Charles du Fresne, sieur du Cange (ya da Ducange, Du Cange) (d. 18 Aralık 1610, Amiens, Fransa Krallığı - ö. 23 Ekim 1688, Paris, Fransa Krallığı), Fransız avukat, sözlükçü, filolog, Orta Çağ ve Bizans tarihçisidir.
Charles du Fresne, sieur du Cange | |
---|---|
Doğum | 18 Aralık 1610 Amiens |
Ölüm | 23 Ekim 1688 (77 yaşında) Paris |
Diğer ad(lar)ı | « Le Varron français » |
Meslek | Tarihçi, Dil bilim, sözlükçü |
Memleket | Fransa Krallığı |
İmza | |
Batı geleneğinin önemli sözlükçülerinden olan Charles du Fresne, Robert Estienne ve , Jakob ve Wilhelm Grimm, James Murray ve ile aynı seviyede kabul edilir.
Yaşamı
Amiens'te krallık mübaşiri olan Louis du Fresne'nin beşinci çocuğu olarak dünyaya geldi. Bu durum onun Amiens'te bulunan Cizvitler ile birlikte büyümesine ve onlar tarafından eğitilmesine yol açtı. Daha sonra Orléans'ta hukuk okudu ve 11 Ağustos 1631 de Avukat olarak Paris 'e girdi. Bir süre sonra 19 Temmuz 1638 tarihinde kendinden 10 yaş geç olan varlıklı eşi Catherine du Bos ile evleneceği Amiens'e geri döndü. Aynı yıl babası öldü ve ona büyük bir miras ve sieur du Cange unvanı kaldı. 10 Mayıs 1645 hazineden sorumlu olarak memurluk yapan kayınpederinin yerine geçti ve bu işi 1668 yılına kadar sürdürdü.
Henüz 20 yaşındayken armalarla döşeli ailesinin genelojisini kaleme aldı. Amiens'te büyük bir gayret ile tarihsel çalışmalar ile meşgul oldu. Hatta söylenildiğine göre düğün gününde bile 6-7 saat araştırmalarını sürdürmüştür. 1657'de geniş çaplı bir sözlük de barındıran ilk tarihsel çalışmasını yayınladı. 1668'e gelindiğinde Amiens'i Veba sebebiyle terk etti ve Paris'e gitti. Orada onu özverili bir biçimde destekleyen isimli, aynı ilgi alanlarını taşıdığı bir alim ile arkadaşlık kurdu.
Bilimsel çalışmaları
Çalışmalarının temelini oluşturucak bilgilerini Latin ve Yunan dillerinde derin bir biçimde kendini geliştirerek başladı. Hazırladığı kapsamlı Sözlük'lerde çok kez konu açıklamalarına yer verdi. Bunlardan Latince olan Glossarium ad scriptores mediae et infimae latinitatis daha sonraları geliştirilmiş ve 21. yüzyılın başlarına dek kullanılmıştır. Yunanca hazırladığı sözlük de aynı şekilde bugün araştırmalarda başvuru kaynağı olan çalışmalarından biridir. "Constantinopolis Christiana" isimli topoğrafik çalışmaları ve "De familiis Byzantinis" adlı Bizans aile genelojisini barındıran Bizans tarihi (Historia byzantina) adlı kitabı, Bizans tarihini anlatan önemli eserler arasında sayılır. Ayrıca Bizans tarihi kaynaklarının derlendiği Corpus Byzantinae historiae adlı eserin yayınlanmasında da katkıda bulunmuştur.
Çalışmalarının büyük bir bölümü yayınlanmamıştır. Çalışmalarından oluşan bu zengin mirası bugün Paris Ulusal Kütüphanesi, Paris d'Arsenal kütüphanesi ve Amiens şehir kütüphanesinde korunmaktadır. Kütüphanede bulunan yazılardan anlaşıldığına göre, Du Cange her şeyden önce Picardie bölgesi özelinde Fransa'nın tarihi, Latin devletleri ve Bizans İmparatorluğu meşgul olmuştur.
Bizantolog Edward Gibbon Roma İmparatorluğu'nun Gerileyiş ve Çöküş Tarihi adlı eserinde verdiği bir dipnotta onu "Ortaçağ ve Bizans tarihinin emin ve yorulmaz rehberi" olarak nitelemiştir.
Eserleri
- Du Cange, et al., Glossarium mediae et infimae Latinitatis, Niort: L. Favre, 1883–1887 (10 cilt.). searchable full-text online edition, by the École nationale des chartes18 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Glossarium mediae et infimae Latinitatis Fransa Ulusal Kütüphanesi websitesinde fotografik tipki basim7 Nisan 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Glossarium mediae et infimae Latinitatis (1840-1850) 7-cilt [ Stanford Üniversitesi Kütüphanesi standish.stanford.edu websitesi]
- Glossarium ad scriptores mediae et infimae Graecitatis Yunanistan Girit Üniversitesi, websitesinde ,
Kaynakça
- Bu madde kısmen İngilizce Wikipedia "Charles du Fresne, sieur du Cange" maddesi kaynaklıdır. Online:[1]7 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Charles du Fresne, sieur du Cange ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Du Camp, Maxime, "1911 Encyclopædia Britannica/Du Cange, Charles du Fresne" maddesi Wikisource.org websitesinde. [2] 16 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Charles du Fresne sieur du Cange ya da Ducange Du Cange d 18 Aralik 1610 Amiens Fransa Kralligi o 23 Ekim 1688 Paris Fransa Kralligi Fransiz avukat sozlukcu filolog Orta Cag ve Bizans tarihcisidir Charles du Fresne sieur du CangeDogum18 Aralik 1610 AmiensOlum23 Ekim 1688 77 yasinda ParisDiger ad lar i Le Varron francais MeslekTarihci Dil bilim sozlukcuMemleketFransa KralligiImzaAmiens te bulunan heykeli Bati geleneginin onemli sozlukculerinden olan Charles du Fresne Robert Estienne ve Jakob ve Wilhelm Grimm James Murray ve ile ayni seviyede kabul edilir YasamiAmiens te krallik mubasiri olan Louis du Fresne nin besinci cocugu olarak dunyaya geldi Bu durum onun Amiens te bulunan Cizvitler ile birlikte buyumesine ve onlar tarafindan egitilmesine yol acti Daha sonra Orleans ta hukuk okudu ve 11 Agustos 1631 de Avukat olarak Paris e girdi Bir sure sonra 19 Temmuz 1638 tarihinde kendinden 10 yas gec olan varlikli esi Catherine du Bos ile evlenecegi Amiens e geri dondu Ayni yil babasi oldu ve ona buyuk bir miras ve sieur du Cange unvani kaldi 10 Mayis 1645 hazineden sorumlu olarak memurluk yapan kayinpederinin yerine gecti ve bu isi 1668 yilina kadar surdurdu Henuz 20 yasindayken armalarla doseli ailesinin genelojisini kaleme aldi Amiens te buyuk bir gayret ile tarihsel calismalar ile mesgul oldu Hatta soylenildigine gore dugun gununde bile 6 7 saat arastirmalarini surdurmustur 1657 de genis capli bir sozluk de barindiran ilk tarihsel calismasini yayinladi 1668 e gelindiginde Amiens i Veba sebebiyle terk etti ve Paris e gitti Orada onu ozverili bir bicimde destekleyen isimli ayni ilgi alanlarini tasidigi bir alim ile arkadaslik kurdu Bilimsel calismalariCalismalarinin temelini olusturucak bilgilerini Latin ve Yunan dillerinde derin bir bicimde kendini gelistirerek basladi Hazirladigi kapsamli Sozluk lerde cok kez konu aciklamalarina yer verdi Bunlardan Latince olan Glossarium ad scriptores mediae et infimae latinitatis daha sonralari gelistirilmis ve 21 yuzyilin baslarina dek kullanilmistir Yunanca hazirladigi sozluk de ayni sekilde bugun arastirmalarda basvuru kaynagi olan calismalarindan biridir Constantinopolis Christiana isimli topografik calismalari ve De familiis Byzantinis adli Bizans aile genelojisini barindiran Bizans tarihi Historia byzantina adli kitabi Bizans tarihini anlatan onemli eserler arasinda sayilir Ayrica Bizans tarihi kaynaklarinin derlendigi Corpus Byzantinae historiae adli eserin yayinlanmasinda da katkida bulunmustur Calismalarinin buyuk bir bolumu yayinlanmamistir Calismalarindan olusan bu zengin mirasi bugun Paris Ulusal Kutuphanesi Paris d Arsenal kutuphanesi ve Amiens sehir kutuphanesinde korunmaktadir Kutuphanede bulunan yazilardan anlasildigina gore Du Cange her seyden once Picardie bolgesi ozelinde Fransa nin tarihi Latin devletleri ve Bizans Imparatorlugu mesgul olmustur Bizantolog Edward Gibbon Roma Imparatorlugu nun Gerileyis ve Cokus Tarihi adli eserinde verdigi bir dipnotta onu Ortacag ve Bizans tarihinin emin ve yorulmaz rehberi olarak nitelemistir EserleriDu Cange et al Glossarium mediae et infimae Latinitatis Niort L Favre 1883 1887 10 cilt searchable full text online edition by the Ecole nationale des chartes18 Subat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Glossarium mediae et infimae Latinitatis Fransa Ulusal Kutuphanesi websitesinde fotografik tipki basim7 Nisan 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Glossarium mediae et infimae Latinitatis 1840 1850 7 cilt Stanford Universitesi Kutuphanesi standish stanford edu websitesi Glossarium ad scriptores mediae et infimae Graecitatis Yunanistan Girit Universitesi websitesindeDigital Library of Modern Greek Studies Anemi KaynakcaBu madde kismen Ingilizce Wikipedia Charles du Fresne sieur du Cange maddesi kaynaklidir Online 1 7 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Dis baglantilarWikimedia Commons ta Charles du Fresne sieur du Cange ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Du Camp Maxime 1911 Encyclopaedia Britannica Du Cange Charles du Fresne maddesi Wikisource org websitesinde 2 16 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ingilizce