Curiosity, NASA'nın Mars Bilim Laboratuvarı (MSL) görevinin bir parçası olarak Mars'taki ve Aeolis Mons'u (Gale kraterinin zirve noktası) araştıran otomobil büyüklüğündeki bir Mars keşif aracıdır. Curiosity kelimesi Türkçede "Merak" anlamına gelir. Curiosity, 26 Kasım 2011 15:02:00 UTC'de Cape Canaveral'dan (CCAFS) fırlatıldı ve 6 Ağustos 2012 05:17:57 UTC'de Mars'taki Gale kraterinin içindeki Aeolis Palus'a iniş yaptı. Bradbury iniş alanı, 560 milyon km (350 milyon mi) yolculuğun ardından aracın iniş hedefinin merkezine 2,4 km 'den (1,5 mi) daha yakındı.
Curiosity | |
---|---|
Mars Bilim Laboratuvarı görevinin bir parçası | |
Ekim 2015'te Sharp Dağı'nın eteğinde Curiosity otoportresi | |
Tip | Mars keşif aracı |
Sahibi | NASA |
Üretici | Jet İtki Laboratuvarı |
Özellikler | |
Boyutlar | 2,9 m × 2,7 m × 2,2 m (9 ft 6 in × 8 ft 10 in × 7 ft 3 in) |
Boş ağırlık | 899 kilogram (1.982 lb) |
İletişim | |
Güç | MMRTG: ~100 W (0,13 hp) |
Roket | Atlas V 541 |
Cihazlar | |
| |
Tarihçe | |
Fırlatma |
|
Konuşlanma |
|
Konum | , Mars |
Kat edilen mesafe | (30 Ocak 2024 itibarıyla) Mars'ta 31,31 km (19,46 mi) |
NASA Mars keşif araçları | |
Görev hedefleri arasında Mars'ın ve araştırılması, Gale krateri içinde seçilen alanın için uygun çevresel koşullar sunup sunmadığının değerlendirilmesi ( araştırılması dahil) ve insanlı keşiflere hazırlık amacıyla gezegensel yaşanabilirlik çalışmaları yer almaktadır.
Aralık 2012'de Curiosity''nin iki yıllık görevi süresiz olarak uzatıldı ve NASA, 5 Ağustos 2017 tarihinde Curiosity keşif aracının inişinin beşinci yıldönümünü kutladı. 6 Ağustos 2022'de Curiosity keşif aracının son on yıldaki başarılarının ayrıntılı bir özeti yayımlandı. Keşif aracı halen çalışır durumdadır ve 11 Temmuz 2024 itibarıyla inişinden bu yana 4241 sol (toplam 4.357 Dünya günü veya 11 yıl, 11 ay, 5 gün) boyunca Mars'ta aktif durumdadır.
NASA/JPL Mars Bilim Laboratuarı/Curiosity Proje Ekibi, ABD Ulusal Havacılık Birliği (National Aeronautic Association) tarafından "Curiosity'nin Mars'a başarıyla indirilmesi, ülkenin teknolojik ve mühendislik yeteneklerinin geliştirilmesi ve insanlığın Mars'ın eski yaşanabilir ortamlarına ilişkin anlayışını önemli ölçüde geliştirmesi gibi olağanüstü başarıları nedeniyle" 2012 Robert J. Collier Ödülü'ne layık görüldü.Curiosity keşif aracının tasarımı, NASA'nın farklı bilimsel araçlar taşıyan 2021 Perseverance görevi için de temel teşkil etmiştir.
Hedef ve amaçlar
Mars Keşif Programı çerçevesinde belirtildiği gibi, Mars Bilim Laboratuvarı misyonunun temel bilimsel hedefleri Mars'ta daha önce yaşam olup olmadığını araştırmak, suyun rolünü incelemek, Mars'ın iklimi ile jeolojisini araştırmak ve Mars'ın insanlar tarafından barınabilirliğini denetlemektir. Bu misyonun sonuçları aynı zamanda Mars'ın gelecekte insanlar tarafından keşfine de hazırlık olacaktır.
Bu sonuçlara ulaşmak için, Curiosity'nin sekiz ana bilimsel amacı vardır:
Biyolojik
- Organik karbon bileşenlerinin doğasını ve miktarını saptamak
- Karbon, hidrojen, nitrojen, oksijen, fosfor ve sülfür gibi yaşam için gerekli kimyasal yapı taşlarının miktarını belirlemek
- Gezegen üzerinde biyolojik varlığa dair biyolojik süreçleri temsil edebilecek işaretleri (biyolojik işaret veya biyomolekülleri) tespit etmek ve tanımlamak
Jeolojik ve jeokimyasal
- Mars yüzeyinin kimyasal, izotopik ve mineralojik bileşimini incelemek
- Yüzey kayaçlarının ve toprağın oluşum süreçlerini tanımlamak
Gezegen süreçleri
- Uzun dönemde (4 milyar yıl) Mars'ın atmosferik gelişim süreçlerini incelemek
- Su ve karbondioksit döngülerini belirlemek, su ve karbondioksidin şu anki durumunu, dağılımını ve dönüşümünü incelemek
Yüzey radyasyonu
- Yüzey radyasyonunu, galaktik radyasyon ve kozmik radyasyon, güneş rüzgârları ve yüksek enerjili protonlar da dahil olacak şekilde incelemek. Aynı zamanda, keşfin parçası olan uzay yolculuğu sırasında, uzay aracının radyasyon seviyelerini de ölçmüştür. Bu veri gelecekte insanlı uçuşlar için önemlidir. Yüzey görevinin 1. yılında Mars araştırmalarının ve incelemelerinin sonucunda, Mars'ın yaşam için uygun olabileceği sonucuna varılmıştır. Bu görev sonradan biyolojik veya organik korunma modelleri oluşturma, organik bileşen ve biyomolekülleri araştırma (Taponomi) haline gelmiştir.
Özellikler
Curiosity keşif robotu, ana misyonu olan 3893 kiloluk Mars Bilim Laboratuvarı'nın %23'ünü oluşturur. Mars Bilim Laboratuvarı'nın geri kalan kısmı bu taşıma görevi ve iniş esnasında atılmıştır.
- Boyutlar: Curiosity keşif robotu, 80 kg bilimsel alet dahil toplam 899 kg ağırlığındadır. Robot, 2.9 metre boyunda, 2.2 metre genişliğinde ve 2.2 metre yüksekliğindedir.
- Güç kaynağı: Curiosity, 1976 yılında başarılı bir şekilde Mars'ta keşif yapan Viking 1 ve Viking 2 robotları gibi güç kaynağı olarak Radyoizotop termoelektrik jeneratörü kullanır.
Radyoizotop güç sistemleri plütonyumun parçalanamayan izotopu olan plütonyum-238'in doğal bozunumundan elektrik üreten jeneratörlerdir. Isı bu izotopun doğal bozunumundan elde edilir ve termokupleler vasıtasıyla elektriğe dönüştürülür ve böylece her mevsim gece ve gündüz güç elde edilmiş olur. Ayrıca artık ısı borular aracılığıyla sistemi ısıtmak için kullanılabilir. Curiosity'nin Radyoizotop termoelektrik üretecinin yakıtı 4.8 kg'lık plütonyum-238 A.B.D Enerji Bakanlığı'ndan temin edilmiştir. Bu plütonyum her biri yaklaşık bir lokum boyutunda (≈20 cm³) 32 küp halinde paketlenmiştir.
