Orenburg Oblastı (Tatarca: Ырымбу́р өлкәсе́, Kazakça: Орынбор облысы, Rusça: Оренбургская область / Orenburgskaya oblast), Rusya'nın Volga Federal Bölgesi'nde bulunan oblast. Oblastın idarî merkezi Orenburg şehridir. 1938 - 1957 yılları arasında Sovyet pilotu Valeri Çkalov (Валерий Павлович Чкалов / Valeriy Pavlovich Chkalov)'un onuruna Çkalov Oblastı (Чкаловская область / Chkalovskaya oblast) adı kullanıldı. Oblastta Türk nüfusu önemli bir yere sahiptir. Bağımsız bir Türk ülkesi olan Kazakistan ile özerk Türk cumhuriyetleri Tataristan, Başkurdistan arasında köprü olması yönünden stratejik bir öneme sahiptir.
Orenburg Oblastı Оренбургская область | |||||
| |||||
Konum | |||||
Orenburg Oblastı | |||||
Yönetim | |||||
Ülke: | Rusya | ||||
Federâl Bölge: | Volga | ||||
Ekonomik Bölge: | Ural | ||||
Başkent: | Orenburg | ||||
Vali: | Aleksey Çernişev | ||||
Yasama organı: | Duma | ||||
Genel bilgiler | |||||
Yüzölçüm: | 123.700 km² (47.761 sq mi) | ||||
- Rusya içinde: | 32. | ||||
Nüfus: | 2.111.500 (06/2009) | ||||
- Rusya içinde: | 24. | ||||
- Yoğunluk: | 17 /km² (44 /sq mi) | ||||
Diğer bilgiler | |||||
Kuruluş tarihi: | 7 Aralık 1934 | ||||
Kodu: | 57 | ||||
Resmî İnternet sayfası: | [1] |
Coğrafya
Ural Dağları'nın en güney bölümünde kurulmuştur. Güney batıda Kazakistan'ın Batı Kazakistan Eyaleti, güneyinde Kazakistan'ın Aktöbe Eyaleti, güney doğusunda Kazakistan'ın Kostanay Eyaleti, batıda Samara Oblastı, kuzey batısında Tatarstan, kuzeyde Başkurdistan, kuzey doğuda Çelyabinsk Oblastı ile komşudur. Orenburg Oblastı'nda iklim yazın sıcak, kışın çok soğuk bir etki gösterir; komşu Başkurdistan'a ve Samara Oblastı'na göre Orenburg Oblastı iklimi daha kuru olur.
İdari Bölümler
Orenburg Oblastı veya Orenburg İli toplam 35 ilçeden, 12 şehirden ve kapalı şehir Komarovskiy idari birimden oluşur.
İlçeler
- Abdullah ili,
- Аdаmоvskiy rаyоn,
- Аkbulаk ilçesi,
- Аlеksаndrоvka Bölgesi,
- ,
- ,
- ,
- Buzağılık ili,
- ,
- ,
- ,
- ,
- Kvаrkеn ili,
- ,
- Kıuandık ili,
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- .
Şehirler
Dini durum
Müslümanlar ve vardır.
Nüfus
Nüfus:
2010 Rusça konuşan resmi sayımına göre ildeki etnik ayrım şöyledir:
Türkler
- Tatar Türkleri: %7,6
- Kazak Türkleri: %6
- Çuvaşlar: %0,6
- Başkurtlar: %2,3
- Azeriler: %0,4
Ötekiler
- Ruslar: %75,9
- Ukraynalılar: %2,5
- : %1,9
- Almanlar: %0,6
- Belaruslar: %0,3
- Öteki topluluklar ise %0,2'den daha azdır.
- 30.449 kişi üzerine yapılan anket sonuçları olup şüphesiz yukarıdakiler tam gerçeği yansıtmıyor. Tatar, Başkort Kazak, Çuvaş gibi Türk nüfusu az gösterilmiştir. Geçmişte burası Alaş Orda Türk Devletinin başkenti olduğu da düşünülürse ilginç sonuçlar çıkabilir.
Tatar Türkleri
Orenburg ilinde Tatar Türkleri çoğunlukla şu ilçelerde bulunurlar: Аbdulin, Аlеksаndrоvskоm, Аsеkееv, Gаyskоm, Buguruslаn, İlеk, Krаsnоgvаrdеyskоm, Kuvаndık, Mаtvееvskоm, Sаkmаr, Sоl-İlеt, Tаşlin, Tоtskоm, Şаrlık ilçeleri. Tatar yerleşim yerleri dağınık vaziyettedir. İldeki Türk toplulukları türlü kuruluşlar vasıtası ile çalışmalar yapmaktadırlar. Yakın zamana kadar Tatar Türkçesinde eğitim veren okul ve eğitim merkezleri vardı fakat Rusya eritme politikası olarak bunu engellemiş ve Rusça yapmıştır. Orenburg ilinde 7 tane Tatar Kültür ve Dil Merkezi bulunmaktaydı. Orenburg merkez, Buguruslan, Buzuluk, Novotroitske, Orsk, ,Severnoe,, «Milli Dil ve Kültür merkezi» . Müslümanlar Derneği (Novotroitsk), «Namus» adında fon (Tatarca: «Намус», Türkçe: «Namus»), , 69 Tatar Sanat toplulukları, Musa Celil Milli müzesi (Mustafin Şarlık ilçesi), kütüphane (Orenburg,1906 yılından itibaren), Tatarca kitapların olduğu bazı kütüphaneler mevcuttur. (Orsk). İldeki Tatar basını da olmakta olup gazeteler Yana Vakıt (Yeni Vakit) (Tatarca «Яңа вакыт»); Orenburg, 1992) ve «Bulgar eli» (Tatarca«Болгар иле»; Orenburg), televizyon programında ise «Vatandaşlar» (Orenburg), Radyo olarak «İyi Akşamlar» (Orenburg) ve Ural Sesleri anlamında «Ural Tavışları» (Tatarca«Урал тавышлары», Novotroitsk).
Dış bağlantılar
- Orenburg ili kamu yetkilileri portali20 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Orenburg ili6 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Orenburg ili bölgesel birim[]
- Tarihi Orenburg2 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ Belediyeler 18 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. «Orenburg» Kamu Kurumu portali
- ^ Invalid reference parameter
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Ocak 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ocak 2012.
- ^ Tatar Ansiklopedi Sözlüğü. — Kazan, 1999
Wikimedia Commons'ta Orenburg Oblastı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Orenburg Oblasti Tatarca Yrymbu r olkәse Kazakca Orynbor oblysy Rusca Orenburgskaya oblast Orenburgskaya oblast Rusya nin Volga Federal Bolgesi nde bulunan oblast Oblastin idari merkezi Orenburg sehridir 1938 1957 yillari arasinda Sovyet pilotu Valeri Ckalov Valerij Pavlovich Chkalov Valeriy Pavlovich Chkalov un onuruna Ckalov Oblasti Chkalovskaya oblast Chkalovskaya oblast adi kullanildi Oblastta Turk nufusu onemli bir yere sahiptir Bagimsiz bir Turk ulkesi olan Kazakistan ile ozerk Turk cumhuriyetleri Tataristan Baskurdistan arasinda kopru olmasi yonunden stratejik bir oneme sahiptir Orenburg Oblasti Orenburgskaya oblastBayrak ArmaKonumOrenburg OblastiOrenburg OblastiYonetimUlke RusyaFederal Bolge VolgaEkonomik Bolge UralBaskent OrenburgVali Aleksey CernisevYasama organi DumaGenel bilgilerYuzolcum 123 700 km 47 761 sq mi Rusya icinde 32 Nufus 2 111 500 06 2009 Rusya icinde 24 Yogunluk 17 km 44 sq mi Diger bilgilerKurulus tarihi 7 Aralik 1934Kodu 57Resmi Internet sayfasi 1 CografyaUral Daglari nin en guney bolumunde kurulmustur Guney batida Kazakistan in Bati Kazakistan Eyaleti guneyinde Kazakistan in Aktobe Eyaleti guney dogusunda Kazakistan in Kostanay Eyaleti batida Samara Oblasti kuzey batisinda Tatarstan kuzeyde Baskurdistan kuzey doguda Celyabinsk Oblasti ile komsudur Orenburg Oblasti nda iklim yazin sicak kisin cok soguk bir etki gosterir komsu Baskurdistan a ve Samara Oblasti na gore Orenburg Oblasti iklimi daha kuru olur Idari BolumlerOrenburg Oblasti veya Orenburg Ili toplam 35 ilceden 12 sehirden ve kapali sehir Komarovskiy idari birimden olusur Ilceler Abdullah ili Adamovskiy rayon Akbulak ilcesi Aleksandrovka Bolgesi Buzagilik ili Kvarken ili Kiuandik ili Sehirler Abdulino Buguruslan Buzuluk Gay Kuvandik Mednogorsk Novotroitsk Orsk Orenburg Sol Iletsk Sorocinsk Yasni Dini durumOrenburg ilinde bir cami Muslumanlar ve vardir NufusNufus 2010 Rusca konusan resmi sayimina gore ildeki etnik ayrim soyledir Turkler Tatar Turkleri 7 6 Kazak Turkleri 6 Cuvaslar 0 6 Baskurtlar 2 3 Azeriler 0 4 Otekiler Ruslar 75 9 Ukraynalilar 2 5 1 9 Almanlar 0 6 Belaruslar 0 3 Oteki topluluklar ise 0 2 den daha azdir 30 449 kisi uzerine yapilan anket sonuclari olup suphesiz yukaridakiler tam gercegi yansitmiyor Tatar Baskort Kazak Cuvas gibi Turk nufusu az gosterilmistir Gecmiste burasi Alas Orda Turk Devletinin baskenti oldugu da dusunulurse ilginc sonuclar cikabilir Tatar Turkleri Orenburg ilinde Tatar Turkleri cogunlukla su ilcelerde bulunurlar Abdulin Aleksandrovskom Asekeev Gayskom Buguruslan Ilek Krasnogvardeyskom Kuvandik Matveevskom Sakmar Sol Ilet Taslin Totskom Sarlik ilceleri Tatar yerlesim yerleri daginik vaziyettedir Ildeki Turk topluluklari turlu kuruluslar vasitasi ile calismalar yapmaktadirlar Yakin zamana kadar Tatar Turkcesinde egitim veren okul ve egitim merkezleri vardi fakat Rusya eritme politikasi olarak bunu engellemis ve Rusca yapmistir Orenburg ilinde 7 tane Tatar Kultur ve Dil Merkezi bulunmaktaydi Orenburg merkez Buguruslan Buzuluk Novotroitske Orsk Severnoe Milli Dil ve Kultur merkezi Muslumanlar Dernegi Novotroitsk Namus adinda fon Tatarca Namus Turkce Namus 69 Tatar Sanat topluluklari Musa Celil Milli muzesi Mustafin Sarlik ilcesi kutuphane Orenburg 1906 yilindan itibaren Tatarca kitaplarin oldugu bazi kutuphaneler mevcuttur Orsk Ildeki Tatar basini da olmakta olup gazeteler Yana Vakit Yeni Vakit Tatarca Yana vakyt Orenburg 1992 ve Bulgar eli Tatarca Bolgar ile Orenburg televizyon programinda ise Vatandaslar Orenburg Radyo olarak Iyi Aksamlar Orenburg ve Ural Sesleri anlaminda Ural Tavislari Tatarca Ural tavyshlary Novotroitsk Dis baglantilarOrenburg ili kamu yetkilileri portali20 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Orenburg ili6 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Orenburg ili bolgesel birim olu kirik baglanti Tarihi Orenburg2 Subat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Belediyeler 18 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Orenburg Kamu Kurumu portali Invalid reference parameter Arsivlenmis kopya 7 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ocak 2012 Tatar Ansiklopedi Sozlugu Kazan 1999 Wikimedia Commons ta Orenburg Oblasti ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir