Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Cudi Dağı (Arapça: ٱلْجُودِيّ, el-Jūdiyy; Kürtçe: Cûdî; Aramice: קרדו, Qardū), Türkiye'nin Şırnak ilinin Silopi ilçesinde yer alan, 2.144 metre (6.935 ft) yüksekliğe sahip bir dağdır. Erken Hristiyanlık geleneği ve İslam'da,Tufan'dan sonra Nuh'un Gemisi'nin indiği yer olduğuna inanılır.
| Cudi Dağı ٱلْجُودِيّ Cûdî Qardū | |
|---|---|
 | |
 | |
| En yüksek noktası | |
| Yükseklik | 2 114 m (6,935 ft) |
| Koordinatlar | |
| Coğrafya | |
| Konum | Silopi, Şırnak, Türkiye |
| Jeoloji | |
| Dağ türü | Sıradağ |
| Tırmanma | |
| En kolay rota | Güneybatı rotası |
Etimoloji
İsmin kökeni tartışmalıdır. Bazı kaynaklar Kürt Dağı anlamına geldiğini aktarırken bazı kaynaklarda “cömertlik” anlamındaki cûd kökünden geldiği belirtilmektedir. Sümer yazıtlarında Gudi ve Babil yazıtlarında Kurti olarak geçer. Arâmiler, Cûdî için Qardu (Gudi isminin Âsur dönemi karşılığı) ismini kullanmıştır. Qardu, "Kürt" kelimesinin Asur dönemi karşılığıdır.
Tarih
İslam'da
Geçmiş yıllarda araştırmacılar Austen Henry Layard ve L. King, bu dağın dolaylarında hazırlanmış Asur yazıtlarına rastladılar. İslâmî inanışlara göre Tufan'dan sonra Nuh'un gemisi bu dağın üzerine oturmuş, sözü geçen geminin Ağrı Dağı'nda bulunduğu konusunda söylentiler vardır.Kur'an'da geminin Cûdî Dağı'na oturduğu söylenmektedir. 'nde 'Ey yeryüzü! Yut suyunu. Ey gök! Tut suyunu' denildi. Su çekildi, iş bitirildi. Gemi de Cûdî'ye oturdu ve 'Zalimler topluluğu Allah'ın rahmetinden uzak olsun!' denildi şeklinde anlatılır.
Kur'an tefsirlerinde Cûdî'nin Musul'a yakın bir yerde olduğundan bahsedilir. Bahsedilen ve bugün Silopi sınırları içinde bulunan dağ, günümüzde Türkiye'nin Şırnak ili sınırları içine düşmektedir. Şırnak ismi, "Şehr-i Nûh" anlamında çok eski bir isimdir. Cûdî Dağı'nın eteğinde ismi "seksenler" anlamına gelen Heştan Köyü bulunmaktadır. Heştan Köyü’nün Nuh tarafından kurulduğuna inanılır ve köyün ismi Nuh'un gemisinde bulunduğuna inanılan seksen kişiye atfen böyle anılmaktadır. Yine bu dağın hangi dağ olduğu konusunda çeşitli yorumlar bulunur. En çok üzerinde durulan dağlardan ikisi Doğu Anadolu Bölgesi'nde yer alan Ağrı Dağı ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde bulunan Cûdî Dağı'dır. Bu konuda dikkat çekilen delillerden birisi Ağrı Dağı'nın çok sarp ve yaşamaya elverişli olmayan yapısıdır. Buna karşılık Cûdî Dağı, geminin inmesi ve insanların barınması için çok büyük avantajlara sahiptir. Yine o dönem Orta Doğu’da İngiltere'nin çıkarları için çalışan 'Çöl Kızı' takma adlı İngiliz casus Gertrude Bell de Cûdî Dağı'nı ziyaret etmiş ve Amurath the Amuraht kitabında Nuh'un gemisinden bahsetmiştir. Bununla birlikte bazı araştırmacılar tarafından, Nuh'un Gemisi'nin indiği söylenen Cudi Dağı'nın da alfabe farkından ötürü "Gudi" isminin Arapçada "G" harfinin olmamasından kaynaklanarak (Ğudi) "C" harfine dönüşmesinden ötürü Hud suresinde geçmekte olan; "Gemi de Cûdi dağının üzerine yerleşti." 44. ayetinin bilimsel olarak etimolojik çevirisinde "Gemi de Gudi dağının üzerine yerleşti" şeklinde olduğu ifade edilmiştir. Ayrıca, "Cudi" Arapçada “yüksekçe yer, tepe” anlamına gelmektedir.
İklim
Kurak bir bölgede bulunan 'Cûdî Dağı’nın yüksek kesimleri çok yağış alır. Bundan dolayı 1.500-2.000 metreler arasında çam ve meşe ormanları vardır. Türkiye-Irak sınırına 15 km mesafede ve elips biçiminde olan Cûdî Dağı üzerinde 2.000 metreyi aşan dört doruk bulunur. Bunlardan 2.017 metre yükseklikte olanı "Nuh Peygamber Ziyaret Tepesi" olarak anılır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Kur'an-ı Kerim'in Türkçe Anlamı, Hûd Sûresi. İstanbul: Bakış Yayınları. .
- ^ Kur'an 11:14 22 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Ilya Gershevitch, William Bayne Fisher, The Cambridge History of Iran: The Median and Achamenian Periods, 964 pp., Cambridge University Press, 1985, , , (see footnote of p.257)
- ^ el-Mustafavî, Hasan (1981-92). et-Taḥḳīḳ fî kelimâti’l-Ḳurʾâni’l-Kerîm. I-XIV. Tahran.
- ^ McAuliffe, Jane Dammen (2001). Encyclopaedia Of The Quran, Volume 1. Brill Academic Pub. pp. 146–147. .
- ^ "Noah Ark - Noé L'arche - Hz. Nuh'un Gemisi Cudi Dağı'nda". Teke Tek. 27 Temmuz 2012. 5 Şubat 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ocak 2016.
- ^ . kuran.gen.tr. 30 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2016.
- ^ Ilya Gershevitch, William Bayne Fisher, The Cambridge History of Iran: The Median and Achamenian Periods, Cambridge Üniversitesi Yayınları, 1985,
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Cudi Dağı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Şehr-i Nuh Şırnak 4 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cudi Dagi Arapca ٱل ج ود ي el Judiyy Kurtce Cudi Aramice קרדו Qardu Turkiye nin Sirnak ilinin Silopi ilcesinde yer alan 2 144 metre 6 935 ft yukseklige sahip bir dagdir Erken Hristiyanlik gelenegi ve Islam da Tufan dan sonra Nuh un Gemisi nin indigi yer olduguna inanilir Cudi Dagi ٱل ج ود ي Cudi QarduEn yuksek noktasiYukseklik2 114 m 6 935 ft Koordinatlar CografyaKonumSilopi Sirnak TurkiyeJeolojiDag turuSiradagTirmanmaEn kolay rotaGuneybati rotasiEtimolojiIsmin kokeni tartismalidir Bazi kaynaklar Kurt Dagi anlamina geldigini aktarirken bazi kaynaklarda comertlik anlamindaki cud kokunden geldigi belirtilmektedir Sumer yazitlarinda Gudi ve Babil yazitlarinda Kurti olarak gecer Aramiler Cudi icin Qardu Gudi isminin Asur donemi karsiligi ismini kullanmistir Qardu Kurt kelimesinin Asur donemi karsiligidir TarihIslam da Gecmis yillarda arastirmacilar Austen Henry Layard ve L King bu dagin dolaylarinda hazirlanmis Asur yazitlarina rastladilar Islami inanislara gore Tufan dan sonra Nuh un gemisi bu dagin uzerine oturmus sozu gecen geminin Agri Dagi nda bulundugu konusunda soylentiler vardir Kur an da geminin Cudi Dagi na oturdugu soylenmektedir nde Ey yeryuzu Yut suyunu Ey gok Tut suyunu denildi Su cekildi is bitirildi Gemi de Cudi ye oturdu ve Zalimler toplulugu Allah in rahmetinden uzak olsun denildi seklinde anlatilir Kur an tefsirlerinde Cudi nin Musul a yakin bir yerde oldugundan bahsedilir Bahsedilen ve bugun Silopi sinirlari icinde bulunan dag gunumuzde Turkiye nin Sirnak ili sinirlari icine dusmektedir Sirnak ismi Sehr i Nuh anlaminda cok eski bir isimdir Cudi Dagi nin eteginde ismi seksenler anlamina gelen Hestan Koyu bulunmaktadir Hestan Koyu nun Nuh tarafindan kurulduguna inanilir ve koyun ismi Nuh un gemisinde bulunduguna inanilan seksen kisiye atfen boyle anilmaktadir Yine bu dagin hangi dag oldugu konusunda cesitli yorumlar bulunur En cok uzerinde durulan daglardan ikisi Dogu Anadolu Bolgesi nde yer alan Agri Dagi ve Guneydogu Anadolu Bolgesi nde bulunan Cudi Dagi dir Bu konuda dikkat cekilen delillerden birisi Agri Dagi nin cok sarp ve yasamaya elverisli olmayan yapisidir Buna karsilik Cudi Dagi geminin inmesi ve insanlarin barinmasi icin cok buyuk avantajlara sahiptir Yine o donem Orta Dogu da Ingiltere nin cikarlari icin calisan Col Kizi takma adli Ingiliz casus Gertrude Bell de Cudi Dagi ni ziyaret etmis ve Amurath the Amuraht kitabinda Nuh un gemisinden bahsetmistir Bununla birlikte bazi arastirmacilar tarafindan Nuh un Gemisi nin indigi soylenen Cudi Dagi nin da alfabe farkindan oturu Gudi isminin Arapcada G harfinin olmamasindan kaynaklanarak Gudi C harfine donusmesinden oturu Hud suresinde gecmekte olan Gemi de Cudi daginin uzerine yerlesti 44 ayetinin bilimsel olarak etimolojik cevirisinde Gemi de Gudi daginin uzerine yerlesti seklinde oldugu ifade edilmistir Ayrica Cudi Arapcada yuksekce yer tepe anlamina gelmektedir IklimCudi Dagi nin Sirnak tan gorunumu Kurak bir bolgede bulunan Cudi Dagi nin yuksek kesimleri cok yagis alir Bundan dolayi 1 500 2 000 metreler arasinda cam ve mese ormanlari vardir Turkiye Irak sinirina 15 km mesafede ve elips biciminde olan Cudi Dagi uzerinde 2 000 metreyi asan dort doruk bulunur Bunlardan 2 017 metre yukseklikte olani Nuh Peygamber Ziyaret Tepesi olarak anilir Ayrica bakinizThamaninKaynakcaKur an i Kerim in Turkce Anlami Hud Suresi Istanbul Bakis Yayinlari ISBN 975 6920 14 9 Kur an 11 14 22 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ilya Gershevitch William Bayne Fisher The Cambridge History of Iran The Median and Achamenian Periods 964 pp Cambridge University Press 1985 ISBN 0 521 20091 1 ISBN 978 0 521 20091 2 see footnote of p 257 el Mustafavi Hasan 1981 92 et Taḥḳiḳ fi kelimati l Ḳurʾani l Kerim I XIV Tahran McAuliffe Jane Dammen 2001 Encyclopaedia Of The Quran Volume 1 Brill Academic Pub pp 146 147 ISBN 978 90 04 11465 4 Noah Ark Noe L arche Hz Nuh un Gemisi Cudi Dagi nda Teke Tek 27 Temmuz 2012 5 Subat 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ocak 2016 kuran gen tr 30 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ocak 2016 Ilya Gershevitch William Bayne Fisher The Cambridge History of Iran The Median and Achamenian Periods Cambridge Universitesi Yayinlari 1985 ISBN 0 521 20091 1Dis baglantilarWikimedia Commons ta Cudi Dagi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Sehr i Nuh Sirnak 4 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde