Chioggia (Venedikçe: Cióxa, Latince: Clodia), İtalya'nın Veneto Bölgesi içinde Venezia ilinin bir belediyesidir. Nüfusu (30.11.2010 tahminleri itibarıyla) 50.726 kişi; yüzölçümü 185 km² olup nüfus yoğunluğu 274 kişi/km²'dir.
Chioggia Cióxa (Venedikçe) | |
---|---|
![]() Arma | |
![]() Chioggia | |
Ülke | |
Bölge | Veneto |
Metropolitan şehir | Venedik |
İdare | |
• Belediye Başkanı | Alessandro Ferro |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 185 km² |
Rakım | 2 m |
Nüfus (2015) | |
• Toplam | 49,744 |
• Yoğunluk | 270/km² |
Zaman dilimi | (OAS) |
• Yaz (YSU) | (OAYS) |
Posta kodu | 30015 |
Resmî site chioggia.org |
Coğrafya
Chioggia şehri kuzey Adriyatik Denizi'nin Venedik ve civarında bulunan sığ deniz gölü şekillinde bulunan kısmına girişte, Po Nehri ağzı yakınlarında bulunan iki şehirleşmiş yarımada üzerinde kurulmuştur. Asıl merkezi Chioggio yarımadası İtalya ana karasına çok dar ve üzerinden kara yolu geçen bir kıstakla bağlıdır ve Chiaggio komününün özerk semti olan "Sottomarına" yarımadası da Chiaggio yarımadasına yine dar ve üzerinden kara yolu geçen bir kıstakla bağlıdır. Bu iki yarımadadan oluşan şehir Venedik şehrinin kuş-uçuşu ile yaklaşık 25 km güneyindedir. Chioggio Venedik ile Ferrara şehirleri arasında yarı yoldadır ve komün olarak komşu sınırları olan Rovigo ili merkez şehri Rovigo ve Padova ili merkez şehri Padova şehirlerine de yaklaşık 50 km uzaklıktadır. Chioggia komününün yaklaşık 51,000 kişilik nüfusu asıl Chioggia yarımadasında bulunan ana belde ile bu yarımadaya dar bir kıstakla bağlı olan "Sottamarına" semti arasında yarı yarıya bölünmüştür.
Tarihçe
Chioggia ve Sottomarına Romalılar tarafından bilinmekte ve isimleri ilk defa Yaşlı Pliny kitabında anılmaktadır. Fakat antik Romalılar çağında bu yerleşkeler önemli değildiler. Bu şehrin Latince adı "Fossa Clodia"'daydı. Bu Clodia adının şehrin kurucusunun adı olduğu bazen iddia edilirse de bunun hakkında elde hiçbir belge bulunmamaktadır.
Şehrin isminin antik Romalılardan sonra değiştiği ve değişik dönemlerde Clodia, Cluza, Clugia, Chiozza ve Chioggia olduğu bilinmektedir. Şehrin bir tarihi belgede ilk defa adının geçmesi 6. yüzyıldadır ve bu dönemde Chioggia Bizans Imparatorluğu idaresi altındadır. Frankların İtalya'yı fethi sırasında 9. yüzyılda Chioggia Frank Kralı "Pepin" tarafından ele geçirilmiş ve tamamiyle tahrip edilmiştir. Fakat sonradan bu mevkide deniz tuzlaları kurulmuş ve Chioggia şehri tekrar yapılmıştır.
Orta Çağ'da günümüzdeki Chioggia "Chioggia Major" olarak bilinmekteydi ve Adriyatik Denizi içinde 600m daha güneyde bulunan bir kumulda "Chioggia Minör" şehri bulunmaktaydı. M.S.1100'den sonra Chioggia bir bağımsız şehir ve bir başpiskoposluk merkezi oldu.
14. yüzyıl sonlarında Ceneviz Cumhuriyeti ile Venedik Cumhuriyeti arasında "Chioggia Savaşı" ile önem kazandı. 1378'de Chioggia Cenevizliler eline geçti. Fakat Haziran 1370'te Venedik bu şehri Cenevizliler elinden aldı. Bundan sonra Chioggia Venedik'e bağlı ama birçok bakımdan otonom olan bir şehir oldu.
Nüfus gelişimi
Chiaggia'nın belediye sınırları içinde nüfusu (30.11.2010 itibarıyla) 50.726 kişidir 19. yy ve 20.yy da Chioggio'nın nüfusunun gelişmesi şu gösterimde izlenebilir:
Kişi
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdmRISXZkR2x0Wld4cGJtVXZabXB5TUdWb00ybGhOM0JuTW5jemJqVnZiR3R1YVdsbGNqRnRabTg0ZGk1d2JtYz0ucG5n.png)
Kültür
Chioggia şehrinin geleneksel kadın giysisi çok enteresan olarak ince kumaş ve dantelden bir üst önlük ihtiva etmekte ve hanımlar bu üst önlüğü kaldırıp yüz ve baş örtüsü olarak kullanmaktaydılar. Bu geleneksel giysi 19. yy.a kadar Chioggia'da devamlı giyilmekteydi ama günümüzde ancak özel yortular ve etkinliklerde gösterimlik olarak giyilmektedir.
Chioggia geleneksel olarak dantel üretimi ile yüzyıllardır ünlü olmuştur. Bu dantel üretimi, yakında bulunan "Pellestrina" adasında yapıldığı gibi, özel dantel iğneleri kullanılarak yapılmaktadır. Buna karşılık aynı körfezde diğer dantel üretim merkezleri olan "Burano" ve "Torcello"'da dantel, bobinler kullanılarak üretilmektedir.
Chioggia'nın diğer bir ünü ise 18. yy İtalyan oyun yazarı Carlo Goldoni'nin çok iyi bilinen ve bir İtalyanca klasik olarak kabul edilen bir komedi oyunu olan "Le baruffe chiozzotte (Chioggia Kavgaları)" dolayısıyladır. Goldoni bu oyununun konusunu Chioggia şehrinde yaptığı yakın gözlemlere bağlamıştır. Oyun dantel yapımı, balıkçılık ve diğer Chioggia şehriyle yakından ilgili konularla dolu bulunmaktadır. Fakat işlediği en önemli konu Chiaggia şehrinin sakinlerinin çok kere yaptıkları çok gürültülü kavgalar olmuştur. Bu oyunun çok popüler olmasından sonra ve günümüzde İtalyanca günlük konuşmalarda "gürültülü kavga" yapanlara chioggiotto (Chioggiolu) adı verilmektedir.
Görülebilecek turistik yerler
Chioggia yıllarca idaresi altında kaldığı Venedik şehrinin ufak bir benzeridir. Şehrin ortasında daha az sayıda kanal bulunmaktadır. Bunlardan en önemlisi "Vena Kanalı"'dır. Yine Venedik şehrine benzer olarak karakteristik callı adı verilen dar yaya sokaklar bulunur.
Şehirde Orta Çağ'dan kalma birkaç kilise vardır ama bunların hepsi şehir için zenginlik yüzyılları olan 16. ve 17. yüzyıllarda renove edilmişlerdir.
Şehrin Santa Maria Katedrali ilk olarak kilise şeklinde 11. yüzyılda yapılmış; 1100'de katedral olarak takdis edilmiş ve 1630'da yıkılıp "Baldassare Longhena" adlı mimarın tasarımına göre yeniden yapılmıştır.
18. yüzyıldan kalma "S.Andrea Apostolo Kilisesi"'nin çan kulesi 11. veya 12. yüzyıldan kalmadır ve Avrupa'nın en eski çan kulelerinden biridir.
Komşu komünler
Chioggia komünü şu komünlerle sınır komşusudur:
, Cavarzere, Codevigo (PD), , Correzzola (PD), (RO), Rosolina (RO), Venedik
Kardeş şehirler
Chioggia şehrinin su kentlerle kardeş şehir bağlantıları bulunmaktadır:
Resimler
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTlsTDJWaUwwNTFkbTlzWVY5aGNIQnpYMlJwWjJscllXMHVjRzVuTHpJd2NIZ3RUblYyYjJ4aFgyRndjSE5mWkdsbmFXdGhiUzV3Ym1jPS5wbmc=.png)
- Chioggia - Vena Kanalı.
- Chioggia - Katedral Meydanı ve San Martino Kilisesi.
- Chioggia - Vena Kanalı üzerinde bir köprü.
- Chioggia - Katedral.
- Chioggia - Tramonto limanında günbatımı.
- Chioggia - tarihsel merkez.
- Chioggia - S.Maria Kapısı.
- Chioggia - Sottomarına semti sahili.
- Chioggia - Loggia dei Bandı ve San Giacomo Apostolo Kilisesi.
Kaynakça
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Chioggia ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Chiaggio Belediyesi resmi websitesi31 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İtalyanca)
- "TuttoChioggia" rehberi24 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İtalyanca)
- Chioggia Web Televizyonu22 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İtalyanca)
- Chioggia Limanı17 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İtalyanca)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Chioggia Venedikce Cioxa Latince Clodia Italya nin Veneto Bolgesi icinde Venezia ilinin bir belediyesidir Nufusu 30 11 2010 tahminleri itibariyla 50 726 kisi yuzolcumu 185 km olup nufus yogunlugu 274 kisi km dir Chioggia Cioxa Venedikce KomunArmaChioggiaUlkeItalyaBolgeVenetoMetropolitan sehirVenedikIdare Belediye BaskaniAlessandro FerroYuzolcumu Toplam185 km Rakim2 mNufus 2015 Toplam49 744 Yogunluk270 km Zaman dilimiUTC 01 00 OAS Yaz YSU UTC 02 00 OAYS Posta kodu30015Resmi site chioggia orgCografyaChioggia sehri kuzey Adriyatik Denizi nin Venedik ve civarinda bulunan sig deniz golu sekillinde bulunan kismina giriste Po Nehri agzi yakinlarinda bulunan iki sehirlesmis yarimada uzerinde kurulmustur Asil merkezi Chioggio yarimadasi Italya ana karasina cok dar ve uzerinden kara yolu gecen bir kistakla baglidir ve Chiaggio komununun ozerk semti olan Sottomarina yarimadasi da Chiaggio yarimadasina yine dar ve uzerinden kara yolu gecen bir kistakla baglidir Bu iki yarimadadan olusan sehir Venedik sehrinin kus ucusu ile yaklasik 25 km guneyindedir Chioggio Venedik ile Ferrara sehirleri arasinda yari yoldadir ve komun olarak komsu sinirlari olan Rovigo ili merkez sehri Rovigo ve Padova ili merkez sehri Padova sehirlerine de yaklasik 50 km uzakliktadir Chioggia komununun yaklasik 51 000 kisilik nufusu asil Chioggia yarimadasinda bulunan ana belde ile bu yarimadaya dar bir kistakla bagli olan Sottamarina semti arasinda yari yariya bolunmustur TarihceChioggia ve Sottomarina Romalilar tarafindan bilinmekte ve isimleri ilk defa Yasli Pliny kitabinda anilmaktadir Fakat antik Romalilar caginda bu yerleskeler onemli degildiler Bu sehrin Latince adi Fossa Clodia daydi Bu Clodia adinin sehrin kurucusunun adi oldugu bazen iddia edilirse de bunun hakkinda elde hicbir belge bulunmamaktadir Sehrin isminin antik Romalilardan sonra degistigi ve degisik donemlerde Clodia Cluza Clugia Chiozza ve Chioggia oldugu bilinmektedir Sehrin bir tarihi belgede ilk defa adinin gecmesi 6 yuzyildadir ve bu donemde Chioggia Bizans Imparatorlugu idaresi altindadir Franklarin Italya yi fethi sirasinda 9 yuzyilda Chioggia Frank Krali Pepin tarafindan ele gecirilmis ve tamamiyle tahrip edilmistir Fakat sonradan bu mevkide deniz tuzlalari kurulmus ve Chioggia sehri tekrar yapilmistir Orta Cag da gunumuzdeki Chioggia Chioggia Major olarak bilinmekteydi ve Adriyatik Denizi icinde 600m daha guneyde bulunan bir kumulda Chioggia Minor sehri bulunmaktaydi M S 1100 den sonra Chioggia bir bagimsiz sehir ve bir baspiskoposluk merkezi oldu 14 yuzyil sonlarinda Ceneviz Cumhuriyeti ile Venedik Cumhuriyeti arasinda Chioggia Savasi ile onem kazandi 1378 de Chioggia Cenevizliler eline gecti Fakat Haziran 1370 te Venedik bu sehri Cenevizliler elinden aldi Bundan sonra Chioggia Venedik e bagli ama bircok bakimdan otonom olan bir sehir oldu Nufus gelisimiChiaggia nin belediye sinirlari icinde nufusu 30 11 2010 itibariyla 50 726 kisidir 19 yy ve 20 yy da Chioggio nin nufusunun gelismesi su gosterimde izlenebilir KisiKulturChioggia sehrinin geleneksel kadin giysisi cok enteresan olarak ince kumas ve dantelden bir ust onluk ihtiva etmekte ve hanimlar bu ust onlugu kaldirip yuz ve bas ortusu olarak kullanmaktaydilar Bu geleneksel giysi 19 yy a kadar Chioggia da devamli giyilmekteydi ama gunumuzde ancak ozel yortular ve etkinliklerde gosterimlik olarak giyilmektedir Chioggia geleneksel olarak dantel uretimi ile yuzyillardir unlu olmustur Bu dantel uretimi yakinda bulunan Pellestrina adasinda yapildigi gibi ozel dantel igneleri kullanilarak yapilmaktadir Buna karsilik ayni korfezde diger dantel uretim merkezleri olan Burano ve Torcello da dantel bobinler kullanilarak uretilmektedir Chioggia nin diger bir unu ise 18 yy Italyan oyun yazari Carlo Goldoni nin cok iyi bilinen ve bir Italyanca klasik olarak kabul edilen bir komedi oyunu olan Le baruffe chiozzotte Chioggia Kavgalari dolayisiyladir Goldoni bu oyununun konusunu Chioggia sehrinde yaptigi yakin gozlemlere baglamistir Oyun dantel yapimi balikcilik ve diger Chioggia sehriyle yakindan ilgili konularla dolu bulunmaktadir Fakat isledigi en onemli konu Chiaggia sehrinin sakinlerinin cok kere yaptiklari cok gurultulu kavgalar olmustur Bu oyunun cok populer olmasindan sonra ve gunumuzde Italyanca gunluk konusmalarda gurultulu kavga yapanlara chioggiotto Chioggiolu adi verilmektedir Gorulebilecek turistik yerlerChioggia yillarca idaresi altinda kaldigi Venedik sehrinin ufak bir benzeridir Sehrin ortasinda daha az sayida kanal bulunmaktadir Bunlardan en onemlisi Vena Kanali dir Yine Venedik sehrine benzer olarak karakteristik calli adi verilen dar yaya sokaklar bulunur Sehirde Orta Cag dan kalma birkac kilise vardir ama bunlarin hepsi sehir icin zenginlik yuzyillari olan 16 ve 17 yuzyillarda renove edilmislerdir Sehrin Santa Maria Katedrali ilk olarak kilise seklinde 11 yuzyilda yapilmis 1100 de katedral olarak takdis edilmis ve 1630 da yikilip Baldassare Longhena adli mimarin tasarimina gore yeniden yapilmistir 18 yuzyildan kalma S Andrea Apostolo Kilisesi nin can kulesi 11 veya 12 yuzyildan kalmadir ve Avrupa nin en eski can kulelerinden biridir Komsu komunlerChioggia komunu su komunlerle sinir komsusudur Cavarzere Codevigo PD Correzzola PD RO Rosolina RO VenedikKardes sehirlerChioggia sehrinin su kentlerle kardes sehir baglantilari bulunmaktadir Saint Tropez Fransa Lamia YunanistanResimlerChioggia Chioggia Vena Kanali Chioggia Katedral Meydani ve San Martino Kilisesi Chioggia Vena Kanali uzerinde bir kopru Chioggia Katedral Chioggia Tramonto limaninda gunbatimi Chioggia tarihsel merkez Chioggia S Maria Kapisi Chioggia Sottomarina semti sahili Chioggia Loggia dei Bandi ve San Giacomo Apostolo Kilisesi Kaynakca Nijman Jan 2020 Geography Realms Regions and Concepts 20 bas Wiley ISBN 978 1119607410 Ayrica bakinizVenezia il VenetoDis baglantilarWikimedia Commons ta Chioggia ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Chiaggio Belediyesi resmi websitesi31 Agustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Italyanca TuttoChioggia rehberi24 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Italyanca Chioggia Web Televizyonu22 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Italyanca Chioggia Limani17 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Italyanca