Cearbhall Ó Dálaigh (İrlandaca: [ˈcaɾˠ(ə)wəl̪ˠ oː ˈd̪ˠaːlˠə]; 12 Şubat 1911 - 21 Mart 1978), Aralık 1974'ten Ekim 1976'ya kadar İrlanda'nın beşinci cumhurbaşkanı olarak görev yapan İrlandalı Fianna Fáil Partisi üyesi politikacı, yargıç ve avukattı.
Cearbhall Ó Dálaigh | |
---|---|
1975'te Ó Dálaigh | |
5. İrlanda Cumhurbaşkanı | |
Görev süresi 19 Aralık 1974 - 22 Ekim 1976 | |
Yerine geldiği | |
Yerine gelen | Patrick Hillery |
4. | |
Görev süresi 16 Haziran 1961 - 22 Eylül 1973 | |
Yerine geldiği | |
Yerine gelen | |
Yargıcı | |
Görev süresi 3 Kasım 1953 - 22 Eylül 1973 | |
9. | |
Görev süresi 14 Haziran 1951 - 11 Temmuz 1953 | |
Yerine geldiği | |
Yerine gelen | |
Görev süresi 30 Nisan 1946 - 18 Şubat 1948 | |
Yerine geldiği | |
Yerine gelen | |
Avrupa Adalet Divanı Yargıcı | |
Görev süresi 10 Mart 1973 - 19 Aralık 1974 | |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | Carroll O'Daly 12 Şubat 1911 , Wicklow Kontluğu, İrlanda |
Ölüm | 21 Mart 1978 (67 yaşında) , Kerry Kontluğu, İrlanda |
Milliyeti | İrlandalı |
Partisi | Fianna Fáil |
Evlilik(ler) | (e. 1943) |
Bitirdiği okul | |
Mesleği |
Doğum adı İngilizce Carroll O'Daly olarak kaydedilmiş olup, hukuk kariyeri boyunca bu adı kullanmış ve bazı yayınlarda da bu şekilde kaydedilmiştir.
1973-1974 yılları arasında Avrupa Adalet Divanı Yargıçlığı, 1961-1973 yılları arasında İrlanda Baş yargıçlığı, 1953-1973 yılları arasında Yüksek Mahkeme Yargıçlığı ve 1946-1948 ve 1951-1953 yılları arasında İrlanda Başsavcılığı görevlerinde bulunmuştur.
İlk yılları
Dört çocuktan biri olan Cearbhall Ó Dálaigh, 12 Şubat 1911'de Bray, County Wicklow'da doğdu. Babası Richard O'Daly, siyasetle pek ilgisi olmayan bir balık tüccarıydı. Annesi Una Thornton'du.
Ó Dálaigh'in, Aonghus adında bir ağabeyi ve Úna ve Nuala adında iki kız kardeşi vardı. Cronan's Boys National School'a ve daha sonra Dublin'deki Synge Street CBS'ye gitti. Dublin Üniversite Koleji'ne devam ederken An Cumann Gaelach'ın ve Edebiyat ve Tarih Derneği'nin denetçisi oldu. Ayrıca The Irish Press'in İrlanda dili editörü oldu.
Kariyeri
Dublin Üniversite Koleji mezunu olan Ó Dálaigh, 1930'larda Fianna Fáil partisinin Ulusal Yürütme Kurulu'nda görev yapıyordu; 1946'da Taoiseach Éamon de Valera döneminde İrlanda'nın en genç Başsavcısı oldu ve 1948'e kadar görev yaptı. Dáil ve Seanad, 1948 ve 1951 seçimlerinde başarısız olunca 1951'de yeniden İrlanda Başsavcısı olarak atandı. 1953 yılında, akıl hocası de Valera tarafından Yüksek Mahkeme'nin en genç üyesi olarak aday gösterildi. On yıldan kısa bir süre sonra, Taoiseach Seán Lemass'ın aday göstermesi üzerine İrlanda Başyargıcı oldu. İlk yıllarında hevesli bir aktördü ve aktör Cyril Cusack'ın yakın arkadaşı oldu. Ó Dálaigh ve Cusack'ın 1959 yılında Disney'in Darby O'Gill and the Little People filminin Dublin'de gösterime girmesini, filmin İrlandalıları klişeleştirdiğini düşündükleri için protesto ettikleri söylenir. Ancak, bunun ile ilgili kesin bir kaynak yoktur.
ABD'nin Kuzey Vietnam'ı bombalamasına karşı çıkmıştır.
1972'de Taoiseach Jack Lynch, muhalefet partilerine Ó Dálaigh'i, Cumhurbaşkanı de Valera'nın ikinci dönemi ertesi yılın Haziran ayında sona erdiğinde İrlanda Cumhurbaşkanı olması için aday göstermelerini önerdi. Müstakbel aday Tom O'Higgins'in 1973 cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazanacağından emin olan Fine Gael (1966'da de Valera'yı neredeyse yeniyordu) teklifi geri çevirdi. Bir sonraki seçimi kazanan, Fianna Fáil partisinden Erskine H. Childers oldu.
İrlanda Avrupa Ekonomik Topluluğu'na katıldığında Lynch, Ó Dálaigh'i İrlanda'nın Avrupa Adalet Divanı'ndaki yargıcı olarak atadı. Başkan Childers 1974 yılında aniden öldüğünde, tüm partiler onun yerine Ó Dálaigh'in aday gösterilmesi konusunda anlaştı.
İrlanda Cumhurbaşkanlığı
Ó Dálaigh'in cumhurbaşkanı olarak görev süresi çekişmeli geçti. İrlanda dilini konuşanlar ve sanatçılar arasında popüler olmasına ve birçok cumhuriyetçi tarafından saygı görmesine rağmen, o zamanki hükûmetle, özellikle de Bakan Conor Cruise O'Brien ve Taoiseach Liam Cosgrave ile gergin bir ilişkisi vardı.
1976'da bir yasa tasarısını anayasaya uygunluğunu test etmek üzere Yüksek Mahkemeye sevk etme yetkisini kullanma kararı, kendisini Fine Gael-Labour Ulusal Koalisyonu ile karşı karşıya getirdi. İngiliz Büyükelçisi Christopher Ewart-Biggs'in 23 Temmuz 1976 tarihinde Geçici İrlanda Cumhuriyet Ordusu (IRA) tarafından öldürülmesinin ardından hükûmet, suçlama olmaksızın azami gözaltı süresini iki günden yedi güne çıkaran bir yasa çıkarma niyetinde olduğunu açıkladı.
Ó Dálaigh, Olağanüstü Hal Yetkileri Yasa Tasarısını Yüksek Mahkemeye sevk etti. Mahkeme tasarının anayasaya uygun olduğuna karar verince, 16 Ekim 1976 tarihinde tasarıyı imzalayarak kanun haline getirdi. Aynı gün Mountmellick'te bir IRA bombası ülkenin polis gücü Garda Síochána'nın bir üyesi olan Michael Clerkin'i öldürdü. Ó Dálaigh'in eylemleri hükûmet bakanları tarafından bu Garda'nın öldürülmesine katkıda bulunmuş olarak görülmüştür. Ertesi gün, bir kantin açmak üzere Mullingar'daki bir kışlayı ziyaret eden Savunma Bakanı Paddy Donegan, tasarıyı Yüksek Mahkeme'ye gönderdiği için Cumhurbaşkanı'na saldırdı ve onu "yüz karası" (ya da muhtemelen "yüz karası" veya "yüz karası") olarak nitelendirdi.
Ó Dálaigh'in özel belgeleri, Savunma Kuvvetleri Başkomutanı olarak Cumhurbaşkanı ile Savunma Bakanı arasındaki ilişkinin, Bakanın, Genelkurmay Başkanı ve diğer yüksek rütbeli subayların önünde yaptığı yorumlarla "geri dönülmez bir şekilde bozulduğunu" düşündüğünü göstermektedir. Donegan istifasını sundu, ancak Taoiseach Liam Cosgrave bunu kabul etmeyi reddetti. Bu Ó Dálaigh için bardağı taşıran son damla oldu ve Cosgrave'in ayrıca Cumhurbaşkanına düzenli olarak bilgi verme konusundaki anayasal yükümlülüğünü de yerine getirmediğine inandı. "Bir kurum olarak cumhurbaşkanlığının saygınlığını ve bağımsızlığını korumak için" 22 Ekim 1976 tarihinde cumhurbaşkanlığından istifa etti. Yerine Patrick Hillery İrlanda Cumhurbaşkanı olarak atandı.
Ölümü
Ó Dálaigh, başkanlıktan istifa ettikten iki yıl sonra, 1978 yılında kalp krizinden öldü. Sneem, Kerry Kontluğu'nda gömülüdür.
Ayrıca Bakınız
Dış Bağlantılar
- Resmî site
- UCD archives
Kaynakça
- ^ a b "Births in the District of Bray No. 1 in the Union of Rathdown, 1911" (PDF). irishgenealogy.ie. Entry Numbers 272–281. 12 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Mart 2021.
- ^ The Irish Law Times and Solicitors' Journal, vol. 103 (1970), p. 289: "The Chief Justice the Hon. Carroll O'Daly".
- ^ Survey of Current Affairs (1974), p. 471: "IRISH REPUBLlC: NEW PRESIDENT It was announced on 29 November that Mr Carroll O'Daly was to be the fifth President of the Republic of Ireland. The inauguration is scheduled to take place on 20 December.
- ^ Lentz, Harris M. (2014). Heads of States and Governments Since 1945. Taylor & Francis. s. 421. ISBN .
- ^ "Cearbhall Ó Dálaigh". Áras an Uachtaráin. 18 Eylül 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Temmuz 2010.
- ^ "Biography of O'Daly, Carroll (Cearbhall Ó Dálaigh)". Archontology.org. 7 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Temmuz 2010.
- ^ Cearbhall Ó Dálaigh at cuplafocal.ie 27 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Auditors of the L&H, UCD" (PDF). University College Dublin. 25 Mart 2009 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 12 Eylül 2021.
- ^ a b . RTÉ. 19 Ekim 2011. 22 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2011.
- ^ "Darby O'Gill and the Little People". . 15 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Haziran 2017.
- ^ O'Toole, Fintan (27 Haziran 2009). "How 'Darby O'Gill' captured an Ireland rapidly fading". Irish Times. 24 Ekim 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Kasım 2016.
- ^ McNamara, Robert (2003). "Irish Perspectives on the Vietnam War". Irish Studies in International Affairs. 14: 75-94. doi:10.3318/ISIA.2003.14.1.75. JSTOR 30001965.
- ^ Western Europe 2003 (2002, ), p. 330: "Childers died while in office; he was succeeded by Carroll O'Daly, an all-party nomination."
- ^ Gráinséir, Seosamh (26 Ekim 2018). "Irish Legal Heritage: President Ó'Dálaigh's resignation". Irish Legal News. 24 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ekim 2018.
- ^ "Emergency Powers Act, 1976". 12 Kasım 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Kasım 2016.
- ^ Joseph Lee, Ireland, 1912–1985: Politics and Society, Cambridge University Press, 1989, p. 482
- ^ "Programme 4: Garda Michael Clerkin". RTÉ News. 16 Ekim 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Kasım 2011.
- ^ Don Lavery, correspondent for the , RTE This Week, 22 October 2006 4 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Lavery, Don (6 Ocak 2007). "My part in downfall of a President over the 'thundering disgrace' debacle". Irish Independent. 17 Ekim 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Kasım 2011.
- ^ O'Toole, John; Dooney, Sean (24 Temmuz 2009). Irish Government Today. Gill & Macmillan Ltd. ISBN . 12 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Kasım 2020 – Google Books vasıtasıyla.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cearbhall o Dalaigh Irlandaca ˈcaɾˠ e wel ˠ oː ˈd ˠaːlˠe 12 Subat 1911 21 Mart 1978 Aralik 1974 ten Ekim 1976 ya kadar Irlanda nin besinci cumhurbaskani olarak gorev yapan Irlandali Fianna Fail Partisi uyesi politikaci yargic ve avukatti Cearbhall o Dalaigh1975 te o Dalaigh5 Irlanda CumhurbaskaniGorev suresi 19 Aralik 1974 22 Ekim 1976Yerine geldigiYerine gelen Patrick Hillery4 Gorev suresi 16 Haziran 1961 22 Eylul 1973Yerine geldigiYerine gelenYargiciGorev suresi 3 Kasim 1953 22 Eylul 19739 Gorev suresi 14 Haziran 1951 11 Temmuz 1953Yerine geldigiYerine gelenGorev suresi 30 Nisan 1946 18 Subat 1948Yerine geldigiYerine gelenAvrupa Adalet Divani YargiciGorev suresi 10 Mart 1973 19 Aralik 1974Kisisel bilgilerDogum Carroll O Daly 12 Subat 1911 1911 02 12 Wicklow Kontlugu IrlandaOlum 21 Mart 1978 67 yasinda Kerry Kontlugu IrlandaMilliyeti IrlandaliPartisi Fianna FailEvlilik ler e 1943 Bitirdigi okul University College Dublin AFCMeslegi AvukatYargicGazeteciPolitikaci Dogum adi Ingilizce Carroll O Daly olarak kaydedilmis olup hukuk kariyeri boyunca bu adi kullanmis ve bazi yayinlarda da bu sekilde kaydedilmistir 1973 1974 yillari arasinda Avrupa Adalet Divani Yargicligi 1961 1973 yillari arasinda Irlanda Bas yargicligi 1953 1973 yillari arasinda Yuksek Mahkeme Yargicligi ve 1946 1948 ve 1951 1953 yillari arasinda Irlanda Bassavciligi gorevlerinde bulunmustur Ilk yillariDort cocuktan biri olan Cearbhall o Dalaigh 12 Subat 1911 de Bray County Wicklow da dogdu Babasi Richard O Daly siyasetle pek ilgisi olmayan bir balik tuccariydi Annesi Una Thornton du o Dalaigh in Aonghus adinda bir agabeyi ve Una ve Nuala adinda iki kiz kardesi vardi Cronan s Boys National School a ve daha sonra Dublin deki Synge Street CBS ye gitti Dublin Universite Koleji ne devam ederken An Cumann Gaelach in ve Edebiyat ve Tarih Dernegi nin denetcisi oldu Ayrica The Irish Press in Irlanda dili editoru oldu KariyeriDublin Universite Koleji mezunu olan o Dalaigh 1930 larda Fianna Fail partisinin Ulusal Yurutme Kurulu nda gorev yapiyordu 1946 da Taoiseach Eamon de Valera doneminde Irlanda nin en genc Bassavcisi oldu ve 1948 e kadar gorev yapti Dail ve Seanad 1948 ve 1951 secimlerinde basarisiz olunca 1951 de yeniden Irlanda Bassavcisi olarak atandi 1953 yilinda akil hocasi de Valera tarafindan Yuksek Mahkeme nin en genc uyesi olarak aday gosterildi On yildan kisa bir sure sonra Taoiseach Sean Lemass in aday gostermesi uzerine Irlanda Basyargici oldu Ilk yillarinda hevesli bir aktordu ve aktor Cyril Cusack in yakin arkadasi oldu o Dalaigh ve Cusack in 1959 yilinda Disney in Darby O Gill and the Little People filminin Dublin de gosterime girmesini filmin Irlandalilari kliselestirdigini dusundukleri icin protesto ettikleri soylenir Ancak bunun ile ilgili kesin bir kaynak yoktur ABD nin Kuzey Vietnam i bombalamasina karsi cikmistir 1972 de Taoiseach Jack Lynch muhalefet partilerine o Dalaigh i Cumhurbaskani de Valera nin ikinci donemi ertesi yilin Haziran ayinda sona erdiginde Irlanda Cumhurbaskani olmasi icin aday gostermelerini onerdi Mustakbel aday Tom O Higgins in 1973 cumhurbaskanligi secimlerini kazanacagindan emin olan Fine Gael 1966 da de Valera yi neredeyse yeniyordu teklifi geri cevirdi Bir sonraki secimi kazanan Fianna Fail partisinden Erskine H Childers oldu Irlanda Avrupa Ekonomik Toplulugu na katildiginda Lynch o Dalaigh i Irlanda nin Avrupa Adalet Divani ndaki yargici olarak atadi Baskan Childers 1974 yilinda aniden oldugunde tum partiler onun yerine o Dalaigh in aday gosterilmesi konusunda anlasti Irlanda Cumhurbaskanligi o Dalaigh in cumhurbaskani olarak gorev suresi cekismeli gecti Irlanda dilini konusanlar ve sanatcilar arasinda populer olmasina ve bircok cumhuriyetci tarafindan saygi gormesine ragmen o zamanki hukumetle ozellikle de Bakan Conor Cruise O Brien ve Taoiseach Liam Cosgrave ile gergin bir iliskisi vardi 1976 da bir yasa tasarisini anayasaya uygunlugunu test etmek uzere Yuksek Mahkemeye sevk etme yetkisini kullanma karari kendisini Fine Gael Labour Ulusal Koalisyonu ile karsi karsiya getirdi Ingiliz Buyukelcisi Christopher Ewart Biggs in 23 Temmuz 1976 tarihinde Gecici Irlanda Cumhuriyet Ordusu IRA tarafindan oldurulmesinin ardindan hukumet suclama olmaksizin azami gozalti suresini iki gunden yedi gune cikaran bir yasa cikarma niyetinde oldugunu acikladi o Dalaigh Olaganustu Hal Yetkileri Yasa Tasarisini Yuksek Mahkemeye sevk etti Mahkeme tasarinin anayasaya uygun olduguna karar verince 16 Ekim 1976 tarihinde tasariyi imzalayarak kanun haline getirdi Ayni gun Mountmellick te bir IRA bombasi ulkenin polis gucu Garda Siochana nin bir uyesi olan Michael Clerkin i oldurdu o Dalaigh in eylemleri hukumet bakanlari tarafindan bu Garda nin oldurulmesine katkida bulunmus olarak gorulmustur Ertesi gun bir kantin acmak uzere Mullingar daki bir kislayi ziyaret eden Savunma Bakani Paddy Donegan tasariyi Yuksek Mahkeme ye gonderdigi icin Cumhurbaskani na saldirdi ve onu yuz karasi ya da muhtemelen yuz karasi veya yuz karasi olarak nitelendirdi o Dalaigh in ozel belgeleri Savunma Kuvvetleri Baskomutani olarak Cumhurbaskani ile Savunma Bakani arasindaki iliskinin Bakanin Genelkurmay Baskani ve diger yuksek rutbeli subaylarin onunde yaptigi yorumlarla geri donulmez bir sekilde bozuldugunu dusundugunu gostermektedir Donegan istifasini sundu ancak Taoiseach Liam Cosgrave bunu kabul etmeyi reddetti Bu o Dalaigh icin bardagi tasiran son damla oldu ve Cosgrave in ayrica Cumhurbaskanina duzenli olarak bilgi verme konusundaki anayasal yukumlulugunu de yerine getirmedigine inandi Bir kurum olarak cumhurbaskanliginin sayginligini ve bagimsizligini korumak icin 22 Ekim 1976 tarihinde cumhurbaskanligindan istifa etti Yerine Patrick Hillery Irlanda Cumhurbaskani olarak atandi Olumuo Dalaigh baskanliktan istifa ettikten iki yil sonra 1978 yilinda kalp krizinden oldu Sneem Kerry Kontlugu nda gomuludur Ayrica BakinizAvrupa Adalet Divani uyelerinin listesiDis BaglantilarResmi site UCD archivesKaynakca a b Births in the District of Bray No 1 in the Union of Rathdown 1911 PDF irishgenealogy ie Entry Numbers 272 281 12 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Mart 2021 The Irish Law Times and Solicitors Journal vol 103 1970 p 289 The Chief Justice the Hon Carroll O Daly Survey of Current Affairs 1974 p 471 IRISH REPUBLlC NEW PRESIDENT It was announced on 29 November that Mr Carroll O Daly was to be the fifth President of the Republic of Ireland The inauguration is scheduled to take place on 20 December Lentz Harris M 2014 Heads of States and Governments Since 1945 Taylor amp Francis s 421 ISBN 978 1134264902 Cearbhall o Dalaigh Aras an Uachtarain 18 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Temmuz 2010 Biography of O Daly Carroll Cearbhall o Dalaigh Archontology org 7 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Temmuz 2010 Cearbhall o Dalaigh at cuplafocal ie 27 Subat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Auditors of the L amp H UCD PDF University College Dublin 25 Mart 2009 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 12 Eylul 2021 a b RTE 19 Ekim 2011 22 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Ekim 2011 Darby O Gill and the Little People 15 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Haziran 2017 O Toole Fintan 27 Haziran 2009 How Darby O Gill captured an Ireland rapidly fading Irish Times 24 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Kasim 2016 McNamara Robert 2003 Irish Perspectives on the Vietnam War Irish Studies in International Affairs 14 75 94 doi 10 3318 ISIA 2003 14 1 75 JSTOR 30001965 Western Europe 2003 2002 1857431529 p 330 Childers died while in office he was succeeded by Carroll O Daly an all party nomination Grainseir Seosamh 26 Ekim 2018 Irish Legal Heritage President o Dalaigh s resignation Irish Legal News 24 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Ekim 2018 Emergency Powers Act 1976 12 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Kasim 2016 Joseph Lee Ireland 1912 1985 Politics and Society Cambridge University Press 1989 0 521 37741 2 p 482 Programme 4 Garda Michael Clerkin RTE News 16 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Kasim 2011 Don Lavery correspondent for the RTE This Week 22 October 2006 4 Mayis 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Lavery Don 6 Ocak 2007 My part in downfall of a President over the thundering disgrace debacle Irish Independent 17 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Kasim 2011 O Toole John Dooney Sean 24 Temmuz 2009 Irish Government Today Gill amp Macmillan Ltd ISBN 9780717155347 12 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Kasim 2020 Google Books vasitasiyla