Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ceytun (Djeitun) Güney Türkmenistan'ın, Aşkabat ilinin yaklaşık 30 kilometre kuzeybatısında yer alan Kopet-Dağ Sıradağları'nda bulunan yer alan Neolitik döneme ait bir arkeolojik sit alanıdır. Yerleşim, muhtemelen kısa kesintilerle M.Ö. 7200- M.Ö. 4500 yılları arasında yerleşim görmüştür. Ceytun, Kopet Dağının eteklerindeki tüm Neolitik döneme adını vermiştir.
Türkmence: Djeitun; Jeytun | |
  Türkmenistan'daki konumu | |
| Konum | Kopet Dağları |
|---|---|
| Tarihçe | |
| Kültür(ler) | Ceytun kültürü |
Kazılar
Ceytun A. A. Maruşçenko tarafından keşfedildi ve 1950'lerden sonra kazılar B. A. Kuftin ve V. M. Masson tarafından sürdürüldü.
Site yaklaşık 5.000 metrekarelik bir alanı kaplamaktadır. Tek tip bir zemin planının bağımsız evlerden oluşur. Evler dikdörtgen şekillidir ve odaların bir tarafında büyük bir şömine ve ona bakan bir niş ve bitişik avlu alanları vardır. Zeminler kireç sıva ile kaplanmıştır. Binalar yaklaşık 70 cm uzunluğunda ve 20 cm kalınlığında güneşte kurutulmuş silindirik kil bloklardan yapılmıştır. Kil ince kıyılmış saman ile karıştırılmıştır.
Sit alanı içinde yaklaşık 150-200 kişiyi barındırabilecek yaklaşık 30 ev bulunmaktadır.
Clay figurines found in Mehrgarh (Pakistan), an important precursor to the Indus Valley Civilization, resemble those discovered at Teppe Zagheh, and at Jeitun.
Tarım
Ceytun kültürünün insanları arpa ve tahta veya kemik bıçakları veya taş bıçaklı oraklarla hasat edilen iki çeşit buğday yetiştiriyordu. Kalıntılar arasında taş el değirmenleri ve diğer taş aletler bulunmuştur. Site, Orta Asya'daki ekilebilir tarımın en eski kanıtlarını gösteriyor olmalıdır.
Koyunlar ve keçiler köylüler tarafından evcilleştirilmişti; aynı zamanda besin çeşitliliğini sağlamak için avcılıkla uğraşıyorlardı. David R. Harris tarafından yapılan araştırmanın sonuçları, bu bölgede vahşi siyez veya arpa formlarının hiçbirinin bulunmadığını göstermektedir; bu sonuçlar, bu tahılların zaten evcilleştirilmiş olan başka bir yerden getirildiğini göstermektedir. Aynı şey koyunlar için de geçerliydi. Öte yandan, yaban keçisi Capra aegagrus Orta Asya'da yaygındı ve bu nedenle bölgede evcilleştirilmiş olmalıydı.
Kil figürinler, süslü seramikler ve küçük taş baltalar gibi en eski Ceytun aletleri, Zagros Dağları'ndaki Jarmo (Irak) gibi erken tarımsal Neolitik alanlarla benzerlikler göstermektedir. Bu, Neolitik halkın Zagros Dağları üzerinden Levant'tan Orta Asya'ya hareketlerini gösteriyor olabilir.
Daha sonra Ceytun etkisinin güneye, Kopet Dağ Dağları boyunca Kirmanşah Eyaleti ve Luristan'a, Guran Tepe, Sarab Tepe ve Ganj Dareh gibi alanlara yayılmış olması mümkündür .
Ceytun kültürü
Ceytun kültürü, bu tür eserlerin bulunduğu en eski yerleşim yeri olan Sang-i Çakmak'ın yaşına göre değerlendirme yapıldığında M.Ö. 7000'den önceki bir tarihe tarihlenebilir. 'nın aynı bölgesindeki ilişkili diğer siteler Yarm Tepe (İran) ve Tureng Tepe'dir.
Ceytun kültürüne atfedilen yaklaşık yirmi arkeolojik alan vardır ve bunlar Kopet Dağ Dağları'nın her iki tarafında bulunur. Özellikle dağların güneybatı Türkistan eteklerinde yaygındır. Yerleşimler batıda Şahrud, İran'a, doğudaAfganistan'dan kuzeye akan Hari Nehri'nin doğusuna kadar uzanır.
Diğer iki Ceytun bölgesi Çopan ve Togolok da bölgeye yakın bir konumda yer almaktadır.
Boncuklu Tepe, Ceytun kültür eserlerinin keşfedildiği bir başka alandır. Bölgesel kronolojinin oluşturulması için oldukça önemlidir.
Türkmenistan'ın Ceytun dönemini Anav kültürü izledi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Vidale, Massimo, 2017. Treasures from the Oxus
- ^ Harris, 1997, p. 29
- ^ a b Harris, 1997, pp. 29–30
- ^ Harris, 1997, p. 30
- ^ a b Jack Cassin (2000), A Brief Outline to the Archaeological Pre-History of Turkmenistan. 15 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . weavingartmuseum.org
- ^ Fredrik T. Hiebert, Kakamurad Kurbansakhatov, A Central Asian Village at the Dawn of Civilization: Excavations at Anau, Turkmenistan. 25 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . University of Pennsylvania Press, 2011, p15
Bibliyografya
- David R. Harris: Jeitun ve Orta Asya'da tarıma geçiş . İçinde: Arkeoloji Uluslararası 1, 1997, S. 28–31, DOI:10.5334/ai.0109
- V. Sarianidi: Horasan ve Transoxania'da gıda üreten ve diğer Neolitik topluluklar: doğu İran, Sovyet Orta Asya ve Afganistan . İçinde: AH Dani, VM Masson (Hrsg.): Orta Asya uygarlıklarının tarihi, Bd. 1. 1992, S. 109-126.
Dış bağlantılar
- Neolitik sırasında bölge haritası ile Monjukli Depe (Türkmenistan) 27 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- NS Byashimova, Türkmenistan'ın stüdyosu Çanak Çömlek: Neolitik, eneolitik ve bronz çağlar. 26 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . unesco.org
- Jack Cassin (2000), Türkmenistan Arkeolojik Tarihinin Kısa Bir Özeti. 15 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . weavingartmuseum.org
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ceytun Djeitun Guney Turkmenistan in Askabat ilinin yaklasik 30 kilometre kuzeybatisinda yer alan Kopet Dag Siradaglari nda bulunan yer alan Neolitik doneme ait bir arkeolojik sit alanidir Yerlesim muhtemelen kisa kesintilerle M O 7200 M O 4500 yillari arasinda yerlesim gormustur Ceytun Kopet Daginin eteklerindeki tum Neolitik doneme adini vermistir CeytunTurkmence Djeitun JeytunTurkmenistan daki konumuKonumKopet DaglariTarihceKultur ler Ceytun kulturuKazilarCeytun A A Maruscenko tarafindan kesfedildi ve 1950 lerden sonra kazilar B A Kuftin ve V M Masson tarafindan surduruldu Site yaklasik 5 000 metrekarelik bir alani kaplamaktadir Tek tip bir zemin planinin bagimsiz evlerden olusur Evler dikdortgen sekillidir ve odalarin bir tarafinda buyuk bir somine ve ona bakan bir nis ve bitisik avlu alanlari vardir Zeminler kirec siva ile kaplanmistir Binalar yaklasik 70 cm uzunlugunda ve 20 cm kalinliginda guneste kurutulmus silindirik kil bloklardan yapilmistir Kil ince kiyilmis saman ile karistirilmistir Sit alani icinde yaklasik 150 200 kisiyi barindirabilecek yaklasik 30 ev bulunmaktadir Clay figurines found in Mehrgarh Pakistan an important precursor to the Indus Valley Civilization resemble those discovered at Teppe Zagheh and at Jeitun TarimCeytun kulturunun insanlari arpa ve tahta veya kemik bicaklari veya tas bicakli oraklarla hasat edilen iki cesit bugday yetistiriyordu Kalintilar arasinda tas el degirmenleri ve diger tas aletler bulunmustur Site Orta Asya daki ekilebilir tarimin en eski kanitlarini gosteriyor olmalidir Koyunlar ve keciler koyluler tarafindan evcillestirilmisti ayni zamanda besin cesitliligini saglamak icin avcilikla ugrasiyorlardi David R Harris tarafindan yapilan arastirmanin sonuclari bu bolgede vahsi siyez veya arpa formlarinin hicbirinin bulunmadigini gostermektedir bu sonuclar bu tahillarin zaten evcillestirilmis olan baska bir yerden getirildigini gostermektedir Ayni sey koyunlar icin de gecerliydi Ote yandan yaban kecisi Capra aegagrus Orta Asya da yaygindi ve bu nedenle bolgede evcillestirilmis olmaliydi Kil figurinler suslu seramikler ve kucuk tas baltalar gibi en eski Ceytun aletleri Zagros Daglari ndaki Jarmo Irak gibi erken tarimsal Neolitik alanlarla benzerlikler gostermektedir Bu Neolitik halkin Zagros Daglari uzerinden Levant tan Orta Asya ya hareketlerini gosteriyor olabilir Daha sonra Ceytun etkisinin guneye Kopet Dag Daglari boyunca Kirmansah Eyaleti ve Luristan a Guran Tepe Sarab Tepe ve Ganj Dareh gibi alanlara yayilmis olmasi mumkundur Ceytun kulturuCeytun kulturu bu tur eserlerin bulundugu en eski yerlesim yeri olan Sang i Cakmak in yasina gore degerlendirme yapildiginda M O 7000 den onceki bir tarihe tarihlenebilir nin ayni bolgesindeki iliskili diger siteler Yarm Tepe Iran ve Tureng Tepe dir Ceytun kulturune atfedilen yaklasik yirmi arkeolojik alan vardir ve bunlar Kopet Dag Daglari nin her iki tarafinda bulunur Ozellikle daglarin guneybati Turkistan eteklerinde yaygindir Yerlesimler batida Sahrud Iran a dogudaAfganistan dan kuzeye akan Hari Nehri nin dogusuna kadar uzanir Diger iki Ceytun bolgesi Copan ve Togolok da bolgeye yakin bir konumda yer almaktadir Boncuklu Tepe Ceytun kultur eserlerinin kesfedildigi bir baska alandir Bolgesel kronolojinin olusturulmasi icin oldukca onemlidir Turkmenistan in Ceytun donemini Anav kulturu izledi Ayrica bakinizMehrgarh Ulug TepeKaynakca Vidale Massimo 2017 Treasures from the Oxus Harris 1997 p 29 a b Harris 1997 pp 29 30 Harris 1997 p 30 a b Jack Cassin 2000 A Brief Outline to the Archaeological Pre History of Turkmenistan 15 Eylul 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde weavingartmuseum org Fredrik T Hiebert Kakamurad Kurbansakhatov A Central Asian Village at the Dawn of Civilization Excavations at Anau Turkmenistan 25 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde University of Pennsylvania Press 2011 1934536237 p15BibliyografyaDavid R Harris Jeitun ve Orta Asya da tarima gecis Icinde Arkeoloji Uluslararasi 1 1997 S 28 31 DOI 10 5334 ai 0109 V Sarianidi Horasan ve Transoxania da gida ureten ve diger Neolitik topluluklar dogu Iran Sovyet Orta Asya ve Afganistan Icinde AH Dani VM Masson Hrsg Orta Asya uygarliklarinin tarihi Bd 1 1992 S 109 126 Dis baglantilarNeolitik sirasinda bolge haritasi ile Monjukli Depe Turkmenistan 27 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde NS Byashimova Turkmenistan in studyosu Canak Comlek Neolitik eneolitik ve bronz caglar 26 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde unesco org Jack Cassin 2000 Turkmenistan Arkeolojik Tarihinin Kisa Bir Ozeti 15 Eylul 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde weavingartmuseum org