Chihuahua (İspanyolca telaffuz: ) resmî olarak Estado Libre y Soberano de Chihuahua (Türkçe: Chihuahua Bağımsız ve Egemen Eyaleti) Meksika'nın 31 eyaletinden biridir. 'da 247455 km² yüzölçümü ile yer almaktadır,Birleşik Krallık'tan biraz büyüktür. Sınırları batıda Sonora, güneybatıda Sinaloa, güneyde Durango ve doğuda Coahuila eyaletleri ile çevriliyken, kuzey doğuda Teksas ve kuzeyde New Mexico adlı ABD eyaletleri ile çevrilidir. Chihuahua Meksika'nın en geniş arazisine sahip eyaletidir, dolayısıyla El Estado Grande ("Büyük Eyalet") lakabıyla da anılır. Although Chihuahua esasen adaş olduğu Chihuahuan Çölü ile tanınmasına karşın, Meksika'nın diğer eyaletlerinden daha fazla ormanlık alana sahiptir. Farklı iklimi sayesinde bu eyalet geniş türde fauna ve floraya sahiptir. Bu eyalet genellikle geniş ırmak vadili ve engebeli dağlık arazili olarak nitendirilmektedir. Kayalık Dağları'nın bir uzantısı olan Sierra Madre Occidental dağ zinciri, eyaletin arazisine egemen olmakta ve Büyük Kanyon'dan daha geniş ve derin çok büyük bir kanyon sistemi olarak eyaletin en büyük cazibe yeri olan La Barranca del Cobre ()'na ev sahipliği yapmaktadır. Sierra Madre Occidental dağlarının yokuşunda (Casas Grandes, ve bölgeleri çevresinde) eyaletin tarımsal üretiminin yapıldığı kaynaklar olan kısa sarı çimenli engin ovalar bulunmaktadır. 3,2 milyon kişi (2005) Rio Grande Vadisi ve Vadisi boyunca yaşamaktadır.
Chihuahua'nın adının kökeni tarihçiler ve dilbilimciler tarafından uzun süredir tartışılmaktadır. En çok kabul edilen kurama göre Nahuatl dilindeki "Nehirlerin sularının buluştuğu yer" anlamından türemiş olduğudur. Chihuahua çeşitli kültürlere sahip yerli kabilelere binlerce yıldır yurtluk etmiştir. 16'ncı yüzyılın ortalarındayken, İspanyollar bu bölgenin muhtemel mineral zenginliğiyle ilgilenmeye başladılar. Nadir yerli nüfus bazen İspanyol idaresine ateşli bir şekilde karşı koymuş, fakat sonunda bu bölge Avrupalı göçmenler tarafından ele geçirilmiştir. Madencilik şehirleri ve Katolik misyonerlikleri Avrupalıların ilk yerleşimleri oldular. Chihuahua 16 ve 17'inci yüzyıllar boyunca İspanyol kâşifler tarafından Birleşik Devletlerin güneybatı parçasının yerleşim ve keşfi için önemli bir çıkış yeri oldu. Sonra bu eyalet New Mexico ve Meksiko arasında hayatî ticaret yolu sundu. 19'uncu yüzyıl sırasında olarak bilinen Alman göçmenlerin büyük bir dalga halinde dinî özgürlüklerini aramaya bu eyalete gelmişlerdir. Tarih boyunca bu topraklar Meksika'nın birçok iç çatışmalarında ve Meksika ile ABD arasındaki uluslararası çatışmalarda savaş alanı olmuştur.
Chihuahua çeşitlendirilmiş eyalet ekonomisine sahiptir. Eyaletteki en önemli üç ekonomik merkez: uluslararası bir imalat merkezi olan Ciudad Juárez, eyaletin başkenti olan ve eyaletin tarımsal merkezi olan 'tır. Bugün Chihuahua NAFTA'nın bir sonucu olarak uluslararası ticaretten milyarlarca dolarlık önemli bir ticari büyüme yolu olma vazifesi görmektedir. Diğer taraftan bu eyalet özellikle sınır boylarındaki yasadışı ticarî faaliyetlerin sıkıntısını yaşamaktadır.
6 Şubat 2010'da Eyalet Valisi "Baeza" eyaletin üç erkini (Yasama, Yürütme ve Yargı organlarını) 'dan Ciudad Juárez'e ikinci şehirdeki güvenlik sorunlarını karşılamak için taşımayı önerdi, fakat Eyalet Yasama Kurulu tarafından bu öneri 12 Şubat'ta reddedildi.
Kaynakça
- ^ . Cuentame INEGI. 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2010.
- ^ (6 Şubat 2010). "Trasladan Poderes de Chihuahua a Juárez" (İspanyolca). El Universal. 5 Kasım 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Şubat 2010.
- ^ (12 Şubat 2010). "Diputados dicen no al traslado de Poderes" (İspanyolca). El Universal. 12 Ocak 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Şubat 2010.
Dış bağlantılar
- (İspanyolca) Chihuahua eyalet yönetimi 7 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (İspanyolca)
- (İspanyolca)
- (İspanyolca)
- (İngilizce) Encyclopaedia Britannica, Chihuahua 16 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Chihuahua Ispanyolca telaffuz tʃiˈwawa resmi olarak Estado Libre y Soberano de Chihuahua Turkce Chihuahua Bagimsiz ve Egemen Eyaleti Meksika nin 31 eyaletinden biridir da 247455 km yuzolcumu ile yer almaktadir Birlesik Krallik tan biraz buyuktur Sinirlari batida Sonora guneybatida Sinaloa guneyde Durango ve doguda Coahuila eyaletleri ile cevriliyken kuzey doguda Teksas ve kuzeyde New Mexico adli ABD eyaletleri ile cevrilidir Chihuahua Meksika nin en genis arazisine sahip eyaletidir dolayisiyla El Estado Grande Buyuk Eyalet lakabiyla da anilir Although Chihuahua esasen adas oldugu Chihuahuan Colu ile taninmasina karsin Meksika nin diger eyaletlerinden daha fazla ormanlik alana sahiptir Farkli iklimi sayesinde bu eyalet genis turde fauna ve floraya sahiptir Bu eyalet genellikle genis irmak vadili ve engebeli daglik arazili olarak nitendirilmektedir Kayalik Daglari nin bir uzantisi olan Sierra Madre Occidental dag zinciri eyaletin arazisine egemen olmakta ve Buyuk Kanyon dan daha genis ve derin cok buyuk bir kanyon sistemi olarak eyaletin en buyuk cazibe yeri olan La Barranca del Cobre na ev sahipligi yapmaktadir Sierra Madre Occidental daglarinin yokusunda Casas Grandes ve bolgeleri cevresinde eyaletin tarimsal uretiminin yapildigi kaynaklar olan kisa sari cimenli engin ovalar bulunmaktadir 3 2 milyon kisi 2005 Rio Grande Vadisi ve Vadisi boyunca yasamaktadir Chihuahua nin adinin kokeni tarihciler ve dilbilimciler tarafindan uzun suredir tartisilmaktadir En cok kabul edilen kurama gore Nahuatl dilindeki Nehirlerin sularinin bulustugu yer anlamindan turemis oldugudur Chihuahua cesitli kulturlere sahip yerli kabilelere binlerce yildir yurtluk etmistir 16 nci yuzyilin ortalarindayken Ispanyollar bu bolgenin muhtemel mineral zenginligiyle ilgilenmeye basladilar Nadir yerli nufus bazen Ispanyol idaresine atesli bir sekilde karsi koymus fakat sonunda bu bolge Avrupali gocmenler tarafindan ele gecirilmistir Madencilik sehirleri ve Katolik misyonerlikleri Avrupalilarin ilk yerlesimleri oldular Chihuahua 16 ve 17 inci yuzyillar boyunca Ispanyol kasifler tarafindan Birlesik Devletlerin guneybati parcasinin yerlesim ve kesfi icin onemli bir cikis yeri oldu Sonra bu eyalet New Mexico ve Meksiko arasinda hayati ticaret yolu sundu 19 uncu yuzyil sirasinda olarak bilinen Alman gocmenlerin buyuk bir dalga halinde dini ozgurluklerini aramaya bu eyalete gelmislerdir Tarih boyunca bu topraklar Meksika nin bircok ic catismalarinda ve Meksika ile ABD arasindaki uluslararasi catismalarda savas alani olmustur Chihuahua cesitlendirilmis eyalet ekonomisine sahiptir Eyaletteki en onemli uc ekonomik merkez uluslararasi bir imalat merkezi olan Ciudad Juarez eyaletin baskenti olan ve eyaletin tarimsal merkezi olan tir Bugun Chihuahua NAFTA nin bir sonucu olarak uluslararasi ticaretten milyarlarca dolarlik onemli bir ticari buyume yolu olma vazifesi gormektedir Diger taraftan bu eyalet ozellikle sinir boylarindaki yasadisi ticari faaliyetlerin sikintisini yasamaktadir 6 Subat 2010 da Eyalet Valisi Baeza eyaletin uc erkini Yasama Yurutme ve Yargi organlarini dan Ciudad Juarez e ikinci sehirdeki guvenlik sorunlarini karsilamak icin tasimayi onerdi fakat Eyalet Yasama Kurulu tarafindan bu oneri 12 Subat ta reddedildi Kaynakca Cuentame INEGI 6 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Ekim 2010 6 Subat 2010 Trasladan Poderes de Chihuahua a Juarez Ispanyolca El Universal 5 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Subat 2010 12 Subat 2010 Diputados dicen no al traslado de Poderes Ispanyolca El Universal 12 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Subat 2010 Dis baglantilar Ispanyolca Chihuahua eyalet yonetimi 7 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ispanyolca Ispanyolca Ispanyolca Ingilizce Encyclopaedia Britannica Chihuahua 16 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce