Cihat (Arapça: جهاد "cihad"), İslami bir terim. Arapça "mücadele" kökünden gelir ve güncel Türkçede çoğunlukla "İslam uğruna savaşma" anlamında kullanılır.
Etimoloji
Arapçada cihad sözcüğü c-h-d kökünden türemiştir. Cehd, "gayret etme", "bütün gücünü kullanma" mânâsında, cihad ise geleneksel anlamda silah ve savaşları da kapsayan "mücadele" anlamında Kur'an ayetlerinde de kullanılan Arapça bir kelimedir.
İlgili ayet ve hadisler
"Fitne ortadan kalkıncaya ve dinin tamamı Allah için oluncaya kadar onlarla savaşın. Vazgeçerlerse kuşkusuz Allah yaptıklarını görmektedir." (Enfal 39)
"Haram aylar çıkınca, müşrikleri bulduğunuz yerde öldürün, esir alın, kuşatın ve onları her geçit yerinde gözetleyin. Şayet tövbe ederler, namazlarını kılarlar ve zekâtlarını verirlerse artık onları serbest bırakın. Allah yargılayıcıdır, bağışlayıcıdır." (Tevbe 5)
Fıkıhta
Cihat bazı fıkıhçılar tarafından bazı hadislere dayanılarak iki kısma ayrılmıştır: büyük cihat ve küçük cihat. Büyük cihat, insanın benliğinde barındırdığı kötülüğe ve dünyevi zevke olan yakınlığına karşı verdiği mücadele olarak tanımlanmıştır. Küçük cihat ise İslam'ı savunma, hakim kılma ve fiili savaş anlamda dini mücadeledir.
İslam'a göre cihat dört şekilde gerçekleştirilir:
- Kalp ile, dil ile, el ile ve kılıç ile. Bunlardan ilki insanın Şeytan ile mücadele ederek kalbini temizlemesi anlamına gelir.
- İkincisi İslam'ın dil ile yayılmasıdır.
- Üçüncüsü insanın doğru şeyleri yapması anlamına gelir.
- Dördüncüsü ise inançsızlarla ve İslam düşmanları ile fiziksel savaş anlamına gelir.
İslam'da İbrâhimî dinlerin mensupları kabul edilen Hristiyan ve Yahudilerin cihat konusunda özel bir durumu vardır. Bunlar ya İslam'a geçmek ya da İslâmi şeriat idaresi altında kendi dinlerini yaşayarak baş vergisi (cizye) ve toprak vergisi vermek zorundadır. Eğer her iki seçeneği de reddederlerse bu gruplara karşı da cihat ilan edilir.
Hanefi fıkıh eseri El-Mebsut'ta ise şöyle geçmiştir:
"Müslümanların görevi onları İslam'a çağırmak, İslam'a girmemekte diretenlerle ise savaşmaktır. Çünkü bu ümmetin, indirilmiş olan bütün kitaplardaki niteliği, iyiliği emretmek, kötülüğü yasaklamaktır. İyiliğin başı Allah'a inanmaktır. Dolayısı ile tüm inananlar bunu emretmekle ve çağırmakla görevlidir. Kötülüğün kökü de Allah'a ortak koşmaktır. O bilgisizliğin ve inatçılığın son noktasıdır."
Çağdaş İslam'da insanın kendisi ile olan cihadı özellikle vurgulanır. Diğer milletlerle savaşa, sadece inancın tehlikede olduğu durumlarda ve savunma amaçlı olmak kaydıyla izin verilir.
Tarihçe
İslam tarihi boyunca Müslümanların gayrimüslimlerle savaşları -ağırlıklı olarak politik nedenlerle olsa dahi- sıklıkla, dinî boyutunu vurgulamak için cihat olarak adlandırılmıştır. Bu duruma özellikle 18. ve 19. yüzyıllarda Sahraaltı Afrika'nın Müslüman bölgelerinde rastlanırdı. Örneğin , 1804 yılında bugünkü Nijerya'nın kuzeyinde kurduğu Sokoto Halifeliği için mücadelesini cihat olarak tanımlamıştı. 20. ve 21. yüzyıllardan önce Rusya ve sonrasında da Amerika Birleşik Devletleri ile savaşan Afgan savaşçılar da genellikle kendilerini mücahit olarak tanımlamıştır. Bu savaşlar esnasında İslamcı aşırı uçlar, "mürted" olarak gördükleri diğer Müslümanlara karşı düzenledikleri saldırıları da cihat kapsamında değerlendirmişlerdir.
Kaynakça
- ^ "cihat." Türkçe Sözlük. Dil Derneği. Erişim tarihi: 9 Şubat 2015.
- ^ "cihat." Güncel Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu. Erişim: 9 Şubat 2015
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o "jihad." 5 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Britannica.com. Erişim: 9 Şubat 2015
- ^ "Enfâl Suresi 39. Ayet Tefsiri - Diyanet İşleri BaşKanlığı". kuran.diyanet.gov.tr. 16 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2023.
- ^ "Tevbe Suresi 1-6. Ayet Tefsiri - Diyanet İşleri BaşKanlığı". kuran.diyanet.gov.tr. 18 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2023.
- ^ El-Mebsut, Cilt:10, Sayfa:1.
Ayrıca bakınız
Okuma listesi
- Abdullah Azzam, Tevbe Suresi Tefsiri (Cihad Dersleri), Buruc Yayınları, İstanbul, 2007, 3. baskı, .
- Seyyid Ebu'l-A'la El-Mevdudi, Cihad İslam'da Savaş Hukuku, Şafak Yayınları.
- Ahmet Kalkan; Editör: Hasan Lütfi Ramazanoğlu, Müslamanın Müslümanlaşması: Tevhid ve Uzlaşma; Cihad ve Terör; İbadet ve Adet, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005, .
- Ahmed Çelebi, İslam Düşüncesinde Cihad ve Savaş Siyaseti, İz Yayıncılık, İstanbul, 1994, .
- Nicola Melis, “A Hanafi treatise on rebellion and ğihād in the Ottoman age (XVII c.)”,Eurasian Studies, Volume II; Number 2 (December 2003), pp. 215–226.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ayni adli kisiler icin Cihat ad sayfasina bakiniz Cihat 1 2 Arapca جهاد cihad Islami bir terim Arapca mucadele kokunden gelir ve guncel Turkcede cogunlukla Islam ugruna savasma anlaminda kullanilir Icindekiler 1 Etimoloji 2 Ilgili ayet ve hadisler 3 Fikihta 4 Tarihce 5 Kaynakca 6 Ayrica bakiniz 7 Okuma listesiEtimolojidegistirArapcada cihad sozcugu c h d kokunden turemistir Cehd gayret etme butun gucunu kullanma manasinda cihad ise geleneksel anlamda silah ve savaslari da kapsayan mucadele anlaminda Kur an ayetlerinde de kullanilan Arapca bir kelimedir 3 Ilgili ayet ve hadislerdegistir Fitne ortadan kalkincaya ve dinin tamami Allah icin oluncaya kadar onlarla savasin Vazgecerlerse kuskusuz Allah yaptiklarini gormektedir Enfal 39 4 Haram aylar cikinca musrikleri buldugunuz yerde oldurun esir alin kusatin ve onlari her gecit yerinde gozetleyin Sayet tovbe ederler namazlarini kilarlar ve zekatlarini verirlerse artik onlari serbest birakin Allah yargilayicidir bagislayicidir Tevbe 5 5 FikihtadegistirCihat bazi fikihcilar tarafindan bazi hadislere dayanilarak iki kisma ayrilmistir buyuk cihat ve kucuk cihat Buyuk cihat insanin benliginde barindirdigi kotuluge ve dunyevi zevke olan yakinligina karsi verdigi mucadele olarak tanimlanmistir Kucuk cihat ise Islam i savunma hakim kilma ve fiili savas anlamda dini mucadeledir Islam a gore cihat dort sekilde gerceklestirilir Kalp ile dil ile el ile ve kilic ile 3 Bunlardan ilki insanin Seytan ile mucadele ederek kalbini temizlemesi anlamina gelir 3 Ikincisi Islam in dil ile yayilmasidir 3 Ucuncusu insanin dogru seyleri yapmasi anlamina gelir 3 Dorduncusu ise inancsizlarla ve Islam dusmanlari ile fiziksel savas anlamina gelir 3 Islam da Ibrahimi dinlerin mensuplari kabul edilen Hristiyan ve Yahudilerin cihat konusunda ozel bir durumu vardir 3 Bunlar ya Islam a gecmek ya da Islami seriat idaresi altinda kendi dinlerini yasayarak bas vergisi cizye ve toprak vergisi vermek zorundadir 3 Eger her iki secenegi de reddederlerse bu gruplara karsi da cihat ilan edilir 3 Hanefi fikih eseri El Mebsut ta ise soyle gecmistir Muslumanlarin gorevi onlari Islam a cagirmak Islam a girmemekte diretenlerle ise savasmaktir Cunku bu ummetin indirilmis olan butun kitaplardaki niteligi iyiligi emretmek kotulugu yasaklamaktir Iyiligin basi Allah a inanmaktir Dolayisi ile tum inananlar bunu emretmekle ve cagirmakla gorevlidir Kotulugun koku de Allah a ortak kosmaktir O bilgisizligin ve inatciligin son noktasidir 6 Cagdas Islam da insanin kendisi ile olan cihadi ozellikle vurgulanir 3 Diger milletlerle savasa sadece inancin tehlikede oldugu durumlarda ve savunma amacli olmak kaydiyla izin verilir 3 Tarihcedegistir nbsp Mali de Ensaruddin gerillasi kamyonet uzerine yuklenmis makineli silahlariyla Islam tarihi boyunca Muslumanlarin gayrimuslimlerle savaslari agirlikli olarak politik nedenlerle olsa dahi siklikla dini boyutunu vurgulamak icin cihat olarak adlandirilmistir 3 Bu duruma ozellikle 18 ve 19 yuzyillarda Sahraalti Afrika nin Musluman bolgelerinde rastlanirdi Ornegin Osman dan Fodio 1804 yilinda bugunku Nijerya nin kuzeyinde kurdugu Sokoto Halifeligi icin mucadelesini cihat olarak tanimlamisti 3 20 ve 21 yuzyillardan once Rusya ve sonrasinda da Amerika Birlesik Devletleri ile savasan Afgan savascilar da genellikle kendilerini mucahit olarak tanimlamistir 3 Bu savaslar esnasinda Islamci asiri uclar murted olarak gordukleri diger Muslumanlara karsi duzenledikleri saldirilari da cihat kapsaminda degerlendirmislerdir 3 Kaynakcadegistir cihat Turkce Sozluk Dil Dernegi Erisim tarihi 9 Subat 2015 cihat Guncel Turkce Sozluk Turk Dil Kurumu Erisim 9 Subat 2015 a b c d e f g h i j k l m n o jihad 5 Subat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Britannica com Erisim 9 Subat 2015 Enfal Suresi 39 Ayet Tefsiri Diyanet Isleri BasKanligi kuran diyanet gov tr 16 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2023 Tevbe Suresi 1 6 Ayet Tefsiri Diyanet Isleri BasKanligi kuran diyanet gov tr 18 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2023 El Mebsut Cilt 10 Sayfa 1 Ayrica bakinizdegistirCihadcilik Mucahit Din savaslari Muhammed in savaslariOkuma listesidegistirAbdullah Azzam Tevbe Suresi Tefsiri Cihad Dersleri Buruc Yayinlari Istanbul 2007 3 baski ISBN 9780174325000 Seyyid Ebu l A la El Mevdudi Cihad Islam da Savas Hukuku Safak Yayinlari Ahmet Kalkan Editor Hasan Lutfi Ramazanoglu Muslamanin Muslumanlasmasi Tevhid ve Uzlasma Cihad ve Teror Ibadet ve Adet Ragbet Yayinlari Istanbul 2005 ISBN 9756373342 Ahmed Celebi Islam Dusuncesinde Cihad ve Savas Siyaseti Iz Yayincilik Istanbul 1994 ISBN 9753550855 Nicola Melis A Hanafi treatise on rebellion and gihad in the Ottoman age XVII c Eurasian Studies Volume II Number 2 December 2003 pp 215 226 https tr wikipedia org w index php title Cihat amp oldid 33354106 sayfasindan alinmistir