Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde önerilmeyen biçimde kaynaklandırılmıştır. (Temmuz 2022) () |
Tatarlar (Tatarca: татарлар, tatarlar, تاتارلار; Kırım Tatarcası: tatarlar; Eski Türkçe: 𐱃𐱃𐰺, romanize: Tatar) veya Tatar Türkleri, "Tatar" ismini taşıyan farklı Türki etnik gruplar için kullanılan bir şemsiye terimdir.
Tатарлар, 𐱃𐱃𐰺 | |
|---|---|
 Kazan'daki Tatarlar, 1870 | |
| Toplam nüfus | |
ort. 7-13 milyon | |
| Volga Tatarları: 6.4-6.6 milyon | |
| Kırım Tatarları: 500 bin – 6,5 milyon | |
Sibirya Tatarları: 100.000-200.000 | |
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
 Rusya | 5.319.877 |
 Özbekistan | 477.875 |
 Ukrayna | 319.377 |
 Kazakistan | 240.000 |
 Türkiye | 150,000-6,000,000 |
 Afganistan | 100.000 (tahmini) |
 Türkmenistan | 36.355 |
 Kırgızistan | 28.334 |
 Azerbaycan | 25.900 |
 Romanya | 20.282[] |
 İsrail | 15,000[] |
 Amerika Birleşik Devletleri | 11,000[] |
 Belarus | 7,300 |
 Fransa | 7,000 |
 Litvanya (çoğunlukla hem Kırım hem de İdel-Ural kökenli Lipka Tatarlarını içerir) | 3,000-7,200 |
 Çin | 5,100 |
 Kanada | 4,825 |
 Estonya | 1,981 |
 Polonya | 1,916 |
 Bulgaristan (çoğunlukla Kırım Tatarları) | 1,803 |
 Finlandiya | 600-700 |
 Japonya | 600-2,000 |
 Avustralya | 500+ |
 Çek Cumhuriyeti | 300+ |
 İsviçre | 150 |
| Diller | |
| |
| Din | |
| İlgili etnik gruplar | |
| Diğer Türki halklar | |
Günümüzde Rusya içinde yer alan Tataristan Cumhuriyeti'ndeki İdil Tatarları, de facto olarak Rusya'ya bağlı Kırım Özerk Cumhuriyeti'ndeki Kırım Tatarları gibi etnik gruplar kendilerini Tatar olarak adlandırmaktadır. Bunun dışında Çin'in azınlıklarından biri olan Tatarlar (塔塔尔族 tătăĕr zú) da bilinmektedir. Rusya, Ukrayna, Polonya, Moldova, Litvanya, Belarus, Bulgaristan, Çin, Kazakistan, Romanya, Türkiye ve Özbekistan gibi ülkeler Tatarların yaşadıkları yerlerdir.
"Tatar" sözcüğü, çeşitli zamanlarda değişik anlamlarda kullanılmıştır. Ruslar, yüzyıllar boyunca Rusya Avrupası'nda yaşayan Türk soylu Müslümanlar için, Batılı yazar ve araştırmacılar, Türkistan'da ve Karadeniz'in kuzeyinde yaşayan Türkler için, Osmanlılar ise, on altıncı yüzyıldan başlayarak Kuzey Türkleri için kullanmışlardır.
Çarlık Rusyası ve Rus İmparatorluğu'nun çoğu asilzade ailesi Tatar asıllıdır.
Etimoloji
Kelimenin kökeni eski Türk dillerinde "diğer insanlar" anlamına gelen "Tatar" olup geleneksel olarak Çinceye "韃靼" / "达靼" (pinyin: dádá), Japoncaya "韃靼" (Dattan), Arapçaya تتر, Farsçaya تاتار, Rusçaya Татар, Batı Avrupa dillerine Tartar olarak geçmiştir.[]
Türk kaynaklarında ilk defa 8’inci yüzyılda Orhun Yazıtları’nda devlet ve boy ismi olarak geçmektedir (Dokuz Tatar,Otuz Tatar gibi).
Osmanlı fermanlarında, Kırım Hanları için ilk defa 1696 yılında Tatar ifadesi geçmektedir. İslâm dünyasında ise, "Tatar" kelimesiyle kastedilen, "Moğol" idi. 13. yüzyılda yaşamış olan Arap tarihçi İbnül Esir, şamanist, kısmen budist Moğollardan bahsederken "Tatarların İslam ülkelerine gelişi", "Tatarların Türkistan ve Maveraünnehir'e çıkışı", "Kafir Tatarların Harzemşah üzerine yürüyüşü" gibi daima "Tatar" kelimesini kullanmaktadır.
Abbasi Halifeliğini 1258'de yıkmış olan, Cengiz Han'ın oğlu olan, Tuluy'un oğlu Hülagü ve ordusundan, bütün çağdaş ve sonraki Arap tarihçileri "Tatar" diye bahsetmektedirler. Diğer milletler de, on üçüncü yüzyılda yeryüzünün en büyük devletini kurmuş olan Moğollardan "Tatarlar" diye söz etmektedirler.
Tatar ve Türk kavimleri ilişkisi
Alm. Tatar (-in f) (m), Fr. Tartare (m), İng. Tatar. Muhtelif zamanlarda, muhtelif anlamlarda kullanılan Tatar kelimesine ilk olarak Orhun kitabelerinde İstemi Hanın bir merasimine gelenler listesinde rastlanmaktadır. Aynı şekilde Kültegin ve Bilge Kağan kitabelerinde de Tatarlar çeşitli vesilelerle anılır. Bu kitabelerde Otuz-Tatarlar olarak geçen kavim, Göktürk ve Uygur kitabelerinde Dokuz-Tatarlar şeklinde geçer. Bayan-Çur Kağan kitabesinde Uygurlarla Tatarların yaptıkları savaşlar anlatılır.
Tatarların Asya'dan batıya yayılmaları iki dalga halinde olmuştur. İlki Attila zamanındaki savaşlar esnasında batıya gitmişlerse de, çoğunluğu geriye dönmüş ve bir kısmı, Kuzey Kafkasya ve Karadeniz'de Bulgar birliğini kurmuşlar. Altıncı asırda bu birlik dağılmış ve Balkanlara doğru göçmüşlerdir. İkinci dalga ise Cengiz Hanın savaşları sırasında meydana gelmiştir. Moğol İmparatorluğunun dağılmasından sonra, batıya gelen Türk çoğunluklu Tatarlar, Altınordu Devleti'ni kurmuşlardır.
Tatarların soyu hakkındaki araştırmalar bitmemekle beraber, Tatarlar Türklerin Kıpçak boyundan gelmektedirler.
Tatar kökenli halklar ve Tatar boyları
Bazı Çin kaynaklarına göre Tatarlar, bulundukları bölgeler, sosyal ve askeri yaşayış şekilleriyle farklılık göstermektedirler.
Kırım Tatarları
Volga-Ural Tatarları
2002 istatistiklerine göre;
Sibirya Tatarları
Ak Tatarlar
Çin sınırına yakın bölgede yaşarlar. Düzgün giyimli, medeni ve aile düzeni olan insanlardı. Uzun yıllar Uygur Türkleri ile iç içe yaşamışlardır. Gelenekleri, Türkistan'da yaşayan Türk topluluklarının gelenekleriyle birebir örtüşmektedir.
Kara Tatarlar
(Çuvaşlar) Türkistan'ın kuzeyinde, Çin sınırından uzak bölgelerde yaşamaktaydılar. Bir rivayete göre Cengiz Han'ın ataları olduğu düşünülmektedir. Çok ilkel bir hayat sürerler ve Çinliler tarafından Türklerden ayrı bir yapıya sahip olduğunu belirtmek için Kara Tatar adı ile adlandırılırlardı. Kırmızı yüzlü, büyük yanaklı, kirpikleri ve sakalları çok seyrek, belden yukarısı kısa, bacakları uzun, dolgun vücutlu insanlardır.
Osmanlı Ordusu ile İlişkiler
Tatarlar Orta Çağ Ermeni müverrihlerince "ok atan millet" olarak tanımlanmıştır. Tatar savaşçılar, 1800'lü yıllarda Osmanlı ordusundaki Deliler adlı askerî birliğin dağılmasından sonra o boşluğu doldurmak amacı ile orduya alınmışlardır.
Tatarlar, Fatih döneminde Kırım hanlığının Osmanlı ordusunun asli kuvvetlerinden biri haline gelmişlerdir.Sultan sefere çıktığında Kırım Hanlığından önemli sayıda savaşçıdan oluşan birlik Osmanlı ordusuna katılır ve sultanın emrinde özellikle vur kaç görevi yapan ve ana savaş öncesinde düşman kuvvetlerini yıldıran işlevi olan savaş birlikleriydi. Tatarlar usta at binicileriydi,dayanıklı atlarıyla kısa sürelerde uzun mesafeleri katedip anî baskınlar vermeleriyle ünlüydüler.
Türkiye'de Tatarlar
Osmanlının yıkılması ve Karadeniz'in kuzey taraflarının Rus idaresine girmesinden sonra Balkanlardan, Kırımdan, Kafkasya'dan ve Kazan çevresinden Türkiye'ye doğru göç yaşanmıştır. Türkiye'de yaşayan toplam Tatar nüfusu hakkında kesin bir malumat yoktur.Eskişehir, İzmir,Tekirdağ, Bilecik,Kastamonu, Edirne,Sinop, Trabzon, Ordu, Kütahya, Manisa, Ankara, Malatya, Kırıkkale,Çorum, Amasya, Ceyhan, Ardahan, Yozgat, İstanbul, Bursa, Balıkesir, Bolu, Osmaniye, Isparta'nın Konya'ya yakın kesimleri, Konya, Erzurum, Mersin (Gülnar) ve Tokat(Artova) []
Ubeydullah Bubi, Haris Feyzi Çistapol, Fatih Kerimî gibi İstanbul’da tahsil görüp geri dönen Tatar gençleri öğretmenlik yaptıkları okullarda İstanbul Türkçesi tabirlerini yaymışlar, yazılarında bu tabirleri kullanmışlardır. Ayrıca Türkiye’den gelen gazete ve dergiler de bilhassa milliyetçi gençler arasında olumlu tesir bırakıyordu.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Tatars facts, information, pictures - Encyclopedia.com articles about Tatars". www.encyclopedia.com. 3 Kasım 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ekim 2020.
- ^ "Crimean Tatars and Noghais in Turkey". 16 Mart 2002 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mayıs 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Mart 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Aralık 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Mart 2021.
- ^ "Численность населения Республики Казахстан по отдельным этносам на 1 января 2020 года" [The population of the Republic of Kazakhstan by individual ethnic groups as of January 1, 2020]. stat.gov.kz. Retrieved 2021-01-29.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Mart 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Mart 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Mart 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Temmuz 2021.
- ^ "Asgabat.net". 9 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2021.
- ^ (PDF). 13 Kasım 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Mart 2021.
- ^ . 13 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Temmuz 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Temmuz 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Temmuz 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Temmuz 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Şubat 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Temmuz 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Temmuz 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Temmuz 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Temmuz 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Temmuz 2021.
- ^ . 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Temmuz 2021.
- ^ "تاتارهای افغانستان در تلاش بازیابی فرهنگ فراموش شدۀ شان". da.azadiradio.com. 13 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Aralık 2023.
- ^ "Tatar - people". 30 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ekim 2020.
- ^ . 31 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2008.
- ^ Thomas Riha, Readings in Russian Civilization, Volume 1: Russia Before Peter the Great, 900–1700, University of Chicago Press (2009), p. 186
- ^ Baskakov: Русские фамилии тюркского происхождения (Russian surnames of Turkic origin) 4 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (1979)
- ^ Всероссийская перепись населения 2010 года. Официальные итоги с расширенными перечнями по национальному составу населения и по регионам. 7 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .: см. 18 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Müverrih Vardan Areveltsi (2017). Türk Fetihleri Tarihi (Türk Fütuhatı Tarihi). Hrand Der Andreasyan tarafından çevrildi. İstanbul: Post Kitap. s. 99. ISBN .
- ^ [1] 7 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Crimean Tatars and Noghais in Turkey
- ^ Erdal,ŞAHİN,"OSMANLILARIN KAZAN TATAR TÜRKLERİNİN KÜLTÜRÜ VE DİLİNE ETKİLERİ[]",Türkoloji Makaleleri 31 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde onerilmeyen bicimde kaynaklandirilmistir Gosterilen kaynaklar kaynak gosterme sablonlari kullanilarak dipnot belirtme bicemine uygun olarak duzenlenmelidir Temmuz 2022 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Tatarlar Tatarca tatarlar tatarlar تاتارلار Kirim Tatarcasi tatarlar Eski Turkce 𐱃𐱃𐰺 romanize Tatar veya Tatar Turkleri Tatar ismini tasiyan farkli Turki etnik gruplar icin kullanilan bir semsiye terimdir TatarlarTatarlar 𐱃𐱃𐰺Kazan daki Tatarlar 1870Toplam nufusort 7 13 milyonVolga Tatarlari 6 4 6 6 milyonKirim Tatarlari 500 bin 6 5 milyonSibirya Tatarlari 100 000 200 000Onemli nufusa sahip bolgeler Rusya5 319 877 Ozbekistan477 875 Ukrayna319 377 Kazakistan240 000 Turkiye150 000 6 000 000 Afganistan100 000 tahmini Turkmenistan36 355 Kirgizistan28 334 Azerbaycan25 900 Romanya20 282 kaynak belirtilmeli Israil15 000 kaynak belirtilmeli Amerika Birlesik Devletleri11 000 kaynak belirtilmeli Belarus7 300 Fransa7 000 Litvanya cogunlukla hem Kirim hem de Idel Ural kokenli Lipka Tatarlarini icerir 3 000 7 200 Cin5 100 Kanada4 825 Estonya1 981 Polonya1 916 Bulgaristan cogunlukla Kirim Tatarlari 1 803 Finlandiya600 700 Japonya600 2 000 Avustralya500 Cek Cumhuriyeti300 Isvicre150DillerRusca cogunluk TatarcaSibirceKirim TatarcasiUkraynacaDinSunni Islam cogunluk Dogu Ortodoks Kilisesi azinlik Siilik azinlik Ilgili etnik gruplarDiger Turki halklar Gunumuzde Rusya icinde yer alan Tataristan Cumhuriyeti ndeki Idil Tatarlari de facto olarak Rusya ya bagli Kirim Ozerk Cumhuriyeti ndeki Kirim Tatarlari gibi etnik gruplar kendilerini Tatar olarak adlandirmaktadir Bunun disinda Cin in azinliklarindan biri olan Tatarlar 塔塔尔族 tătăĕr zu da bilinmektedir Rusya Ukrayna Polonya Moldova Litvanya Belarus Bulgaristan Cin Kazakistan Romanya Turkiye ve Ozbekistan gibi ulkeler Tatarlarin yasadiklari yerlerdir Tatar sozcugu cesitli zamanlarda degisik anlamlarda kullanilmistir Ruslar yuzyillar boyunca Rusya Avrupasi nda yasayan Turk soylu Muslumanlar icin Batili yazar ve arastirmacilar Turkistan da ve Karadeniz in kuzeyinde yasayan Turkler icin Osmanlilar ise on altinci yuzyildan baslayarak Kuzey Turkleri icin kullanmislardir Carlik Rusyasi ve Rus Imparatorlugu nun cogu asilzade ailesi Tatar asillidir EtimolojiKelimenin kokeni eski Turk dillerinde diger insanlar anlamina gelen Tatar olup geleneksel olarak Cinceye 韃靼 达靼 pinyin dada Japoncaya 韃靼 Dattan Arapcaya تتر Farscaya تاتار Ruscaya Tatar Bati Avrupa dillerine Tartar olarak gecmistir kaynak belirtilmeli Turk kaynaklarinda ilk defa 8 inci yuzyilda Orhun Yazitlari nda devlet ve boy ismi olarak gecmektedir Dokuz Tatar Otuz Tatar gibi Osmanli fermanlarinda Kirim Hanlari icin ilk defa 1696 yilinda Tatar ifadesi gecmektedir Islam dunyasinda ise Tatar kelimesiyle kastedilen Mogol idi 13 yuzyilda yasamis olan Arap tarihci Ibnul Esir samanist kismen budist Mogollardan bahsederken Tatarlarin Islam ulkelerine gelisi Tatarlarin Turkistan ve Maveraunnehir e cikisi Kafir Tatarlarin Harzemsah uzerine yuruyusu gibi daima Tatar kelimesini kullanmaktadir Abbasi Halifeligini 1258 de yikmis olan Cengiz Han in oglu olan Tuluy un oglu Hulagu ve ordusundan butun cagdas ve sonraki Arap tarihcileri Tatar diye bahsetmektedirler Diger milletler de on ucuncu yuzyilda yeryuzunun en buyuk devletini kurmus olan Mogollardan Tatarlar diye soz etmektedirler Tatar ve Turk kavimleri iliskisiAlm Tatar in f m Fr Tartare m Ing Tatar Muhtelif zamanlarda muhtelif anlamlarda kullanilan Tatar kelimesine ilk olarak Orhun kitabelerinde Istemi Hanin bir merasimine gelenler listesinde rastlanmaktadir Ayni sekilde Kultegin ve Bilge Kagan kitabelerinde de Tatarlar cesitli vesilelerle anilir Bu kitabelerde Otuz Tatarlar olarak gecen kavim Gokturk ve Uygur kitabelerinde Dokuz Tatarlar seklinde gecer Bayan Cur Kagan kitabesinde Uygurlarla Tatarlarin yaptiklari savaslar anlatilir Tatarlarin Asya dan batiya yayilmalari iki dalga halinde olmustur Ilki Attila zamanindaki savaslar esnasinda batiya gitmislerse de cogunlugu geriye donmus ve bir kismi Kuzey Kafkasya ve Karadeniz de Bulgar birligini kurmuslar Altinci asirda bu birlik dagilmis ve Balkanlara dogru gocmuslerdir Ikinci dalga ise Cengiz Hanin savaslari sirasinda meydana gelmistir Mogol Imparatorlugunun dagilmasindan sonra batiya gelen Turk cogunluklu Tatarlar Altinordu Devleti ni kurmuslardir Tatarlarin soyu hakkindaki arastirmalar bitmemekle beraber Tatarlar Turklerin Kipcak boyundan gelmektedirler Tatar kokenli halklar ve Tatar boylariKazan Tatar kadini 18 yuzyil Bazi Cin kaynaklarina gore Tatarlar bulunduklari bolgeler sosyal ve askeri yasayis sekilleriyle farklilik gostermektedirler Kirim Tatarlari Kirim Tatarlari Kirim Hanligi Volga Ural Tatarlari 2010 Ulusal nufus sayimina gore Rusya da Tatarlarin yerlesim alanlari 2002 istatistiklerine gore Bolge Tatar Nufusu OraniTataristan 2 000 116 52 9Baskurtistan 990 702 24 1Tumen Oblasti 242 235 7 41Celyabinsk Oblasti 205 041 5 69Ulyanovsk Oblasti 168 766 12 2Sverdlovsk Oblasti 168 143 3 75Moskova 166 177 1 6Orenburg Oblasti 165 646 7 6Perm Krayi 136 597 4 84Samara Oblasti 127 931 3 95Udmurtya 109 218 7Hanti Mansi Ozerk Okrugu 107 637 7 51Penza Oblasti 86 805 6Astrahan Oblasti 70 570 7 02Saratov Oblasti 57 577 2 2Moskova Oblasti 52 851 0 79Kemerovo Oblasti 51 030 1 76Nijni Novgorod Oblasti 50 609 1 4Omsk Oblasti 47 822 2 3Mordovya 46 621 5 2Krasnoyarsk Krayi 44 382 1 5Kirov Oblasti 43 415 2 8Mari El 43 377 6Sankt Peterburg 36 824 0 76Cuvasistan 36 379 2 8Volgograd Oblasti 28 641 1 05Yamalo Nenets Ozerk Okrugu 27 734 5 47Irkutsk Oblasti 26 966 1 1Novosibirsk Oblasti 26 659 1Krasnodar Krayi 25 589 0 5Kurgan Oblasti 20 900 2Leningrad Oblasti 9 514 0 57Altay Krayi 8 899 0 3Ryazan Oblasti 5 569 0 45Kaliningrad Oblasti 4 729 0 5Novgorod Oblasti 2 077 0 3Idil Tatarlari Kazan Hanligi Kazan Tatarlari Misar Tatarlari Astrahan Hanligi dd Sibirya Tatarlari Sibirlar Sibir Hanligi Baraba dd Ak Tatarlar Cin sinirina yakin bolgede yasarlar Duzgun giyimli medeni ve aile duzeni olan insanlardi Uzun yillar Uygur Turkleri ile ic ice yasamislardir Gelenekleri Turkistan da yasayan Turk topluluklarinin gelenekleriyle birebir ortusmektedir Kara Tatarlar Cuvaslar Turkistan in kuzeyinde Cin sinirindan uzak bolgelerde yasamaktaydilar Bir rivayete gore Cengiz Han in atalari oldugu dusunulmektedir Cok ilkel bir hayat surerler ve Cinliler tarafindan Turklerden ayri bir yapiya sahip oldugunu belirtmek icin Kara Tatar adi ile adlandirilirlardi Kirmizi yuzlu buyuk yanakli kirpikleri ve sakallari cok seyrek belden yukarisi kisa bacaklari uzun dolgun vucutlu insanlardir Osmanli Ordusu ile Iliskiler Tatarlar Orta Cag Ermeni muverrihlerince ok atan millet olarak tanimlanmistir Tatar savascilar 1800 lu yillarda Osmanli ordusundaki Deliler adli askeri birligin dagilmasindan sonra o boslugu doldurmak amaci ile orduya alinmislardir Tatarlar Fatih doneminde Kirim hanliginin Osmanli ordusunun asli kuvvetlerinden biri haline gelmislerdir Sultan sefere ciktiginda Kirim Hanligindan onemli sayida savascidan olusan birlik Osmanli ordusuna katilir ve sultanin emrinde ozellikle vur kac gorevi yapan ve ana savas oncesinde dusman kuvvetlerini yildiran islevi olan savas birlikleriydi Tatarlar usta at binicileriydi dayanikli atlariyla kisa surelerde uzun mesafeleri katedip ani baskinlar vermeleriyle unluyduler Turkiye de Tatarlar Osmanlinin yikilmasi ve Karadeniz in kuzey taraflarinin Rus idaresine girmesinden sonra Balkanlardan Kirimdan Kafkasya dan ve Kazan cevresinden Turkiye ye dogru goc yasanmistir Turkiye de yasayan toplam Tatar nufusu hakkinda kesin bir malumat yoktur Eskisehir Izmir Tekirdag Bilecik Kastamonu Edirne Sinop Trabzon Ordu Kutahya Manisa Ankara Malatya Kirikkale Corum Amasya Ceyhan Ardahan Yozgat Istanbul Bursa Balikesir Bolu Osmaniye Isparta nin Konya ya yakin kesimleri Konya Erzurum Mersin Gulnar ve Tokat Artova kaynak belirtilmeli Ubeydullah Bubi Haris Feyzi Cistapol Fatih Kerimi gibi Istanbul da tahsil gorup geri donen Tatar gencleri ogretmenlik yaptiklari okullarda Istanbul Turkcesi tabirlerini yaymislar yazilarinda bu tabirleri kullanmislardir Ayrica Turkiye den gelen gazete ve dergiler de bilhassa milliyetci gencler arasinda olumlu tesir birakiyordu Ayrica bakinizCin TatarlariKaynakca Tatars facts information pictures Encyclopedia com articles about Tatars www encyclopedia com 3 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Ekim 2020 Crimean Tatars and Noghais in Turkey 16 Mart 2002 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mayis 2013 Arsivlenmis kopya 29 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Mart 2021 Arsivlenmis kopya 17 Aralik 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Mart 2021 Chislennost naseleniya Respubliki Kazahstan po otdelnym etnosam na 1 yanvarya 2020 goda The population of the Republic of Kazakhstan by individual ethnic groups as of January 1 2020 stat gov kz Retrieved 2021 01 29 Arsivlenmis kopya 25 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Mart 2021 Arsivlenmis kopya 26 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Mart 2021 Arsivlenmis kopya 24 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Mart 2021 Arsivlenmis kopya 1 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Temmuz 2021 Asgabat net 9 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Mart 2021 PDF 13 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 14 Mart 2021 Arsivlenmis kopya 23 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Mart 2021 13 Mayis 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Mart 2021 Arsivlenmis kopya 15 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Temmuz 2021 Arsivlenmis kopya 1 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Temmuz 2021 Arsivlenmis kopya 12 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Temmuz 2021 Arsivlenmis kopya 6 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Temmuz 2021 Arsivlenmis kopya 14 Subat 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Temmuz 2021 Arsivlenmis kopya 10 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Temmuz 2021 Arsivlenmis kopya 23 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Temmuz 2021 Arsivlenmis kopya 18 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Temmuz 2021 Arsivlenmis kopya 9 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Temmuz 2021 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Temmuz 2021 Arsivlenmis kopya 24 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Temmuz 2021 تاتارهای افغانستان در تلاش بازیابی فرهنگ فراموش شدۀ شان da azadiradio com 13 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Aralik 2023 Tatar people 30 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Ekim 2020 31 Ekim 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Haziran 2008 Thomas Riha Readings in Russian Civilization Volume 1 Russia Before Peter the Great 900 1700 University of Chicago Press 2009 p 186 Baskakov Russkie familii tyurkskogo proishozhdeniya Russian surnames of Turkic origin 4 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde 1979 Vserossijskaya perepis naseleniya 2010 goda Oficialnye itogi s rasshirennymi perechnyami po nacionalnomu sostavu naseleniya i po regionam 7 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde sm 18 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Muverrih Vardan Areveltsi 2017 Turk Fetihleri Tarihi Turk Futuhati Tarihi Hrand Der Andreasyan tarafindan cevrildi Istanbul Post Kitap s 99 ISBN 9786059444293 1 7 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Crimean Tatars and Noghais in Turkey Erdal SAHIN OSMANLILARIN KAZAN TATAR TURKLERININ KULTURU VE DILINE ETKILERI olu kirik baglanti Turkoloji Makaleleri 31 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde