Buna karsilik en militan uyelerinin kontrolunu kaybetmek durumunda kalan sendikalarin gonlunu alacak yaklasimlarda bulundu Boylece bu militan elemanlarin gecmiste tadini cikarttigi isletmecilik ortaminin yeni donemde de surmesine olanak sagladi Sektorun sorunlarindan sorumlu tuttuklari tepe yonetim ile gorusmekten ozellikle kacinmalari olaylara ara yoneticilerin vizyonu ile bakmalarina ve kararlari etkileyen stratejik oncelikleri gozden kacirmalarina neden oldu Bu olayda politikanin ekonomi ve isletmecilik sorunlarina autistik bakisinin belirgin bir ornegi gorulmektedir Ekonomi ve isletmecilik sorunlarinin cozumu politik olarak guclukler tasisa bile bunlarin nasil cozulebilecegi bilimsel olarak bellidir Birlesik Krallik in herhangi siradan isletme fakultesi otomotiv sektorunun sorunlari ve bunlarin nasil cozumlenebilecegi konusunda cok degerli onerilerde bulunabilirdi Fakat sorunlara objektif ve rasyonel yaklasmak yerine politik onceliklere gore davranmanin autistik cikmazi sektorde sorunlarin derinleserek felakete donusmesine yol acti Devlet mulkiyeti ve Ryder plani altinda calisan BLMC giderek milli bir mizah konusu olmaya basladi BLMC logosu artik kotu kalite sonu gelmeyen grevler azalan verimlilik tirmanarak artan ucret talepleri anlamina gelmeye basladi Hukumet Kuzey Denizi petrollerinin gelirini ve vergi odeyenlerin parasini sirkete akittigi halde durum kotulesmeye devam etti Austin Morris Jaguar ve MG gibi gurulu markalar yerlere serildiler Bagimsiz bolumler Amerika Japonya ve Avrupa karsisinda rekabet guclerini saglayacak olan mukemmelcilik imajlarini yitirdiler 1977 de BLMC nin yeni patronu Michael Edwardes oldu Edwardes kurulusu yilda adam basina dort araba uretimi gibi dusuk bir verimlilik duzeyinde devraldi Isci hukumeti basbakani James Callaghan tarafindan politik onceliklere gore atanmis bir yonetici idi Yeni baskan yardimcisi Iskoc Amerikan kokenli gozupek bir yonetici olan Ian Mcgregor oldu Edwardes ve Mcgregor sonraki iki yilda sendikalarla surdurulen catismalarda siki pazarlikcilar olduklarini kanitladilar Bu arada BLMC devletin buyuk olcekteki paralarini yutmaya devam ediyordu 1979 da BLMC yonetim kurulu muhalefet lideri Margaret Thatcher i bir ogle yemekli toplantiya davet etti Bayan Thatcher iktidara hazirlik donemindeydi Sandalyesine yerlestigi anda bakisinin ne oldugunu gosteren sert bir yaklasim yapti Evet Mr Edwardes Soyleyin bakalim neden bizler British Leylanda daha fazla para dokmek zorundayiz Margaret Thatcher ve Muhafazakar Parti o yil secimleri kazandi Tatcher hukumetinin temel ilkelerinden biri Birlesik Krallik in ekonomik sorunlarini Monetarist kuramlara uygun yontemlerel cozmek idi Gundemlerinde yogun bir ozellestirme programi vardi ve bundan taviz vermeyi dusunmuyorlardi BLMC bu programin en cok sozu edilen uygulamalarindan biridir Feshedilmesi 1980 yilinda Ingiliz Sanayi Bakani Keith Joseph firmayi 700 milyon dolara alicilara devretti Hukumet bunun alternatifi olan tasfiyenin kendilerine issizlik sorunlari cikartacagini ve daha pahaliya mal olacagini hesaplamisti Hukumet buna ragmen BLMC a ilave 1 5 Milyar dolar destek saglamak durumunda kaldi Hukumet buraya harcanan her peniye esef ettigini belli etti 1982 de Edwardes BLMC isletmelerinden 19 unu satarak elden cikardi Isgucu 196 000 den 104 000 e indirgendi Triumph ve GM isletmeleri kapatildi Rover isletmesinin Honda ile isbirligi yapabilmesi icin olanaklar sagladi Bu arada Metro Maestro ve Montego gibi yeni modellerin yaratilmasina onculuk etti 1986 da Sir Graham Day BLMC de baskanlik gorevini Edwardes ten devraldi Day firmani ismini Rover e cevirdi ve hisselerini pazara surdu Ingiliz hukumeti Rover i GM ye satma niyeti oldugunu deklare etti Avam kamarasindaki siddetli tartisma ve muhalefet muhafazakarla arasinda da ozellestirmenin bu olcusunden hosnutsuz olanlar oldugunu sergiledi Otuz muhafazakar milletvekili isci partililer ile birlikte satisin aleyhine oy kullandilar Rover British Aerospace kurulusunun bir parcasi olarak ozellestirildi BLMC sirketleri ve markalariWikimedia Commons ta British Leyland ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir