Buxus sempervirens, (Adi şimşir, Yaygın şimşir), Buxaceae (şimşirgiller) familyasından herdemyeşil değerli bir çalı türüdür.
Buxus sempervirens | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Korunma durumu | |||||||||||||||||
Asgari endişe altında (IUCN 3.1) | |||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
İkili adlandırma | |||||||||||||||||
Buxus sempervirens L., Sp. Pl.: 983 (1753).
| |||||||||||||||||
Dağılımı |
Morfolojik özellikleri
Geniş yapraklı yaprak dökmeyen 4,5-6(9) m yüksekliğinde, yoğun, çok dallı, yuvarlak veya geniş dış hatlı çalıdır. Gövde köşelidir ("kare"). Yapraklar karşılıklı, basit, eliptik ila dikdörtgen, 12–25 mm uzunluğunda, yaklaşık yarısı genişliğinde, tepede küt veya derin girintili, üstte koyu yeşil, altta açık veya sarımsı yeşil, altta damar ortası krem ila sarımsıdır. Krem renkli çiçekler, taç yapraksız, ilkbaharda yaprak koltuklarında gelişir, kokuludur. Meyve küremsi, 8 mm uzunluğunda, üç boynuzlu, açılır kapsüllüdür.
IUCN Kırmızı listesi
Bu tür bir çalı veya küçük ağaç türüdür. Akdeniz ve Kuzey Avrupa'nın yanı sıra Kuzey Afrika, Kafkaslar ve İran'a özgüdür. Tür yaygındır ve geçmişte düşüşe uğramıştır, ancak dağılımı boyunca eşit olarak dağılmamış olsa bile popülasyonun büyük olduğu düşünülmektedir. Tür, ex situ koleksiyonlarda iyi temsil edilmektedir ve Avrupa Komisyonu Habitat Direktiflerinde yer alan bir dizi habitatta korunmaktadır. Sadece şu anda ölçeği bilinmeyen Cylindrocladium buxicola istilaları tarafından tehdit edilmektedir ve haşerenin yönetilmesi ve yok edilmesi tavsiye edilmektedir. Tür, küresel olarak En Az Endişe Veren olarak değerlendirilir.
Coğrafi dağılım bilgileri
Bu tür yaygındır ve Avrupa, Kuzey Afrika, Kafkaslar ve İran'a özgü olarak kabul edilir. Avrupa'da tür, Akdeniz ülkelerinde ve Azor Adaları ve Portekiz'den Türkiye'nin doğusundaki adalarda ve ayrıca Almanya, İsviçre ve Birleşik Krallık'ta bulunur. Türün, örneğin Birleşik Krallık, kuzey Fransa ve Almanya'dan daha kuzeydeki aralığı içinde yerli olarak kabul edilip edilmediği konusunda tartışmalar vardır Güneydoğu Britanya'daki en azından bazı yerlere özgü olduğunu düşünülüyor. Türler, Avrupa'nın çoğunda tanıtıldı.
Nüfus bilgileri
Bu türün daha sıcak, Akdeniz iklim kuşağında yaygın olduğu bildirilmektedir, ancak dağılımının daha serin ve ılıman bölgelerinde daha seyrek görülmektedir. Bu türün Akdeniz altı Fransa'nın karakteristik bir çalısı olduğu belirtilmektedir. Birleşik Krallık'ta nüfus biraz kısıtlıdır ancak yine de büyüktür. Türkiye'de tür, Karadeniz ve Marmara Denizi kıyılarında ve Akdeniz bölgelerinde daha küçük popülasyonlarda bulunur; toplamda türün bu ülkede 1.000 hektardan fazla bir alanı kaplayacağı tahmin edilmektedir. Genel olarak, tür yaygındır ve popülasyonun nispeten büyük ve istikrarlı olması muhtemeldir.
Habitat ve Ekoloji bilgileri
Bu yaprak dökmeyen çalı veya küçük ağaç (5 m'ye kadar), tebeşir, kayalık habitatlar, kuru yamaçlar, çalılık makilerdeki dik yamaçlara özgüdür. Ormanlık alanda türler çalılar olarak bulunur. Bununla birlikte, türler açık alanlarda büyümeyi desteklemektedir. Birleşik Krallık'ta tür, bir Avrupa Komisyonu Habitat Direktifi Ek 1 habitatına dahil edilmiştir (kod H5110). Türler açık tarım arazilerinde ve terkedilmiş alanlarda kolonileşir.
Tehdit bilgileri
Tür, Cylindrocladium buxicola enfeksiyonu ile tehdit altındadır. Bu mantar zararlısı bilinmeyen bir kökene sahiptir ve şimşir yanıklığına neden olur. Hastalık, kereste ve süs ticareti yoluyla yayıldığı için tüm Avrupa'da mevcuttur ve kalan yerli meşcerelere zarar verir. Tarihsel olarak türler, kereste hasadı ve süs koleksiyonları üretimi nedeniyle tehdit altındadır. Birleşik Krallık'ta türler yalnızca tek bir sabit popülasyonda bulunur; burada ideal habitat tipine sahip daha az yer olduğu için habitat kısıtlaması tehdidi altındadır. İtalya'da, hayvan otlatma alanlarını artırmaya yönelik açıklık gibi insan etkileri ve artan kuraklık nedeniyle tehdit altında olduğu belirtiliyor. Türün, dağılımı boyunca bir kereste ve haşere istilası olarak kullanılması nedeniyle tarihsel temizlik tehdidi altında olması muhtemeldir.
Kullanım ve Ticaret bilgileri
Türlerin en yaygın kullanımı süs olarak ve bonsai sanatıdır. Tür aynı zamanda kerestesi için de kullanılır. Ahşap oyma, tornalama ve müzik aletleri üretimi için çok uygundur. Bitki aynı zamanda zehirlidir, ancak bu, frengi, romatizma, epilepsi ve sıtma için sakinleştirici ve tedavilerin üretimi için kullanılmıştır. Daha yakın zamanlarda, bu türden, asetilkolinesteraz aktivitesi de dahil olmak üzere geniş bir biyolojik aktivite yelpazesine sahip maddeler izole edilmiştir; bu, onu Alzheimer hastalığı için tedavilerin geliştirilmesinde potansiyel olarak faydalı hale getirebilir.
Koruma işlemleri bilgileri
Bu tür 220 ex situ koleksiyonda bulunur. Avrupa'da tür bölgesel olarak En Az Endişe (2014) olarak değerlendirilmiştir. Tür, ulusal olarak İsviçre, Birleşik Krallık ve Almanya'da En Az Endişe Veren olarak değerlendirilmiştir. Ancak Lüksemburg'da tür Hassas olarak kabul edilir. Birleşik Krallık ağaç tohum bankası projesi için öncelikli bir türdür ve Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Bitki Germplazm Sisteminde 63 katılım olduğu belirtilmektedir. Avrupa nüfusu, 30'dan fazla Natura 2000 sahasında bulunduğu için iyi korunmaktadır. Ayrıca, AB yasalarına göre Buxus sempervirens çalılıklarını koruyan F3.12 habitat türü de dahil olmak üzere, Avrupa Komisyonu Habitat Direktiflerinde yer alan birçok habitatta korunan habitattır. Türlerde daha fazla popülasyon azalmasını önlemek için genellikle Cylindrocladium buxicola'nın yönetilmesi ve yok edilmesi önerilir.
Kültivarlar
- 'Arborescens': ağaç benzeri büyüme, oldukça geniş, iki kat daha uzun yapraklar.
- 'Aurea-pendula': dik, ama aynı zamanda sarkık, yapraklar sarı ve yeşil (alacalı).
- 'Latifolia Maculata': parlak sarı sonra yeşil, yazın donuk sarı ile lekelenir.
- 'Variegata': krem rengine dönüşen beyaz kenarlı parlak yeşil ve sonunda açık sarı.
Kaynakça
- ^ a b . landscapeplants.oregonstate.edu. 3 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2021.
- ^ a b c d e f g Chadburn, H. & Barstow, M. 2018. Buxus sempervirens. The IUCN Red List of Threatened Species 2018: e.T202944A68067753. https://dx.doi.org/10.2305/IUCN.UK.2018-1.RLTS.T202944A68067753.en.
- ^ a b Decocq, G., Bordier, D., Wattez, J-R. and Racinet, P. 2004. A practical approach to assess the native status of a rare plant species: the controverse of Buxus sempervirens L. in northern France revisited. Vegetatio 123(1): 139-151.
- ^ Bundesamt für Naturschutz. 2010. FloraWeb. Bonn Available at: www.floraweb.de.
- ^ Foster, A. 2014. Buxus sempervirens. Available at: http://herbaria.plants.ox.ac.uk/bol/plants400/Pages/Buxussempervirens[]. (Accessed: 2014).
- ^ Grove, A.T. and Rackham,O. 2001. The Nature of Mediterranean Europe. Yale University Press, London.
- ^ Debussche, M. and Lepart, J. 1992. Establishment of woody plants in Mediterranean old fields: opportunity in space and time. Landscape Ecology 6(3): 133-145.
- ^ JNCC. 2017. Habitat account - Sclerophyllous scrub (matorral). Available at: http://jncc.defra.gov.uk/protectedsites/sacselection/habitat.asp?FeatureIntCode=H5110 20 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. (Accessed: February 2017).
- ^ Lehtijärvi, A., DOĞMUŞ-LEHTIJÄRVI, H.T. and Oskay, F. 2014. Cylindrocladium buxicola is Threatening the Native Buxus sempervirens Populations in Turkey – Short Communication. Plant Protection Sciences 50(4): 227-229.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Buxus sempervirens Adi simsir Yaygin simsir Buxaceae simsirgiller familyasindan herdemyesil degerli bir cali turudur Buxus sempervirensKorunma durumuAsgari endise altinda IUCN 3 1 Biyolojik siniflandirmaAlem PlantaeSube TracheophytaSinif MagnoliopsidaKlad EudicotsTakim Familya Cins BuxusTur B sempervirensIkili adlandirmaBuxus sempervirensL Sp Pl 983 1753 Vikitur de Buxus sempervirens ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Wikimedia Commons ta Buxus sempervirens ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunurDagilimiMorfolojik ozellikleriOlgunlasmamis yesil uc gozlu kapsulu gosteren Buxus sempervirens Castelltallat Catalonia Genis yaprakli yaprak dokmeyen 4 5 6 9 m yuksekliginde yogun cok dalli yuvarlak veya genis dis hatli calidir Govde koselidir kare Yapraklar karsilikli basit eliptik ila dikdortgen 12 25 mm uzunlugunda yaklasik yarisi genisliginde tepede kut veya derin girintili ustte koyu yesil altta acik veya sarimsi yesil altta damar ortasi krem ila sarimsidir Krem renkli cicekler tac yapraksiz ilkbaharda yaprak koltuklarinda gelisir kokuludur Meyve kuremsi 8 mm uzunlugunda uc boynuzlu acilir kapsulludur IUCN Kirmizi listesiBu tur bir cali veya kucuk agac turudur Akdeniz ve Kuzey Avrupa nin yani sira Kuzey Afrika Kafkaslar ve Iran a ozgudur Tur yaygindir ve gecmiste dususe ugramistir ancak dagilimi boyunca esit olarak dagilmamis olsa bile populasyonun buyuk oldugu dusunulmektedir Tur ex situ koleksiyonlarda iyi temsil edilmektedir ve Avrupa Komisyonu Habitat Direktiflerinde yer alan bir dizi habitatta korunmaktadir Sadece su anda olcegi bilinmeyen Cylindrocladium buxicola istilalari tarafindan tehdit edilmektedir ve haserenin yonetilmesi ve yok edilmesi tavsiye edilmektedir Tur kuresel olarak En Az Endise Veren olarak degerlendirilir Cografi dagilim bilgileriBu tur yaygindir ve Avrupa Kuzey Afrika Kafkaslar ve Iran a ozgu olarak kabul edilir Avrupa da tur Akdeniz ulkelerinde ve Azor Adalari ve Portekiz den Turkiye nin dogusundaki adalarda ve ayrica Almanya Isvicre ve Birlesik Krallik ta bulunur Turun ornegin Birlesik Krallik kuzey Fransa ve Almanya dan daha kuzeydeki araligi icinde yerli olarak kabul edilip edilmedigi konusunda tartismalar vardir Guneydogu Britanya daki en azindan bazi yerlere ozgu oldugunu dusunuluyor Turler Avrupa nin cogunda tanitildi Nufus bilgileriBu turun daha sicak Akdeniz iklim kusaginda yaygin oldugu bildirilmektedir ancak dagiliminin daha serin ve iliman bolgelerinde daha seyrek gorulmektedir Bu turun Akdeniz alti Fransa nin karakteristik bir calisi oldugu belirtilmektedir Birlesik Krallik ta nufus biraz kisitlidir ancak yine de buyuktur Turkiye de tur Karadeniz ve Marmara Denizi kiyilarinda ve Akdeniz bolgelerinde daha kucuk populasyonlarda bulunur toplamda turun bu ulkede 1 000 hektardan fazla bir alani kaplayacagi tahmin edilmektedir Genel olarak tur yaygindir ve populasyonun nispeten buyuk ve istikrarli olmasi muhtemeldir Habitat ve Ekoloji bilgileriBu yaprak dokmeyen cali veya kucuk agac 5 m ye kadar tebesir kayalik habitatlar kuru yamaclar calilik makilerdeki dik yamaclara ozgudur Ormanlik alanda turler calilar olarak bulunur Bununla birlikte turler acik alanlarda buyumeyi desteklemektedir Birlesik Krallik ta tur bir Avrupa Komisyonu Habitat Direktifi Ek 1 habitatina dahil edilmistir kod H5110 Turler acik tarim arazilerinde ve terkedilmis alanlarda kolonilesir Tehdit bilgileriTur Cylindrocladium buxicola enfeksiyonu ile tehdit altindadir Bu mantar zararlisi bilinmeyen bir kokene sahiptir ve simsir yanikligina neden olur Hastalik kereste ve sus ticareti yoluyla yayildigi icin tum Avrupa da mevcuttur ve kalan yerli mescerelere zarar verir Tarihsel olarak turler kereste hasadi ve sus koleksiyonlari uretimi nedeniyle tehdit altindadir Birlesik Krallik ta turler yalnizca tek bir sabit populasyonda bulunur burada ideal habitat tipine sahip daha az yer oldugu icin habitat kisitlamasi tehdidi altindadir Italya da hayvan otlatma alanlarini artirmaya yonelik aciklik gibi insan etkileri ve artan kuraklik nedeniyle tehdit altinda oldugu belirtiliyor Turun dagilimi boyunca bir kereste ve hasere istilasi olarak kullanilmasi nedeniyle tarihsel temizlik tehdidi altinda olmasi muhtemeldir Kullanim ve Ticaret bilgileriTurlerin en yaygin kullanimi sus olarak ve bonsai sanatidir Tur ayni zamanda kerestesi icin de kullanilir Ahsap oyma tornalama ve muzik aletleri uretimi icin cok uygundur Bitki ayni zamanda zehirlidir ancak bu frengi romatizma epilepsi ve sitma icin sakinlestirici ve tedavilerin uretimi icin kullanilmistir Daha yakin zamanlarda bu turden asetilkolinesteraz aktivitesi de dahil olmak uzere genis bir biyolojik aktivite yelpazesine sahip maddeler izole edilmistir bu onu Alzheimer hastaligi icin tedavilerin gelistirilmesinde potansiyel olarak faydali hale getirebilir Koruma islemleri bilgileriBu tur 220 ex situ koleksiyonda bulunur Avrupa da tur bolgesel olarak En Az Endise 2014 olarak degerlendirilmistir Tur ulusal olarak Isvicre Birlesik Krallik ve Almanya da En Az Endise Veren olarak degerlendirilmistir Ancak Luksemburg da tur Hassas olarak kabul edilir Birlesik Krallik agac tohum bankasi projesi icin oncelikli bir turdur ve Amerika Birlesik Devletleri Ulusal Bitki Germplazm Sisteminde 63 katilim oldugu belirtilmektedir Avrupa nufusu 30 dan fazla Natura 2000 sahasinda bulundugu icin iyi korunmaktadir Ayrica AB yasalarina gore Buxus sempervirens caliliklarini koruyan F3 12 habitat turu de dahil olmak uzere Avrupa Komisyonu Habitat Direktiflerinde yer alan bircok habitatta korunan habitattir Turlerde daha fazla populasyon azalmasini onlemek icin genellikle Cylindrocladium buxicola nin yonetilmesi ve yok edilmesi onerilir Kultivarlar Arborescens agac benzeri buyume oldukca genis iki kat daha uzun yapraklar Aurea pendula dik ama ayni zamanda sarkik yapraklar sari ve yesil alacali Latifolia Maculata parlak sari sonra yesil yazin donuk sari ile lekelenir Variegata krem rengine donusen beyaz kenarli parlak yesil ve sonunda acik sari Kaynakca a b landscapeplants oregonstate edu 3 Mart 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Ekim 2021 a b c d e f g Chadburn H amp Barstow M 2018 Buxus sempervirens The IUCN Red List of Threatened Species 2018 e T202944A68067753 https dx doi org 10 2305 IUCN UK 2018 1 RLTS T202944A68067753 en a b Decocq G Bordier D Wattez J R and Racinet P 2004 A practical approach to assess the native status of a rare plant species the controverse of Buxus sempervirens L in northern France revisited Vegetatio 123 1 139 151 Bundesamt fur Naturschutz 2010 FloraWeb Bonn Available at www floraweb de Foster A 2014 Buxus sempervirens Available at http herbaria plants ox ac uk bol plants400 Pages Buxussempervirens olu kirik baglanti Accessed 2014 Grove A T and Rackham O 2001 The Nature of Mediterranean Europe Yale University Press London Debussche M and Lepart J 1992 Establishment of woody plants in Mediterranean old fields opportunity in space and time Landscape Ecology 6 3 133 145 JNCC 2017 Habitat account Sclerophyllous scrub matorral Available at http jncc defra gov uk protectedsites sacselection habitat asp FeatureIntCode H5110 20 Agustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Accessed February 2017 Lehtijarvi A DOGMUS LEHTIJARVI H T and Oskay F 2014 Cylindrocladium buxicola is Threatening the Native Buxus sempervirens Populations in Turkey Short Communication Plant Protection Sciences 50 4 227 229