Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
ByLock, anonim kullanıcıların şifreli bir şekilde mesajlaşabilmesine olanak tanıyan bir akıllı telefon uygulamasıdır. 2014'te Google Play ve App Store'a yüklenerek kullanıcıların erişimine sunuldu. 2016 yılında kapatılana kadar toplam 600 bin kişi tarafından indirildi. Millî İstihbarat Teşkilatı'nın açıklamalarına göre indirenlerin çoğu Türkiye, İran ve Suudi Arabistan'dandı.
| Geliştirici(ler) | David Keynes Gülen Hareketi (iddia) |
|---|---|
| İlk yayınlanma | 2014 |
| Son yayınlanma | 2016 |
| Geliştirme durumu | Pasif |
| İşletim sistemi | Android IOS |
| Erişilebilirlik | İngilizce Türkçe |
| Tür | Anlık mesajlaşma |
Yazılımın içindeki sertifikaya göre uygulamanın yapımcısı David Keynes isimli bir Amerikalı olmasına rağmen daha sonra Hürriyet'in bir haberine göre aslında bu kişinin David Keynes'in kimliğini kullanan Amerika Birleşik Devletleri'nde yaşayan bir Türk vatandaşı olduğu anlaşıldı. Ayrıca uygulamanın kaynak kodlarında "dosya" gibi Türkçe kelimeler kullanılması uygulamanın aslında bir Türk tarafından geliştirildiğini destekledi.
Gülen Hareketi'yle ilişkisi
15 Temmuz darbe girişimi'nin ardından darbecilerin ve diğer Gülen Hareketi üyelerinin ByLock üzerinden görüştüğü saptandı. Darbe sonrasında Gülen Hareketi üyelerine karşı açılan davalarda ByLock yazılımı bir delil olarak kullanıldı.Millî İstihbarat Teşkilatı'nın ByLock raporuna göre ByLock'un veritabanı MİT tarafından ele geçirildi ve sunucu tarafında kullanıcı şifrelerinin MD5 ile özetlenmesi dışında herhangi bir şifrelemenin olmadığı, kullanıcıların "yasinkomiser", "savcı20", "aydinlik kolej muduru suleyman" gibi takma isimler kullanarak örgüt içi yazışmalar yaptığı saptandı. Geliştiricinin kullanıcıları VPN kullanmaya zorlamak için Türkiye'ye ait IP adreslerini engellediği ortaya çıktı.
ByLock'un sanığın cep telefonunda yüklü olmasının Gülen Hareketi üyeliğine dair bir delil olarak kullanılması birçok gazeteci ve avukat tarafından tepki çekti. Türkiye bazı kullanıcıların kendi isteği olmadan uygulamayı yüklemiş olabileceği yüzünden 10 bin adli dosyayı tekrar incelemeye aldı.
15 Temmuz darbe girişiminin ardından Gülen Hareketi mensuplarına yönelik soruşturma ve yargılamalarda ByLock programını kullanmak "silahlı terör örgütü üyeliği" suçu bakımından tek başına tutuklama ve mahkûmiyet gerekçesi yapılmıştır. Ancak bu kararlar, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve BM İnsan Hakları Komitesi ve Keyfi Tutuklamalar Çalışma Grubu tarafından insan hakları ihlali olarak değerlendirilmiştir.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), 20 Temmuz 2021 tarihinde verdiği Tekin Akgün/Türkiye kararı ile "ByLock" kullanmanın başka delillerle desteklenmediği sürece makul bir suç şüphesi oluşturmayacağına, bu gerekçeyle verilen tutuklama kararı ile Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) "özgürlük ve güvenlik hakkı"nı düzenleyen 5'inci maddesinin ihlal edildiğine karar vermiştir.
AİHM, ByLock kullanımı gerekçesiyle verilen mahkûmiyet kararına karşı yapılan başvuruyu incelediği 26 Eylül 2023 tarihli Yüksel Yalçınkaya/Türkiye kararında ise, ByLock verilerinin gerçekliğini sorgulama imkânı verilmemesi nedeniyle adil yargılanma hakkının (AİHS m.6) ihlal edildiğine, ByLock kullanmanın silahlı terör örgütü üyeliği suçu için tek başına yeterli delil sayılamayacağı, yerel mahkemelerin bu geniş ve öngörülemez yorumu ile yalnızca ByLock kullanımına dayalı otomatik bir suç karinesi oluşturulduğu ve bu durumun suçlanan kişinin kendisini aklamasını neredeyse imkânsız hâle getirdiğini belirterek, ByLock kullanma gerekçesine dayalı mahkûmiyet kararı ile kanunsuz suç ve ceza olmaz ilkesinin (AİHS m.7) ihlal edildiğine karar vermiştir.
