Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Claude Chappe (25 Aralık 1763 – 23 Ocak 1805), Optik telgrafın mucidi Fransız bilim insanı.
Claude Chappe | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Claude Chappe 25 Aralık 1763 , Sarthe, Fransa |
| Ölüm | 23 Ocak 1805 (41 yaşında) Paris, Fransa |
| Ölüm sebebi | İntihar |
| Tanınma nedeni | Optik telgrafın mucidi |
| Ebeveyn(ler) | Ignace Chappe d'Auteroche (baba) Marie-Renée de Vernay de Vert (anne) |
Hayatı
İlk yılları ve ailesi
Claude Chappe, 1763 yılının noel günü Paris'in yaklaşık 200 km güneybatısındaki kasabasında doğdu. Dedesi Fransız bir baron, amcası ise 1761 ve 1769'da Venüs geçişi gözlemleriyle ün yapmış bir astronomdu. Bir süre parlamento hukukçusu olarak çalışan babası Ignace Chappe d'Auteroche (1724-1783) 37 yaşındayken, 13 Şubat 1762'de 31 yaşındaki Marie-Renée de Vernay de Vert (1731-1803) ile evlendi. Çiftin bu evlilikten Ignace Urbain Jean (1762), Claude (1763), Marie Marthe (1763), Pierre François (1765), Sophie François (1767), René (1769), Abraham (1773) ve üç de düşük doğum olmak üzere on çocuğu oldu. Claude ve Marie Marthe ikiz olmalarına rağmen Marie Marthe gece yarısından sonra doğmuştu.
Chappe küçüklüğünde papaz olmak için manastıra gitti. Daha sonra Rouen'deki College de Joyeuse’da eğitim gördü. Chappe dini eğitimi sırasında bilime güçlü bir şekilde ilgi duymaya başladı. Paris'te bir grup fizikçiyle tanıştı ve daha sonra yeni kurulmuş prestijli bir topluluk olan Société Philomathique de Paris’e katıldı. Fizik deneyleri yapıp, bu deneylerin sonuçlarını makale olarak yayımlamaya başladı.
Chappe gençliğinde din adamı ve astronom olan amcasını örnek aldı. Amcasının Rusya'nın Tobolsk şehrine yaptığı 6 Haziran 1761'de Venüs geçişi için gözlem seyahati üzerine yazdığı ve okuduğu ilk kitap olan Voyage en Siberie kitabından çok etkilendi. En küçük kardeşi Abraham bu olay hakkında daha sonra şunları yazdı: "Bu kitabı okumak ona büyük ilham ve fiziksel bilimler açısından bir tat verdi. Bu noktadan itibaren tüm çalışmalarında, hatta uğraşılarında buna odaklandı."
Chappe'nin amcası bir sonraki Venüs geçişi olan 3 Haziran 1769 tarihli geçiş ve birkaç hafta sonraki ay tutulması için gittiği Meksika'nın Güney Aşağı Kaliforniya eyaletindeki San José del Cabo şehrinde 1 Ağustos 1769'da sarıhummadan öldü. Chappe'nin babası girdiği bir iddia üzerine atıyla Sen Nehri'ni geçtikten sonra ağır nezleye yakalandı ve bir süre sonra öldü, Brûlon'da defnedildi. Annesi ise mezar taşında yazan tarihe göre 1803'te öldü ve kocasının yanına defnedildi.
İlk deneyleri ve optik telgrafı icadı
1790'dan itibaren birçok uzun mesafe iletişim yöntemleri deneyen Chappe, sayıları temsil eden gonglar ve birbirleriyle uyumlu saatlerden faydalanmayı denedi. Bir tarafı siyaha, bir tarafı beyaza boyanmış panjurlar kullandı. En sonunda "T" aletinde karar kıldı. Bu, tepesine régulateur diye adlandırılan yaklaşık dört metre uzunluğundaki bir levha yerleştirilmiş bir direkten ve bunun her iki ucunda indicateur denen, yaklaşık iki metre uzunluğundaki birer levhadan oluşan ve her üç levhanın da ipler ve palangalar aracılığıyla hareket ettirilebildiği bir düzenekti.
Chappe aygıtını Paris'te kurmayı denedi ancak bunda başarılı olamadı. Mart 1792'de ağabeyi Ignace'ın üyesi olduğu Yasama Meclisine başvurdu. İlk olarak başvurusu ilgi görmezken bir süre sonra meclis üyeleri ile Chappe'nin önerisini desteklediler ve Yonne ilinde yer alan Saint-Fargeau ve Saint-Martin-du-Tertre arasında deneme hattı kurması için Chappe'ye ödenek sağladılar.
Deney başarılı olurken, Fransa'nın o dönem içinde bulunduğu devrim ve savaş durumu nedeniyle meclis üyeleri Paris'ten Lille'e kadar on beş adet telgraf istasyonu kurulmasını emrettiler. Chappe telgraf mühendisi olarak, kardeşleri Abraham, Ignace ve Pierre François da yardımcıları olarak Savaş Bakanlığına atandılar.
Ölümü
Claude Chappe 1804 yılının sonlarına doğru inşa edilen yeni telgraf hatlarının denetimleri sırasında hastalandı. Hastalığı için gıda zehirlenmesinden şüphelenen Chappe, bunda parmakları olduğu gerekçesiyle rakiplerini suçladı. Birkaç aylık hastalık sürecinin ardından Paris'e dönünce depresyona girdi. 23 Ocak 1805'te l'Hôtel Villeroy’daki telgraf idaresinin dışında yer alan bir kuyuya atlayarak intihar etti. Naaşı ilk olarak Vaugirard'daki bir mezarlığa defnedilip, kardeşi Ignace Urbain Jean'ın 1829'daki ölümünden sonra Père Lachaise Mezarlığı'na, kardeşinin yanına nakledildi.
Anısı
Telgrafın bulunuşunun 100. yılı anısına Paris'teki ile sokağının kesişme noktasına tarafından yapılan Chappe'nin bronz heykeli 18 Temmuz 1893'te açıldı. Merkezi bir yerde olması ve metro istasyonuna yakınlığı nedeniyle Paris halkı için gözde buluşma yeri olan heykel, 1942'de Nazi Almanyası'nın Fransa'yı işgali sırasında eritilerek Alman işgal birliklerinin silah yapımında kullanıldı.
Kaynakça
- David Crowley, Paul Heyer (2010), Communication in History: Technology, Culture, Society, Routledge,
- ^ a b c d e f g h i j k l Jones, R. Victor. (PDF). Harvard University. 22 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2015.
- ^ a b Crowley & Heyer 2010, s. 187
- ^ a b c d Crowley & Heyer 2010, s. 188
- ^ a b c d e Huurdeman, Anton A. The Worldwide History of Telecommunications. John Wiley & Sons, 2003. s.34
- ^ . parisenimages.fr. 13 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2015.
Dış bağlantılar
- (Fransızca)
- French article : Le télégraphe aérien, in Les merveilles de la science, de Louis Figuier, t. 2, pages 20-68 8 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Fransızca)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Claude Chappe 25 Aralik 1763 23 Ocak 1805 Optik telgrafin mucidi Fransiz bilim insani Claude ChappeDogumClaude Chappe 25 Aralik 1763 1763 12 25 Sarthe FransaOlum23 Ocak 1805 41 yasinda Paris FransaOlum sebebiIntiharTaninma nedeniOptik telgrafin mucidiEbeveyn ler Ignace Chappe d Auteroche baba Marie Renee de Vernay de Vert anne HayatiIlk yillari ve ailesi Claude Chappe 1763 yilinin noel gunu Paris in yaklasik 200 km guneybatisindaki kasabasinda dogdu Dedesi Fransiz bir baron amcasi ise 1761 ve 1769 da Venus gecisi gozlemleriyle un yapmis bir astronomdu Bir sure parlamento hukukcusu olarak calisan babasi Ignace Chappe d Auteroche 1724 1783 37 yasindayken 13 Subat 1762 de 31 yasindaki Marie Renee de Vernay de Vert 1731 1803 ile evlendi Ciftin bu evlilikten Ignace Urbain Jean 1762 Claude 1763 Marie Marthe 1763 Pierre Francois 1765 Sophie Francois 1767 Rene 1769 Abraham 1773 ve uc de dusuk dogum olmak uzere on cocugu oldu Claude ve Marie Marthe ikiz olmalarina ragmen Marie Marthe gece yarisindan sonra dogmustu Chappe kucuklugunde papaz olmak icin manastira gitti Daha sonra Rouen deki College de Joyeuse da egitim gordu Chappe dini egitimi sirasinda bilime guclu bir sekilde ilgi duymaya basladi Paris te bir grup fizikciyle tanisti ve daha sonra yeni kurulmus prestijli bir topluluk olan Societe Philomathique de Paris e katildi Fizik deneyleri yapip bu deneylerin sonuclarini makale olarak yayimlamaya basladi Chappe gencliginde din adami ve astronom olan amcasini ornek aldi Amcasinin Rusya nin Tobolsk sehrine yaptigi 6 Haziran 1761 de Venus gecisi icin gozlem seyahati uzerine yazdigi ve okudugu ilk kitap olan Voyage en Siberie kitabindan cok etkilendi En kucuk kardesi Abraham bu olay hakkinda daha sonra sunlari yazdi Bu kitabi okumak ona buyuk ilham ve fiziksel bilimler acisindan bir tat verdi Bu noktadan itibaren tum calismalarinda hatta ugrasilarinda buna odaklandi Chappe nin amcasi bir sonraki Venus gecisi olan 3 Haziran 1769 tarihli gecis ve birkac hafta sonraki ay tutulmasi icin gittigi Meksika nin Guney Asagi Kaliforniya eyaletindeki San Jose del Cabo sehrinde 1 Agustos 1769 da sarihummadan oldu Chappe nin babasi girdigi bir iddia uzerine atiyla Sen Nehri ni gectikten sonra agir nezleye yakalandi ve bir sure sonra oldu Brulon da defnedildi Annesi ise mezar tasinda yazan tarihe gore 1803 te oldu ve kocasinin yanina defnedildi Ilk deneyleri ve optik telgrafi icadi Chappe nin telgraf kulesinin Fransa nin guneyindeki Narbonne da yer alan bir ornegi 1790 dan itibaren bircok uzun mesafe iletisim yontemleri deneyen Chappe sayilari temsil eden gonglar ve birbirleriyle uyumlu saatlerden faydalanmayi denedi Bir tarafi siyaha bir tarafi beyaza boyanmis panjurlar kullandi En sonunda T aletinde karar kildi Bu tepesine regulateur diye adlandirilan yaklasik dort metre uzunlugundaki bir levha yerlestirilmis bir direkten ve bunun her iki ucunda indicateur denen yaklasik iki metre uzunlugundaki birer levhadan olusan ve her uc levhanin da ipler ve palangalar araciligiyla hareket ettirilebildigi bir duzenekti Chappe aygitini Paris te kurmayi denedi ancak bunda basarili olamadi Mart 1792 de agabeyi Ignace in uyesi oldugu Yasama Meclisine basvurdu Ilk olarak basvurusu ilgi gormezken bir sure sonra meclis uyeleri ile Chappe nin onerisini desteklediler ve Yonne ilinde yer alan Saint Fargeau ve Saint Martin du Tertre arasinda deneme hatti kurmasi icin Chappe ye odenek sagladilar Deney basarili olurken Fransa nin o donem icinde bulundugu devrim ve savas durumu nedeniyle meclis uyeleri Paris ten Lille e kadar on bes adet telgraf istasyonu kurulmasini emrettiler Chappe telgraf muhendisi olarak kardesleri Abraham Ignace ve Pierre Francois da yardimcilari olarak Savas Bakanligina atandilar Olumu Claude Chappe 1804 yilinin sonlarina dogru insa edilen yeni telgraf hatlarinin denetimleri sirasinda hastalandi Hastaligi icin gida zehirlenmesinden suphelenen Chappe bunda parmaklari oldugu gerekcesiyle rakiplerini sucladi Birkac aylik hastalik surecinin ardindan Paris e donunce depresyona girdi 23 Ocak 1805 te l Hotel Villeroy daki telgraf idaresinin disinda yer alan bir kuyuya atlayarak intihar etti Naasi ilk olarak Vaugirard daki bir mezarliga defnedilip kardesi Ignace Urbain Jean in 1829 daki olumunden sonra Pere Lachaise Mezarligi na kardesinin yanina nakledildi AnisiTelgrafin bulunusunun 100 yili anisina Paris teki ile sokaginin kesisme noktasina tarafindan yapilan Chappe nin bronz heykeli 18 Temmuz 1893 te acildi Merkezi bir yerde olmasi ve metro istasyonuna yakinligi nedeniyle Paris halki icin gozde bulusma yeri olan heykel 1942 de Nazi Almanyasi nin Fransa yi isgali sirasinda eritilerek Alman isgal birliklerinin silah yapiminda kullanildi KaynakcaDavid Crowley Paul Heyer 2010 Communication in History Technology Culture Society Routledge ISBN 978 0205693092 a b c d e f g h i j k l Jones R Victor PDF Harvard University 22 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 8 Eylul 2015 a b Crowley amp Heyer 2010 s 187 a b c d Crowley amp Heyer 2010 s 188 a b c d e Huurdeman Anton A The Worldwide History of Telecommunications John Wiley amp Sons 2003 s 34 parisenimages fr 13 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Eylul 2015 Dis baglantilar Fransizca French article Le telegraphe aerien in Les merveilles de la science de Louis Figuier t 2 pages 20 68 8 Subat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fransizca