Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Da'an Antlaşması, ya da Da'an Mukavelesi (Arapça:صلح دعان romanize:sulh-i Dà'an), 1911'in Ekim ayında Osmanlı'nın Yemen Vilayeti'ndeki Da'an'da Osmanlı Padişahı ile İmam Yahya tarafından imzalanmış bir antlaşmadır. Bu antlaşma 1872'de Osmanlı'nın San'a'yı ele geçirmesinden beri Yemen yöresindeki ayaklanmalar tarihinde bir dönüm noktası oldu. Yemen ile Osmanlı arasındaki sürtüşme ve anlaşmazlıklar ortadan kalktı. Antlaşmaya göre San‘a dahil Zeydîler’in yaşadığı dağlık bölgelerin yönetimi İmam Yahya’ya bırakılacak, fakat yabancı devletlerle antlaşma yapamayıp dış işlerinde Osmanlı'ya bağlı olacaktı. İmam Yahya “Emîrü'l-mü'minîn” olma iddiasından vazgeçecek, her yıl kendisine 20.000 Osmanlı altın lirası verilecekti. Bunun karşılığında İmam Yahya zekatı adı altında halktan haraç toplamayı bırakacaktı.
| Da'an Mukavelemesi | |
|---|---|
| Tür | Barış Antlaşması |
| İmzalanma | 18 Ekim 1911 |
| Yer | Amran, Da'an |
| Onay | 1913 |
| Bitiş | 30 Ekim 1918 (10 yıl olarak belirlenmiştir) |
| Müzakereciler | Ahmet İzzet Paşa İmam Yahya |
| İmzacılar | V. Mehmed İmam Yahya |
| Taraflar |  Osmanlı İmparatorluğu Zeydiler |
Müzakereler
Yemen Eyaleti'nde görev yapan Osmanlı memurlarının Yemenlilere idarî işlerde adil davranmaması yüzünden Zeydiler birçok kez isyan etti.
1904 yılında babasının ölmesiyle Yemen imamı olmuş olan Yahya Hamideddin 1911 Yemen İsyanı'nında 1911 Haziran'da Yemen Valisi Ahmed İzzet Paşa, İmam Yahya ile müzakerelere başladı.
İzzet Paşa, Osmanlı genelkurmay başkanı olduğu sıralarda Yemen'deki isyanının boş olan Osmanlı hazinelerini daha da boşalttığı için Yemen imamına Zeydilerin yaşadığı dağlık bölgelerin bırakılarak Osmanlı'nın sadece Tihame bölgesinde etkisini korurken diğer bölgelerde göstermelik garnizon birliğin bulunmasını önerdi. Müzakereler bu temelde yürütüldü ve Eylül ayında bir uzlaşmaya varıldı. Antlaşma 18 Ekim 1911'de adını aldığı Amran'ın kuzeyindeki küçük bir köy olan Da'an köyünde her iki tarafça imzalandı. Antlaşma 1913 yılında İstanbul'daki meclis tarafından onaylandı.
Antlaşma Maddeleri
- Yemen İmamı Zeydilerin lideridir.
- İmam tarafından sunulan şikayetleri değerlendirmek için bir temyiz mahkemesi oluşturulacaktır.
- Mahkemenin merkezi San'a olacaktır. İmam, başkanı ile üyelerini seçecek ve koşulsuz şekilde Osmanlı atamaları onaylayacaktır.
- Mahkeme Yemen'de yargıyı sağlayacaktır.
- Görevlilerden biri görevi kötüye kullanırsa imamın bunu devlete bildirme hakkı vardır.
- Hanefi ve Şafii mezhebinin baskın olduğu bölgelerde Osmanlı Yemenli olmayan birisini atama hakkına sahiptir.
- Farklı mezheplerin şikayetlerini değerlendirmek için Zeydiler karma mahkemelerinin oluşturacaktır.
- Osmanlı, halkın mahkemelere giderken yaşayacağı zorlukları önlemek için davaları çözecek olan seyyar araba mahkemeleri kurulacaktır.
- Vasiyet ve vasiyet işleri imama emanet edilecektir.
- Osmanlı, Yemen dağları dışında Şafiiler ve Hanefiler için yönetici belirleyecektir.
- Siyasi suçlar ve vergiler için genel af kararı çıkarılacaktır.
- Havlan ve Arhab halkından yoksullukları nedeniyle on yıl boyunca vergileri ve zekatı tahsil edilmeyecektir.
- Yargı şeriât kanunlarına göre belirlenecektir.
- Şikayet Osmanlı ve imam vergilerinden dolayı kaynaklanıyorsa, durumun araştırılmasında ve uygulanmasında imam yöneticilerle katılmak zorundadır.
- Zeydiler, imama şeyhler ve vilayet valisi aracılığıyla hediye verme hakkına sahiptir.
- İmam, kazancının onda birini Osmanlı'ya vermek zorundadır.
- On yıl boyunca Enes'teki Jebel el-Şark'tan zekat toplanmayacaktır.
- İmam, Zeydilerin bulunduğu bölgelerde hüküm sürecektir.
- Yemen yöneticileri ve imamın takipçileri, kayıtsız şartsız Yemen'de dolaşabilecektir.
- İki taraf, bu koşulları onaylayan fermanın yayımlanmasından sonra kendileri için belirlenen sınırları aşmamalıdır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ دكتور سيد مصطفى سالم ؛ الفتح العثماني الأول لليمن 1538 ـ 1635م ، الطبعة الخامسة نوفمبر 1999م ، دار الأمين للطباعة والنشر والتوزيع ـ القاهرة ـ مصر العربية ـ .
- ^ Kamil A. Mahdi, et al., Yemen into the Twenty-first Century: Continuity and Change (Garnet & Ithaca Press, 2007) p100
- ^ (BEO, nr. 353194; Bayur, II/1, s. 46-47)
- ^ "MÜTEVEKKİL-ALELLAH, Yahyâ Hamîdüddin - TDV İslâm Ansiklopedisi". TDV İslam Ansiklopedisi. 30 Haziran 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ağustos 2022.
- ^ Robert Burrowes, Historical Dictionary of Yemen (Lanham: Scarecrow Press, Inc., 1995), xxvi.
- ^ . web.archive.org. Ufuk Ötesi. 16 Temmuz 2011. 16 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2022.
- ^ Abdol Rauh Yaccob, "Yemeni opposition to Ottoman rule: an overview", Proceedings of the Seminar for Arabian Studies, volume 42, July 2011 (2012), p. 418
- ^ Yakup (2011), s. 416-418.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Da an Antlasmasi ya da Da an Mukavelesi Arapca صلح دعان romanize sulh i Da an 1911 in Ekim ayinda Osmanli nin Yemen Vilayeti ndeki Da an da Osmanli Padisahi ile Imam Yahya tarafindan imzalanmis bir antlasmadir Bu antlasma 1872 de Osmanli nin San a yi ele gecirmesinden beri Yemen yoresindeki ayaklanmalar tarihinde bir donum noktasi oldu Yemen ile Osmanli arasindaki surtusme ve anlasmazliklar ortadan kalkti Antlasmaya gore San a dahil Zeydiler in yasadigi daglik bolgelerin yonetimi Imam Yahya ya birakilacak fakat yabanci devletlerle antlasma yapamayip dis islerinde Osmanli ya bagli olacakti Imam Yahya Emiru l mu minin olma iddiasindan vazgececek her yil kendisine 20 000 Osmanli altin lirasi verilecekti Bunun karsiliginda Imam Yahya zekati adi altinda halktan harac toplamayi birakacakti Da an AntlasmasiDa an MukavelemesiTurBaris AntlasmasiImzalanma18 Ekim 1911 1911 10 18 YerAmran Da anOnay1913Bitis30 Ekim 1918 10 yil olarak belirlenmistir MuzakerecilerAhmet Izzet Pasa Imam YahyaImzacilarV Mehmed Imam YahyaTaraflarOsmanli Imparatorlugu ZeydilerYemen Isyani ni bastirmak icin Yemen e dogru ilerleyen Osmanli askerleri 1911 MayisiMuzakerelerYemen Eyaleti nde gorev yapan Osmanli memurlarinin Yemenlilere idari islerde adil davranmamasi yuzunden Zeydiler bircok kez isyan etti 1904 yilinda babasinin olmesiyle Yemen imami olmus olan Yahya Hamideddin 1911 Yemen Isyani ninda 1911 Haziran da Yemen Valisi Ahmed Izzet Pasa Imam Yahya ile muzakerelere basladi Izzet Pasa Osmanli genelkurmay baskani oldugu siralarda Yemen deki isyaninin bos olan Osmanli hazinelerini daha da bosalttigi icin Yemen imamina Zeydilerin yasadigi daglik bolgelerin birakilarak Osmanli nin sadece Tihame bolgesinde etkisini korurken diger bolgelerde gostermelik garnizon birligin bulunmasini onerdi Muzakereler bu temelde yurutuldu ve Eylul ayinda bir uzlasmaya varildi Antlasma 18 Ekim 1911 de adini aldigi Amran in kuzeyindeki kucuk bir koy olan Da an koyunde her iki tarafca imzalandi Antlasma 1913 yilinda Istanbul daki meclis tarafindan onaylandi Antlasma MaddeleriYemen Imami Zeydilerin lideridir Imam tarafindan sunulan sikayetleri degerlendirmek icin bir temyiz mahkemesi olusturulacaktir Mahkemenin merkezi San a olacaktir Imam baskani ile uyelerini sececek ve kosulsuz sekilde Osmanli atamalari onaylayacaktir Mahkeme Yemen de yargiyi saglayacaktir Gorevlilerden biri gorevi kotuye kullanirsa imamin bunu devlete bildirme hakki vardir Hanefi ve Safii mezhebinin baskin oldugu bolgelerde Osmanli Yemenli olmayan birisini atama hakkina sahiptir Farkli mezheplerin sikayetlerini degerlendirmek icin Zeydiler karma mahkemelerinin olusturacaktir Osmanli halkin mahkemelere giderken yasayacagi zorluklari onlemek icin davalari cozecek olan seyyar araba mahkemeleri kurulacaktir Vasiyet ve vasiyet isleri imama emanet edilecektir Osmanli Yemen daglari disinda Safiiler ve Hanefiler icin yonetici belirleyecektir Siyasi suclar ve vergiler icin genel af karari cikarilacaktir Havlan ve Arhab halkindan yoksulluklari nedeniyle on yil boyunca vergileri ve zekati tahsil edilmeyecektir Yargi seriat kanunlarina gore belirlenecektir Sikayet Osmanli ve imam vergilerinden dolayi kaynaklaniyorsa durumun arastirilmasinda ve uygulanmasinda imam yoneticilerle katilmak zorundadir Zeydiler imama seyhler ve vilayet valisi araciligiyla hediye verme hakkina sahiptir Imam kazancinin onda birini Osmanli ya vermek zorundadir On yil boyunca Enes teki Jebel el Sark tan zekat toplanmayacaktir Imam Zeydilerin bulundugu bolgelerde hukum surecektir Yemen yoneticileri ve imamin takipcileri kayitsiz sartsiz Yemen de dolasabilecektir Iki taraf bu kosullari onaylayan fermanin yayimlanmasindan sonra kendileri icin belirlenen sinirlari asmamalidir Ayrica bakinizYemen Vilayeti Yemen Mutevekkili KralligiKaynakca دكتور سيد مصطفى سالم الفتح العثماني الأول لليمن 1538 ـ 1635م الطبعة الخامسة نوفمبر 1999م دار الأمين للطباعة والنشر والتوزيع ـ القاهرة ـ مصر العربية ـ Kamil A Mahdi et al Yemen into the Twenty first Century Continuity and Change Garnet amp Ithaca Press 2007 p100 BEO nr 353194 Bayur II 1 s 46 47 MUTEVEKKIL ALELLAH Yahya Hamiduddin TDV Islam Ansiklopedisi TDV Islam Ansiklopedisi 30 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Agustos 2022 Robert Burrowes Historical Dictionary of Yemen Lanham Scarecrow Press Inc 1995 xxvi web archive org Ufuk Otesi 16 Temmuz 2011 16 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Nisan 2022 Abdol Rauh Yaccob Yemeni opposition to Ottoman rule an overview Proceedings of the Seminar for Arabian Studies volume 42 July 2011 2012 p 418 Yakup 2011 s 416 418