Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Charles Perrault (Telaffuz: [şarl pero], 12 Ocak 1628 - 16 Mayıs 1703), Fransız şair, yazar, edebiyat teorisyeni.
Charles Perrault | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 12 Ocak 1628 Paris, Fransa |
| Ölüm | 16 Mayıs 1703 (75 yaşında) Paris, Fransa |
| Meslek | Yazar |
Yaşamının son yıllarında çocukları için derlediği ve Kaz Ana’nın Öyküleri (1697) adlı kitabında yayımladığı masallar (Uyuyan Güzel, Kırmızı Başlıklı Kız, Mavi Sakal, Çizmeli Kedi, Külkedisi) birer dünya klasiği haline gelmiştir. Perrault, yaşadığı dönemde Avrupa’da çok bilinen ve bir sözlü edebiyat ürünü olarak anlatılan çocuk masallarını bu kitapta bir araya getirmiş; yazıya geçirdiği masallar daha sonra başta Grimm Kardeşler olmak üzere başkaları tarafından da yeniden yazılmış; opera, bale (Çaykovski’nin gibi), tiyatro ve filme (Walt Disney şirketinin Külkedisi ve Uyuyan Güzel animasyon filmleri gibi) uyarlanarak günümüze gelmiştir. Bunun için Perrault “çocuk kitaplarının babası” olarak anılır.
XIV. Louis devrinin Fransız Akademisi üyesi önemli bir edebiyatçı olan Perrault, yaşadığı dönemde önce Fransa’yı sonra tüm Avrupa’yı saran “Eskiler - Yeniler Kavgası”nın ortaya çıkmasındaki rolü ile tanınmış bir entelektüeldir. Eskileri taklit eden çağdaş yazarları bu tutumlarından ötürü eleştiren Perrault, insan düşüncesinin zaman içinde olgunlaştığını, eskilere öykünmenin bir yararı olmayacağını ve yeni yapıtların daha üstün olduğunu öne sürmüştür.
Devrin ünlü mimarlarından Claude Perrault’nun kardeşidir.
Hayatı
12 Ocak 1628'de Paris'te varlıklı bir ailenin yedinci çocuğu olarak doğdu. Babası tanınmış bir avukat olan Pierre Perrault, annesi Paquette Le Clerc’dir.
Beavuais Koleji'nde öğrenim gördükten sonra bir süre vergi tahsildarlığı yaptı; ardından Orléans'ta hukuk öğrenimi gördü. 1651'de Hukuk Fakültesinden mezun oldu. Öğrenciliği sırasında hiciv şiirleri yazarak edebi kariyerine başladı. Güneş Kral XIV. Louis’yi öven şiirleri sarayda ilgi ile karşılandı.
Hukuk öğrenimini tamamladıktan sonra Paris Barosu'na kaydoldu ve kısa bir süre avukatlık yaptı; çeşitli resmi görevlerde yer aldı. Kral XIV. Louis’nin Maliye başmüfettişi için çalıştı; imar işlerinden sorumlu idi. Bu sırada kardeşi Claude Perrault ile birlikte klasik mimarlık kuramıyla ilgili birçok önemli yapıtı çevirdi ve yayına hazırladı; onun Louvre Sarayı’ndaki düzenlemelerine yardımcı oldu. Fransız Bilimler Akademisi’nin kuruluşuna katkıda bulundu, 1671’de kendisi de akademinin bir üyesi oldu. 1672’de Marie Guichon ile evlendi. Eşi, 1678’de üçüncü çocuklarını dünyaya getirdikten sonra hayatını kaybetti.
Maliye Bakanı Colbert’in ölümünden sonra saraydaki gücünü yitiren Perrault, kralın tarihçileri Jean Racine ve Nicolas Boileau-Despréaux ile Eskiler-Yeniler Kavgasına girişmiştir. Kavga, 27 Ocak 1687’de Fransız Akademisi’nin Dictionaire (Fransız Dilinin Büyük Sözlüğü) çalışması için düzenlenmiş kamuya açık özel bir oturumda ortaya çıktı. Oturumun sonunda La Fontaine’in “Eskilerin Modernlere Nispetle Ne Kadar Üstün Oldukları Hakkında” başlıklı yazısının ardından Charles Perrault, kendisinin tam tersi bir düşünceyi savunan “Büyük Louis’nin Asrı” başlıklı şiirini okumuş ve bu şiirdeki düşünceler Racine ile Despréaux’u kızdırmıştı. Perrault, şiirdeki savlarını kanıtlamak için dört ciltlik Parallèles (Koşutluklar) adlı eseri kaleme aldı. Eserin ilk cildinin basımı 30 Ekim 1688’de gerçekleşti. 27 Ocak Olayının ardından pek çok yazar Perrault’ya savaş açmıştı. Perrault, eserinde bu tepkileri ele aldı ve eleştirilere yanıt vermeye çalıştı. Louis’nin asrında mükemmele ulaşıldığını göstermek üzere dünyanın başlangıcından itibaren üretilen bilgileri gözden geçirmeye girişti. Eserin ikinci cildi 15 Şubat 1690’da, üçüncü cildi 20 Eylül 1692’de, son cildi ise 1697’de yayımlandı.
Çocuklarına anlatacak, okuyacak bir masal beğenememesi onu masal yazmaya yöneltti[]. 1694’te üç manzum peri masalı yayımladı, bunu 1697’de yayımladığı Kaz Ana’nın Öyküleri adlı kitap takip etti. Yüzyıllardır anlatılan Kül Kedisi, Çizmeli Kedi, Mavi Sakal gibi masalları yazılı hale getirdiği kitabı kendi adıyla değil oğlunun adı (Pierre) ile yayımladı. Masallarda genelde çevresindeki bilinen mekanları kullandı (örneğin Uyuyan Güzel’in mekanı Usse Şatosu, Çizmeli Kedi’nin mekanı Oiron Şatosu’dr). Eser, büyük ilgi gördü.
16 Mayıs 1703 tarihinde Paris’te öldü.
| Wikimedia Commons'ta Charles Perrault ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Kitapları
- Eskilerle Modernler Arasındaki Koşutluklar (Fr: Parallèles des anciens et des modernes, 1688-1697))
- Kaz Ana’nın Öyküleri (Fr: Contes de ma mère l'Oye, 1697)
Kaynakça
- ^ a b c d Yılmaz, Levent. (PDF). Metis Yayınları, Ocak 2010. 5 Şubat 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2016.
- ^ "Fransız Edebiyatı" (PDF). abs.kafkas.edu.tr. Kafkas Üniversitesi Akademik Bilgi Paylaşımı. 5 Şubat 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 14 Ocak 2016.
- ^ "Perrault, Charles (1628-1703)". encyclopedia.com. 1 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2016.
- ^ Michelle, Jennifer (10 Ocak 2014). "Art, Science, and the Fairy Tales of Charles Perrault". blog.bookstellyouwhy.com. 5 Şubat 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2016.
- ^ Knapp, Bettina L. (2003). French Fairy Tales: A Jungian Approach. SUNY Press.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Charles Perrault Telaffuz sarl pero 12 Ocak 1628 16 Mayis 1703 Fransiz sair yazar edebiyat teorisyeni Charles PerraultDogum12 Ocak 1628 1628 01 12 Paris FransaOlum16 Mayis 1703 75 yasinda Paris FransaMeslekYazarTuileries Bahceleri ndeki bustu Yasaminin son yillarinda cocuklari icin derledigi ve Kaz Ana nin Oykuleri 1697 adli kitabinda yayimladigi masallar Uyuyan Guzel Kirmizi Baslikli Kiz Mavi Sakal Cizmeli Kedi Kulkedisi birer dunya klasigi haline gelmistir Perrault yasadigi donemde Avrupa da cok bilinen ve bir sozlu edebiyat urunu olarak anlatilan cocuk masallarini bu kitapta bir araya getirmis yaziya gecirdigi masallar daha sonra basta Grimm Kardesler olmak uzere baskalari tarafindan da yeniden yazilmis opera bale Caykovski nin gibi tiyatro ve filme Walt Disney sirketinin Kulkedisi ve Uyuyan Guzel animasyon filmleri gibi uyarlanarak gunumuze gelmistir Bunun icin Perrault cocuk kitaplarinin babasi olarak anilir XIV Louis devrinin Fransiz Akademisi uyesi onemli bir edebiyatci olan Perrault yasadigi donemde once Fransa yi sonra tum Avrupa yi saran Eskiler Yeniler Kavgasi nin ortaya cikmasindaki rolu ile taninmis bir entelektueldir Eskileri taklit eden cagdas yazarlari bu tutumlarindan oturu elestiren Perrault insan dusuncesinin zaman icinde olgunlastigini eskilere oykunmenin bir yarari olmayacagini ve yeni yapitlarin daha ustun oldugunu one surmustur Devrin unlu mimarlarindan Claude Perrault nun kardesidir Hayati12 Ocak 1628 de Paris te varlikli bir ailenin yedinci cocugu olarak dogdu Babasi taninmis bir avukat olan Pierre Perrault annesi Paquette Le Clerc dir Beavuais Koleji nde ogrenim gordukten sonra bir sure vergi tahsildarligi yapti ardindan Orleans ta hukuk ogrenimi gordu 1651 de Hukuk Fakultesinden mezun oldu Ogrenciligi sirasinda hiciv siirleri yazarak edebi kariyerine basladi Gunes Kral XIV Louis yi oven siirleri sarayda ilgi ile karsilandi Hukuk ogrenimini tamamladiktan sonra Paris Barosu na kaydoldu ve kisa bir sure avukatlik yapti cesitli resmi gorevlerde yer aldi Kral XIV Louis nin Maliye basmufettisi icin calisti imar islerinden sorumlu idi Bu sirada kardesi Claude Perrault ile birlikte klasik mimarlik kuramiyla ilgili bircok onemli yapiti cevirdi ve yayina hazirladi onun Louvre Sarayi ndaki duzenlemelerine yardimci oldu Fransiz Bilimler Akademisi nin kurulusuna katkida bulundu 1671 de kendisi de akademinin bir uyesi oldu 1672 de Marie Guichon ile evlendi Esi 1678 de ucuncu cocuklarini dunyaya getirdikten sonra hayatini kaybetti Maliye Bakani Colbert in olumunden sonra saraydaki gucunu yitiren Perrault kralin tarihcileri Jean Racine ve Nicolas Boileau Despreaux ile Eskiler Yeniler Kavgasina girismistir Kavga 27 Ocak 1687 de Fransiz Akademisi nin Dictionaire Fransiz Dilinin Buyuk Sozlugu calismasi icin duzenlenmis kamuya acik ozel bir oturumda ortaya cikti Oturumun sonunda La Fontaine in Eskilerin Modernlere Nispetle Ne Kadar Ustun Olduklari Hakkinda baslikli yazisinin ardindan Charles Perrault kendisinin tam tersi bir dusunceyi savunan Buyuk Louis nin Asri baslikli siirini okumus ve bu siirdeki dusunceler Racine ile Despreaux u kizdirmisti Perrault siirdeki savlarini kanitlamak icin dort ciltlik Paralleles Kosutluklar adli eseri kaleme aldi Eserin ilk cildinin basimi 30 Ekim 1688 de gerceklesti 27 Ocak Olayinin ardindan pek cok yazar Perrault ya savas acmisti Perrault eserinde bu tepkileri ele aldi ve elestirilere yanit vermeye calisti Louis nin asrinda mukemmele ulasildigini gostermek uzere dunyanin baslangicindan itibaren uretilen bilgileri gozden gecirmeye giristi Eserin ikinci cildi 15 Subat 1690 da ucuncu cildi 20 Eylul 1692 de son cildi ise 1697 de yayimlandi Cocuklarina anlatacak okuyacak bir masal begenememesi onu masal yazmaya yoneltti kaynak belirtilmeli 1694 te uc manzum peri masali yayimladi bunu 1697 de yayimladigi Kaz Ana nin Oykuleri adli kitap takip etti Yuzyillardir anlatilan Kul Kedisi Cizmeli Kedi Mavi Sakal gibi masallari yazili hale getirdigi kitabi kendi adiyla degil oglunun adi Pierre ile yayimladi Masallarda genelde cevresindeki bilinen mekanlari kullandi ornegin Uyuyan Guzel in mekani Usse Satosu Cizmeli Kedi nin mekani Oiron Satosu dr Eser buyuk ilgi gordu 16 Mayis 1703 tarihinde Paris te oldu Wikimedia Commons ta Charles Perrault ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir KitaplariEskilerle Modernler Arasindaki Kosutluklar Fr Paralleles des anciens et des modernes 1688 1697 Kaz Ana nin Oykuleri Fr Contes de ma mere l Oye 1697 Kaynakca a b c d Yilmaz Levent PDF Metis Yayinlari Ocak 2010 5 Subat 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 14 Ocak 2016 Fransiz Edebiyati PDF abs kafkas edu tr Kafkas Universitesi Akademik Bilgi Paylasimi 5 Subat 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 14 Ocak 2016 Perrault Charles 1628 1703 encyclopedia com 1 Agustos 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2016 Michelle Jennifer 10 Ocak 2014 Art Science and the Fairy Tales of Charles Perrault blog bookstellyouwhy com 5 Subat 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2016 Knapp Bettina L 2003 French Fairy Tales A Jungian Approach SUNY Press