Kloroflorokarbon (CFC) gazları atmosfere parfümlerden, klimalardan, buzdolaplarından, araba egzozlarından ve sera gazları ile yayılır. Ozon ile tepkimeye girerek, ozon tabakasındaki ozon ile reaksiyona girerek parçalanmasına neden olur. Böylece ozon tabakasında ozon derişimi azalır. Sera gazlarından olan kloroflorokarbonlar küresel ısınmanın da başlıca sebeplerindendir.
Kloroflorokarbonlar, tüm ozon inceltici maddeler içerisinde en fazla kullanılanlardır. Zehirleyici olmamaları, yanıcı olmamaları, kararlı doğası, ısıyı emme etkinlikleri onları 20. yüzyılda özellikle soğutucu alanında bir numaralı seçenek yaptı. Bu yıllarla başlayarak atmosferdeki kloroflorokarbon miktarı artmaktadır. Ozon tabakasına verdiği zararlardan dolayı 1987 yılında genetiği Montreal'de imzalanan bir protokol ile üretiminde sınırlandırma getirilmiştir. Bu kapsamda 1996 Ocak ayında yalnız astım ilaçları için gerekli küçük miktar kloroflorokarbon gazı dışında üretimi durdurulmuştur. Üretilmesi durdurulan kloroflorokarbon gazları yerine atmosferik ömrü daha az olan hidroflorokarbon gazlarının kullanımı yaygınlaştırılmıştır. Hidroflorokarbon gazlarının ömürleri kloroflorokarbon gazlarına göre daha kısa olduğu için ozon tabakasına verdiği zarar daha azdır.
Kullanım alanları; soğutucular, araba klimaları, köpük ürünleri, yalıtım maddeleri, mikroçipleri ve diğer elektronik aletleri temizlemek için çözücü, steril gaz karışımlarında bir bileşim maddesi, spreylerde itici gaz gibi pek çok değişik ürün yelpazesini içermektedir.
Her yıl yaklaşık 800.000 ton kloroflorokarbon atmosfere salıverilmektedir. Bunların atmosferde bozulmadan kalış ömürleri 100 yıldır ve yapılan anlaşmalar sonucu tüm dünyada kullanımdan kaldırılma tarihi ise 1996 olarak belirlenmiştir.
Kloroflorokarbonlar
CFC'ler | |||
---|---|---|---|
Sistematik ad | Numarası, yaygın adı | Kaynama noktası (°C) | Formülü |
Freon-11, R-11, CFC-11 | 23.77 | CCl3F | |
Diklorodiflorometan | Freon-12, R-12, CFC-12 | −29.8 | CCl2F2 |
Freon-13, R-13, CFC-13 | −81 | CClF3 | |
R-21, HCFC-21 | 8.9 | CHCl2F | |
Klorodiflorometan | R-22, HCFC-22 | −40.8 | CHClF2 |
Freon 31, R-31, HCFC-31 | −9.1 | CH2ClF | |
Bromoklorodiflorometan | BCF, Halon 1211, H-1211, Freon 12B1 | −3.7 | CBrClF2 |
1,1,2-Trikloro-1,2,2-trifloroetan | Freon 113, R-113, CFC-113, 1,1,2-Triklorotrifloroetan | 47.7 | Cl2FC-CClF2 |
Freon 113a, R-113a, CFC-113a | 45.9 | Cl3C-CF3 | |
Freon 114, R-114, CFC-114, Diklorotetrafloroetan | 3.8 | ClF2C-CClF2 | |
CFC-114a | 3.4 | Cl2FC-CF3 | |
Freon 115, R-115, CFC-115, kloropentafloroetan | −38 | ClF2C-CF3 | |
R-124, HCFC-124 | −12 | CHFClCF3 | |
R-141b, HCFC-141b | 32 | Cl2FC-CH3 | |
R-142b, HCFC-142b | −9.2 | ClF2C-CH3 | |
Freon 112, R-112, CFC-112 | 91.5 | CCl2FCCl2F | |
Freon 112a, R-112a, CFC-112a | 91.5 | CClF2CCl3 | |
Freon 113, R-113, CFC-113 | 48 | CCl2FCClF2 | |
Halon 2311a | 51.7 | CHClFCBrF2 | |
Halon 2311 | 50.2 | CF3CHBrCl | |
R-225ca, HCFC-225ca | 51 | CF3CF2CHCl2 | |
R-225cb, HCFC-225cb | 56 | CClF2CF2CHClF |
Kaynakça
- ^ (PDF). 8 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2014.
Organik kimya ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kloroflorokarbon CFC gazlari atmosfere parfumlerden klimalardan buzdolaplarindan araba egzozlarindan ve sera gazlari ile yayilir Ozon ile tepkimeye girerek ozon tabakasindaki ozon ile reaksiyona girerek parcalanmasina neden olur Boylece ozon tabakasinda ozon derisimi azalir Sera gazlarindan olan kloroflorokarbonlar kuresel isinmanin da baslica sebeplerindendir Kloroflorokarbonlar tum ozon inceltici maddeler icerisinde en fazla kullanilanlardir Zehirleyici olmamalari yanici olmamalari kararli dogasi isiyi emme etkinlikleri onlari 20 yuzyilda ozellikle sogutucu alaninda bir numarali secenek yapti Bu yillarla baslayarak atmosferdeki kloroflorokarbon miktari artmaktadir Ozon tabakasina verdigi zararlardan dolayi 1987 yilinda genetigi Montreal de imzalanan bir protokol ile uretiminde sinirlandirma getirilmistir Bu kapsamda 1996 Ocak ayinda yalniz astim ilaclari icin gerekli kucuk miktar kloroflorokarbon gazi disinda uretimi durdurulmustur Uretilmesi durdurulan kloroflorokarbon gazlari yerine atmosferik omru daha az olan hidroflorokarbon gazlarinin kullanimi yayginlastirilmistir Hidroflorokarbon gazlarinin omurleri kloroflorokarbon gazlarina gore daha kisa oldugu icin ozon tabakasina verdigi zarar daha azdir Kullanim alanlari sogutucular araba klimalari kopuk urunleri yalitim maddeleri mikrocipleri ve diger elektronik aletleri temizlemek icin cozucu steril gaz karisimlarinda bir bilesim maddesi spreylerde itici gaz gibi pek cok degisik urun yelpazesini icermektedir Her yil yaklasik 800 000 ton kloroflorokarbon atmosfere saliverilmektedir Bunlarin atmosferde bozulmadan kalis omurleri 100 yildir ve yapilan anlasmalar sonucu tum dunyada kullanimdan kaldirilma tarihi ise 1996 olarak belirlenmistir KloroflorokarbonlarCFC lerSistematik ad Numarasi yaygin adi Kaynama noktasi C FormuluFreon 11 R 11 CFC 11 23 77 CCl3FDiklorodiflorometan Freon 12 R 12 CFC 12 29 8 CCl2F2Freon 13 R 13 CFC 13 81 CClF3R 21 HCFC 21 8 9 CHCl2FKlorodiflorometan R 22 HCFC 22 40 8 CHClF2Freon 31 R 31 HCFC 31 9 1 CH2ClFBromoklorodiflorometan BCF Halon 1211 H 1211 Freon 12B1 3 7 CBrClF21 1 2 Trikloro 1 2 2 trifloroetan Freon 113 R 113 CFC 113 1 1 2 Triklorotrifloroetan 47 7 Cl2FC CClF2Freon 113a R 113a CFC 113a 45 9 Cl3C CF3Freon 114 R 114 CFC 114 Diklorotetrafloroetan 3 8 ClF2C CClF2CFC 114a 3 4 Cl2FC CF3Freon 115 R 115 CFC 115 kloropentafloroetan 38 ClF2C CF3R 124 HCFC 124 12 CHFClCF3R 141b HCFC 141b 32 Cl2FC CH3R 142b HCFC 142b 9 2 ClF2C CH3Freon 112 R 112 CFC 112 91 5 CCl2FCCl2FFreon 112a R 112a CFC 112a 91 5 CClF2CCl3Freon 113 R 113 CFC 113 48 CCl2FCClF2Halon 2311a 51 7 CHClFCBrF2Halon 2311 50 2 CF3CHBrClR 225ca HCFC 225ca 51 CF3CF2CHCl2R 225cb HCFC 225cb 56 CClF2CF2CHClFKaynakca PDF 8 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 5 Agustos 2014 Organik kimya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz