Chichen Itza (ya da okunuşuyla Çiçen İtza), Meksika'nın Yucatán Yarımadası'nda, Valladolid ve Mérida arasında yer alan, Kristof Kolomb öncesi dönemde kurulmuş bir İtza Maya kentidir. Muhtemelen bir dönem Yucatan’ın dini merkezi olmuştur. Günümüzde Meksika’nın en çok ziyaret edilen ikinci arkeolojik sit alanıdır. Chichen-Itza’daki El Castillo (kale) adıyla tanınan Kukulkan (Kukuul Kaan) piramidinin yüksekliği üst platforma nazaran 24 m'dir. (10. yüzyıl sonunda yüksekliği 40 m olan Uxmal'daki piramitten daha alçaktır.) 7 Temmuz 2007'de seçilen dünyanın yeni yedi harikasından biridir. Efsaneye göre kent 10. yüzyılda Quetzalcoatl önderliğindeki Toltekler'ce alınmıştır. Kentteki önemli yapılar şunlardır:
- Kale adıyla tanınan Kukulkan Tapınağı ya da Kukulkan Piramidi: Mayalar bu piramidi astronomi ve matematik bilgilerini ortaya koymak istercesine belirli bir sistemle inşa etmişlerdir. Örneğin 4 cephesinin her birinde 91 basamak yer alır ki, böylece 4x91’le bulduğumuz 364 sayısına en tepedeki düzlüğü (1) de eklediğimizde yıldaki günlerin sayısı olan 365’i bulmaktayız. Ayrıca, piramidi öyle bir şekilde yönlendirmişlerdir ki, ilkbahar ve sonbaharda ekinoksların gerçekleştiği an, piramide gelen güneş ışıkları piramidin çıkıntıları sayesinde, merdiven basamaklarının dibinde bulunan iki yılan başı yontusunun S’ler çizen bir gövde uzantısı oluşacak şekilde bir gölge oluşturmaktadır. (İki başlı yılan.) Bu yılan, Kukulkan adıyla bilinen ilah tüylü yılandır. (Yılanın bir özelliği vücudunun gökcisimlerinin yörüngeleri şeklini alabilmesi, S'ler çizebilmesidir.) Ayrıca piramiti inandıkları yeraltı alemi katları sayısı gibi 9 farklı düzey halinde düzenlemişlerdir. Piramidin tepesinden bakıldığında 300 hektarlık bir görüş alanına sahip olunur, yani kentteki tüm yapılar görülebilmektedir.
- Caracol (okunuşuyla Karakol) denilen gözlemevi. Yapıya içindeki spiral taş merdiven nedeniyle olsa gerek, “salyangoz” anlamında bu ad verilmiştir.
- Adı Maya dilinde “esrarlı yazıların evi” anlamına gelen Akab Dzib
- Baş rahibin tapınağı.
- Savaşçılar Tapınağı.
- Top oyunu sahası.
- İspanyollarca “rahibeler manastırı” adı verilmiş yönetim sarayı.
- Çeşitli tapınakları içeren, “eski Chichen” yapılar grubu.