Curiosity'nin güç üreteci Boeing ve Idaho Ulusal Laboratuvarı tarafından geliştirilen en son model çok misyonlu radyoizotop termoelektrik üretecidir. Klasik radyoizotop termoelektrik üretecine ek olarak daha esnek ve sağlam gelişim süreci sunar ve yaklaşık 2000 Watt termal güçten 125 Watt elektrik üretebilir. Çok misyonlu radyoizotop termoelektrik üreteci plütonyum yakıtının bozulmasıyla zamanla daha az güç üretmeye başlar: minimum yaşam süreci olan 14 yılda üretilen elektrik 100 Watt'a kadar düşer. Bu güç kaynağı günde 9 MJ elektrik üretir ki bu daha önce Mars'a gönderilen ve enerjisini solar paneller ile güneşten alan robotların ürettiği günlük 2.1 MJ elektikten daha fazladır. Çok misyonlu radyoizotop termoelektrik üretecinin ürettiği elektrik iki adet şarj edilebilir lityum-iyon pilini şarj eder. Her bir pilin yaklaşık 42 amper-saat kapasitesi vardır.
- Isı red sistemi: Curiosity'nin inişe geçebileceği muhtemel alanlarda sıcaklık -127 ilâ +30 °C arasında olabilir. Bu yüzden ısı red sistemi, MBL'nin bünyesinde bulunan ve hassas sistemleri optimal sıcaklıkta tutmaya yarayan, 60 m uzunluğunda olup içinden sıvı pompalanan bir boru sistemine sâhiptir. Dâhilî parçaları ısıtmak için kullanılan bir başka metot da aracın içinde diğer üniteler ve ÇYRTJ biriminden ortaya çıkan artık ısıyı kullanmaktır. IRS'nin bir başka özelliği de gerektiğinde üniteleri soğutmaktır.
- Bilgisayarlar: Keşif İşlem Birimi adı verilen iki özdeş yerleşik keşif bilgisayarı mevcuttur. Bilgisayarların önemli bir kapanma sebebini önlemek için başka uzay araçlarında da olduğu gibi, yapımında uzayın aşırı ışımasına ve radyasyona dayanıklı bellek kullanılmıştır. Her bilgisayarın belleği 256 KB EEPROM, 256 MB ve 2 GB 'den oluşur. 3 MB EEPROM, 128 MB DRAM ve 256 MB flash belleği olan Mars Exploration Rover'lardan (Spirit ve Opportunity) daha güçlüdür.
- KİB bilgisayarları, Mars Exploration Rover'lerin kullandığı merkezî işlem biriminin gelişmişi RAD750 MİB'yi (CPU) kullanmaktadır. RAD750 MİB'si 400 'ye kadar hesaplayabilirken RAD6000 MİB'si ancak 35 MİPS'e erişir. İki yerleşik bilgisayardan biri yedekte olup ana bilgisayar arızalandığında kontrolü devralır.
- Kâşifin Dâhilî Ölçüm Birimi (DÖB; İngilizce: Inertial Measurement Unit (IMU)) ile sağlanan üç eksen konum bilgisi, kâşif robotun navigasyonunda kullanılır. KR'un bilgisayarları, dâhilî sıcaklığı ayarlamak gibi işlemlerle kendini devamlı denetleyerek KR'un kullanılmaya hazır durumda kalmasını sağlar. Resim çekmek, hareket etmek ve âletleri kullanmak gibi işlemler, uçuş ekibince ona yollanan bir komut dizisi şeklinde uygulamaya konur.
- Mayıs 2016'da araca yüklenen AEGIS yazılımı, Curiosity'nin ChemCam için otomatik olarak hedef seçmesini ve ölçümleri Dünya'dan gelen bir komuta ihtiyaç duymadan, otomatik olarak yapabilmesini sağlamıştır.
- Haberleşme: Curiosity'nin iki haberleşme imkânı vardır: Dünya ile doğrudan haberleşebilen bir ve Mars etrafında dönen uzay araçlarıyla (orbiter) haberleşmek için Mars UHF -Lite . Yörüngedeki uzay araçlarıyla haberleşme, yörünge araçlarının daha güçlü ve büyük antenlerinden dolayı aracın muhtemel ana haberleşme yolu olarak görülmektedir.
- İnişe geçerken telemetri , Mars Reconnaissance Orbiter ve ESA'nın uydularınca izlenecek. Odyssey, UHF frekanslarında Dünya'ya gerçek zamanlı telemetri yapabilecek kapasitededir ve bu yayın 13:46 dakika sürer.
- Hareketlilik sistemleri: (İngilizce: mobility systems) Önceki keşif robotlarında olduğu gibi (Mars Exploration Rover’leri, Mars Pathfinder) Curiosity’nin altı tekerleği, bir kamyon-askı sistemiyle araca bağlanmıştır. Diğer keşif robotlarının hilâfına amortisör sistemi, bu sefer inişe geçme takımı olarak da kullanıldı. Curiosity'nin tekerlekleri, önceden Mars’a inen iki robot çeşidinden önemli ölçüde daha büyüktür. Her tekerleğin sırtı (profili) trıksiyonu sağlayacak şekildedir. Ancak Mars’ın kumla yüzeyinde izler bırakırlar. Bu izler, kâşif robotun kameraları tarafından gidilmiş yolun uzunluğunu tahmin etmede kullanılır. İz, "JPL" için Mors kodudur (•--- •--• •-••).
Bilimsel cihazlar
Genel numune analizi stratejisi yüksek çözünürlüklü kameralarla ilgi alanına giren nesneleri tespit etme amaçlıdır. Eğer belli bir yüzey ilgi alanına giriyorsa, Curiosity o yüzeyin küçük bir kısmını kızılötesi lazer yardımıyla buharlaştırabilir ve o kaya ya da toprağın yapısını inceleyebilir. Eğer incelediği kısım ilgi çekici ise robot uzun kolunu kullanarak bir mikroskop ve X-ray spektrometre yardımıyla o kısma daha yakından bakabilir. Eğer bilim insanları daha ileri bir analiz isterlerse, Curiosity büyük kaya parçalarını delebilir ve toz haline getirilmiş numuneleri robotun içindeki SAM adı verilen analiz laboratuvarına gönderebilir. Bu laboratuvar 74 kupa numune kapasitesine sahiptir.
Mast Kamera (MastCam)
MastCam sistemi iki kamerayla çoklu spektrum ve gerçek-renk görüntüleme hizmeti sunar. Kameralar 1600×1200 piksel çözünürlükte gerçek-renk görüntü yakalayabilir ve 720p video kaydedebilir.
Bu iki MastCam kameradan biri 34mm odak uzaklığına sahip ve 15 derece görüş alanı olan orta açılı kameradır. Diğer kamera ise 100mm odak uzaklıklı, 5.1 derece görüş alanı olan dar açılı kameradır. Her iki kamera 5500'den fazla ham görüntü saklayabilecekleri 8GB belleğe sahiptir ve gerçek zamanlı kayıpsız veri sıkıştırma yapabilirler. Kameraların 2.1 metreden sonsuza otomatik odaklama yapabilme özellikleri var. Sabit RGGB Bayer model filtresine ek olarak, her bir kameranın sekiz-pozisyonlu filtre tekerleği vardır. Bayer filtresi görülebilir ışık miktarını azaltırken, diğer üç renk genelde saydam ve kızılötesi gözlemlerde minimum etkiye sahiptir.
Kimya ve kamera seti (ChemCam)
ChemCam robotun uzaktan algılama ekipmanlarının olduğu kısımdır ve adından da anlaşılacağı üzere ChemCam iki farklı ekipman içerir: lazer güdümlü analiz spektroskobu (LIBS) ve mikro görüntüleyici RMI teleskop. Spektroskobun görevi taş ve toprakların elementsel bileşimlerini ortaya çıkarmak, RMI teleskobun görevi ise bilim insanlarına taş ve topraktan alınmış yüksek çözünürlüklü görüntüler sunmak. Spektroskop bir taşı ya da toprağı 7 metre uzaklığa kadar hedefleyebilir, kızılötesi lazer yardımıyla küçük parçalara ayrıştırıp buharlaştırabilir ve buharlaştırılmış taştan dışarı çıkan ışık spektrumlarını gözlemleyebilir. ChemCam morötesi, kızılötesi ve görülebilir ışığın 6144 farklı dalga boyuna kadar kayıt yapabilme yeteneğine sahiptir. ChemCam mühendisleri günde yaklaşık bir düzine kaya parçasının bileşimini hesaplamayı amaçlıyor.
RMI teleskobu spektroskobun analiz ettiği numunelerin görüntülerini alacak. RMI teleskobu objeleri 10 metre uzaklığa kadar çözümleyebilir ve 20 cm görüş alanı vardır. ChemCam ekipmanı Los Alamos Ulusal Laboratuvarı ve Fransız CESR Laboratuvarı tarafından geliştirildi.
Seyir kameraları (Navcams)
Curiosity keşif robotu tepe kısmına monte edilmiş iki çift siyah ve beyaz navigasyon kamerasına sahiptir. Kameraların 45 derece görüş alanı ve ışığı kullanarak stereoskopik üç boyutlu görüntü yakalama özelliği var. Bu kameralar ICER görüntü sıkıştırma formatını kullanır.
Kâşif Çevre İzleme İstasyonu (REMS)
Kâşif Çevre İzleme İstasyonu (REMS) Mars'taki nem, basınç, sıcaklık, rüzgâr hızı ve mor ötesi radyasyonu ölçmek için gerekli ekipmanı içerir. Bu ekipman İspanya Eğitim Bakanlığı tarafından NASA'ya verilmiş içinde mor ötesi alıcı da içeren meteorolojik bir pakettir. Araştırma ekibi Madrid'teki astrobiyoloji merkezinden Javier Gómez-Elvira tarafından yönetilmekte ve Finlandiya Meteoroloji Enstitüsü de ortaklar arasında bulunmaktadır. Ekipmandaki tüm alıcılar üç unsurun etrafına yerleştirilmiştir: iki boru robotun tepesinde, mor ötesi alıcı (UVS) robotun sırtında ve Ekipman Kontrol Ünitesi (ICU) robotun içindedir. Kâşif Çevre İzleme İstasyonu'nun Mars'ın genel sirkülasyonu, mikro ölçekli hava sistemleri, yerel hidrolojik döngüsü, UV radyasyonun yok edici potansiyeli ve yeraltı yaşamı hakkında yeni ipuçları sunması hedefleniyor.
Riskten kaçınma kameraları (Hazcams)
Robotun Hazcams adı verilen dört çift siyah ve beyaz navigasyon kamerası var. Bunlardan ikisi önde, ikisi arka taraftadır. Bu kameralar robot hareket halindeyken olası risk ve tehlikelerden sakınmak için geliştirilmiştir. Kameralar stereoskopik 3-D görüntü yakalayabilmek için görünür ışığı kullanır. Kameralar 120 derece görüş alanına sahip ve bölgeyi robotun ön kısmından itibaren 3 metreye kadar haritalandırabilirler. Yakalanan görüntüler robottaki bir yazılım sayesinde analiz edilip robotun güvenli seçim yapmasına olanak sağlar.
Mars Lens Görüntüleyici (MAHLI)
Kısaca MAHLI adı verilen bu kamera aracın robotik koluna monter edilmiştir ve kaya ve toprağın mikroskobik görüntüsünü alabilir. MAHLI 1600×1200 piksel gerçek-renk görüntüler almakla birlikte piksel başına 14.5 mikrometre çözünürlüğe de çıkabilir. MAHLI'nin odak uzaklığı 18.3 mm ile 21.3 mm arasındadır ve 33.8-38.5 derece görüş alanı vardır. MAHLI karanlıkta da görüntüleme yapabilmek için beyaz ve mor ötesi LED aydınlatmasına sahiptir. MAHLI hem ham hem de gerçek zamanlı kayıpsız JPEG görüntü kaydedebilir.
Alfa Parçacık X-ray Tayfölçer (APXS)
Bu makine numuneleri alfa parçacıkları ile radyasyona tabii tutacak ve numunelerin bileşimini saptamak için X-ray ışınlarının spektrumunu haritalandıracak. Curiosity'deki bu ekipman Kanada Uzay Ajansı tarafından geliştirildi. Canadarm ve RADARSAT'ın geliştiricisi Kanadalı uzay şirketi MacDonald Dettwiler bu ekipmanın tasarımından sorumluydu. APXS ekibinde Guelph, New Brunswick, Western Ontario, NASA, California, San Diego ve Cornell üniversitelerinden bilim insanları var.
Kimya ve Mineralbilim (CheMin)
CheMin X-ray toz difraksiyon ve floresan işlevi gören kimya ve mineraloji ekipmanıdır. CheMin dört spektrometreden biridir. Mars'taki minerallerin çokluğunu ve miktarını belirleyecek. NASA Ames Araştırma Merkezi'nden David Blake ve Jet Propulsion Laboratuvarı tarafından geliştirildi. Robot kayaları delip topladığı toz numuneleri aracın üzerindeki bir tüpün içine boşaltacak. X-ray ışınları bu toz kütlesi üzerine tutulacak ve minerallerin kristal yapıları böylece analiz edilmiş olacak.
Mars'ta numune inceleme (SAM)
SAM ekipmanı hem atmosferden hem de kaya örneklerinden çıkan organikleri ve gazları analiz edecek. Ekipmanın içerisinde NASA Goddard Space Flight Center, Laboratoire Inter-Universitaire des Systèmes Atmosphériques (LISA) ve Honeybee Robotik tarafından geliştirilen aletler var. Ekipmandaki üç ana element şunlar: dört kutuplu kütle spektrometre (QMS), gaz kromatograf ve ayarlanabilir lazer spektrometre. Bu araçlar oksijen ve karbon izotoplarının karbondioksitteki oranını ve aynı zamanda Metan gazının atmosferdeki miktarını belirleyecek.
Radyasyon değerlendirme detektörü (RAD)
Radyasyon değerlendirme detektörü (RAD) 10 adet MBL ekipmanı içerisinde çalıştırılan ilk ekipman oldu. İlk görevi uçuş esnasında uzay gemisinin içindeki radyasyonu karakterize etmekti. Uzay gemisinin içinden böyle bir ölçüm daha önce hiç gerçekleştirilmemişti ve burada asıl hedef ileride olası bir insansı uçuş için yaşayabilme ve korunma yollarını belirlemekti. İkinci görevi ise Mars'a iniş yapar yapmaz yüzeydeki radyasyonu ölçmekti. NASA ve Alman Uzay Ajansı ortak yapımı olan RAD Southwest Research Enstitüsü ve geliştirildi Christian-Albrechts-Universität zu Kiel'de geliştirildi.
Nötronların Dinamik Aklığı (DAN)
Bu ekipman Mars yüzeyindeki hidrojen veya buz ve suyu tespit etmeye yarayan darbeli bir nötron kaynağı ve detektörüdür. Rus Uzay Ajansı tarafından geliştirilmiştir.
Mars İniş Görüntüleyici (MARDI)
Mars yüzeyine iniş sırasında MARDI 3.7 km'den yere ininceye kadar 1600×1200 piksel çözünürlükte, 1.3 mili-saniye pozlama ile iki dakika içerisinde fotoğraflar çekmiştir. MARDI 90 derece görüş alanı ve 4000'den fazla ham görüntü saklayabilecek 8GB kapasiteye sahiptir.
