Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Buerger hastalığı (Bürger hastalığı; Thromboangiitis obliterans), küçük ve orta çaplı damarları etkileyen bir vaskülit türüdür. Ekstremitelerde, özellikle bacaklardaki damarlarda ortaya çıkan trombozla birliktedir.
Neden
En önemli neden “tütün” tüketimidir. Tütün dumanı içindeki kimyasallar ve karbonmonoksid damarların iç yüzünü döşeyen endotel hücrelerini bozarak yangıyı ve trombus oluşumunu tetikler. Benzer mekanizma, karbonmonoksid gazının yoğun olduğu çalışma ortamlarında etkilidir (örneğin; kapalı garajlar, oto tamircileri, köprü gişeleri, vb).Ricketsiyainfeksiyonunun da risk faktörü olabileceği bildirilmektedir.
Hastaların büyük bölümü 20-50 yaş arası erkeklerdir; ancak, son yıllarda kadınların tütün kullanmalarındaki artış, akciğer kanseri gibi, Bürger hastalığı’nın da artmasına yol açmaktadır. Radyolojik incelemeler (anjiyo ve Doppler ultrasonografi) tanıya önemli katkılarda bulunur. Trombozun sık görüldüğü ateroskleroza zemin hazırlayan diabetiklerde Bürger hastalığı olasılığı çok yüksektir.
Patofizyoloji ve Bulgular
Özellikle tütün kullananlarda sık görülür. Damarların, akut ataklar yapan kronik bir yangısıdır. Yangının yanı sıra trombozun da bulunması dolaşımı bozar; bu nedenle, ilk ve en önemli belirti özgün bir “ağrı” bulgusudur. Ağrı, çoğu kez yürüyüş sırasında görülür. Yürüyüş sırasında, kas dokularının oksijen ve enerji gereksinmesi artar. Damarlardaki tromboz, kan dolaşımının yetersiz kalmasına ve oksijenizasyonun azalmasına neden olur. Yetersiz oksijen, hücrelerdeki enerji üretimini “anaerob” yöne iter. Anaerob enerji üretimi nedeniyle ortaya çıkan metabolizma artıkları (özellikle laktik asid) dokulara birikir ve ağrıya neden olur. Hasta, dinlenmek için bir üsre hareketsiz kalır (örneğin, bir vitrin önünde durur ya da bir banka oturur), ağrısı geçince yeniden yürümeye başlar; bu tablo “kesik topallama (claudicatio intermittent)” olarak nitelendirilmektedir.
Klinik incelemede, nabız siliktir ya da algılanamaz. İleri olgularda, tromboze bölgenin distalinde siyanoz saptanır. Siyanoze derideki kıllar dökülür, ülserleşmeler başlar. Son aşamada saptanan gangren nedeniyle, etkilenen ekstremitenin ampütasyonu gerekir. Benzer patofizyoloji ve bulgular, claudocatio mesenterica olgusunda () da saptanır.
Trombozun sık görüldüğü başkaca vaskülitlerde, otoimmun hastalıklarda ve intravasküler pıhtılaşma riski olan bireylerde Bürger hastalığını taklit eden bulgular görülebilir.
Tedavi
Radikal bir tedavisi yoktur. Tütün tüketiminin sonlandırılması birincil tedavi yöntemidir. Dokulardaki oksijensizliği (hipoksi; anoksi) gidfermek için yüksek basınçlı oksijen tedavisi uygulanır. Ağrı kesici ilaçların yetersi kaldığı durumlarda radikal yöntemler uygulanmaktadır. Kan dolaşımının sağlanamadığı hastalarda ekstremite ampütasyonu kaçınılmaz bir sonuçtur.
En etkili tedavi bir elektrostimulasyon yöntemi olan PhyBack Therapydir. PhyBack Therapy ile damar endotelinden salgılatılan VEGF ve bunun etkisi ile salgılanan Prostoglandin I2 tedavi edici özelliktedir. Ayrıca NO salgılanması ile ağrı tedavisi konusunda çok başarılı sonuçlar ortaya çıkmıştır.
 | Tıp ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Kaynakça
- ^ a b Goldblum JR, McKenney JK, Lamps LW, Myers JL. Rosai and Ackerman's Surgical Pathology. 11th edt., Elsevier, Philadelphia, 2018
- ^ a b c d Goljan EF. Rapid Review Pathology. 5th edt., Elsevier, Philadelphia, 2019
- ^ a b c d e f g Kumar V, Abbas AK, Aster JC. Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease. 9th edt., Elsevier Saunders, Philadelphia, 2015
- ^ a b c d Tahsinoğlu M, Çöloğlu AS, Erseven G. Dişhekimleri için Genel Patoloji, Altın Matbaacılık, İstanbul, 1981
- ^ a b c d Piazza G, Creager MA. Thromboangiitis obliterans. Circulation, 121(16): 1858-1861, 2010
- ^ a b c Tanaka K. Pathology and pathogenesis of Buerger's disease. International Journal of Cardiology, 66(Suppl.1): S237-242, 1998
- ^ Fazeli B, Ravari H, Farzadnia M. Does a species of Rickettsia play a role in the pathophysiology of Buerger's disease? Vascular. 20 (6): 334–336, 2012
- ^ Hussein EA, el Dorri A. Intra-arterial streptokinase as adjuvant therapy for complicated Buerger's disease: early trials. International Surgery, 78(1): 54-58, 1993
Dış bağlantılar
- (Türkçe)
- Brandon Carmichael 27 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Johns Hopkins University (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Buerger hastaligi Burger hastaligi Thromboangiitis obliterans kucuk ve orta capli damarlari etkileyen bir vaskulit turudur Ekstremitelerde ozellikle bacaklardaki damarlarda ortaya cikan trombozla birliktedir NedenEn onemli neden tutun tuketimidir Tutun dumani icindeki kimyasallar ve karbonmonoksid damarlarin ic yuzunu doseyen endotel hucrelerini bozarak yangiyi ve trombus olusumunu tetikler Benzer mekanizma karbonmonoksid gazinin yogun oldugu calisma ortamlarinda etkilidir ornegin kapali garajlar oto tamircileri kopru giseleri vb Ricketsiyainfeksiyonunun da risk faktoru olabilecegi bildirilmektedir Hastalarin buyuk bolumu 20 50 yas arasi erkeklerdir ancak son yillarda kadinlarin tutun kullanmalarindaki artis akciger kanseri gibi Burger hastaligi nin da artmasina yol acmaktadir Radyolojik incelemeler anjiyo ve Doppler ultrasonografi taniya onemli katkilarda bulunur Trombozun sik goruldugu ateroskleroza zemin hazirlayan diabetiklerde Burger hastaligi olasiligi cok yuksektir Patofizyoloji ve BulgularOzellikle tutun kullananlarda sik gorulur Damarlarin akut ataklar yapan kronik bir yangisidir Yanginin yani sira trombozun da bulunmasi dolasimi bozar bu nedenle ilk ve en onemli belirti ozgun bir agri bulgusudur Agri cogu kez yuruyus sirasinda gorulur Yuruyus sirasinda kas dokularinin oksijen ve enerji gereksinmesi artar Damarlardaki tromboz kan dolasiminin yetersiz kalmasina ve oksijenizasyonun azalmasina neden olur Yetersiz oksijen hucrelerdeki enerji uretimini anaerob yone iter Anaerob enerji uretimi nedeniyle ortaya cikan metabolizma artiklari ozellikle laktik asid dokulara birikir ve agriya neden olur Hasta dinlenmek icin bir usre hareketsiz kalir ornegin bir vitrin onunde durur ya da bir banka oturur agrisi gecince yeniden yurumeye baslar bu tablo kesik topallama claudicatio intermittent olarak nitelendirilmektedir Klinik incelemede nabiz siliktir ya da algilanamaz Ileri olgularda tromboze bolgenin distalinde siyanoz saptanir Siyanoze derideki killar dokulur ulserlesmeler baslar Son asamada saptanan gangren nedeniyle etkilenen ekstremitenin amputasyonu gerekir Benzer patofizyoloji ve bulgular claudocatio mesenterica olgusunda da saptanir Trombozun sik goruldugu baskaca vaskulitlerde otoimmun hastaliklarda ve intravaskuler pihtilasma riski olan bireylerde Burger hastaligini taklit eden bulgular gorulebilir TedaviRadikal bir tedavisi yoktur Tutun tuketiminin sonlandirilmasi birincil tedavi yontemidir Dokulardaki oksijensizligi hipoksi anoksi gidfermek icin yuksek basincli oksijen tedavisi uygulanir Agri kesici ilaclarin yetersi kaldigi durumlarda radikal yontemler uygulanmaktadir Kan dolasiminin saglanamadigi hastalarda ekstremite amputasyonu kacinilmaz bir sonuctur En etkili tedavi bir elektrostimulasyon yontemi olan PhyBack Therapydir PhyBack Therapy ile damar endotelinden salgilatilan VEGF ve bunun etkisi ile salgilanan Prostoglandin I2 tedavi edici ozelliktedir Ayrica NO salgilanmasi ile agri tedavisi konusunda cok basarili sonuclar ortaya cikmistir Tip ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Kaynakca a b Goldblum JR McKenney JK Lamps LW Myers JL Rosai and Ackerman s Surgical Pathology 11th edt Elsevier Philadelphia 2018 a b c d Goljan EF Rapid Review Pathology 5th edt Elsevier Philadelphia 2019 a b c d e f g Kumar V Abbas AK Aster JC Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease 9th edt Elsevier Saunders Philadelphia 2015 a b c d Tahsinoglu M Cologlu AS Erseven G Dishekimleri icin Genel Patoloji Altin Matbaacilik Istanbul 1981 a b c d Piazza G Creager MA Thromboangiitis obliterans Circulation 121 16 1858 1861 2010 a b c Tanaka K Pathology and pathogenesis of Buerger s disease International Journal of Cardiology 66 Suppl 1 S237 242 1998 Fazeli B Ravari H Farzadnia M Does a species of Rickettsia play a role in the pathophysiology of Buerger s disease Vascular 20 6 334 336 2012 Hussein EA el Dorri A Intra arterial streptokinase as adjuvant therapy for complicated Buerger s disease early trials International Surgery 78 1 54 58 1993Dis baglantilar Turkce Brandon Carmichael 27 Subat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Johns Hopkins University Ingilizce