UNESCO Dünya Mirası | |
---|---|
Konum | Meksika |
(Kriter) | Kültürel: i, ii, iii |
Referans | 483 |
Tescil | 1988 (12. oturum) |
Bölge | Latin Amerika ve Karayipler |
- El Castillo'nun restore edilmiş kısmının yüksek çözünürlüğe sahip fotoğrafı. Chichén Itzá
-
-
- Piramidin merdiven basamaklarının dibinde bulunan iki yılan başından biri
Notlar ve referanslar
- ^ "Wikipedia-fr". 12 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2008.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Piramit ve üzerinde oluşan yılan gölgesiyle ilgili açıklayıcı ve görsel bilgi 4 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Wikimedia Commons'ta Chichén Itzá ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Meksika ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Yapı ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Chichen Itza ya da okunusuyla Cicen Itza Meksika nin Yucatan Yarimadasi nda Valladolid ve Merida arasinda yer alan Kristof Kolomb oncesi donemde kurulmus bir Itza Maya kentidir Muhtemelen bir donem Yucatan in dini merkezi olmustur Gunumuzde Meksika nin en cok ziyaret edilen ikinci arkeolojik sit alanidir Chichen Itza daki El Castillo kale adiyla taninan Kukulkan Kukuul Kaan piramidinin yuksekligi ust platforma nazaran 24 m dir 10 yuzyil sonunda yuksekligi 40 m olan Uxmal daki piramitten daha alcaktir 7 Temmuz 2007 de secilen dunyanin yeni yedi harikasindan biridir Efsaneye gore kent 10 yuzyilda Quetzalcoatl onderligindeki Toltekler ce alinmistir Kentteki onemli yapilar sunlardir Kale adiyla taninan Kukulkan Tapinagi ya da Kukulkan Piramidi Mayalar bu piramidi astronomi ve matematik bilgilerini ortaya koymak istercesine belirli bir sistemle insa etmislerdir Ornegin 4 cephesinin her birinde 91 basamak yer alir ki boylece 4x91 le buldugumuz 364 sayisina en tepedeki duzlugu 1 de ekledigimizde yildaki gunlerin sayisi olan 365 i bulmaktayiz Ayrica piramidi oyle bir sekilde yonlendirmislerdir ki ilkbahar ve sonbaharda ekinokslarin gerceklestigi an piramide gelen gunes isiklari piramidin cikintilari sayesinde merdiven basamaklarinin dibinde bulunan iki yilan basi yontusunun S ler cizen bir govde uzantisi olusacak sekilde bir golge olusturmaktadir Iki basli yilan Bu yilan Kukulkan adiyla bilinen ilah tuylu yilandir Yilanin bir ozelligi vucudunun gokcisimlerinin yorungeleri seklini alabilmesi S ler cizebilmesidir Ayrica piramiti inandiklari yeralti alemi katlari sayisi gibi 9 farkli duzey halinde duzenlemislerdir Piramidin tepesinden bakildiginda 300 hektarlik bir gorus alanina sahip olunur yani kentteki tum yapilar gorulebilmektedir Caracol okunusuyla Karakol denilen gozlemevi Yapiya icindeki spiral tas merdiven nedeniyle olsa gerek salyangoz anlaminda bu ad verilmistir Adi Maya dilinde esrarli yazilarin evi anlamina gelen Akab Dzib Bas rahibin tapinagi Savascilar Tapinagi Top oyunu sahasi Ispanyollarca rahibeler manastiri adi verilmis yonetim sarayi Cesitli tapinaklari iceren eski Chichen yapilar grubu Chichen ItzaUNESCO Dunya MirasiKonum MeksikaKriterKulturel i ii iiiReferans483Tescil1988 12 oturum BolgeLatin Amerika ve KarayiplerEl Castillo nun restore edilmis kisminin yuksek cozunurluge sahip fotografi Chichen Itza Chichen Itza da El Castillo Kale adiyla taninan tapinak Mayalilar Kukulcan Tuylu yilan Aztek teki Quetzalcoatl a denk gelir a tapitilar Yucatan Meksika Chichen Itza da El Caracol Salyangoz adiyla taninan rasathane Mayalilar gunes yilini 365 2420 gun olarak hesapladilar Yucatan Meksika Piramidin merdiven basamaklarinin dibinde bulunan iki yilan basindan biri 1000 Sutunlu Savascilarin tapinagiNotlar ve referanslar Wikipedia fr 12 Subat 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Temmuz 2008 Ayrica bakinizDis baglantilarPiramit ve uzerinde olusan yilan golgesiyle ilgili aciklayici ve gorsel bilgi 4 Subat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Wikimedia Commons ta Chichen Itza ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Meksika ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Yapi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz