Gluteus maximus veya büyük ilye, kıç bölgesinde (gluteal bölge) kas. Bölgenin en büyük kası olma özelliğiyle diğer ilye kaslarının (gluteal kaslar) çoğunun üzerinde yer alır.
Anatomi
Şekil itibarıyla dörtgendir. Kökeni aşağıdaki noktalardır:
- 'un arkasında iliumun pürüzlü bir bölgesi
- bu noktadan itibaren sakrumun alt kısmının arka yüzeyi
- kuyruk sokumunun (koksiks) lateral (yan) tarafı
- dış yüzeyi
- kılıfının (fasya) üst kısmı
- ilium ve sakrum arasında kasını örten fasya
( dize kadar inen kalın bölgesi), lateral tarafta kasın üst ve yüzeysel alt taraflarının bağlanma noktasıdır. Kasın diğer bölgeleri femurda bağlanır.
Sinir sistemine tarafından bağlanır (innervasyon). Kan dolaşımıysa , (oksijenli kan), ve aracılığıyla sağlanır. İnferior gluteal sinir, arter ve ven kasın alt yüzeyinde ve merkezinde yer alır. Kasın yukarı kısmında siyatik sinir altından geçer.
ayaktayken altında yer alır, kasın altında hissedilebilir. Baldır bükülüp oturulduğunda gluteus maximus yıkarıya doğru hareket eder, dolayısıyla iskial çıkıntı ve onunla deri arasındaki üzerine oturulur.
İşlev
Kalça ekleminde ekstansiyon yapar; yani uzuv bükülmüş durumdayken düz hâle getirir. Bu hareketi yaptıran en güçlü kas olsa da genelde otururken kalkmak, merdiven çıkmak gibi kuvvet gerektiren hareketlerde kullanılır. Ayakta dururken hiç kullanılmaz ve düz yolda yürürken pek az kullanılır, dolayısıyla felci düz yol yürüyüşünde pek bir fark yaratmaz.
Kalçada dış (lateral) rotasyon, yani uzvu dışarı doğru bükme hareketini de gerçekleştirir. İliotibial banda bağlanması nedeniyle bandı çekerek kalça ve diz eklemlerini sağlamlaştırır. İliotibial bandın tibianın anterolateral çıkıntısına bağlanması nedeniyle ile gerçekleştirebildiği bu işlevi normalde ayakta dururken gerçekleştirmesi gerektirmez. İliotibial bandın aracılığıyla femurla bağlantılı olması nedeniyle dizi hareket ettiremez.
Klinik önemi
Gluteus maximus nadir yaralanan bir kastır.
Diğer hayvanlarda anatomisi ve evrimi
Diğer primatlarda, gluteus maximus, insanda var olmayan ischiofemoralis bölümü ve insandaki gluteus maximus kasının dengi, ancak bu hayvanlarda çok daha küçük olan gluteus maximus proprius kasından oluşur. İnsanın atalarının iki ayaklı yürüyüşe geçmesi sırasında gluteus maximus kası büyük değişiklikler geçirdi. Femurun uzunluğunun artması ve femurda daha yukarıya bağlanması sonucu uyguladığı moment ve kas birimi başı uyguladığı ekstansiyon kuvveti azaldı. Azalan kuvvet ağaca tırmanmayı zorlaştırsa da oluşan yapıda koşmak daha kolay oldu. Moment mesafesini biraz da olsa korumak için gluteus maximus ilium kemiğine de bağlandı; bununla beraber kuvveti arttırmak için kas hacmi arttı.
Kaynakça
- ^ a b c d Drake, Richard L.; Vogl, A. Wayne; Mitchell, Adam M.W. (2010). Gray's Anatomy for Students, Second Edition. Elsevier. ss. 550-1.
- ^ Ali, Turgut (2015). (PDF). Türk Ortopedi ve Travmatoloji Birliği Derneği Dergisi, 14. ss. 27-33. doi:10.14292/totbid.dergisi.2015.02. 29 Nisan 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2017.
- ^ a b c d e Moore, Keith L.; Dalley, Arthur F.; Agur, Anne M.R. (2014). Clinically Oriented Anatomy, Seventh Edition. Lippincott Williams & Wilkins. ss. 565-6.
- ^ a b Hogervorst, Tom; Vereecke, Evie E. (2015). "Evolution of the human hip. Part 2: muscling the double extension". Journal of Hip Preservation Surgery. 2 (1). Oxford Üniversitesi Yayınları. ss. 3-14. doi:10.1093/jhps/hnu014. 28 Nisan 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Nisan 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gluteus maximus veya buyuk ilye kic bolgesinde gluteal bolge kas Bolgenin en buyuk kasi olma ozelligiyle diger ilye kaslarinin gluteal kaslar cogunun uzerinde yer alir Gluteus maximus ve etrafindaki fasyaAnatomiSekil itibariyla dortgendir Kokeni asagidaki noktalardir un arkasinda iliumun puruzlu bir bolgesi bu noktadan itibaren sakrumun alt kisminin arka yuzeyi kuyruk sokumunun koksiks lateral yan tarafi dis yuzeyi kilifinin fasya ust kismi ilium ve sakrum arasinda kasini orten fasya dize kadar inen kalin bolgesi lateral tarafta kasin ust ve yuzeysel alt taraflarinin baglanma noktasidir Kasin diger bolgeleri femurda baglanir Sinir sistemine tarafindan baglanir innervasyon Kan dolasimiysa oksijenli kan ve araciligiyla saglanir Inferior gluteal sinir arter ve ven kasin alt yuzeyinde ve merkezinde yer alir Kasin yukari kisminda siyatik sinir altindan gecer ayaktayken altinda yer alir kasin altinda hissedilebilir Baldir bukulup oturuldugunda gluteus maximus yikariya dogru hareket eder dolayisiyla iskial cikinti ve onunla deri arasindaki uzerine oturulur IslevKalca ekleminde ekstansiyon yapar yani uzuv bukulmus durumdayken duz hale getirir Bu hareketi yaptiran en guclu kas olsa da genelde otururken kalkmak merdiven cikmak gibi kuvvet gerektiren hareketlerde kullanilir Ayakta dururken hic kullanilmaz ve duz yolda yururken pek az kullanilir dolayisiyla felci duz yol yuruyusunde pek bir fark yaratmaz Kalcada dis lateral rotasyon yani uzvu disari dogru bukme hareketini de gerceklestirir Iliotibial banda baglanmasi nedeniyle bandi cekerek kalca ve diz eklemlerini saglamlastirir Iliotibial bandin tibianin anterolateral cikintisina baglanmasi nedeniyle ile gerceklestirebildigi bu islevi normalde ayakta dururken gerceklestirmesi gerektirmez Iliotibial bandin araciligiyla femurla baglantili olmasi nedeniyle dizi hareket ettiremez Klinik onemiGluteus maximus nadir yaralanan bir kastir Diger hayvanlarda anatomisi ve evrimiDiger primatlarda gluteus maximus insanda var olmayan ischiofemoralis bolumu ve insandaki gluteus maximus kasinin dengi ancak bu hayvanlarda cok daha kucuk olan gluteus maximus proprius kasindan olusur Insanin atalarinin iki ayakli yuruyuse gecmesi sirasinda gluteus maximus kasi buyuk degisiklikler gecirdi Femurun uzunlugunun artmasi ve femurda daha yukariya baglanmasi sonucu uyguladigi moment ve kas birimi basi uyguladigi ekstansiyon kuvveti azaldi Azalan kuvvet agaca tirmanmayi zorlastirsa da olusan yapida kosmak daha kolay oldu Moment mesafesini biraz da olsa korumak icin gluteus maximus ilium kemigine de baglandi bununla beraber kuvveti arttirmak icin kas hacmi artti Kaynakca a b c d Drake Richard L Vogl A Wayne Mitchell Adam M W 2010 Gray s Anatomy for Students Second Edition Elsevier ss 550 1 Ali Turgut 2015 PDF Turk Ortopedi ve Travmatoloji Birligi Dernegi Dergisi 14 ss 27 33 doi 10 14292 totbid dergisi 2015 02 29 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 28 Nisan 2017 a b c d e Moore Keith L Dalley Arthur F Agur Anne M R 2014 Clinically Oriented Anatomy Seventh Edition Lippincott Williams amp Wilkins ss 565 6 a b Hogervorst Tom Vereecke Evie E 2015 Evolution of the human hip Part 2 muscling the double extension Journal of Hip Preservation Surgery 2 1 Oxford Universitesi Yayinlari ss 3 14 doi 10 1093 jhps hnu014 28 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Nisan 2017 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link