Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Carl Gustaf Mosander (d. 10 Eylül 1797 – ö. 15 Ekim 1858) İsveçli bir kimyagerdir. Nadir toprak elementleri olan lantan, erbiyum ve terbiyumu keşfetmiştir.
Carl Gustaf Mosander | |
|---|---|
 Carl Gustaf Mosander | |
| Doğum | 10 Eylül 1797 Kalmar, İsveç |
| Ölüm | 15 Ekim 1858 (61 yaşında) , Stockholm, İsveç |
| Milliyet | İsveçli |
| Eğitim | Karolinska Enstitüsü |
| Tanınma nedeni | Lantan erbiyum terbiyum |
| Kariyeri | |
| Dalı | Kimya |
| Çalıştığı kurumlar | Karolinska Enstitüsü |
| Etkilendikleri | Jöns Jakob Berzelius |
Hayatın erken dönemi ve eğitim
Kalmar'da doğan Mosander, 1809'da annesiyle birlikte Stockholm'e taşınana kadar orada okula gitti. Stockholm'de Ugglan eczanesinde çırak oldu. 1817'de eczacılık sınavını kazandı ancak tıpla ilgilendi ve 1820'de Karolinska Enstitüsü'ne katıldı. 1825 yılında tıbbi sınavlarını geçti.:38Jöns Jakob Berzelius'un laboratuvarında çalıştı ve aynı yerde öğrenci olan Friedrich Wöhler'in yakın arkadaşı oldu.:38
Kariyer
1832'de Jöns Jakob Berzelius, Karolinska Enstitüsü'nden emekli oldu ve yerine kimya ve eczacılık profesörü olarak öğrencisi Carl Gustaf Mosander geçti.:38 1845'ten itibaren Mosander aynı zamanda Eczacılık Enstitüsü'nde profesör ve müfettiş olarak görev yaptı.:38 Mosander, 1819'da İsveç Bilimler Akademisi tarafından kurulan İsveç Doğa Tarihi Müzesi'nin mineralojik koleksiyonlarının küratör yardımcısı oldu. 1825'ten itibaren Stockholm'de insanların su içmek için gidebilecekleri bir kaplıcanın da sahibiydi.:38
Mosander 1838'de lantanı keşfetti. Bu, 1803 yılında Berzelius ve Hisinger ve bağımsız olarak Klaproth tarafından keşfedilen "Seryum"un tek bol kaynağı olan İsveç'in Bastnaes kentindeki Cerite-(Ce)'den geldi. O zamanlar, iterbit mineralinin (daha sonra gadolinit olarak adlandırıldı) bilinen iki bileşeninden biri, seryum adı verilen beyaz bir oksitti. Mosander seryayı ısıtarak ve elde edilen tuzu seyreltik nitrik asitle işleyerek kısmen ayrıştırdı. Hem seryumu tüm bileşenlerine kendisinin indirdiğinden emin olmadığı için, hem de akıl hocası Berzelius'u utandırmamak için, seryumun bir element olmadığını gösterecek sonuçları rapor etmekte tereddüt ediyordu. Berzelius sonunda bu yeni keşif için "gizli" anlamına gelen "lantan" adını önerdi.
1840'a gelindiğinde Mosander seryum oksidi sarı seryum oksit, beyaz lantan oksit ve "ikiz" anlamına gelen "didymium" adını verdiği pembemsi üçüncü bir bileşene ayırmıştı. Didymium uzun yıllar element olarak kabul edilmiş, Dmitri Mendeleev'in periyodik sisteminde Di simgesiyle 95 numarada yer almıştır. 1874'te , didymiumun en az iki element daha içerdiğini öngördü. 1879'da Lecoq de Boisbaudran samaryumu izole ederken, 1885'te tekrarlanan fraksiyonel kristalizasyonlarla geri kalan iki elementi ayırdı. Welsbach bunlara praseodidimyum (yeşil didymium) ve neodidimyum (yeni didymium) adını verdi. Bunlar praseodim ve neodimyum olarak bilinmeye başlandı.
1843'te Mosander, bileşenleri olarak terbiyum ve erbiyumu keşfetti.:701 Ancak bu keşif hararetle tartışıldı. Spektroskopist , "erbia"nın varlığını doğrulamayarak iki elementin var olduğunu reddetti ve adının "terbia"ya uygulanmasını önerdi. 1864 yılında , itriyum, terbiyum ve erbiyumun ayrı elementler olduğunu kesin olarak kanıtlamak için optik spektroskopiyi kullandı. Ancak ironik bir şekilde isimler arasında ortaya çıkan kafa karışıklığı devam etti. Mosander'in önerdiği isimler değiştirildi ve başlangıçta önerildiği gibi ametist bileşiğine "erbiyum" oksit adı ve sarı maddeye "terbiyum" oksit adı verildi.
Mosander, 1833'te İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi'ne üye seçildi.
Kişisel yaşamı ve son yılları
Mosander, 20 Aralık 1832'de Hulda Philippina Forsström ile evlendi. Dört çocukları vardı, iki çift ikiz babasıydı.:38
Mosander daha sonraki yaşamında katarakttan mustarip oldu. 1858'de Stockholm, Lovön adasındaki yazlık evinde öldü.:38
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h Tansjö, Levi (6 Aralık 2012). "Carl Gustaf Mosander and His Research on Rare Earths". Episodes from the History of the Rare Earth Elements. Springer Science & Business Media. ss. 38-55. ISBN .
- ^ Fontani, Marco; Costa, Mariagrazia; Orna, Mary Virginia (2014). The lost elements : the periodic table's shadow side. Oxford University Press. ss. 119-120. ISBN .
- ^ Dahlgren, Erik Wilhelm (1915). Kungl. Svenska Vetenskapsakademien : Personförteckningar 1739–1915. Uppsala: Kungl. Svenska Vetenskapsakademien. s. 16.
- ^ Ihde, Aaron J. (1970). The Development of Modern Chemistry. Dover reprint of the 1970 3rd printing by Harper and Row. New York: Harper and Row/Dover. s. 375. ISBN .
- ^ Jha, A.R. (17 Haziran 2014). Rare Earth Materials: Properties and Applications. CRC Press. ISBN .
- ^ Enghag, Per (2004), Encyclopedia of the elements, John Wiley and Sons, ss. 444-454, ISBN
- ^ a b c Thornton, Brett F.; Burdette, Shawn C. (24 Ocak 2017). "The neodymium neologism". Nature Chemistry. 9 (2): 194. doi:10.1038/nchem.2722. (PMID) 28282053.
- ^ a b Thornton, Brett F.; Burdette, Shawn C. (24 Ocak 2019). "Seekers of the lost lanthanum". Nature Chemistry. 11 (2): 188. doi:10.1038/s41557-018-0208-3. (PMID) 30679779.
- ^ a b Helmenstine, Anne Marie (1 Kasım 2018). "Didymium Facts and Uses What You Need to Know About Didymium". Thought Co. 13 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Aralık 2019.
- ^ Weeks, Mary Elvira (1956). The discovery of the elements. 6th. Easton, PA: Journal of Chemical Education.
- ^ Weeks, Mary Elvira (1932). "The discovery of the elements: XVI. The rare earth elements". Journal of Chemical Education. 9 (10): 1751–1773. doi:10.1021/ed009p1751.
- ^ Marshall, James L.; Marshall, Virginia R. (31 Ekim 2014). "Northern Scandinavia: An Elemental Treasure Trove". Science history : a traveler's guide. 1179. ACS Symposium Series. ss. 209-257. doi:10.1021/bk-2014-1179.ch011. ISBN .
- ^ Marshall, James L. Marshall; Marshall, Virginia R. Marshall (2015). "Rediscovery of the elements: The Rare Earths–The Beginnings" (PDF). The Hexagon: 41-45. 7 Mart 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 30 Aralık 2019.
- ^ Marshall, James L. Marshall; Marshall, Virginia R. Marshall (2015). "Rediscovery of the elements: The Rare Earths–The Confusing Years" (PDF). The Hexagon: 72-77. 11 Ekim 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 30 Aralık 2019.
- ^ a b Piguet, Claude (21 Mart 2014). "Extricating erbium". Nature Chemistry. 6 (4): 370. doi:10.1038/nchem.1908. (PMID) 24651207.
- ^ a b Friend, John Newton (1917). A Text-book of Inorganic Chemistry. 4. Griffin & Company. ss. 221-223. ISBN .
- ^ Krishnamurthy, Nagaiyar (16 Aralık 2015). Extractive metallurgy of rare earths. 2nd. CRC Press. ss. 5-7. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Carl Gustaf Mosander d 10 Eylul 1797 o 15 Ekim 1858 Isvecli bir kimyagerdir Nadir toprak elementleri olan lantan erbiyum ve terbiyumu kesfetmistir Carl Gustaf MosanderCarl Gustaf MosanderDogum10 Eylul 1797 1797 09 10 Kalmar IsvecOlum15 Ekim 1858 61 yasinda Stockholm IsvecMilliyetIsvecliEgitimKarolinska EnstitusuTaninma nedeniLantan erbiyum terbiyumKariyeriDaliKimyaCalistigi kurumlarKarolinska EnstitusuEtkilendikleriJons Jakob BerzeliusHayatin erken donemi ve egitimKalmar da dogan Mosander 1809 da annesiyle birlikte Stockholm e tasinana kadar orada okula gitti Stockholm de Ugglan eczanesinde cirak oldu 1817 de eczacilik sinavini kazandi ancak tipla ilgilendi ve 1820 de Karolinska Enstitusu ne katildi 1825 yilinda tibbi sinavlarini gecti 38Jons Jakob Berzelius un laboratuvarinda calisti ve ayni yerde ogrenci olan Friedrich Wohler in yakin arkadasi oldu 38Kariyer1832 de Jons Jakob Berzelius Karolinska Enstitusu nden emekli oldu ve yerine kimya ve eczacilik profesoru olarak ogrencisi Carl Gustaf Mosander gecti 38 1845 ten itibaren Mosander ayni zamanda Eczacilik Enstitusu nde profesor ve mufettis olarak gorev yapti 38 Mosander 1819 da Isvec Bilimler Akademisi tarafindan kurulan Isvec Doga Tarihi Muzesi nin mineralojik koleksiyonlarinin kurator yardimcisi oldu 1825 ten itibaren Stockholm de insanlarin su icmek icin gidebilecekleri bir kaplicanin da sahibiydi 38 Iterbit minerali daha sonra olarak adlandirilacaktir Lantan siyah kisimdan elde edilebilir Lantan elementinin bir ornegi Mosander 1838 de lantani kesfetti Bu 1803 yilinda Berzelius ve Hisinger ve bagimsiz olarak Klaproth tarafindan kesfedilen Seryum un tek bol kaynagi olan Isvec in Bastnaes kentindeki Cerite Ce den geldi O zamanlar iterbit mineralinin daha sonra gadolinit olarak adlandirildi bilinen iki bileseninden biri seryum adi verilen beyaz bir oksitti Mosander seryayi isitarak ve elde edilen tuzu seyreltik nitrik asitle isleyerek kismen ayristirdi Hem seryumu tum bilesenlerine kendisinin indirdiginden emin olmadigi icin hem de akil hocasi Berzelius u utandirmamak icin seryumun bir element olmadigini gosterecek sonuclari rapor etmekte tereddut ediyordu Berzelius sonunda bu yeni kesif icin gizli anlamina gelen lantan adini onerdi 1840 a gelindiginde Mosander seryum oksidi sari seryum oksit beyaz lantan oksit ve ikiz anlamina gelen didymium adini verdigi pembemsi ucuncu bir bilesene ayirmisti Didymium uzun yillar element olarak kabul edilmis Dmitri Mendeleev in periyodik sisteminde Di simgesiyle 95 numarada yer almistir 1874 te didymiumun en az iki element daha icerdigini ongordu 1879 da Lecoq de Boisbaudran samaryumu izole ederken 1885 te tekrarlanan fraksiyonel kristalizasyonlarla geri kalan iki elementi ayirdi Welsbach bunlara praseodidimyum yesil didymium ve neodidimyum yeni didymium adini verdi Bunlar praseodim ve neodimyum olarak bilinmeye baslandi Terbiyum elementinin bir ornegi Erbiyum elementinin bir ornegi 1843 te Mosander bilesenleri olarak terbiyum ve erbiyumu kesfetti 701 Ancak bu kesif hararetle tartisildi Spektroskopist erbia nin varligini dogrulamayarak iki elementin var oldugunu reddetti ve adinin terbia ya uygulanmasini onerdi 1864 yilinda itriyum terbiyum ve erbiyumun ayri elementler oldugunu kesin olarak kanitlamak icin optik spektroskopiyi kullandi Ancak ironik bir sekilde isimler arasinda ortaya cikan kafa karisikligi devam etti Mosander in onerdigi isimler degistirildi ve baslangicta onerildigi gibi ametist bilesigine erbiyum oksit adi ve sari maddeye terbiyum oksit adi verildi Mosander 1833 te Isvec Kraliyet Bilimler Akademisi ne uye secildi Kisisel yasami ve son yillariMosander 20 Aralik 1832 de Hulda Philippina Forsstrom ile evlendi Dort cocuklari vardi iki cift ikiz babasiydi 38 Mosander daha sonraki yasaminda katarakttan mustarip oldu 1858 de Stockholm Lovon adasindaki yazlik evinde oldu 38Kaynakca a b c d e f g h Tansjo Levi 6 Aralik 2012 Carl Gustaf Mosander and His Research on Rare Earths Episodes from the History of the Rare Earth Elements Springer Science amp Business Media ss 38 55 ISBN 9789400902879 Fontani Marco Costa Mariagrazia Orna Mary Virginia 2014 The lost elements the periodic table s shadow side Oxford University Press ss 119 120 ISBN 9780199383344 Dahlgren Erik Wilhelm 1915 Kungl Svenska Vetenskapsakademien Personforteckningar 1739 1915 Uppsala Kungl Svenska Vetenskapsakademien s 16 Ihde Aaron J 1970 The Development of Modern Chemistry Dover reprint of the 1970 3rd printing by Harper and Row New York Harper and Row Dover s 375 ISBN 9780486642352 Jha A R 17 Haziran 2014 Rare Earth Materials Properties and Applications CRC Press ISBN 9781466564039 Enghag Per 2004 Encyclopedia of the elements John Wiley and Sons ss 444 454 ISBN 978 3 527 30666 4 a b c Thornton Brett F Burdette Shawn C 24 Ocak 2017 The neodymium neologism Nature Chemistry 9 2 194 doi 10 1038 nchem 2722 PMID 28282053 a b Thornton Brett F Burdette Shawn C 24 Ocak 2019 Seekers of the lost lanthanum Nature Chemistry 11 2 188 doi 10 1038 s41557 018 0208 3 PMID 30679779 a b Helmenstine Anne Marie 1 Kasim 2018 Didymium Facts and Uses What You Need to Know About Didymium Thought Co 13 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Aralik 2019 Weeks Mary Elvira 1956 The discovery of the elements 6th Easton PA Journal of Chemical Education Weeks Mary Elvira 1932 The discovery of the elements XVI The rare earth elements Journal of Chemical Education 9 10 1751 1773 doi 10 1021 ed009p1751 Marshall James L Marshall Virginia R 31 Ekim 2014 Northern Scandinavia An Elemental Treasure Trove Science history a traveler s guide 1179 ACS Symposium Series ss 209 257 doi 10 1021 bk 2014 1179 ch011 ISBN 9780841230200 Marshall James L Marshall Marshall Virginia R Marshall 2015 Rediscovery of the elements The Rare Earths The Beginnings PDF The Hexagon 41 45 7 Mart 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 30 Aralik 2019 Marshall James L Marshall Marshall Virginia R Marshall 2015 Rediscovery of the elements The Rare Earths The Confusing Years PDF The Hexagon 72 77 11 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 30 Aralik 2019 a b Piguet Claude 21 Mart 2014 Extricating erbium Nature Chemistry 6 4 370 doi 10 1038 nchem 1908 PMID 24651207 a b Friend John Newton 1917 A Text book of Inorganic Chemistry 4 Griffin amp Company ss 221 223 ISBN 9781130017649 Krishnamurthy Nagaiyar 16 Aralik 2015 Extractive metallurgy of rare earths 2nd CRC Press ss 5 7 ISBN 9781466576346