Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Buhara Operasyonu (1920), RSFSC ile Genç Buharalılar karşısında Buhara Emirliği arasında askeri çatışma. Savaş 28 Ağustos ile 2 Eylül 1920 tarihleri arasında sürmüştür. Buhara Emirliği'nin yenilgisi ve RSFSC kontrollü Buhara SHC kurulması ile sonuçlanmıştır.
| Buhara Operasyonu (1920) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Basmacı Hareketi | |||||||
 Buhara Operasyonu Haritası (1920). | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 RSFSC Genç Buharalılar |  Basmacılar | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Mihail Frunze |  Emir Alim Han | ||||||
Arka plan
Buhara Emirliği, 1785 yılında, Mangıt emiri Şah Murad tarafından tahtın kabul edilmesi üzerine resmen kuruldu. Emirler, atalik olarak konumlanarak, 18. yüzyıl boyunca, Buhara Hanlığı'nın etkin kontrolünü yavaşça ele geçirdiler. 1868 yılında Emirlik, bölgede sömürge özlemi taşıyan Rus İmparatorluğu tarafından fethedildi. Rusya, Emirliğin başkent Semerkant dahil Emirliğin topraklarının çoğunluğunu ilhak etti.
Bolşevikler liderliğindeki Kızıl Ordu ile Beyaz Ordu'nun karşı karşıya geldiği Rus İç Savaşı 7 Kasım 1917 günü başladı. Çatışmanın ilk iki yılında, Komünist birlikler Orta Asya sahnesinde önemli bir ilerleme kaydedemedi, çünkü Kızıl Ordu güçlerinin çoğunluğu diğer cephelerde mücadele ediyordu. 1918 baharında bir grup İngiliz ve Amerikan istihbarat ajanı, bölgede anti-komünist gerillaları eğitmek ve beslemek amacıyla Taşkent'i ziyaret ettiler. Amerikalı diplomat Roger Tredwell'in başındaki ekip, Batılı Müttefikler ile Fergana Vadisi Basmacı isyancıları arasında aracılık yapan Türkistan Anti-Bolşevik Birliğinin kurulmasına iştirak ettiler.
1919'un ikinci yarısında Aleksandr Kolçak'ın liderliğindeki Beyaz Ordu birliklerinin yenilgisi, savaşın Türkistan sahnesindeki durumunu kökten değiştirdi. Türkistan Cephesi, 14 Ağustos 1919'da komünistlerin, savaşın başlangıcından beri bozulmadan kalmış olan Orta Asya demiryolu ağı vasıtasıyla güçlerini değiştirmeye başlamasıyla kuruldu. Komünist manevralarının farkında Buhara emiri, seferberlik ilan edip 35.000 asker, 15 makinalı tüfek ve 55 küçük toptan oluşan bir ordu meydana getirdi. Ağustos 1920'de solcu Genç Buharalılar hareketindeki artış Kızıl Ordu komutanı Mihail Frunze'yi onları desteklemek için harekete geçirdi.
Çatışma
28 Ağustos 1920 gecesi, Genç Buharalılar, Türkmenabat'ta şehri boyun eğdiren bir ayaklanma başlattılar. Aynı zamanda Kızıl Ordu, Karagöl'e bir saldırı başlatıp ve güney-batıdan yaklaştı. 30 Ağustos'ta, yaklaşan saldırının hazırlanması için komünist birlikler Buhara'daki Karshin kapılarını bombalamaya başladı. Sovyet güçleri daha sonra 31 Ağustos'ta Burdalik, Nardalik ve Ceyhun nehirlerinde bulunan köprülere saldırdıp, güvence altına aldılar. 2 Eylül'de komünist güçler kapılardan içeri girip Buhara'yı ele geçirdiler, emir Alim Han ise bir grup 1000 askerle ülkenin doğusuna kaçmıştı. Devrimciler RSFSC kontrollü Buhara SHC kurdular.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Soucek 2000, s. 198.
- ^ Soucek 2000, ss. 179-180.
- ^ Zevelev 1981, ss. 97-110.
- ^ Kakurin 2002, ss. 653-658.
- ^ Zevelev 1981, ss. 245-247.
- ^ Kakurin 2002, ss. 666-670.
Bibliyografya
- Kakurin, Nikolay (2002). Civil War 1918–1921. Saint Petersburg, Russia: Polygon. ISBN .
- Soucek, Svat (2000). A History of Inner Asia. Cambridge University Press. ISBN .
- Zevelev, Alexandr (1981). Birth and Downfall of the Basmachi Movement. Moscow, Russia: Nauka.
Konuyla ilgili yayınlar
- Hayit, Baymirza: Basmatschi. Nationaler Kampf Turkestans in den Jahren 1917 bis 1934. Köln, Dreisam-Verlag (1993)
- Paksoy H.B. Basmachi Movement From Within: Account of Zeki Velidi Togan // Nationalities Papers. 1995. Vol. 23. No 2. P.373-399. Хасан Паксой. Заки Валиди Тоган о басмаческом движении. Перевод с английского И.Кучумова. [1] 7 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Buhara Operasyonu 1920 RSFSC ile Genc Buharalilar karsisinda Buhara Emirligi arasinda askeri catisma Savas 28 Agustos ile 2 Eylul 1920 tarihleri arasinda surmustur Buhara Emirligi nin yenilgisi ve RSFSC kontrollu Buhara SHC kurulmasi ile sonuclanmistir Buhara Operasyonu 1920 Basmaci HareketiBuhara Operasyonu Haritasi 1920 Tarih28 Agustos 2 Eylul 1920BolgeBuhara Buhara Emirligi gunumuz Ozbekistan SonucKomunistlerin zaferi Buhara Sovyet Halk Cumhuriyeti nin kurulusu TaraflarRSFSC Genc BuharalilarBuhara Emirligi BasmacilarKomutanlar ve liderlerMihail FrunzeEmir Alim HanArka planBuhara Emirligi 1785 yilinda Mangit emiri Sah Murad tarafindan tahtin kabul edilmesi uzerine resmen kuruldu Emirler atalik olarak konumlanarak 18 yuzyil boyunca Buhara Hanligi nin etkin kontrolunu yavasca ele gecirdiler 1868 yilinda Emirlik bolgede somurge ozlemi tasiyan Rus Imparatorlugu tarafindan fethedildi Rusya Emirligin baskent Semerkant dahil Emirligin topraklarinin cogunlugunu ilhak etti Bolsevikler liderligindeki Kizil Ordu ile Beyaz Ordu nun karsi karsiya geldigi Rus Ic Savasi 7 Kasim 1917 gunu basladi Catismanin ilk iki yilinda Komunist birlikler Orta Asya sahnesinde onemli bir ilerleme kaydedemedi cunku Kizil Ordu guclerinin cogunlugu diger cephelerde mucadele ediyordu 1918 baharinda bir grup Ingiliz ve Amerikan istihbarat ajani bolgede anti komunist gerillalari egitmek ve beslemek amaciyla Taskent i ziyaret ettiler Amerikali diplomat Roger Tredwell in basindaki ekip Batili Muttefikler ile Fergana Vadisi Basmaci isyancilari arasinda aracilik yapan Turkistan Anti Bolsevik Birliginin kurulmasina istirak ettiler 1919 un ikinci yarisinda Aleksandr Kolcak in liderligindeki Beyaz Ordu birliklerinin yenilgisi savasin Turkistan sahnesindeki durumunu kokten degistirdi Turkistan Cephesi 14 Agustos 1919 da komunistlerin savasin baslangicindan beri bozulmadan kalmis olan Orta Asya demiryolu agi vasitasiyla guclerini degistirmeye baslamasiyla kuruldu Komunist manevralarinin farkinda Buhara emiri seferberlik ilan edip 35 000 asker 15 makinali tufek ve 55 kucuk toptan olusan bir ordu meydana getirdi Agustos 1920 de solcu Genc Buharalilar hareketindeki artis Kizil Ordu komutani Mihail Frunze yi onlari desteklemek icin harekete gecirdi CatismaKizil Ordu birliklerinin kusatmasi altinda Buhara da yanginlar 1 Eylul 1920 28 Agustos 1920 gecesi Genc Buharalilar Turkmenabat ta sehri boyun egdiren bir ayaklanma baslattilar Ayni zamanda Kizil Ordu Karagol e bir saldiri baslatip ve guney batidan yaklasti 30 Agustos ta yaklasan saldirinin hazirlanmasi icin komunist birlikler Buhara daki Karshin kapilarini bombalamaya basladi Sovyet gucleri daha sonra 31 Agustos ta Burdalik Nardalik ve Ceyhun nehirlerinde bulunan koprulere saldirdip guvence altina aldilar 2 Eylul de komunist gucler kapilardan iceri girip Buhara yi ele gecirdiler emir Alim Han ise bir grup 1000 askerle ulkenin dogusuna kacmisti Devrimciler RSFSC kontrollu Buhara SHC kurdular Ayrica bakinizSovyet Orta AsyasiKaynakca Soucek 2000 s 198 Soucek 2000 ss 179 180 Zevelev 1981 ss 97 110 Kakurin 2002 ss 653 658 Zevelev 1981 ss 245 247 Kakurin 2002 ss 666 670 BibliyografyaKakurin Nikolay 2002 Civil War 1918 1921 Saint Petersburg Russia Polygon ISBN 5 89173 150 9 Soucek Svat 2000 A History of Inner Asia Cambridge University Press ISBN 978 0 521 65704 4 Zevelev Alexandr 1981 Birth and Downfall of the Basmachi Movement Moscow Russia Nauka Konuyla ilgili yayinlarHayit Baymirza Basmatschi Nationaler Kampf Turkestans in den Jahren 1917 bis 1934 Koln Dreisam Verlag 1993 Paksoy H B Basmachi Movement From Within Account of Zeki Velidi Togan Nationalities Papers 1995 Vol 23 No 2 P 373 399 Hasan Paksoj Zaki Validi Togan o basmacheskom dvizhenii Perevod s anglijskogo I Kuchumova 1 7 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde