Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli.Aralık 2022) () ( |
Bu madde, İngilizce Vikipedi'de yer alan aynı konulu maddeden Türkçeye çeviri yapılarak genişletilebilir. Başlıca çeviri yönergeleri için [genişlet] düğmesine tıklayınız.
|
Central Park, Amerika Birleşik Devletleri'nin New York şehrinin Manhattan ilçesinde yer alan 3382 dönüm alan üzerine kurulu, halka açık kentsel bir parktır. Yıllık ortalama 25 milyon ziyaretçisiyle Central Park, Birleşik Amerika'da en çok ziyaret edilen kent parkıdır. Parkta çekilen sahneler içeren birçok film, televizyon şovları ve ünlü müzisyenlerin ve grupların parkta verdikleri iz bırakan konserler bu parkı dünyanın en ünlü parklarından ve New York'un sembollerinden biri haline getirmiştir. Parkta ayrıca kışın buz pateni pisti, yazın yüzme havuzu olarak kullanılan tesisler vardır.
Central Park | |
---|---|
Tür | Şehir parkı |
Konum | Manhattan, New York, Amerika Birleşik Devletleri |
Koordinatlar | 40°47′K 73°58′B / 40.783°K 73.967°B |
Yüzölçümü | 843 akr (341 hektar) |
Açılış | 1857 |
İşletmeci | Central Park Conservancy |
Durum | Tüm yıl boyunca ziyarete açık |
Başlıca ilgi çekici yerler arasında Ramble ve Göl, Hallett Doğa Koruma Alanı, Jacqueline Kennedy Onassis Rezervuarı ve Koyun Çayırı; Wollman Rink, Central Park Carousel ve Central Park Hayvanat Bahçesi gibi eğlence mekanları; Central Park Mall ve Bethesda Teras gibi resmi alanlar; ve Delacorte Tiyatrosu vardır. Biyoçeşitlilik ekosistemi birkaç yüz bitki ve hayvan türüne sahiptir. Rekreasyon etkinlikleri arasında fayton-at ve bisiklet turları, bisiklet, spor tesisleri ve gibi konserler ve etkinlikler vardır. Central Park'tan yürüyüş yolları ve yol sistemi geçer ve toplu taşıma ile hizmet verilir.
Büyüklüğü ve kültürel konumu, bu parkı dünyadaki şehir parkları için bir model yapar. Etkisi, Central Park'a 1963'te National Historic Landmark ve 1974'te New York Şehri scenic landmark unvanlarını kazandırdı. Central Park'ın sahibi New York Şehri Parklar ve Rekreasyon Departmanıdır ama 1998'den beri belediye ile kamu-özel ortaklığı arasında yapılan sözleşme kapsamında Central Park Conservancy tarafından yönetilir. Kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan Conservancy, Central Park'ın yıllık işletme bütçesini artırır ve parkın tüm temel bakımından sorumludur.
Tanım
Central Park, 110. Cadde’de Central Park Kuzey, 59. Cadde'de Central Park Güney, 8. Bulvar'da Central Park Batı ve doğuda Beşinci Cadde ile sınırlıdır.
Park, kuzeyde Harlem, güneyde Midtown Manhattan, batıda Upper West Side ve doğuda Upper East Side mahallelerine bitişiktir. Kuzeyden güneye 2,5 mil (4,0 km) ve batıdan doğuya 0,5 mil (0,80 km) ölçülerindedir.
Tarihi
New York şehrinin Manhattan ilçesinde bulunan hastalık saçan ve düzensiz alana sahip bir bataklık, şehir halkının nefes alabileceği, zaman geçirebileceği bir alana dönüştürülmek istenmiştir. Bunun için 1857 yılında Central Park komisyonu alan düzenleme yarışması yapmıştır. Frederick Law Olmsted ve ortağı Calvert Vaux bu yarışmaya katılmaya karar vermiş. Hazırladıkları proje 33 projeden birinci seçilmiştir. Olmsted mühendis olarak Central Park projesinin başına geçmiştir. Alanda yaşayan yaklaşık 1600 yoksul insan alanı boşaltmıştır.
Barok tarzıyla (simetrik olmayan, doğala yakın) yapılan Central Park dünyadaki ilk peyzaj çalışmasıdır. Frederick Law Olmsted bu çalışmayla peyzaj mimarlığı ve peyzaj mimarı kavramlarını dünyaya tanıtmıştır. Bu nedenle peyzaj mimarlığının babası olarak kabul edilir.
Parkın bugüne denk olan maliyetinin 200 milyon dolar olduğu söylenmektedir.
Doğal yaşam
Central Park'ta 120 farklı bitki türü, 26.000'den fazla ağaç, 130 hayvan türü bulunmaktadır.
Central Park'ta bulunan ağaçların bir bölümü şunlardır:
- Acer campestre Ova akçaağacı
- Acer palmatum Japon akçaağacı
- Acer platanoides Çınar yapraklı akçaağaç
- Acer pseudoplatanus Dağ akçaağacı
- Acer saccharinum Gümüşi akçaağaç
- Acer saccharum Şeker akçaağacı
- Amerikan kestanesi
- Aesculus hippocastanum At kestanesi
- Kırmızı kestane
- Kırmızı çiçekli at kestanesi
- Ailanthus altissima Kokar ağaç
- Sarı huş ağacı
- Betula papyrifera Kağıt huşu
- Celtis Çitlembik
- Cedrus atlantica Atlas sediri
Fauna
Central Park, Atlantik Geçiş Yolu üzerindeki ilkbahar ve sonbahar göçleri sırasında çeşitli göçmen kuşları barındırır.
Central Park'ta gözlemlenen ve 235 tür içeren ilk resmi kuş listesi, 1886'da Augustus G. Paine Jr. ve Lewis B. Woodruff tarafından ‘Forest and Stream'de yayınlandı. İlk resmi kayıt listesinin yayınlanmasından bu yana parkta genelde 303 kuş türü görüldü, ve her mevsim tahminen 200 tür tespit ediliyor. Central Park'ın kuş türlerinin takibinden tek bir grup sorumlu değildir. 1991'de Central Park'a bakan bir apartmana tünemiş olan Pale Male adlı bir erkek kırmızı kuyruklu şahin ünlü kuşlardan birisiydi.
Kaynakça
- ^ (PDF). . 2014. 23 Kasım 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2019.
- ^ a b Buckley 2018, s. 35.
- ^ "List of birds of Central Park". . XXVI (20). The Forest and Stream Publishing Company. 10 Haziran 1886. ss. 386-387.
- ^ Kinkead, Eugene (26 Ağustos 1974). "The Birds of Central Park". The New Yorker. XXVI (20). s. 78. 1 Şubat 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mayıs 2020.
- ^ "The Insider's Guide to Birding in Central Park, New York City". . 2 Haziran 2017. 16 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Nisan 2019.
- ^ Buckley 2018, s. 34.
- ^ Lueck, Thomas J (1 Nisan 2008). "Reprise: The Fifth Avenue Ballad of Pale Male and Lola". The New York Times. ISSN 0362-4331. 16 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Nisan 2019.
- ^ Croke, Vicki (6 Kasım 2014). "Spying On The World's Most Famous Hawk: Pale Male". . 16 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Nisan 2019.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Central Park haber gazete kitap akademik JSTOR Aralik 2022 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Bu madde Ingilizce Vikipedi de yer alan ayni konulu maddeden Turkceye ceviri yapilarak genisletilebilir Baslica ceviri yonergeleri icin genislet dugmesine tiklayiniz Guvenilmeyen ya da dusuk kaliteli gorunen icerikleri eklemeyiniz Mumkunse yabanci dil maddesinde verilen referanslar ile cevireceginiz metni dogrulayin Cevirinize eslik edecek bir sekilde dillerarasi baglanti ekleyerek degisiklik ozetinizde bir telif hakki atfi saglamalisiniz Degisiklik ozeti icin ornek bir atif Bu degisiklikteki icerik Ingilizce Vikipedi de yer alan En Central Park sayfasindan cevrilmistir atif icin sayfanin tarihine bakiniz Ayrica tartisma sayfasina Cevrilmis sayfa En Central Park sablonunu eklemelisiniz Daha fazla bilgi icin bkz Vikipedi Ceviri Central Park Amerika Birlesik Devletleri nin New York sehrinin Manhattan ilcesinde yer alan 3382 donum alan uzerine kurulu halka acik kentsel bir parktir Yillik ortalama 25 milyon ziyaretcisiyle Central Park Birlesik Amerika da en cok ziyaret edilen kent parkidir Parkta cekilen sahneler iceren bircok film televizyon sovlari ve unlu muzisyenlerin ve gruplarin parkta verdikleri iz birakan konserler bu parki dunyanin en unlu parklarindan ve New York un sembollerinden biri haline getirmistir Parkta ayrica kisin buz pateni pisti yazin yuzme havuzu olarak kullanilan tesisler vardir Central ParkTurSehir parkiKonumManhattan New York Amerika Birlesik DevletleriKoordinatlar40 47 K 73 58 B 40 783 K 73 967 B 40 783 73 967Yuzolcumu843 akr 341 hektar Acilis1857IsletmeciCentral Park ConservancyDurumTum yil boyunca ziyarete acik Baslica ilgi cekici yerler arasinda Ramble ve Gol Hallett Doga Koruma Alani Jacqueline Kennedy Onassis Rezervuari ve Koyun Cayiri Wollman Rink Central Park Carousel ve Central Park Hayvanat Bahcesi gibi eglence mekanlari Central Park Mall ve Bethesda Teras gibi resmi alanlar ve Delacorte Tiyatrosu vardir Biyocesitlilik ekosistemi birkac yuz bitki ve hayvan turune sahiptir Rekreasyon etkinlikleri arasinda fayton at ve bisiklet turlari bisiklet spor tesisleri ve gibi konserler ve etkinlikler vardir Central Park tan yuruyus yollari ve yol sistemi gecer ve toplu tasima ile hizmet verilir Buyuklugu ve kulturel konumu bu parki dunyadaki sehir parklari icin bir model yapar Etkisi Central Park a 1963 te National Historic Landmark ve 1974 te New York Sehri scenic landmark unvanlarini kazandirdi Central Park in sahibi New York Sehri Parklar ve Rekreasyon Departmanidir ama 1998 den beri belediye ile kamu ozel ortakligi arasinda yapilan sozlesme kapsaminda Central Park Conservancy tarafindan yonetilir Kar amaci gutmeyen bir kurulus olan Conservancy Central Park in yillik isletme butcesini artirir ve parkin tum temel bakimindan sorumludur TanimCentral Park 110 Cadde de Central Park Kuzey 59 Cadde de Central Park Guney 8 Bulvar da Central Park Bati ve doguda Besinci Cadde ile sinirlidir Park kuzeyde Harlem guneyde Midtown Manhattan batida Upper West Side ve doguda Upper East Side mahallelerine bitisiktir Kuzeyden guneye 2 5 mil 4 0 km ve batidan doguya 0 5 mil 0 80 km olculerindedir TarihiCentral Park in havadan gorunumu 2013 New York sehrinin Manhattan ilcesinde bulunan hastalik sacan ve duzensiz alana sahip bir bataklik sehir halkinin nefes alabilecegi zaman gecirebilecegi bir alana donusturulmek istenmistir Bunun icin 1857 yilinda Central Park komisyonu alan duzenleme yarismasi yapmistir Frederick Law Olmsted ve ortagi Calvert Vaux bu yarismaya katilmaya karar vermis Hazirladiklari proje 33 projeden birinci secilmistir Olmsted muhendis olarak Central Park projesinin basina gecmistir Alanda yasayan yaklasik 1600 yoksul insan alani bosaltmistir Barok tarziyla simetrik olmayan dogala yakin yapilan Central Park dunyadaki ilk peyzaj calismasidir Frederick Law Olmsted bu calismayla peyzaj mimarligi ve peyzaj mimari kavramlarini dunyaya tanitmistir Bu nedenle peyzaj mimarliginin babasi olarak kabul edilir Parkin bugune denk olan maliyetinin 200 milyon dolar oldugu soylenmektedir Dogal yasamCentral Park ta 120 farkli bitki turu 26 000 den fazla agac 130 hayvan turu bulunmaktadir Central Park ta bulunan agaclarin bir bolumu sunlardir Acer campestre Ova akcaagaci Acer palmatum Japon akcaagaci Acer platanoides Cinar yaprakli akcaagac Acer pseudoplatanus Dag akcaagaci Acer saccharinum Gumusi akcaagac Acer saccharum Seker akcaagaci Amerikan kestanesi Aesculus hippocastanum At kestanesi Kirmizi kestane Kirmizi cicekli at kestanesi Ailanthus altissima Kokar agac Sari hus agaci Betula papyrifera Kagit husu Celtis Citlembik Cedrus atlantica Atlas sediriFauna Disi Kirmizi kardinal Central Park ta bulunan kus turlerinden biri Central Park Atlantik Gecis Yolu uzerindeki ilkbahar ve sonbahar gocleri sirasinda cesitli gocmen kuslari barindirir Central Park ta gozlemlenen ve 235 tur iceren ilk resmi kus listesi 1886 da Augustus G Paine Jr ve Lewis B Woodruff tarafindan Forest and Stream de yayinlandi Ilk resmi kayit listesinin yayinlanmasindan bu yana parkta genelde 303 kus turu goruldu ve her mevsim tahminen 200 tur tespit ediliyor Central Park in kus turlerinin takibinden tek bir grup sorumlu degildir 1991 de Central Park a bakan bir apartmana tunemis olan Pale Male adli bir erkek kirmizi kuyruklu sahin unlu kuslardan birisiydi Kaynakca PDF 2014 23 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 1 Nisan 2019 a b Buckley 2018 s 35 List of birds of Central Park XXVI 20 The Forest and Stream Publishing Company 10 Haziran 1886 ss 386 387 Kinkead Eugene 26 Agustos 1974 The Birds of Central Park The New Yorker XXVI 20 s 78 1 Subat 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mayis 2020 The Insider s Guide to Birding in Central Park New York City 2 Haziran 2017 16 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Nisan 2019 Buckley 2018 s 34 Lueck Thomas J 1 Nisan 2008 Reprise The Fifth Avenue Ballad of Pale Male and Lola The New York Times ISSN 0362 4331 16 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Nisan 2019 Croke Vicki 6 Kasim 2014 Spying On The World s Most Famous Hawk Pale Male 16 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Nisan 2019