BM İnsan Hakları Komitesi 28 Mayıs 2019 tarih ve 2980/2017 sayılı İsmet Özçelik ve Turgay Karaman/Türkiye kararında başvuranların tutuklanmasına gerekçe yapılan ByLock kullanma ve Banka Asya'ya para yatırma gibi iddiaların tutuklama gerekçesi olamayacağına karar vermiştir.
BM İnsan Hakları Konseyi Haksız Tutuklamalar Çalışma Grubu Mestan Yayman/Türkiye kararı ile (Opinion No. 42/2018 – 21 Ağustos 2018), ByLock gibi herkese açık bir mesajlaşma uygulamasını kullanmış olmanın suç delili olamayacağı, bu uygulamanın kullanılmasının düşünce ve ifade özgürlüğü kapsamında kaldığı belirtilmiştir. Çalışma Grubu'nun daha sonra verdiği onlarca karar da aynı mahiyettedir.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Şubat 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Nisan 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Şubat 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2020.
- ^ . euronews. 21 Temmuz 2021. 21 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024.
- ^ . 10 Ekim 2023. 12 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024.
- ^ "ByLock ve Bank Asya davasında, AİHM'den Türkiye aleyhine ihlal kararı". euronews. 26 Eylül 2023. 4 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Nisan 2024.
- ^ "BM'den Türkiye'ye 'ultimatom': Devlet partisi iki şüpheliyi bırakmak zorunda - Diken". 29 Mayıs 2019. 4 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Nisan 2024.
- ^ Arslan, Adem Yavuz (2 Haziran 2019). "İlk uluslararası mahkeme kararı: BM kararı tahliyelerin kapısını açıyor". Tr724. 4 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Nisan 2024.
- ^ Haber, Ukrayna (28 Ekim 2018). "Bylock suçlamasını çürüten ilk uluslararası karar". devamını oku... 4 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Nisan 2024.
- ^ Merkezi (29 Kasım 2018). "Birleşmiş Milletler: ByLock tek başına suç delili olamaz (Mestan Yayman Kararı-4)". Tr724. 4 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Nisan 2024.
- ^ "BM, Türkiye'den bireysel 'keyfi tutuklama' şikayetini kabul etti". euronews. 3 Nisan 2020. 4 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Nisan 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
ByLock anonim kullanicilarin sifreli bir sekilde mesajlasabilmesine olanak taniyan bir akilli telefon uygulamasidir 2014 te Google Play ve App Store a yuklenerek kullanicilarin erisimine sunuldu 2016 yilinda kapatilana kadar toplam 600 bin kisi tarafindan indirildi Milli Istihbarat Teskilati nin aciklamalarina gore indirenlerin cogu Turkiye Iran ve Suudi Arabistan dandi ByLockGelistirici ler David Keynes Gulen Hareketi iddia Ilk yayinlanma2014Son yayinlanma2016Gelistirme durumuPasifIsletim sistemiAndroid IOSErisilebilirlikIngilizce TurkceTurAnlik mesajlasma Yazilimin icindeki sertifikaya gore uygulamanin yapimcisi David Keynes isimli bir Amerikali olmasina ragmen daha sonra Hurriyet in bir haberine gore aslinda bu kisinin David Keynes in kimligini kullanan Amerika Birlesik Devletleri nde yasayan bir Turk vatandasi oldugu anlasildi Ayrica uygulamanin kaynak kodlarinda dosya gibi Turkce kelimeler kullanilmasi uygulamanin aslinda bir Turk tarafindan gelistirildigini destekledi Gulen Hareketi yle iliskisi15 Temmuz darbe girisimi nin ardindan darbecilerin ve diger Gulen Hareketi uyelerinin ByLock uzerinden gorustugu saptandi Darbe sonrasinda Gulen Hareketi uyelerine karsi acilan davalarda ByLock yazilimi bir delil olarak kullanildi Milli Istihbarat Teskilati nin ByLock raporuna gore ByLock un veritabani MIT tarafindan ele gecirildi ve sunucu tarafinda kullanici sifrelerinin MD5 ile ozetlenmesi disinda herhangi bir sifrelemenin olmadigi kullanicilarin yasinkomiser savci20 aydinlik kolej muduru suleyman gibi takma isimler kullanarak orgut ici yazismalar yaptigi saptandi Gelistiricinin kullanicilari VPN kullanmaya zorlamak icin Turkiye ye ait IP adreslerini engelledigi ortaya cikti ByLock un sanigin cep telefonunda yuklu olmasinin Gulen Hareketi uyeligine dair bir delil olarak kullanilmasi bircok gazeteci ve avukat tarafindan tepki cekti Turkiye bazi kullanicilarin kendi istegi olmadan uygulamayi yuklemis olabilecegi yuzunden 10 bin adli dosyayi tekrar incelemeye aldi 15 Temmuz darbe girisiminin ardindan Gulen Hareketi mensuplarina yonelik sorusturma ve yargilamalarda ByLock programini kullanmak silahli teror orgutu uyeligi sucu bakimindan tek basina tutuklama ve mahkumiyet gerekcesi yapilmistir Ancak bu kararlar Avrupa Insan Haklari Mahkemesi ve BM Insan Haklari Komitesi ve Keyfi Tutuklamalar Calisma Grubu tarafindan insan haklari ihlali olarak degerlendirilmistir Avrupa Insan Haklari Mahkemesi AIHM 20 Temmuz 2021 tarihinde verdigi Tekin Akgun Turkiye karari ile ByLock kullanmanin baska delillerle desteklenmedigi surece makul bir suc suphesi olusturmayacagina bu gerekceyle verilen tutuklama karari ile Avrupa Insan Haklari Sozlesmesi nin AIHS ozgurluk ve guvenlik hakki ni duzenleyen 5 inci maddesinin ihlal edildigine karar vermistir AIHM ByLock kullanimi gerekcesiyle verilen mahkumiyet kararina karsi yapilan basvuruyu inceledigi 26 Eylul 2023 tarihli Yuksel Yalcinkaya Turkiye kararinda ise ByLock verilerinin gercekligini sorgulama imkani verilmemesi nedeniyle adil yargilanma hakkinin AIHS m 6 ihlal edildigine ByLock kullanmanin silahli teror orgutu uyeligi sucu icin tek basina yeterli delil sayilamayacagi yerel mahkemelerin bu genis ve ongorulemez yorumu ile yalnizca ByLock kullanimina dayali otomatik bir suc karinesi olusturuldugu ve bu durumun suclanan kisinin kendisini aklamasini neredeyse imkansiz hale getirdigini belirterek ByLock kullanma gerekcesine dayali mahkumiyet karari ile kanunsuz suc ve ceza olmaz ilkesinin AIHS m 7 ihlal edildigine karar vermistir BM Insan Haklari Komitesi 28 Mayis 2019 tarih ve 2980 2017 sayili Ismet Ozcelik ve Turgay Karaman Turkiye kararinda basvuranlarin tutuklanmasina gerekce yapilan ByLock kullanma ve Banka Asya ya para yatirma gibi iddialarin tutuklama gerekcesi olamayacagina karar vermistir BM Insan Haklari Konseyi Haksiz Tutuklamalar Calisma Grubu Mestan Yayman Turkiye karari ile Opinion No 42 2018 21 Agustos 2018 ByLock gibi herkese acik bir mesajlasma uygulamasini kullanmis olmanin suc delili olamayacagi bu uygulamanin kullanilmasinin dusunce ve ifade ozgurlugu kapsaminda kaldigi belirtilmistir Calisma Grubu nun daha sonra verdigi onlarca karar da ayni mahiyettedir Kaynakca Arsivlenmis kopya 8 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2020 Arsivlenmis kopya 17 Subat 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2020 Arsivlenmis kopya 17 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2020 Arsivlenmis kopya 24 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Nisan 2021 Arsivlenmis kopya 12 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2020 Arsivlenmis kopya 17 Subat 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2020 euronews 21 Temmuz 2021 21 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Nisan 2024 10 Ekim 2023 12 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Nisan 2024 ByLock ve Bank Asya davasinda AIHM den Turkiye aleyhine ihlal karari euronews 26 Eylul 2023 4 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Nisan 2024 BM den Turkiye ye ultimatom Devlet partisi iki supheliyi birakmak zorunda Diken 29 Mayis 2019 4 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Nisan 2024 Arslan Adem Yavuz 2 Haziran 2019 Ilk uluslararasi mahkeme karari BM karari tahliyelerin kapisini aciyor Tr724 4 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Nisan 2024 Haber Ukrayna 28 Ekim 2018 Bylock suclamasini curuten ilk uluslararasi karar devamini oku 4 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Nisan 2024 Merkezi 29 Kasim 2018 Birlesmis Milletler ByLock tek basina suc delili olamaz Mestan Yayman Karari 4 Tr724 4 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Nisan 2024 BM Turkiye den bireysel keyfi tutuklama sikayetini kabul etti euronews 3 Nisan 2020 4 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Nisan 2024