Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Brunei'nin resmî devlet dili, Malezya ve Endonezya'daki standartların temelini oluşturan aynı lehçe olan Standart Malayca olmasına rağmen Brunei'de konuşulan çeşitli diller mevcuttur. Resmî dil olan Malaycanın kullanımı, 29 Eylül 1959'da Brunei'nin 1959 anayasasının imzalanmasıyla yürürlüğe girmiştir.
Standart Malayca
Malayca, 1959 anayasasında Brunei'nin ulusal dili olarak belirtilmiştir ve ülkedeki merkezi rolü, ulusal MIB felsefesinde (Melayu Islam Beraja, 'Malay İslami Monarşisi') güçlendirilmiştir.
Ulusal dil olarak işlev gören Malaycanın lehçesi belirtilmemekle birlikte, genellikle Malezya ve Endonezya'da kullanılan standart çeşitlere benzeyen bir Standart Malayca çeşidi olduğu varsayılmaktadır.
Aslında, Standart Malayca ve Brunei Malaycasının kullanımı diglossia kavramı altında tanımlanabilir. Standart Malayca ülkede yüksek bir rol üstlenir; öğretim ve resmi konuşmalar gibi resmi alanlarda kullanılırken Brunei Malaycası işlevleri düşük rolde, arkadaşlar arasında ve yerel mağazalar gibi resmi olmayan alanlarda kullanılır.
Telaffuz açısından, Brunei'nin Standart Malaycası rotiktir, dolayısıyla besar ("büyük") gibi kelimelerin sonunda bir [r] vardır ve saya ('ben') ve utara ('kuzey') gibi kelimelerin sonunda [ə] yerine [a] bulunur. Telaffuz, yerel lehçelerden etkilenen Yarımada Malezyası'ndaki telaffuzdan biraz farklı olabilir.
Brunei Malaycası
Yerel lehçe olan Brunei Malaycası, Brunei'de en çok konuşulan dildir. Yaklaşık 266.000 kişi tarafından konuşulmaktadır. Sözcüklerinin yaklaşık %84'ü Standart Malayca ile aynı kökenden gelirken, %94'ünün ile aynı kökenli olduğu bildiriliyor.
Brunei Malaycası ayrıca Labuan Federal Bölgesi, Limbang ve Lawas (Sarawak) bölgeleri ve Sipitang, Beaufort, Kuala Penyu ve Papar (Sabah) bölgeleri gibi Doğu Malezya'nın bazı bölgelerinde ortak dil olarak konuşulmaktadır. Brunei'de Brunei Malaycasının kullanımı, çoğu yok olma tehlikesi altında olan Brunei'deki diğer yerli azınlık dillerinin pahasına yaygınlaşmaktadır.
Brunei Malaycasının bazı fonolojik özellikleri şunlardır: /h/ başlangıç konumunda bulunamaz, dolayısıyla Standart Malaycadaki habis (bitiş) kelimesi, Brunei Malaycasında abis'tir; ve Brunei Malaycasında yalnızca üç sesli harf vardır, /i,a,u/. Sözdizimi açısından, fiilin çoğunlukla başlangıç konumunda yer aldığı ve farklı bir modal fiiller kümesinin olduğu iddia edilmiştir.
Brunei Malaycası ile Kedayacanın telaffuzu arasındaki en göze çarpan fark, ikincisinin /r/ sesinin olmamasıdır, dolayısıyla Brunei Malaycasındaki rambut (saç) Kedayacada ambut'tur.
İngilizce
İngilizce yaygın olarak ticari ve resmiyet dili olarak kullanılmaktadır ve Brunei'deki nüfusun çoğunluğu tarafından konuşulmaktadır, bazı insanlar bu dil hakkında yalnızca temel düzeyde bilgiye sahiptir.Borneo Bulletin adında günlük bir İngilizce gazete bulunmaktadır.
İki dilli eğitim sistemi 1985 yılında tanıtıldı; ilk üç yıl Malayca öğretilirken, ilkokulun dördüncü yılından itibaren çoğu ders için eğitim dili İngilizceydi, bu nedenle o dönemden beri doğanların çoğu İngilizceye önemli ölçüde maruz kaldı. 2008 yılında yeni SPN21 eğitim sistemi tanıtıldı ve o andan itibaren matematik ve fen bilimleri ilkokulun başından itibaren İngilizce olarak öğretildi, böylece İngilizcenin rolü daha da sağlam bir şekilde belirlendi.
Mahkemelerin dili esas olarak İngilizcedir, ancak tıpkı Malezya'da olduğu gibi, İngilizce ile Malayca arasında dil değişimi yaygındır. Resmi İngilizce İngiliz İngilizcesine dayanırken, Amerikan İngilizcesinin etkisi giderek artmakta ve Brunei İngilizcesi, kendi ayrı lehçesi haline gelmektedir.
Brunei'de hem İngilizce hem de Malaycanın desteklenmesinin bir sonucu da Tutong ve Dusun gibi azınlık dillerinin dışarıda kalma eğiliminde olmasıdır. Noor Azam, durumu bir Malay atasözünü kullanarak anlattı: Gajah berperang, pelanduk mati di tengah-tengah. ('Filler kavga ettiğinde aralarındaki fare-geyik ölür.')
Brunei'de İngilizce telaffuzunun bazı özellikleri şunlardır: Thin ve think gibi kelimelerin başlangıcındaki th sesi [t] olarak telaffuz edilme eğilimindedir;of ve that gibi işlev sözcüklerinde sesli harflerin azaltılmasından çoğunlukla kaçınılır; ve rotisitenin görülme sıklığı giderek artmaktadır.
Çince
Brunei'deki Çinli azınlık, çeşitli Çince türlerini konuşur. Konuşulan Çincenin ana çeşitleri Hokkien, Kantonca ve Hakka'dır.
Mandarin bazı Çin okullarında eğitim dilidir ve ayrıca Mandarin Çincesinde bazı radyo yayınları da vardır. Mandarince, aynı zamanda Çin toplumu arasında ortak dil olarak da kullanılmaktadır.
Yerli diller
Brunei Malaycası ve Malaycanın bir lehçesi olarak kabul edilebilecek Kedayaca dışında, Brunei'de her biri kendi diline sahip beş yerli azınlık etnik grubu resmi olarak tanınmaktadır: , , , ve Murut. Bu beş azınlık dilinin her biri yok olma tehlikesiyle karşı karşıyadır, Murutçanın (çoğunlukla Temburong bölgesinde konuşulan bir dil) kısmen Malezya sınırının ötesinde olarak bilindiği Lawas'ta bir miktar destek alması nedeniyle nispeten sağlıklı olduğu rapor edilmiştir.
Bu azınlık dillerinden Dusunca ve Bisayaca oldukça benzerdir ve bazıları, bu ikisinin aynı dilin lehçeleri olduğunu iddia etmektedir. Ayrıca bazen Tutongca ve Belaitçenin akraba olduğu da öne sürülüyor, bu iki dilin ortak sözlüğü, toplam kelimelerin sadece %54'üdür.
, Temburong'da da oldukça yaygın olarak konuşulmaktadır ve Belait Nehri kıyısındaki uzun evlerde yaşayan, Penanca konuşanlardan oluşan küçük bir topluluk vardır.
Arapça
Arapça, Kuran'ın dilidir ve Brunei'deki İslam alimleri tarafından kullanılmaktadır. Brunei'nin resmi dini İslam'dır ve bu nedenle, Brunei'deki Müslümanlar Arapça okuma ve konuşma konusunda belli bir yeterliliğe sahiptir.[]
Arapça, Brunei'deki okullarda, özellikle dini okullarda öğretilir. Yasa gereği tüm Müslüman çocukların 7 ila 15 yaşları arasında haftada beş gün, üç saat bir ugama okuluna (dini okul) gitmeleri gerekmektedir ve bu okulların müfredatı Arapça öğrenmenin yanı sıra Malaycayı yazmak için Arap alfabesi temelli Cavi alfabesini kullanma becerisini de teşvik etmektedir.
Ugama okullarına ek olarak, 2004 yılı itibarıyla Brunei'de altı Arap okulu ve bir din öğretmenleri koleji vardı.
Hint dilleri
Brunei'deki Hintli azınlık, çoğunlukla güney Hindistan'dan gelmektedir.[] Bunlara Hindistan'dan yaklaşık 7500 kişi olduğu tahmin edilen nispeten büyük bir gurbetçi topluluğu da katılıyor. Tamilce, çoğunlukla Brunei'deki Hintliler tarafından konuşulmaktadır.
Nepalce
Ayrıca, Brunei'de Sungai Akar kampındaki Gurka Yedek Birimi'ne bağlı Nepalli askerlerden oluşan bir birlik ve Seria'da konuşlanmış 'nin 1. ve 2. Taburu da bulunmaktadır.[] Bu askerlerin çoğunun konuştuğu dil Nepalcedir. ve İngiliz Kuvvetleri Yayın Servisi tarafından sağlanan Nepalce yayınlar bulunmaktadır.
Diğer diller
Brunei'de gurbetçi Hintlilerin yanı sıra Filipince,Endonezce, Felemenkçe ve İngilizce konuşan büyük bir gurbetçi topluluğu da bulunur. , Cava dili, Sundaca, ve dilleri de Endonezya'dan gelen göçmenler tarafından konuşulmaktadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b Gallop, 2006.
- ^ Martin, P. W., & Poedjosoedarmo, G. (1996).
- ^ Hussainmiya, B. A. (2001).
- ^ Jones, G. M. (2016).
- ^ a b Clynes, A., & Deterding, D. (2011).
- ^ Ferguson, C. A. (1959).
- ^ a b McLellan, J., Noor Azam H-O., & Deterding, D. (2016).
- ^ a b c Nothofer, B. (1991).
- ^ . Ethnologue. 7 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Clynes, A. (2014).
- ^ a b Noor-Azam H-O., & Siti Ajeerah, N. (2016).
- ^ DBPB (2007).
- ^ Deterding, D., & Ishamina Athirah (2017).
- ^ Poedjosoedarmo, G., & Hj Rosnah Hj Ramly (1996).
- ^ Aznah, S. (2016).
- ^ Faahirah, R., & Deterding, D. (2019).
- ^ DBPB (2006).
- ^ a b c Deterding, D., & Salbrina, S. (2013).
- ^ Wood, A., Henry, A., Malai Ayla Hj Abd., & Clynes, A. (2011).
- ^ Jones, G. (1996).
- ^ Hjh Masmahirah Hj Mohd Tali (2016).
- ^ Powell, R. (2009).
- ^ "English language in Brunei: Use, policy, and status in education – A review". Indonesian JELT. 15 (1): 24. 2020. doi:10.25170/ijelt.v15i1.1411. 14 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=() - ^ Noor Azam (2012).
- ^ Mossop, J. (1996).
- ^ Salbrina, S., & Deterding, D. (2010).
- ^ Nur Raihan Mohamad (2017).
- ^ a b Xu, S. (2016).
- ^ Dunseath, K. (1996).
- ^ a b Coluzzi, P. (2011).
- ^ Gardiner, I. A., Deterding, D., & Yabit Alas (2019).
- ^ Martin, P. W., & Poedjoesoedarmo, G. (1996).
- ^ Martin, P. W., & Sercombe, P. (1996).
- ^ Encyclopædia Britannica 26 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - retrieved 22-04-2007
- ^ Noor Azam H-O. (2016).
- ^ - retrieved 22-04-2007
- ^ Pilihan Radio, Radio Television Brunei 6 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - retrieved 20-04-2007
- ^ Filipino Organisations in Brunei, Philippines Embassy 18 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - retrieved 20-04-2007
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Brunei nin resmi devlet dili Malezya ve Endonezya daki standartlarin temelini olusturan ayni lehce olan Standart Malayca olmasina ragmen Brunei de konusulan cesitli diller mevcuttur Resmi dil olan Malaycanin kullanimi 29 Eylul 1959 da Brunei nin 1959 anayasasinin imzalanmasiyla yururluge girmistir Bandar Seri Begavan da Malayca Latin ve Cavi alfabesi Ingilizce Cince Korece ve Arapca dillerinde yazilmis bir tabelaStandart MalaycaMalayca 1959 anayasasinda Brunei nin ulusal dili olarak belirtilmistir ve ulkedeki merkezi rolu ulusal MIB felsefesinde Melayu Islam Beraja Malay Islami Monarsisi guclendirilmistir Ulusal dil olarak islev goren Malaycanin lehcesi belirtilmemekle birlikte genellikle Malezya ve Endonezya da kullanilan standart cesitlere benzeyen bir Standart Malayca cesidi oldugu varsayilmaktadir Aslinda Standart Malayca ve Brunei Malaycasinin kullanimi diglossia kavrami altinda tanimlanabilir Standart Malayca ulkede yuksek bir rol ustlenir ogretim ve resmi konusmalar gibi resmi alanlarda kullanilirken Brunei Malaycasi islevleri dusuk rolde arkadaslar arasinda ve yerel magazalar gibi resmi olmayan alanlarda kullanilir Telaffuz acisindan Brunei nin Standart Malaycasi rotiktir dolayisiyla besar buyuk gibi kelimelerin sonunda bir r vardir ve saya ben ve utara kuzey gibi kelimelerin sonunda e yerine a bulunur Telaffuz yerel lehcelerden etkilenen Yarimada Malezyasi ndaki telaffuzdan biraz farkli olabilir Brunei MalaycasiYerel lehce olan Brunei Malaycasi Brunei de en cok konusulan dildir Yaklasik 266 000 kisi tarafindan konusulmaktadir Sozcuklerinin yaklasik 84 u Standart Malayca ile ayni kokenden gelirken 94 unun ile ayni kokenli oldugu bildiriliyor Brunei Malaycasi ayrica Labuan Federal Bolgesi Limbang ve Lawas Sarawak bolgeleri ve Sipitang Beaufort Kuala Penyu ve Papar Sabah bolgeleri gibi Dogu Malezya nin bazi bolgelerinde ortak dil olarak konusulmaktadir Brunei de Brunei Malaycasinin kullanimi cogu yok olma tehlikesi altinda olan Brunei deki diger yerli azinlik dillerinin pahasina yayginlasmaktadir Brunei Malaycasinin bazi fonolojik ozellikleri sunlardir h baslangic konumunda bulunamaz dolayisiyla Standart Malaycadaki habis bitis kelimesi Brunei Malaycasinda abis tir ve Brunei Malaycasinda yalnizca uc sesli harf vardir i a u Sozdizimi acisindan fiilin cogunlukla baslangic konumunda yer aldigi ve farkli bir modal fiiller kumesinin oldugu iddia edilmistir Brunei Malaycasi ile Kedayacanin telaffuzu arasindaki en goze carpan fark ikincisinin r sesinin olmamasidir dolayisiyla Brunei Malaycasindaki rambut sac Kedayacada ambut tur IngilizceIngilizce yaygin olarak ticari ve resmiyet dili olarak kullanilmaktadir ve Brunei deki nufusun cogunlugu tarafindan konusulmaktadir bazi insanlar bu dil hakkinda yalnizca temel duzeyde bilgiye sahiptir Borneo Bulletin adinda gunluk bir Ingilizce gazete bulunmaktadir Iki dilli egitim sistemi 1985 yilinda tanitildi ilk uc yil Malayca ogretilirken ilkokulun dorduncu yilindan itibaren cogu ders icin egitim dili Ingilizceydi bu nedenle o donemden beri doganlarin cogu Ingilizceye onemli olcude maruz kaldi 2008 yilinda yeni SPN21 egitim sistemi tanitildi ve o andan itibaren matematik ve fen bilimleri ilkokulun basindan itibaren Ingilizce olarak ogretildi boylece Ingilizcenin rolu daha da saglam bir sekilde belirlendi Mahkemelerin dili esas olarak Ingilizcedir ancak tipki Malezya da oldugu gibi Ingilizce ile Malayca arasinda dil degisimi yaygindir Resmi Ingilizce Ingiliz Ingilizcesine dayanirken Amerikan Ingilizcesinin etkisi giderek artmakta ve Brunei Ingilizcesi kendi ayri lehcesi haline gelmektedir Brunei de hem Ingilizce hem de Malaycanin desteklenmesinin bir sonucu da Tutong ve Dusun gibi azinlik dillerinin disarida kalma egiliminde olmasidir Noor Azam durumu bir Malay atasozunu kullanarak anlatti Gajah berperang pelanduk mati di tengah tengah Filler kavga ettiginde aralarindaki fare geyik olur Brunei de Ingilizce telaffuzunun bazi ozellikleri sunlardir Thin ve think gibi kelimelerin baslangicindaki th sesi t olarak telaffuz edilme egilimindedir of ve that gibi islev sozcuklerinde sesli harflerin azaltilmasindan cogunlukla kacinilir ve rotisitenin gorulme sikligi giderek artmaktadir CinceBrunei deki Cinli azinlik cesitli Cince turlerini konusur Konusulan Cincenin ana cesitleri Hokkien Kantonca ve Hakka dir Mandarin bazi Cin okullarinda egitim dilidir ve ayrica Mandarin Cincesinde bazi radyo yayinlari da vardir Mandarince ayni zamanda Cin toplumu arasinda ortak dil olarak da kullanilmaktadir Yerli dillerBrunei Malaycasi ve Malaycanin bir lehcesi olarak kabul edilebilecek Kedayaca disinda Brunei de her biri kendi diline sahip bes yerli azinlik etnik grubu resmi olarak taninmaktadir ve Murut Bu bes azinlik dilinin her biri yok olma tehlikesiyle karsi karsiyadir Murutcanin cogunlukla Temburong bolgesinde konusulan bir dil kismen Malezya sinirinin otesinde olarak bilindigi Lawas ta bir miktar destek almasi nedeniyle nispeten saglikli oldugu rapor edilmistir Bu azinlik dillerinden Dusunca ve Bisayaca oldukca benzerdir ve bazilari bu ikisinin ayni dilin lehceleri oldugunu iddia etmektedir Ayrica bazen Tutongca ve Belaitcenin akraba oldugu da one suruluyor bu iki dilin ortak sozlugu toplam kelimelerin sadece 54 udur Temburong da da oldukca yaygin olarak konusulmaktadir ve Belait Nehri kiyisindaki uzun evlerde yasayan Penanca konusanlardan olusan kucuk bir topluluk vardir ArapcaArapca Kuran in dilidir ve Brunei deki Islam alimleri tarafindan kullanilmaktadir Brunei nin resmi dini Islam dir ve bu nedenle Brunei deki Muslumanlar Arapca okuma ve konusma konusunda belli bir yeterlilige sahiptir kaynak belirtilmeli Arapca Brunei deki okullarda ozellikle dini okullarda ogretilir Yasa geregi tum Musluman cocuklarin 7 ila 15 yaslari arasinda haftada bes gun uc saat bir ugama okuluna dini okul gitmeleri gerekmektedir ve bu okullarin mufredati Arapca ogrenmenin yani sira Malaycayi yazmak icin Arap alfabesi temelli Cavi alfabesini kullanma becerisini de tesvik etmektedir Ugama okullarina ek olarak 2004 yili itibariyla Brunei de alti Arap okulu ve bir din ogretmenleri koleji vardi Hint dilleriBrunei deki Hintli azinlik cogunlukla guney Hindistan dan gelmektedir kaynak belirtilmeli Bunlara Hindistan dan yaklasik 7500 kisi oldugu tahmin edilen nispeten buyuk bir gurbetci toplulugu da katiliyor Tamilce cogunlukla Brunei deki Hintliler tarafindan konusulmaktadir NepalceAyrica Brunei de Sungai Akar kampindaki Gurka Yedek Birimi ne bagli Nepalli askerlerden olusan bir birlik ve Seria da konuslanmis nin 1 ve 2 Taburu da bulunmaktadir kaynak belirtilmeli Bu askerlerin cogunun konustugu dil Nepalcedir ve Ingiliz Kuvvetleri Yayin Servisi tarafindan saglanan Nepalce yayinlar bulunmaktadir Diger dillerBrunei de gurbetci Hintlilerin yani sira Filipince Endonezce Felemenkce ve Ingilizce konusan buyuk bir gurbetci toplulugu da bulunur Cava dili Sundaca ve dilleri de Endonezya dan gelen gocmenler tarafindan konusulmaktadir Ayrica bakinizKaynakca a b Gallop 2006 Martin P W amp Poedjosoedarmo G 1996 Hussainmiya B A 2001 Jones G M 2016 a b Clynes A amp Deterding D 2011 Ferguson C A 1959 a b McLellan J Noor Azam H O amp Deterding D 2016 a b c Nothofer B 1991 Ethnologue 7 Mart 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Clynes A 2014 a b Noor Azam H O amp Siti Ajeerah N 2016 DBPB 2007 Deterding D amp Ishamina Athirah 2017 Poedjosoedarmo G amp Hj Rosnah Hj Ramly 1996 Aznah S 2016 Faahirah R amp Deterding D 2019 DBPB 2006 a b c Deterding D amp Salbrina S 2013 Wood A Henry A Malai Ayla Hj Abd amp Clynes A 2011 Jones G 1996 Hjh Masmahirah Hj Mohd Tali 2016 Powell R 2009 English language in Brunei Use policy and status in education A review Indonesian JELT 15 1 24 2020 doi 10 25170 ijelt v15i1 1411 14 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Noor Azam 2012 Mossop J 1996 Salbrina S amp Deterding D 2010 Nur Raihan Mohamad 2017 a b Xu S 2016 Dunseath K 1996 a b Coluzzi P 2011 Gardiner I A Deterding D amp Yabit Alas 2019 Martin P W amp Poedjoesoedarmo G 1996 Martin P W amp Sercombe P 1996 Encyclopaedia Britannica 26 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde retrieved 22 04 2007 Noor Azam H O 2016 retrieved 22 04 2007 Pilihan Radio Radio Television Brunei 6 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde retrieved 20 04 2007 Filipino Organisations in Brunei Philippines Embassy 18 Subat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde retrieved 20 04 2007