Böcüzade Süleyman Sami (5 Ocak 1851, Isparta - 30 Mayıs 1932, Isparta), Osmanlı Devleti'nde uzun bir bürokratlık kariyerinden sonra, Meclis-i Mebûsan 1908-1912 dönemi (emekliliğini istediği 1911'e kadar) Hamid-i Abad (Isparta) mebusluğu yapmış, emeklilik yıllarında da çok kapsamlı bir Isparta Tarihini kaleme almış Osmanlı yazarı, bürokrat ve siyasetçisidir.
Böcüzade Süleyman Sami | |
---|---|
Meclis-i Mebûsan 3. Dönem Mebusu | |
Görev süresi 17 Aralık 1908 - 18 Ocak 1912 | |
Seçim bölgesi | 1908 – Isparta |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 5 Ocak 1851 Isparta |
Ölüm | 30 Mayıs 1932 (81 yaşında) Isparta |
5 Ocak 1851'de Isparta'da doğmuştur. 14 yaşında hafız ve hattat oldu. Isparta Rüşdiyesi'ni ve İstanbul Hukuk Mektebi'ni bitirerek hakimlik icazeti aldı. 18 yaşında kâtip olarak girdiği devlet hizmetinde hep Isparta'da kalarak 10 yıl boyunca Isparta şehremini (belediye başkanı) oldu. II. Meşrutiyet'in ilanı ile Isparta mebusu seçilerek Meclis-i Mebûsan'a girdi. 1911'de emekliliğini isteyerek ayrıldı. 1899'da İzmir gazetesinde yayımlatmış olduğu Isparta Tarihi'ni yeniden elden geçirerek 1000 sayfaya yakın bir kaynak kitap haline getirdi.
30 Mayıs 1932'de Isparta'da öldü. 1961-1965 arasında Isparta Senatörlüğü ve bir süre Sağlık Bakanlığı yapmış olan Süleyman Suat Seren'in dedesidir.
Böcüzade’nin keskin bir gözlemci ve yaşadığı dönemin çalkantı ve kavgalarını iyi analiz eden bir düşünür olması, gelecekle ilgili düşüncelerini biçimlendirmiştir. Döneminin, içinde bulunduğu çaresizlik, teslimiyetçilik ve kadercilik anlayışına karşın, onun ayakları yere basan çözümlemeleri, bugün için bile geçerliliğini korumaktadır.
Böcüzade'nin kaleminden 1870'te Isparta'da çekirge tehlikesi
1297 (M/1870) de çekirge afeti olacağı tahmin edildiğinden, çekirge yumurtalarının kıştan toplattırılıp yok edilmesi için, çekirgenin konduğu yerleri saptayacak ekipler kurmak üzere Vilâyetten ödenek istenmişti. Vilâyetten İngiliz Ali Bey adında bir uzman gönderilmiş, giderlerin Menafi Sandıkları Sermayesinden ödenmesine izin verilmişti.
Memleket ileri gelenleri ile, Ulema ve Askeri erkândan kurulan bir komisyon, ilçelerde mülki ve askeri memurlardan kurulacak ekiplerin Çekirge Mücadelesi yapmak üzere görevlendirilmesine karar verildi. Bu toplantıda, İngiliz Ali Beyin, gerektiğinde uçkun haldeki çekirgeleri öldürmek üzere Tophaneden birkaç yüz kilo Barut alınmasını önermesi üzerine kıyamet koptu. Ulemadan biri çekirgelerin iki kanadında, Süryani harfleriyle yazılmış bir ayet bulunduğunu, bu ayetin «Çekirge sürülerinin, Tanrı tarafından, memlekette fesat ve zulüm görüldüğü zaman, şehirleri ve kasabaları tahrip etmek üzere, kullarına musallat ettiği» anlamında olduğunu bir kitapta okuduğunu söylemesi üzerine Müftü Tahsin Efendi («bu yaratıklara ateşle ceza vermek Tanrıya mahsustur!.») şeklinde bir iddia ortaya atmış, Yavruzade Şeyh Mehmet Efendi de («—Hükümetin aldığı önlemlere bizim karışmamız gerekmez. Çekirgelerin ne şekilde yok edilmesi gerekiyorsa, hükümet gereğini yapar. Bize dua etmekten başka bir şey düşmez. Biz simdi yerlerimize gidip duaya başlayalım. Papaz efendiler de ayni şekilde kiliselerinde dua edip ayin yapsınlar.») şeklinde konuşunca, İngiliz Ali Bey («Şeyh efendi, bu hurafeleri ve Yahudi masallarını bırakalım da, düşündüğümüz ve karar verdiğimiz tedbirleri uygulayalım.») der demez, ulema ve şeyhler ayağa kalkarak «— Biz ayeti celile ve doğru rivayetler okuyoruz. Ayeti celileye sizin Yahudi masalı demeniz küfürdür. Biz şimdi gider, durumu Hilâfet Makamına arz ederiz. Fakat Mutasarrıf Beyin, geldiği günden beri, yaptığı icraatı görerek — iman-ı kâmil sahibi olduğuna inandığımız için — bu şikâyeti kendilerinin yazmalarını ümit ve taleb ederiz.») demeleri üzerine, Mutasarrıf Ali beye hitapla «— Bey efendi, bu dakikada özür dilemez ve düşüncelerinizi değiştirmezseniz, durumu yüksek makamlara arz etmeye mecbur kalacağım.» deyince Ali Bey ayağa kalkarak, Müftü ve Şeyh efendilerin ellerini öpmüş ve okunan ayetin farkında olmadığını beyan ederek özür dilemişti.
O sırada, Kuleönü köyünden Deli Hafız adında birisi, 95 yaşında olan Isparta naibi Tevfik Efendiye başvurarak, tarlasındaki buğdayların, çekirgeler tarafından yok edilmesini önlemek üzere, çekirgelere hitaben bir ilâm yazmasını istemiş. Naip efendi Şer'iye mahkemesi başkatibine, abdest aldırtarak, çekirgelere hitaben üç tane ilâm yazdırmış. Bunları tarlasında çekirgelerin geleceği yerlere asmasını söylemiş. Deli Hafız bunları götürüp tarlasına asmış. O civardaki bazı köylülerin söylediklerine göre çekirge saldırmamış (!).
Eserleri
- Kuruluşundan Bugüne Kadar Isparta Tarihi
- Üç Devirde Gördüklerim
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bocuzade Suleyman Sami 5 Ocak 1851 Isparta 30 Mayis 1932 Isparta Osmanli Devleti nde uzun bir burokratlik kariyerinden sonra Meclis i Mebusan 1908 1912 donemi emekliligini istedigi 1911 e kadar Hamid i Abad Isparta mebuslugu yapmis emeklilik yillarinda da cok kapsamli bir Isparta Tarihini kaleme almis Osmanli yazari burokrat ve siyasetcisidir Bocuzade Suleyman SamiMeclis i Mebusan 3 Donem MebusuGorev suresi 17 Aralik 1908 18 Ocak 1912Secim bolgesi 1908 IspartaKisisel bilgilerDogum 5 Ocak 1851 1851 01 05 IspartaOlum 30 Mayis 1932 81 yasinda Isparta 5 Ocak 1851 de Isparta da dogmustur 14 yasinda hafiz ve hattat oldu Isparta Rusdiyesi ni ve Istanbul Hukuk Mektebi ni bitirerek hakimlik icazeti aldi 18 yasinda katip olarak girdigi devlet hizmetinde hep Isparta da kalarak 10 yil boyunca Isparta sehremini belediye baskani oldu II Mesrutiyet in ilani ile Isparta mebusu secilerek Meclis i Mebusan a girdi 1911 de emekliligini isteyerek ayrildi 1899 da Izmir gazetesinde yayimlatmis oldugu Isparta Tarihi ni yeniden elden gecirerek 1000 sayfaya yakin bir kaynak kitap haline getirdi 30 Mayis 1932 de Isparta da oldu 1961 1965 arasinda Isparta Senatorlugu ve bir sure Saglik Bakanligi yapmis olan Suleyman Suat Seren in dedesidir Bocuzade nin keskin bir gozlemci ve yasadigi donemin calkanti ve kavgalarini iyi analiz eden bir dusunur olmasi gelecekle ilgili dusuncelerini bicimlendirmistir Doneminin icinde bulundugu caresizlik teslimiyetcilik ve kadercilik anlayisina karsin onun ayaklari yere basan cozumlemeleri bugun icin bile gecerliligini korumaktadir Bocuzade nin kaleminden 1870 te Isparta da cekirge tehlikesi1297 M 1870 de cekirge afeti olacagi tahmin edildiginden cekirge yumurtalarinin kistan toplattirilip yok edilmesi icin cekirgenin kondugu yerleri saptayacak ekipler kurmak uzere Vilayetten odenek istenmisti Vilayetten Ingiliz Ali Bey adinda bir uzman gonderilmis giderlerin Menafi Sandiklari Sermayesinden odenmesine izin verilmisti Memleket ileri gelenleri ile Ulema ve Askeri erkandan kurulan bir komisyon ilcelerde mulki ve askeri memurlardan kurulacak ekiplerin Cekirge Mucadelesi yapmak uzere gorevlendirilmesine karar verildi Bu toplantida Ingiliz Ali Beyin gerektiginde uckun haldeki cekirgeleri oldurmek uzere Tophaneden birkac yuz kilo Barut alinmasini onermesi uzerine kiyamet koptu Ulemadan biri cekirgelerin iki kanadinda Suryani harfleriyle yazilmis bir ayet bulundugunu bu ayetin Cekirge surulerinin Tanri tarafindan memlekette fesat ve zulum goruldugu zaman sehirleri ve kasabalari tahrip etmek uzere kullarina musallat ettigi anlaminda oldugunu bir kitapta okudugunu soylemesi uzerine Muftu Tahsin Efendi bu yaratiklara atesle ceza vermek Tanriya mahsustur seklinde bir iddia ortaya atmis Yavruzade Seyh Mehmet Efendi de Hukumetin aldigi onlemlere bizim karismamiz gerekmez Cekirgelerin ne sekilde yok edilmesi gerekiyorsa hukumet geregini yapar Bize dua etmekten baska bir sey dusmez Biz simdi yerlerimize gidip duaya baslayalim Papaz efendiler de ayni sekilde kiliselerinde dua edip ayin yapsinlar seklinde konusunca Ingiliz Ali Bey Seyh efendi bu hurafeleri ve Yahudi masallarini birakalim da dusundugumuz ve karar verdigimiz tedbirleri uygulayalim der demez ulema ve seyhler ayaga kalkarak Biz ayeti celile ve dogru rivayetler okuyoruz Ayeti celileye sizin Yahudi masali demeniz kufurdur Biz simdi gider durumu Hilafet Makamina arz ederiz Fakat Mutasarrif Beyin geldigi gunden beri yaptigi icraati gorerek iman i kamil sahibi olduguna inandigimiz icin bu sikayeti kendilerinin yazmalarini umit ve taleb ederiz demeleri uzerine Mutasarrif Ali beye hitapla Bey efendi bu dakikada ozur dilemez ve dusuncelerinizi degistirmezseniz durumu yuksek makamlara arz etmeye mecbur kalacagim deyince Ali Bey ayaga kalkarak Muftu ve Seyh efendilerin ellerini opmus ve okunan ayetin farkinda olmadigini beyan ederek ozur dilemisti O sirada Kuleonu koyunden Deli Hafiz adinda birisi 95 yasinda olan Isparta naibi Tevfik Efendiye basvurarak tarlasindaki bugdaylarin cekirgeler tarafindan yok edilmesini onlemek uzere cekirgelere hitaben bir ilam yazmasini istemis Naip efendi Ser iye mahkemesi baskatibine abdest aldirtarak cekirgelere hitaben uc tane ilam yazdirmis Bunlari tarlasinda cekirgelerin gelecegi yerlere asmasini soylemis Deli Hafiz bunlari goturup tarlasina asmis O civardaki bazi koylulerin soylediklerine gore cekirge saldirmamis EserleriKurulusundan Bugune Kadar Isparta Tarihi Uc Devirde Gorduklerim