Robotik kol
Curiosity'nin 2.1 metre uzunlukta ve üzerinde beş farklı parça taşıyan ve etrafında 350 derece dönebilen uzun bir kolu vardır. Bu kol üç eklemden oluşur ve ileriye doğru uzanabilir. Bu robotik kol 30 kg ağırlığında ve yaklaşık 60 cm yarıçaptadır. X-ray spektrometre (APXS) ve Mars Lens Görüntüleyici (MAHLI) ekipmanları bu kolun üzerindedir. Kolun üzerindeki diğer ek parçalar darbeli matkap, fırça ve toz haline getirilmiş kaya ve taşlardan elde edilen numuneleri tüp içerisine koymaya yarayan edevatlardır.
Karşılaştırmalar
Curiosity'nin Mars'ta bilimsel ekipmanları taşımak için gelişmiş bir taşıma kapasitesi vardır. NASA'nın 1996'dan beri Mars'a gönderdiği dördüncü robottur. Önceki başarılı Mars robotları: Sojourner (2004), Spirit (2004-2010) ve Opportunity (2004-günümüz).
Curiosity 2.9 m boy, 2.7 m genişlik ve 2.2 m yüksekliği ile diğer Mars robotlarından daha büyüktür.
Beagle 2'nin lideri Curiosity'nin inişini izleyen teknisyen sayısını görünce oldukça heyecanlanmıştır çünkü kendisi sadece dört kişiye sahipti. Curiosity'nin maliyeti Beagle 2'nin maliyetinin 25 katı daha fazla oldu fakat Beagle 2 Mars Express tarafından salıverildikten sonra kayboldu.
Robotun keşif yaptığı Gale krateri yapı olarak Connecticut ve Rhode Island taraflarına benzerlik gösterdi.
Haberler ve kültürel etki
Mars yüzeyinden gönderilen ilk görüntüler 5 Ağustos 2012'de NASA TV tarafından çeşitli röportajlarla birlikte canlı yayınlandı. Canlı yayın esnasında aşırı yoğunluktan NASA'nın internet sitesi bir süreliğine çöktü. Yaklaşık 1000 kişi New York Times Square'de toplanıp Curiosity'nin inişini dev ekranda canlı izledi. İniş sorumlusu Mohawk tarzı saçıyla internet mimi haline geldi ve Twitter'da 45.000 yeni takipçi kazandı.
13 Ağustos 2012'de ABD Başkanı Barack Obama Air Force'tan NASA'yı arayıp Curiosity ekibini tebrik etti "Sizler Amerikalıların yaratıcılık örneklerisiniz. Bu gerçekten büyük bir başarı." dedi.
Curiosity kâşif robotunun sosyal medya hesabı bulunmaktadır. 21 Ekim 2015 itibarıyla 2 milyondan fazla takipçisi vardır.
Fotoğraflar
- Curiosity'nin Mars'da Gale Kraterinden çektiği 4 ayrı fotoğrafın birleşimi sonucu çıkan gün batımı animasyonu.
- Curiosity'nin Mars'tan çektiği dünya görüntüsü.
Kaynakça
- ^ "Where Is Curiosity?". mars.nasa.gov. NASA. 7 Ekim 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ocak 2024. Bu madde, bu kaynaktan alınan kamu malı olan bir metni içermektedir.
- ^ Nelson, Jon. "Mars Science Laboratory Curiosity Rover". NASA. 18 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2014.
- ^ Abilleira, Fernando (2013). 2011 Mars Science Laboratory Trajectory Reconstruction and Performance from Launch Through Landing. 23rd AAS/AIAA Spaceflight Mechanics Meeting. February 10–14, 2013. Kauai, Hawaii. 30 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ocak 2024.
- ^ Amos, Jonathan (8 Ağustos 2012). "Nasa's Curiosity rover lifts its navigation cameras". BBC News. 29 Haziran 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Haziran 2014.
- ^ "MSL Sol 3 Update". NASA Television. 8 Ağustos 2012. 3 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ağustos 2012.
- ^ Brown, Dwayne; Cole, Steve; Webster, Guy; Agle, D.C. (22 Ağustos 2012). . NASA. 15 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2012.
- ^ Hanna, Jason (10 Ağustos 2012). "Impressive' Curiosity landing only 1.5 miles off, NASA says". CNN. 11 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ağustos 2012.
- ^ "Overview". JPL, NASA. 1 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ağustos 2012.
- ^ "Mars Science Laboratory: Mission Science Goals". NASA. Ağustos 2012. 18 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Şubat 2021.
- ^ "Curiosity's mission extended indefinitely". Newshub. 5 Aralık 2012. 17 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Şubat 2021.
- ^ Webster, Guy; Cantillo, Laurie; Brown, Dwayne (2 Ağustos 2017). . NASA. 1 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2017.
- ^ Wall, Mike (5 Ağustos 2017). "After 5 Years on Mars, NASA's Curiosity Rover Is Still Making Big Discoveries". Space.com. 5 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ağustos 2017.
- ^ Chang, Ailsa (6 Ağustos 2022). "What a decade of Curiosity has taught us about life on Mars". NPR. 6 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ağustos 2022.
- ^ Bosco, Cassandro (12 Mart 2013). (PDF). National Aeronautic Association. 23 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2014.
- ^ a b Susan Watanabe (9 Ağustos 2009). . NASA/JPL. 21 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2011.
- ^ a b c d e . NASA/JPL. 27 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2009.
- ^ Bajracharya, Max (Aralık 2008). "Autonomy for Mars rovers: past, present, and future". Computer. 41 (12). s. 45. doi:10.1109/MC.2008.9. ISSN 0018-9162.
- ^ "BAE Systems Computers to Manage Data Processing and Command For Upcoming Satellite Missions" (Basın açıklaması). BAE Systems. 17 Haziran 2008. 6 Eylül 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Kasım 2008.
- ^ (PDF). BAE Systems. 1 Ağustos 2008. 24 Şubat 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2008.
- ^ (PDF). BAE Systems. 1 Temmuz 2008. 12 Mart 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2009.
- ^ (PDF). BAE Systems. 23 Haziran 2008. 4 Ekim 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2009.
- ^ AEGIS autonomous targeting for the Curiosity rover's ChemCam instrument, Washington DC, USA: IEEE, 15 Ekim 2015, ISBN , 25 Haziran 2018 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 18 Mart 2019
- ^ (PDF). 22 Şubat 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2019.
- ^ Andre Makovsky, Peter Ilott, Jim Taylor (2009). (PDF). JPL. 28 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2012.
- ^ "Mars Earth distance in light minutes, Wolfram Alpha". 13 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Eylül 2012.
- ^ "Relay sats provide ringside seat for Mars rover landing, William Harwood, CBS News". 20 Eylül 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Eylül 2012.
- ^ "Next Mars Rover Sports a Set of New Wheels". NASA/JPL. 5 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Eylül 2012.
- ^ "New Mars Rover to Feature Morse Code". National Association for Amateur Radio. 19 Ekim 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Eylül 2012.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Ekim 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ekim 2015.
Dış bağlantılar
- Curiosity - NASA'nın Mars Keşif Programı (İngilizce)
- Mars'ta ve Güneş Sistemi'nin başka yerlerinde yaşam arayışı: Curiosity güncellemesi - Christopher P. McKay tarafından verilen video konferans (İngilizce)
- MSL - Curiosity Tasarımı ve Mars'a İniş - PBS Nova (14 Kasım 2012) - Video (53:06) (İngilizce)
- MSL - "Curiosity 'StreetView'" (Sol 2 - 8 Ağustos 2012) - NASA/JPL - 360° Panorama (İngilizce)
- (İngilizce)
- (İngilizce)
- MSL - NASA Fotoğraf Galerisi (İngilizce) 7 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Keşif Aracı Çevre İzleme İstasyonundan (REMS) Hava Durumu Raporları (İngilizce)
- X'te Curiosity
- MSL - NASA Güncellemesi - AGU Konferansı (3 Aralık 2012) Video (70:13) (İngilizce)
- Universe Today aracılığıyla Panorama (İngilizce)
- Curiosity'nin Aeolis Mons'a Çıkarken İzlemesi Önerilen Yol NASA Mayıs 2019 (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Curiosity NASA nin Mars Bilim Laboratuvari MSL gorevinin bir parcasi olarak Mars taki ve Aeolis Mons u Gale kraterinin zirve noktasi arastiran otomobil buyuklugundeki bir Mars kesif aracidir Curiosity kelimesi Turkcede Merak anlamina gelir Curiosity 26 Kasim 2011 15 02 00 UTC de Cape Canaveral dan CCAFS firlatildi ve 6 Agustos 2012 05 17 57 UTC de Mars taki Gale kraterinin icindeki Aeolis Palus a inis yapti Bradbury inis alani 560 milyon km 350 milyon mi yolculugun ardindan aracin inis hedefinin merkezine 2 4 km den 1 5 mi daha yakindi CuriosityMars Bilim Laboratuvari gorevinin bir parcasiEkim 2015 te Sharp Dagi nin eteginde Curiosity otoportresiTipMars kesif araciSahibiNASAUreticiJet Itki LaboratuvariOzelliklerBoyutlar2 9 m 2 7 m 2 2 m 9 ft 6 in 8 ft 10 in 7 ft 3 in Bos agirlik899 kilogram 1 982 lb IletisimUHF 400 MHz 2 Mbit sX bandi 7 8 GHz 800 bit sGucMMRTG 100 W 0 13 hp RoketAtlas V 541CihazlarAPXSChemCamDAN 8MAHLIMARDIMastCam 4RADREMSSAMTarihceFirlatma26 Kasim 2011 15 02 UTC 26 Kasim 2011 15 02 UTC Cape Canaveral SLC 41Konuslanma6 Agustos 2012 05 17 UTC 6 Agustos 2012 05 17 UTC MSL EDLSKonum MarsKat edilen mesafe 30 Ocak 2024 2024 01 30 itibariyla Mars ta 31 31 km 19 46 mi NASA Mars kesif araclari OpportunityPerseverance Gorev hedefleri arasinda Mars in ve arastirilmasi Gale krateri icinde secilen alanin icin uygun cevresel kosullar sunup sunmadiginin degerlendirilmesi arastirilmasi dahil ve insanli kesiflere hazirlik amaciyla gezegensel yasanabilirlik calismalari yer almaktadir Aralik 2012 de Curiosity nin iki yillik gorevi suresiz olarak uzatildi ve NASA 5 Agustos 2017 tarihinde Curiosity kesif aracinin inisinin besinci yildonumunu kutladi 6 Agustos 2022 de Curiosity kesif aracinin son on yildaki basarilarinin ayrintili bir ozeti yayimlandi Kesif araci halen calisir durumdadir ve 11 Temmuz 2024 itibariyla inisinden bu yana 4241 sol toplam 4 357 Dunya gunu veya 11 yil 11 ay 5 gun boyunca Mars ta aktif durumdadir NASA JPL Mars Bilim Laboratuari Curiosity Proje Ekibi ABD Ulusal Havacilik Birligi National Aeronautic Association tarafindan Curiosity nin Mars a basariyla indirilmesi ulkenin teknolojik ve muhendislik yeteneklerinin gelistirilmesi ve insanligin Mars in eski yasanabilir ortamlarina iliskin anlayisini onemli olcude gelistirmesi gibi olaganustu basarilari nedeniyle 2012 Robert J Collier Odulu ne layik goruldu Curiosity kesif aracinin tasarimi NASA nin farkli bilimsel araclar tasiyan 2021 Perseverance gorevi icin de temel teskil etmistir Hedef ve amaclarCuriosity kasif robotun kafa kisminin Mars yuzeyindeki golgesi 8 Agustos 2012 Mars Kesif Programi cercevesinde belirtildigi gibi Mars Bilim Laboratuvari misyonunun temel bilimsel hedefleri Mars ta daha once yasam olup olmadigini arastirmak suyun rolunu incelemek Mars in iklimi ile jeolojisini arastirmak ve Mars in insanlar tarafindan barinabilirligini denetlemektir Bu misyonun sonuclari ayni zamanda Mars in gelecekte insanlar tarafindan kesfine de hazirlik olacaktir Bu sonuclara ulasmak icin Curiosity nin sekiz ana bilimsel amaci vardir Biyolojik Organik karbon bilesenlerinin dogasini ve miktarini saptamak Karbon hidrojen nitrojen oksijen fosfor ve sulfur gibi yasam icin gerekli kimyasal yapi taslarinin miktarini belirlemek Gezegen uzerinde biyolojik varliga dair biyolojik surecleri temsil edebilecek isaretleri biyolojik isaret veya biyomolekulleri tespit etmek ve tanimlamakJeolojik ve jeokimyasal Mars yuzeyinin kimyasal izotopik ve mineralojik bilesimini incelemek Yuzey kayaclarinin ve topragin olusum sureclerini tanimlamakGezegen surecleri Uzun donemde 4 milyar yil Mars in atmosferik gelisim sureclerini incelemek Su ve karbondioksit dongulerini belirlemek su ve karbondioksidin su anki durumunu dagilimini ve donusumunu incelemekYuzey radyasyonu Yuzey radyasyonunu galaktik radyasyon ve kozmik radyasyon gunes ruzgarlari ve yuksek enerjili protonlar da dahil olacak sekilde incelemek Ayni zamanda kesfin parcasi olan uzay yolculugu sirasinda uzay aracinin radyasyon seviyelerini de olcmustur Bu veri gelecekte insanli ucuslar icin onemlidir Yuzey gorevinin 1 yilinda Mars arastirmalarinin ve incelemelerinin sonucunda Mars in yasam icin uygun olabilecegi sonucuna varilmistir Bu gorev sonradan biyolojik veya organik korunma modelleri olusturma organik bilesen ve biyomolekulleri arastirma Taponomi haline gelmistir OzelliklerCuriosity kesif robotu ana misyonu olan 3893 kiloluk Mars Bilim Laboratuvari nin 23 unu olusturur Mars Bilim Laboratuvari nin geri kalan kismi bu tasima gorevi ve inis esnasinda atilmistir Boyutlar Curiosity kesif robotu 80 kg bilimsel alet dahil toplam 899 kg agirligindadir Robot 2 9 metre boyunda 2 2 metre genisliginde ve 2 2 metre yuksekligindedir Grafit kabuk icerisindeki radyoizotop yakit jeneratorun icine giriyor Guc kaynagi Curiosity 1976 yilinda basarili bir sekilde Mars ta kesif yapan Viking 1 ve Viking 2 robotlari gibi guc kaynagi olarak Radyoizotop termoelektrik jeneratoru kullanir Radyoizotop guc sistemleri plutonyumun parcalanamayan izotopu olan plutonyum 238 in dogal bozunumundan elektrik ureten jeneratorlerdir Isi bu izotopun dogal bozunumundan elde edilir ve termokupleler vasitasiyla elektrige donusturulur ve boylece her mevsim gece ve gunduz guc elde edilmis olur Ayrica artik isi borular araciligiyla sistemi isitmak icin kullanilabilir Curiosity nin Radyoizotop termoelektrik uretecinin yakiti 4 8 kg lik plutonyum 238 A B D Enerji Bakanligi ndan temin edilmistir Bu plutonyum her biri yaklasik bir lokum boyutunda 20 cm 32 kup halinde paketlenmistir Curiosity nin guc ureteci Boeing ve Idaho Ulusal Laboratuvari tarafindan gelistirilen en son model cok misyonlu radyoizotop termoelektrik uretecidir Klasik radyoizotop termoelektrik uretecine ek olarak daha esnek ve saglam gelisim sureci sunar ve yaklasik 2000 Watt termal gucten 125 Watt elektrik uretebilir Cok misyonlu radyoizotop termoelektrik ureteci plutonyum yakitinin bozulmasiyla zamanla daha az guc uretmeye baslar minimum yasam sureci olan 14 yilda uretilen elektrik 100 Watt a kadar duser Bu guc kaynagi gunde 9 MJ elektrik uretir ki bu daha once Mars a gonderilen ve enerjisini solar paneller ile gunesten alan robotlarin urettigi gunluk 2 1 MJ elektikten daha fazladir Cok misyonlu radyoizotop termoelektrik uretecinin urettigi elektrik iki adet sarj edilebilir lityum iyon pilini sarj eder Her bir pilin yaklasik 42 amper saat kapasitesi vardir Isi red sistemi Curiosity nin inise gecebilecegi muhtemel alanlarda sicaklik 127 ila 30 C arasinda olabilir Bu yuzden isi red sistemi MBL nin bunyesinde bulunan ve hassas sistemleri optimal sicaklikta tutmaya yarayan 60 m uzunlugunda olup icinden sivi pompalanan bir boru sistemine sahiptir Dahili parcalari isitmak icin kullanilan bir baska metot da aracin icinde diger uniteler ve CYRTJ biriminden ortaya cikan artik isiyi kullanmaktir IRS nin bir baska ozelligi de gerektiginde uniteleri sogutmaktir Bilgisayarlar Kesif Islem Birimi adi verilen iki ozdes yerlesik kesif bilgisayari mevcuttur Bilgisayarlarin onemli bir kapanma sebebini onlemek icin baska uzay araclarinda da oldugu gibi yapiminda uzayin asiri isimasina ve radyasyona dayanikli bellek kullanilmistir Her bilgisayarin bellegi 256 KB EEPROM 256 MB ve 2 GB den olusur 3 MB EEPROM 128 MB DRAM ve 256 MB flash bellegi olan Mars Exploration Rover lardan Spirit ve Opportunity daha gucludur KIB bilgisayarlari Mars Exploration Rover lerin kullandigi merkezi islem biriminin gelismisi RAD750 MIB yi CPU kullanmaktadir RAD750 MIB si 400 ye kadar hesaplayabilirken RAD6000 MIB si ancak 35 MIPS e erisir Iki yerlesik bilgisayardan biri yedekte olup ana bilgisayar arizalandiginda kontrolu devralir Kasifin Dahili Olcum Birimi DOB Ingilizce Inertial Measurement Unit IMU ile saglanan uc eksen konum bilgisi kasif robotun navigasyonunda kullanilir KR un bilgisayarlari dahili sicakligi ayarlamak gibi islemlerle kendini devamli denetleyerek KR un kullanilmaya hazir durumda kalmasini saglar Resim cekmek hareket etmek ve aletleri kullanmak gibi islemler ucus ekibince ona yollanan bir komut dizisi seklinde uygulamaya konur Mayis 2016 da araca yuklenen AEGIS yazilimi Curiosity nin ChemCam icin otomatik olarak hedef secmesini ve olcumleri Dunya dan gelen bir komuta ihtiyac duymadan otomatik olarak yapabilmesini saglamistir Curiosity dunya ile iletisimini dogrudan ya da Mars yorungesindeki uc uydu uzerinden saglar Haberlesme Curiosity nin iki haberlesme imkani vardir Dunya ile dogrudan haberlesebilen bir ve Mars etrafinda donen uzay araclariyla orbiter haberlesmek icin Mars UHF Lite Yorungedeki uzay araclariyla haberlesme yorunge araclarinin daha guclu ve buyuk antenlerinden dolayi aracin muhtemel ana haberlesme yolu olarak gorulmektedir Inise gecerken telemetri Mars Reconnaissance Orbiter ve ESA nin uydularinca izlenecek Odyssey UHF frekanslarinda Dunya ya gercek zamanli telemetri yapabilecek kapasitededir ve bu yayin 13 46 dakika surer Hareketlilik sistemleri Ingilizce mobility systems Onceki kesif robotlarinda oldugu gibi Mars Exploration Rover leri Mars Pathfinder Curiosity nin alti tekerlegi bir kamyon aski sistemiyle araca baglanmistir Diger kesif robotlarinin hilafina amortisor sistemi bu sefer inise gecme takimi olarak da kullanildi Curiosity nin tekerlekleri onceden Mars a inen iki robot cesidinden onemli olcude daha buyuktur Her tekerlegin sirti profili triksiyonu saglayacak sekildedir Ancak Mars in kumla yuzeyinde izler birakirlar Bu izler kasif robotun kameralari tarafindan gidilmis yolun uzunlugunu tahmin etmede kullanilir Iz JPL icin Mors kodudur Bilimsel cihazlarRobot uzerindeki ekipmanlarin yerleri Genel numune analizi stratejisi yuksek cozunurluklu kameralarla ilgi alanina giren nesneleri tespit etme amaclidir Eger belli bir yuzey ilgi alanina giriyorsa Curiosity o yuzeyin kucuk bir kismini kizilotesi lazer yardimiyla buharlastirabilir ve o kaya ya da topragin yapisini inceleyebilir Eger inceledigi kisim ilgi cekici ise robot uzun kolunu kullanarak bir mikroskop ve X ray spektrometre yardimiyla o kisma daha yakindan bakabilir Eger bilim insanlari daha ileri bir analiz isterlerse Curiosity buyuk kaya parcalarini delebilir ve toz haline getirilmis numuneleri robotun icindeki SAM adi verilen analiz laboratuvarina gonderebilir Bu laboratuvar 74 kupa numune kapasitesine sahiptir Mast Kamera MastCam MastCam sistemi iki kamerayla coklu spektrum ve gercek renk goruntuleme hizmeti sunar Kameralar 1600 1200 piksel cozunurlukte gercek renk goruntu yakalayabilir ve 720p video kaydedebilir Bu iki MastCam kameradan biri 34mm odak uzakligina sahip ve 15 derece gorus alani olan orta acili kameradir Diger kamera ise 100mm odak uzaklikli 5 1 derece gorus alani olan dar acili kameradir Her iki kamera 5500 den fazla ham goruntu saklayabilecekleri 8GB bellege sahiptir ve gercek zamanli kayipsiz veri sikistirma yapabilirler Kameralarin 2 1 metreden sonsuza otomatik odaklama yapabilme ozellikleri var Sabit RGGB Bayer model filtresine ek olarak her bir kameranin sekiz pozisyonlu filtre tekerlegi vardir Bayer filtresi gorulebilir isik miktarini azaltirken diger uc renk genelde saydam ve kizilotesi gozlemlerde minimum etkiye sahiptir Kimya ve kamera seti ChemCam ChemCam robotun uzaktan algilama ekipmanlarinin oldugu kisimdir ve adindan da anlasilacagi uzere ChemCam iki farkli ekipman icerir lazer gudumlu analiz spektroskobu LIBS ve mikro goruntuleyici RMI teleskop Spektroskobun gorevi tas ve topraklarin elementsel bilesimlerini ortaya cikarmak RMI teleskobun gorevi ise bilim insanlarina tas ve topraktan alinmis yuksek cozunurluklu goruntuler sunmak Spektroskop bir tasi ya da topragi 7 metre uzakliga kadar hedefleyebilir kizilotesi lazer yardimiyla kucuk parcalara ayristirip buharlastirabilir ve buharlastirilmis tastan disari cikan isik spektrumlarini gozlemleyebilir ChemCam morotesi kizilotesi ve gorulebilir isigin 6144 farkli dalga boyuna kadar kayit yapabilme yetenegine sahiptir ChemCam muhendisleri gunde yaklasik bir duzine kaya parcasinin bilesimini hesaplamayi amacliyor RMI teleskobu spektroskobun analiz ettigi numunelerin goruntulerini alacak RMI teleskobu objeleri 10 metre uzakliga kadar cozumleyebilir ve 20 cm gorus alani vardir ChemCam ekipmani Los Alamos Ulusal Laboratuvari ve Fransiz CESR Laboratuvari tarafindan gelistirildi Seyir kameralari Navcams Navigasyon kameralariyla cekilmis ilk yuksek cozunurluklu fotograf Navigasyon kamerasiyla cekilmis bir baska yuksek cozunurluklu fotograf Curiosity kesif robotu tepe kismina monte edilmis iki cift siyah ve beyaz navigasyon kamerasina sahiptir Kameralarin 45 derece gorus alani ve isigi kullanarak stereoskopik uc boyutlu goruntu yakalama ozelligi var Bu kameralar ICER goruntu sikistirma formatini kullanir Kasif Cevre Izleme Istasyonu REMS Kasif Cevre Izleme Istasyonu REMS Mars taki nem basinc sicaklik ruzgar hizi ve mor otesi radyasyonu olcmek icin gerekli ekipmani icerir Bu ekipman Ispanya Egitim Bakanligi tarafindan NASA ya verilmis icinde mor otesi alici da iceren meteorolojik bir pakettir Arastirma ekibi Madrid teki astrobiyoloji merkezinden Javier Gomez Elvira tarafindan yonetilmekte ve Finlandiya Meteoroloji Enstitusu de ortaklar arasinda bulunmaktadir Ekipmandaki tum alicilar uc unsurun etrafina yerlestirilmistir iki boru robotun tepesinde mor otesi alici UVS robotun sirtinda ve Ekipman Kontrol Unitesi ICU robotun icindedir Kasif Cevre Izleme Istasyonu nun Mars in genel sirkulasyonu mikro olcekli hava sistemleri yerel hidrolojik dongusu UV radyasyonun yok edici potansiyeli ve yeralti yasami hakkinda yeni ipuclari sunmasi hedefleniyor Riskten kacinma kameralari Hazcams Robotun Hazcams adi verilen dort cift siyah ve beyaz navigasyon kamerasi var Bunlardan ikisi onde ikisi arka taraftadir Bu kameralar robot hareket halindeyken olasi risk ve tehlikelerden sakinmak icin gelistirilmistir Kameralar stereoskopik 3 D goruntu yakalayabilmek icin gorunur isigi kullanir Kameralar 120 derece gorus alanina sahip ve bolgeyi robotun on kismindan itibaren 3 metreye kadar haritalandirabilirler Yakalanan goruntuler robottaki bir yazilim sayesinde analiz edilip robotun guvenli secim yapmasina olanak saglar Mars Lens Goruntuleyici MAHLI Kisaca MAHLI adi verilen bu kamera aracin robotik koluna monter edilmistir ve kaya ve topragin mikroskobik goruntusunu alabilir MAHLI 1600 1200 piksel gercek renk goruntuler almakla birlikte piksel basina 14 5 mikrometre cozunurluge de cikabilir MAHLI nin odak uzakligi 18 3 mm ile 21 3 mm arasindadir ve 33 8 38 5 derece gorus alani vardir MAHLI karanlikta da goruntuleme yapabilmek icin beyaz ve mor otesi LED aydinlatmasina sahiptir MAHLI hem ham hem de gercek zamanli kayipsiz JPEG goruntu kaydedebilir Alfa Parcacik X ray Tayfolcer APXS Bu makine numuneleri alfa parcaciklari ile radyasyona tabii tutacak ve numunelerin bilesimini saptamak icin X ray isinlarinin spektrumunu haritalandiracak Curiosity deki bu ekipman Kanada Uzay Ajansi tarafindan gelistirildi Canadarm ve RADARSAT in gelistiricisi Kanadali uzay sirketi MacDonald Dettwiler bu ekipmanin tasarimindan sorumluydu APXS ekibinde Guelph New Brunswick Western Ontario NASA California San Diego ve Cornell universitelerinden bilim insanlari var Kimya ve Mineralbilim CheMin CheMin X ray toz difraksiyon ve floresan islevi goren kimya ve mineraloji ekipmanidir CheMin dort spektrometreden biridir Mars taki minerallerin coklugunu ve miktarini belirleyecek NASA Ames Arastirma Merkezi nden David Blake ve Jet Propulsion Laboratuvari tarafindan gelistirildi Robot kayalari delip topladigi toz numuneleri aracin uzerindeki bir tupun icine bosaltacak X ray isinlari bu toz kutlesi uzerine tutulacak ve minerallerin kristal yapilari boylece analiz edilmis olacak Mars ta numune inceleme SAM SAM ekipmani hem atmosferden hem de kaya orneklerinden cikan organikleri ve gazlari analiz edecek Ekipmanin icerisinde NASA Goddard Space Flight Center Laboratoire Inter Universitaire des Systemes Atmospheriques LISA ve Honeybee Robotik tarafindan gelistirilen aletler var Ekipmandaki uc ana element sunlar dort kutuplu kutle spektrometre QMS gaz kromatograf ve ayarlanabilir lazer spektrometre Bu araclar oksijen ve karbon izotoplarinin karbondioksitteki oranini ve ayni zamanda Metan gazinin atmosferdeki miktarini belirleyecek Radyasyon degerlendirme detektoru RAD Radyasyon degerlendirme detektoru RAD 10 adet MBL ekipmani icerisinde calistirilan ilk ekipman oldu Ilk gorevi ucus esnasinda uzay gemisinin icindeki radyasyonu karakterize etmekti Uzay gemisinin icinden boyle bir olcum daha once hic gerceklestirilmemisti ve burada asil hedef ileride olasi bir insansi ucus icin yasayabilme ve korunma yollarini belirlemekti Ikinci gorevi ise Mars a inis yapar yapmaz yuzeydeki radyasyonu olcmekti NASA ve Alman Uzay Ajansi ortak yapimi olan RAD Southwest Research Enstitusu ve gelistirildi Christian Albrechts Universitat zu Kiel de gelistirildi Notronlarin Dinamik Akligi DAN Bu ekipman Mars yuzeyindeki hidrojen veya buz ve suyu tespit etmeye yarayan darbeli bir notron kaynagi ve detektorudur Rus Uzay Ajansi tarafindan gelistirilmistir Mars Inis Goruntuleyici MARDI MARDI kamera Mars yuzeyine inis sirasinda MARDI 3 7 km den yere ininceye kadar 1600 1200 piksel cozunurlukte 1 3 mili saniye pozlama ile iki dakika icerisinde fotograflar cekmistir MARDI 90 derece gorus alani ve 4000 den fazla ham goruntu saklayabilecek 8GB kapasiteye sahiptir Robotik kol Robotik kolun sonundaki kisim bes adet ekipman iceriyor Curiosity nin 2 1 metre uzunlukta ve uzerinde bes farkli parca tasiyan ve etrafinda 350 derece donebilen uzun bir kolu vardir Bu kol uc eklemden olusur ve ileriye dogru uzanabilir Bu robotik kol 30 kg agirliginda ve yaklasik 60 cm yaricaptadir X ray spektrometre APXS ve Mars Lens Goruntuleyici MAHLI ekipmanlari bu kolun uzerindedir Kolun uzerindeki diger ek parcalar darbeli matkap firca ve toz haline getirilmis kaya ve taslardan elde edilen numuneleri tup icerisine koymaya yarayan edevatlardir KarsilastirmalarCuriosity sagda Spirit Opportunity solda ve Sojourner ortada 12 Mayis 2008 Curiosity nin Mars ta bilimsel ekipmanlari tasimak icin gelismis bir tasima kapasitesi vardir NASA nin 1996 dan beri Mars a gonderdigi dorduncu robottur Onceki basarili Mars robotlari Sojourner 2004 Spirit 2004 2010 ve Opportunity 2004 gunumuz Curiosity 2 9 m boy 2 7 m genislik ve 2 2 m yuksekligi ile diger Mars robotlarindan daha buyuktur Beagle 2 nin lideri Curiosity nin inisini izleyen teknisyen sayisini gorunce oldukca heyecanlanmistir cunku kendisi sadece dort kisiye sahipti Curiosity nin maliyeti Beagle 2 nin maliyetinin 25 kati daha fazla oldu fakat Beagle 2 Mars Express tarafindan saliverildikten sonra kayboldu Robotun kesif yaptigi Gale krateri yapi olarak Connecticut ve Rhode Island taraflarina benzerlik gosterdi Haberler ve kulturel etkiMars yuzeyinden gonderilen ilk goruntuler 5 Agustos 2012 de NASA TV tarafindan cesitli roportajlarla birlikte canli yayinlandi Canli yayin esnasinda asiri yogunluktan NASA nin internet sitesi bir sureligine coktu Yaklasik 1000 kisi New York Times Square de toplanip Curiosity nin inisini dev ekranda canli izledi Inis sorumlusu Mohawk tarzi saciyla internet mimi haline geldi ve Twitter da 45 000 yeni takipci kazandi 13 Agustos 2012 de ABD Baskani Barack Obama Air Force tan NASA yi arayip Curiosity ekibini tebrik etti Sizler Amerikalilarin yaraticilik orneklerisiniz Bu gercekten buyuk bir basari dedi Curiosity kasif robotunun sosyal medya hesabi bulunmaktadir 21 Ekim 2015 itibariyla 2 milyondan fazla takipcisi vardir FotograflarCuriosity nin Mars da Gale Kraterinden cektigi 4 ayri fotografin birlesimi sonucu cikan gun batimi animasyonu Curiosity nin Mars tan cektigi dunya goruntusu Kaynakca Where Is Curiosity mars nasa gov NASA 7 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Ocak 2024 Bu madde bu kaynaktan alinan kamu mali olan bir metni icermektedir Nelson Jon Mars Science Laboratory Curiosity Rover NASA 18 Agustos 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2014 Abilleira Fernando 2013 2011 Mars Science Laboratory Trajectory Reconstruction and Performance from Launch Through Landing 23rd AAS AIAA Spaceflight Mechanics Meeting February 10 14 2013 Kauai Hawaii 30 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Ocak 2024 Amos Jonathan 8 Agustos 2012 Nasa s Curiosity rover lifts its navigation cameras BBC News 29 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Haziran 2014 MSL Sol 3 Update NASA Television 8 Agustos 2012 3 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Agustos 2012 Brown Dwayne Cole Steve Webster Guy Agle D C 22 Agustos 2012 NASA 15 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Agustos 2012 Hanna Jason 10 Agustos 2012 Impressive Curiosity landing only 1 5 miles off NASA says CNN 11 Agustos 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Agustos 2012 Overview JPL NASA 1 Agustos 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Agustos 2012 Mars Science Laboratory Mission Science Goals NASA Agustos 2012 18 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Subat 2021 Curiosity s mission extended indefinitely Newshub 5 Aralik 2012 17 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Subat 2021 Webster Guy Cantillo Laurie Brown Dwayne 2 Agustos 2017 NASA 1 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Agustos 2017 Wall Mike 5 Agustos 2017 After 5 Years on Mars NASA s Curiosity Rover Is Still Making Big Discoveries Space com 5 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Agustos 2017 Chang Ailsa 6 Agustos 2022 What a decade of Curiosity has taught us about life on Mars NPR 6 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Agustos 2022 Bosco Cassandro 12 Mart 2013 PDF National Aeronautic Association 23 Subat 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 9 Subat 2014 a b Susan Watanabe 9 Agustos 2009 NASA JPL 21 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Ocak 2011 a b c d e NASA JPL 27 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mart 2009 Bajracharya Max Aralik 2008 Autonomy for Mars rovers past present and future Computer 41 12 s 45 doi 10 1109 MC 2008 9 ISSN 0018 9162 BAE Systems Computers to Manage Data Processing and Command For Upcoming Satellite Missions Basin aciklamasi BAE Systems 17 Haziran 2008 6 Eylul 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Kasim 2008 PDF BAE Systems 1 Agustos 2008 24 Subat 2009 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 17 Kasim 2008 PDF BAE Systems 1 Temmuz 2008 12 Mart 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 7 Eylul 2009 PDF BAE Systems 23 Haziran 2008 4 Ekim 2009 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 7 Eylul 2009 AEGIS autonomous targeting for the Curiosity rover s ChemCam instrument Washington DC USA IEEE 15 Ekim 2015 ISBN 978 1 4673 9558 8 25 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 18 Mart 2019 PDF 22 Subat 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Mart 2019 Andre Makovsky Peter Ilott Jim Taylor 2009 PDF JPL 28 Subat 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 1 Eylul 2012 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Mars Earth distance in light minutes Wolfram Alpha 13 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Eylul 2012 Relay sats provide ringside seat for Mars rover landing William Harwood CBS News 20 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Eylul 2012 Next Mars Rover Sports a Set of New Wheels NASA JPL 5 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Eylul 2012 New Mars Rover to Feature Morse Code National Association for Amateur Radio 19 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Eylul 2012 Arsivlenmis kopya 21 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ekim 2015 Dis baglantilarCommons logo Wikimedia Commons ta su coklu ortam kategorileri bulunmaktadir Curiosity kesif aracinin fotograflari Curiosity NASA nin Mars Kesif Programi Ingilizce Mars ta ve Gunes Sistemi nin baska yerlerinde yasam arayisi Curiosity guncellemesi Christopher P McKay tarafindan verilen video konferans Ingilizce MSL Curiosity Tasarimi ve Mars a Inis PBS Nova 14 Kasim 2012 Video 53 06 Ingilizce MSL Curiosity StreetView Sol 2 8 Agustos 2012 NASA JPL 360 Panorama Ingilizce Ingilizce Ingilizce MSL NASA Fotograf Galerisi Ingilizce 7 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kesif Araci Cevre Izleme Istasyonundan REMS Hava Durumu Raporlari Ingilizce X te Curiosity MSL NASA Guncellemesi AGU Konferansi 3 Aralik 2012 Video 70 13 Ingilizce Universe Today araciligiyla Panorama Ingilizce Curiosity nin Aeolis Mons a Cikarken Izlemesi Onerilen Yol NASA Mayis 2019 Ingilizce